Μελιγγοί Ιωαννίνων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°31′16″N 20°48′2″E / 39.52111°N 20.80056°E / 39.52111; 20.80056

Μελιγγοί
Μελιγγοί is located in Greece
Μελιγγοί
Μελιγγοί
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΗπείρου
Περιφερειακή ΕνότηταΙωαννίνων
ΔήμοςΔωδώνης
Δημοτική ΕνότηταΔωδώνης
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΉπειρος
Υψόμετρο740
Πληθυσμός
Μόνιμος195
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΜελιγγούς
Ταχ. κώδικας455 00
Τηλ. κωδικός2651
https://meliggoi.gr/

Οι Μελιγγοί είναι ορεινό χωριό του νομού Ιωαννίνων στην Ήπειρο σε υψόμετρο 740 μέτρων.[1]

Γεωγραφικά στοιχεία - αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Μελιγγοί βρίσκονται στους βορειοανατολικούς πρόποδες του βουνού Τόμαρος (Ολύτσικας) κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Δωδώνης[2] σε μία κατάφυτη έκταση από καρυδιές και οπωροφόρα δέντρα. Απέχουν 23 χλμ. νοτιοδυτικά από την πόλη των Ιωαννίνων, 4 χλμ. από τον αρχαιολογικό χώρο και 6 χλμ. από τον κόμβο Δωδώνης της Εγνατίας Οδού.[3]

Αξιοθέατα του χωριού είναι το παλιό σχολείο το οποίο κτίστηκε το 1872, στεγάστηκε η Γιαννοπλάτειος Σχολή Μελιγγών και από το 1996 έχει χαρακτηριστεί νεώτερο μνημείο.[4] Στους κάτω του ορόφους βρίσκεται το Λαογραφικό Μουσείο Μελιγγών, που ιδρύθηκε το 1994, με εκθέματα παραδοσιακές ενδυμασίες, υφαντά, εργαλεία και έπιπλα της αγροτικής ζωής. Δίπλα είναι η πλατεία του χωριού, η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου και το κυπαρίσσι, που σύμφωνα με τη τοπική παράδοση, μίλησε ο Κοσμάς ο Αιτωλός.[5][6] Στο χωριό καταλήγει η πεζοπορική διαδρομή Δωδώνη - κορυφή Μπέλος (1820 μ.) - Μελιγγοί συνολικού μήκους 10 χλμ.[7] Στη τοποθεσία "Ποταμιά" ο νερόμυλος μαζί με τον εξοπλισμό του έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο "... διότι αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα τοπικής λαϊκής αρχιτεκτονικής. Επίσης είναι κτίριο ειδικής λειτουργίας, σημαντικό για την μελέτη της ιστορίας της Αρχιτεκτονικής".[8]

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην ευρύτερη περιοχή των Μελιγγών κατοίκησαν για πρώτη φορά οι Σελλοί και οι ιερείς του Μαντείου της Δωδώνης[2]. Στην περιοχή της βραχοσκεπής "Γούβες" η οποία βρίσκεται σε υψόμετρο 1.600 μέτρων[9] ανασκάφτηκαν ευρήματα (όστρακα, σπασμένα αγγεία και λεκάνες) που χρονολογούνται στη Μέση και τη Νεότερη Νεολιθική εποχή (μέσα 5ης χιλιετίας π.Χ. με ).[10]

Την περίοδο της τουρκοκρατίας αναφέρονται στα οθωμανικά στατιστικά κατάστιχα του 1895, ως τσιφλίκι του καζά Ιωαννίνων, με το όνομα Μελιγκοί και να έχουν πληθυσμό 309 κατοίκους.[11] Από τους Μελιγγούς κατάγονται οι ευεργέτες επί τουρκοκρατίας: Βασίλειος Χρήστου, Παναγιώτης Γιαννοπλάτης, Παρασκευή Τσόλη[12] και μετά οι αδελφοί Πέτρου.

Από τους Μελιγγούς κατάγεται και ο γνωστός ζωγράφος Γιώργος Σιώζος.

Ονομασία - διοικητικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως οικισμός και κοινότητα αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά, μετά την απελευθέρωση, το 1919 με το όνομα Μελιγγούς (ΦΕΚ 184Α-19/08/1919), το οποίο διορθώθηκε το 1940 σε Μελιγγοί.[13] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με την Αγία Τριάδα αποτελούν τη τοπική κοινότητα Μελιγγών που ανήκει στη δημοτική ενότητα Δωδώνης του Δήμου Δωδώνης και σύμφωνα με την απογραφή 2011 η κοινότητα έχει πληθυσμό 390 κατοίκους ενώ ο οικισμός 340.[14]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 301, τομ. 21. 
  2. 2,0 2,1 User, Super. «Δ.Ε. Δωδώνης». dodoni.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-07-07. https://web.archive.org/web/20180707024131/http://www.dodoni.gr/organosi/dimos/de-dodonis. Ανακτήθηκε στις 2018-07-22. 
  3. «Οδηγικές χιλιομετρικές αποστάσεις μεταξύ πόλεων, χωριών - apostaseis.gr». www.apostaseis.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2018. 
  4. Nikos, Kapetanakos E. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2018. 
  5. User, Super. «Λαογραφικό Μουσείο Μελιγγών». www.dodoni.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2018. 
  6. Α.Ε., Διακοπές — Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη. «Μελιγγοί Προορισμός - Τουριστικές πληροφορίες - Διακοπές Μελιγγοί - diakopes.gr». Διακοπές. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2018. 
  7. http://nikolas.kroupi.gr, Nikolas Kroupis -. «Hellaspath :: Αρχείο ορεινών διαδρομών για GPS στα Ελληνικά βουνά». www.hellaspath.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2018. 
  8. Nikos, Kapetanakos E. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2018. 
  9. «ΜΕΛΙΓΓΟΙ (Χωριό) ΔΩΔΩΝΗ - Greek Travel Pages». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2024. 
  10. Γιούνη, Παρασκευή. Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων, έκδ. ΙΒ'. Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. 
  11. Πλάγου, Αγγελική (17 Οκτωβρίου 2016). Περιφέρεια Ηπείρου: Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων: Όπου η Ομορφιά Περισσεύει. AKAKIA Publications. ISBN 9781911352358. 
  12. Administrator. «Ηπειρώτες Ευεργέτες της Τουρκοκρατίας και Ελληνοκρατίας | Λ.Ε.Α.Δ.Ι. | Λογαριασμός Ενίσχυσης και Αλληλοβοήθειας Δικηγόρων Ιωαννίνων». leadi.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2018. 
  13. «Μελιγγοί Ιωαννίνων». Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ. Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 2 Μαίου 2024.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  14. ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10564 (σελ. 90 του pdf)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]