Μαρουλοσαλάτα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτό το λήμμα αφορά την κλασική ελληνική μαρουλοσαλάτα. Για το μαρούλι και άλλες διάφορες χρήσεις του, δείτε: μαρούλι.
Μαρουλοσαλάτα

Η μαρουλοσαλάτα είναι σαλάτα της ελληνικής κουζίνας με ψιλοκομμένο μαρούλι (τύπου Ρωμάνα ή Κως),[1][2][3] κρεμμυδάκια, λαδόξυδο ή λαδολέμονο, αλάτι και άνηθο.[4][5][6][7] Μαζί με τη χωριάτικη είναι οι δύο πιο διαδεδομένες σαλάτες στην Ελλάδα.[8][9][10][11][12]

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λέξη μαρουλοσαλάτα στην ελληνική γλώσσα σημαίνει σαλάτα από μαρούλι[13] χωρίς να περιορίζεται αποκλειστικά σε μία, ωστόσο στην ελληνική παραδοσιακή κουζίνα δεν υπάρχει μεγάλη ποικιλία σε φαγητά και ειδικότερα σαλάτες από μαρούλι. Ιδιαίτερα σε ελληνικά εστιατόρια του εξωτερικού η προσθήκη του στη σαλάτα θεωρείται ένδειξη απόκλισης από την αυθεντική ελληνική κουζίνα, δικαιολογείται όμως για πιάτα που σερβίρονται παραδοσιακά με την κλασική μαρουλοσαλάτα.[3][14]

Λογοτεχνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

-Και ξέρεις, ρε σύ ρε, γιατί στη μαρουλοσαλάτα αφήνουν ολόκληρα τα φύλλα;
-Από τεμπελιά, ρε συ, οι αφιλότιμοι, βαριέται, ρε, ό Γάλλος να κόψει το μαρουλάκι ψιλό ψιλό.

— Μιμίκα Κρανάκη, Φιλέλληνες (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1998)[σημ. 1]

Στο λαϊκό παραμύθι «Ο λύκος η αλεπού και ο γάιδαρος» η μαρουλοσαλάτα χωρίς λαδόξυδο παρουσιάζεται στο γάιδαρο-θύμα σαν θανάσιμη αμαρτία με τη χαρακτηριστική στιχομυθία[15][16][17]

- Έφαγες το μαρουλόφυλλο χωρίς λάδι, χωρίς ξύδι
- και πως δεν επνιγήκαμε σε τούτο το ταξίδι!

Αναφορές στη μαρουλοσαλάτα με ιδιαίτερη έμφαση στη λιτότητά της γίνονται και στα έργα των Κώστα Βάρναλη και Μ. Καραγάτση. Χαρακτηριστικές περιγραφές κάνουν η Μιμίκα Κρανάκη και ο Χρίστος Ζουράρις.[10][18]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Όσο πιο ψιλοκομμένο είναι το μαρούλι, τόσο πιο μεγάλη επιφάνεια έρχεται σε επαφή με το οξυγόνο, με αποτέλεσμα να οξειδώνονται και να χάνονται περισσότερες βιταμίνες.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Maroulosalata: Cos (Romaine) Lettuce Salad (Αγγλικά) – (greekfood.about.com).
  2. St. Paul's Greek Orthodox Cathedral (Hempstead, N.Y.). Recipe Club, The Complete book of Greek cooking (Harper & Row, 1990), σελ. 173.
  3. 3,0 3,1 Tο τραγανό μαρούλι σαγηνεύει τους σεφ, Τα Νέα Παρασκευή 13 Μαΐου 2005, έντυπη έκδοση.
  4. Zaytinya – (washingtonpost.com).
  5. Κώστας Βάρναλης, Άνθρωποι: Ζωντανοί - Αληθινοί (Κέδρος, 1983), σελ. 14, ISBN 960-04-0298-1.
  6. Greek Salads – (dianekochilas.com).
  7. Marousalata Greek salad – (womanandhome.com).
  8. Tessa Kiros, Food from Many Greek Kitchens (Murdoch Books, 2010), σελ. 224.
  9. Greek salads: horiatiki and maroulosalata, Newsday 25 Οκτωβρίου 2011, έκδ. ηλεκτρονική: 05:47 μ.μ..
  10. 10,0 10,1 Χρίστος Ζουράρις, Ο Δεύτερος Δειπνοσοφιστής (Ίκαρος, 1998)
  11. Μαρούλι, το ταπεινό λαχανικό που ανέστησε ένας Καίσαρας!, Τα Νέα Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2010, έντυπη έκδοση.
  12. Τα κάναμε σαλάτα – (athinorama.gr).
  13. «μαρουλοσαλάτα». Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. 1998. 
  14. Dean Karayanis και Catherine Karayanis, Regional Greek Cooking (Hippocrene Books, 2008), ISBN 0781811465.
  15. Ο λύκος η αλεπού και ο γάιδαρος – (logotexnia.info).
  16. Ο λύκος, η αλεπού και ο Πάγκαλος, Το Βήμα 27 Φεβρουαρίου 2011, έκδ. ηλεκτρονική: 08:00.
  17. Νάσος Βαγενάς, Μετρικά κείμενα (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1991), σελ. 54.
  18. Μιμίκα Κρανάκη, Φιλέλληνες (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1998)

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]