Μάρτεν Πεπάιν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μάρτεν Πεπάιν
Γέννηση21  Φεβρουαρίου 1575[1][2]
Αμβέρσα
Θάνατος1643[3][4][5]
Αμβέρσα
Χώρα πολιτογράφησηςΚάτω Χώρες των Αψβούργων
Ιδιότηταζωγράφος[6]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Η διάβαση της Ερυθράς Θαλάσσης

Ο Μάρτεν Πεπάιν (φλαμανδικά: Marten Pepijn[7] (21 Φεβρουαρίου 1575, Αμβέρσα – 1643, Αμβέρσα) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος, γνωστός κυρίως για τους μεγάλης κλίμακας ιστορικούς πίνακές του και, σε μικρότερο βαθμό, για τις ρωπογραφίες του.[8]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μάρτεν Πεπάιν γεννήθηκε στην Αμβέρσα, γιος του Βίλλεμ Πεπάιν και της Καταρίνα φαν ντεν Μπερχ[9] Ο πατέρας του ήταν αγοραστής μεταχειρισμένων ενδυμάτων και έμπορος έργων τέχνης στην Αμβέρσα.[8] Δεν είναι σαφές με ποιον "Δάσκαλο" σπούδασε. Το 1600 έγινε δεκτός στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά της Αμβέρσας ως "wijnmeester", δηλ. ως συγγενής κάποιου μέλους. Ο Φλαμανδός βιογράφος του 17ου αιώνα Κορνέλις ντε Μπι ανέφερε στην έκδοση του 1662 του βιβλίου του "Het Gulden Cabinet" ότι ο Πεπάιν είχε επισκεφθεί την Ιταλία, αλλά δεν υπάρχει σχετική μαρτυρία για παρόμοιο ταξίδι.[10]

Ο Άγιος Βερνάρδος και ο Δούκας της Ακουιτανίας

Την 1η Δεκεμβρίου 1601 νυμφεύτηκε την Μαρίε Χόιμπρεχτς (Marie Huybrechts), της οποίας τα έξοδα κηδείας πληρώθηκαν μεταξύ 1647 και 1648, με την οποία απέκτησαν πέντε παιδιά: Βίλλεμ, Άντριααν, Μάρτεν, Μάρτα και Καταρίνα Πεπάιν.[11] Η Καταρίνα (1619–1668) έγινε αξιόλογη προσωπογράφος στο ύφος του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς και του Άντονι βαν Ντάικ.[10] Ένας από τους γιους του έγινε επίσης ζωγράφος, αλλά δεν είναι τίποτα γνωστό σχετικά με το έργο του.[11]

Αν και ο Κορνέλις ντε Μπι και ο πρώιμος Ολλανδός βιογράφος καλλιτεχνών Άρνολντ Χαουμπράκεν έγραψαν ότι υπήρχε ανταγωνισμός μεταξύ Πεπάιν και Ρούμπενς, αυτό δεν είναι ιδιαίτερα πιθανόν, καθώς η Ισαμπέλλα Μπραντ, πρώτη σύζυγος του Ρούμπενς, ήταν η νονά της μεγαλύτερης θυγατέρας του Πεπάιν, Μάρτα.[10][12] Ο καλλιτέχνης είχε, επίσης, στενή σχέση με τον Άντονι βαν Ντάικ, ο οποίος ζωγράφισε το πορτρέτο του. Ο πίνακας αυτός κατέληξε, τον 19ο αιώνα, στη συλλογή του βασιλέα Γουλιέλμου Β΄ των Κάτω Χωρών.[11]

Μεταξύ 1602 και 1628 ο Πεπάιν ανέλαβε οκτώ μαθητές.[11] Εκτός από τα δικά του παιδιά, μαθητές του ήταν οι Χανς Κες, Κλες Φόπσεν, Χανς Μπόσκεν (όλοι το 1602), ο Ματιέ Μάττισεν (1613), ο Ματάις Χόοσσενς(1620/21), ο Φρανσουά Λέμμενς (1620/21), ο Γιόρις Σέμπιλ (1620/21) και ο Φρανσουά φεν Μπόοστ (1625/26 ).[8]

Ο Πεπάιν είχε προβλήματα υγείας προς το τέλος της ζωής του και απεβίωσε στην Αμβέρσα το 1643.[11]

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πίνακες με ιστορικό περιεχόμενο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μάρτεν Πεπάιν ήταν κυρίως γνωστός για τις μεγάλες θρησκευτικές συνθέσεις του και, ιδιαίτερα, για τις εικόνες για Αγία Τράπεζα. Το ύφος του σε αυτά τα έργα μπορεί να χαρακτηριστεί περασμένης μόδας. Οι μορφές απεικονίζονται εν γένει σε άκαμπτες στάσεις, θυμίζοντας γλυπτά του 16ου αιώνα. Το έργο του εμφανίζει σαφή επιρροή από τον Αμπρόσιους Φράνκεν τον πρεσβύτερο και, ως αποτέλεσμα, ορισμένα έργα του Φράνκεν είχαν αποδοθεί στον Πεπάιν.[10] Αυτό ισχύει, για παράδειγμα, για το "γκριζάιγ" Οι Άγιοι Ιωάννης και Ματθαίος του 1602, που βρίσκεται στο εξωτερικό της δεξιάς πτέρυγας ενός τριπτύχου που φιλοτεχνήθηκε από πολλούς ζωγράφους της Αμβέρσας[13] για λογαριασμό της Συντεχνίας του Αγίου Λουκά της Αμβέρσας (σήμερα στο Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών της Αμβέρσας). Η πτέρυγα αυτή αποδίδεται σήμερα στον Αμπρόσιους Φράνκεν τον πρεσβύτερο από το Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης.[14]

Χορός στην Αυλή

Το έργο του Πεπάιν χαρακτηρίζεται επιπλέον από τις εξαίρετες προσωπογραφίες του. Αυτό είναι εμφανές στο σύνθεση Ο Άγιος Βερνάρδος και ο Δούκας της Ακουιτανίας (σήμερα στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βαλανσιέν).[10]

Ρωπογραφίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχει ακόμη αβεβαιότητα ως προς το αν ορισμένοι μικρού μεγέθους πίνακες (cabinet pictures) που απεικονίζουν σκηνές καθημερινότητας, ιδιαίτερα σκηνές χορού στην Αυλή, που σήμερα αποδίδονται στον Πεπάιν, είναι όντως φιλοτεχνημένοι από το χέρι του. Ορισμένοι από αυτούς τους πίνακες, που φέρουν ένα μονόγραμμα, είναι σε τελείως διαφορετικό ύφος από τους πίνακες μεγάλου μεγέθους του Πεπάιν, με τις μυώδεις μορφές. Πιστεύεται ότι τα έργα αυτά δημιουργήθηκαν σε μια περίοδο που ο Πεπάιν βρισκόταν σε στενή επαφή με τον ζωγράφο Φρανς Φράνκεν τον νεότερο.

Αυτές οι μικρού μεγέθους συνθέσεις εμπεριέχουν μικρές μορφές με στερεοτυπικά πρόσωπα και απαλές καμπύλες. Το ύφος αυτό απαντάται στις αλληγορίες για τις Πέντε αισθήσεις (σήμερα σε ιδιωτική συλλογή) τον Χορό και τονΧορό στην Αυλή (και οι δύο πίνακες σήμερα στο Μουσείο Πούσκιν). Η τελευταία αυτή σύνθεση είναι υπογεγραμμένη και χρονολογημένη το 1604 και απεικονίζει μια κομψή χορευτική συγκέντρωση. Η επιρροή από τα πρώιμα έργα του Χιερόνυμους Φράνκεν του πρεσβύτερου και του Φρανς Φράνκεν του νεότερου, γνωστών για την απεικόνιση παρόμοιων σκηνών, είναι εμφανής.

Η διαφορά ύφους μεταξύ αυτών των μικρών συνθέσεων και των μεγαλύτερων θρησκευτικών συνθέσεων πρέπει να εξηγηθεί περαιτέρω με ικανοποιητικό τρόπο. Ορισμένοι ιστορικοί τέχνης έχουν προτείνει ότι οι μικρότερου μεγέθους συνθ΄σεις είναι πιθανόν έργα κάποιου άλλου μέλους της οικογένειας, ίσως του γιου ή του αδελφού του Πεπάιν.[10]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Biografisch Portaal. 05458739. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. Biografisch Portaal. 69162022. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 124407374. Ανακτήθηκε στις 15  Οκτωβρίου 2015.
  4. «Martin Pepyn». (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 500011860.
  5. (Αγγλικά, Μποκμάλ, Σουηδικά, Φινλανδικά, Δανικά, Εσθονικά) KulturNav. 806708ef-b44b-4c37-a606-52e640e3df71. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 9  Αυγούστου 2021. 500011860. Ανακτήθηκε στις 7  Φεβρουαρίου 2024.
  7. Πραλλαγές του ονόματος: Marten Pepyn, Maarten Pepyn, Marten Pupyn
  8. 8,0 8,1 8,2 Marten Pepijn στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  9. ‘’Marten Pepijn’’ in: A.J. van der Aa, Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 15, J.J. van Brederode, Haarlem, 1852 p. 175 (Ολλανδικά)
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 Ursula Härting. "Pepyn, Maarten." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 16 March 2015
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 Catharina Pepijn in`; Franz Jozef Peter van den Branden, Geschiedenis der Antwerpsche Schilder-school, Part 1], Buschmann, 1883, p. 474-479 (Ολλανδικά)
  12. Marten Pepyn biography in: Arnold Houbraken, De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen, 1718, p. 78-79 (Ολλανδικά)
  13. Άλλοι καλλιτέχνες που εργάστηκαν σε αυτό το τρίπτυχο ήταν οι Όττο φαν Φέιν, Σίμον ντε Φος και Αμπρόσιους Φράνκεν ο πρεσβύτερος, βλ.: David Freedberg, Iconoclasm and painting in the revolt of the Netherlands, 1566-1609, Garland, 1 Jan 1988, p. 212
  14. Attributed to Ambrosius Francken (I), De evangelisten Johannes en Matthëus στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)