Λι Γουάι Τονγκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λι Γουάι Τονγκ

1950
Προσωπικές πληροφορίες
Ημερ. γέννησης16 Οκτωβρίου 1905
Τόπος γέννησηςΧονγκ Κονγκ
Ημερ. θανάτου4 Ιουλίου 1979 (73 ετών)
Τόπος θανάτουΧονγκ Κονγκ
Ύψος1,80 μ.
ΘέσηΕπιθετικός
Επαγγελματική καριέρα*
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1923–1925Σάουθ Τσάινα
1926–1930Λο Χούα
1930–1947Σάουθ Τσάινα
Εθνική ομάδα
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1923–1941 Κίνα
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).

Ο Λι Γουάι Τονγκ (κινέζικα : 李惠堂 , 16 Οκτωβρίου 1905 – 4 Ιουλίου 1979) ήταν Κινέζος διεθνής ποδοσφαιριστής, προπονητής και διοικητικό στέλεχος. Θεωρείται συχνά ως ο κορυφαίος Κινέζος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών.[1] Ακολούθησε επίσης εξαιρετικά επιτυχημένη καριέρα προπονητή, ενώ διετέλεσε και αντιπρόεδρος της FIFA.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λι Γουάι Τονγκ γεννήθηκε στο Τάι Χανγκ του Χονγκ Κονγκ ως το τρίτο παιδί ενός ιδιοκτήτη κατασκευαστικής εταιρείας προτού μετακομίσει πίσω στο σπίτι των γονιών του, στο Γκουανγκντόνγκ στην Κίνα σε ηλικία τεσσάρων ετών. Εκεί διδάχθηκε να παίζει ποδόσφαιρο μέχρι που επέστρεψε στο Χονγκ Κονγκ και εκπαιδεύτηκε επίσημα στο Κουίνς Κόλετζ του Χονγκ Κονγκ.[2][3] Η πρώτη εξάσκηση με το άθλημα ήταν με ένα κομμάτι ύφασμα που το γέμιζε με άμμο για να προσθέσει βάρος. «Ο ποδοσφαιριστής της άμμου» θα είναι και το πρώτο του παρατσούκλι.[4] Εγκατέλειψε νωρίς το σχολείο αρχικά για να βοηθήσει τον πατέρα του κατασκευαστική εταιρεία προτού ενταχθεί στην ομάδα νέων της Σάουθ Τσάινα το 1922. Το 1923 εισήχθη στην ομάδα ανδρών, όπου γρήγορα έδειξε ότι είναι εξαιρετικά ταλαντούχος κεντρικός επιθετικός με μεγάλη έφεση στο σκοράρισμα, γεγονός που σύντομα τον ενέταξε στην εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Κίνας για να την εκπροσωπήσει στους Αγώνες Πρωταθλήματος Άπω Ανατολής του 1923 που πραγματοποιήθηκαν στην Οσάκα της Ιαπωνίας. Στο πλαίσιο της διοργάνωσης η Κίνα κέρδισε το πρωτάθλημα και ο Λι θεωρήθηκε το νεαρό αστέρι του τουρνουά.[5][6] Σε ηλικία 17 ετών και 212 ημερών σημείωσε χατ τρικ μέσα σε πέντε λεπτά στις 24 Μαΐου 1923, στον τελευταίο αγώνα των Αγώνων Άπω Ανατολής του 1923, επίδοση που εξακολουθεί να ρεκόρ κόσμου για την ηλικία του, ενώ ήταν και ρεκόρ κόσμου ως το πιο γρήγορο χατ τρικ της ιστορίας.[7][8]

Η φήμη του Λι εξαπλώθηκε σημαντικά όταν επέστρεψε στο ποδόσφαιρο των συλλόγων και κέρδισε τον τίτλο του πρωταθλήματος πρώτης κατηγορίας του Χονγκ Κονγκ το 1923–24 με το σύλλογό του.[9] Η διεθνής του ακτινοβολία εδραιώθηκε όταν μπόρεσε να διατηρήσει το χρυσό μετάλλιο Αγώνων Πρωταθλήματος Άπω Ανατολής στο πρωτάθλημα του 1925 που πραγματοποιήθηκε στη Μανίλα των Φιλιππίνων. Αυτές οι επιτυχημένες διοργανώσεις τον είδαν να αναγνωρίζεται ως ο καλύτερος Κινέζος ποδοσφαιριστής εκείνη την εποχή. Τα ισχυρά αριστερά του σουτ του (με τις κεφαλιές να σπανίζουν παρά το μεγάλο ύψος για την εποχή του) έδωσαν το προσωνυμία «σιδερένιο πόδι», με τις προσπάθειες ευρωπαϊκών συλλόγων να τον εντάξουν στη δύναμή τους να αποτυγχάνουν.[10][11] Μετά από αυτές τις επιτυχίες, ο Λι επέστρεψε στην Κίνα και εντάχθηκε στο Πανεπιστήμιο Φουντάν στη Σαγκάη ως αθλητικός διευθυντής. Αυτό του έδωσε την ευκαιρία να συμμετάσχει και στη ομάδα των Πανεπιστημίων της περιοχής, που έπαιξαν κυρίως σε τοπικά και περιφερειακά πρωταθλήματα.[5]

Το 1931 επέστρεψε στη Σάουθ Τσάινα και κέρδισε τον τίτλο του πρωταθλήματος πρώτης κατηγορίας του Χονγκ Κονγκ το 1932–33 για τον σύλλογο. Σύντομα ακολουλούθησε κατάκτηση των πρωταθλημάτων 1934–35 και 1935–36, η οποία ήταν η πρώτη φορά που κατάφεραν να διατηρήσουν τον τίτλο. Ακολούθησαν άλλοι τρεις τίτλοι πρωταθλήματος.[11] Η πρώτη ποδοσφαιρική συμμετοχή της Κίνας στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936, έκανε την Κίνα (από κοινού) το πρώτο ασιατικό έθνος μαζί με την Ιαπωνία που συμμετείχε στην κορυφαία διοργάνωση. Η έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης οδήγησε την ομάδα να παίξει 27 φιλικά παιχνιδιών στο Βιετνάμ, τη Σιγκαπούρη, την Ινδονησία, τη Μαλαισία, το Μιανμάρ και την Ινδία. Η ομάδα θα έφτανε τον στόχο της και ο Λι θα ήταν αρχηγός της ομάδας με αντίπαλο τη Μεγάλη Βρετανία στους «16» του τουρνουά γνωρίζοντας την ήττα με 2–0.[7]

Μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η ποδοσφαιρική καριέρα του Λι θα συντομευόταν από τον Δεύτερο Σινο-Ιαπωνικό Πόλεμο και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Αρχικά συνέχισε την καριέρα του στο σύλλογο με τη Σάουθ Τσάινα έως ότου το Χονγκ Κονγκ καταλήφθηκε επίσης από τους Ιάπωνες. Ο Λι δραπέτευσε στο Γκουανγκντόνγκ και εντάχθηκε στον κινεζικό στρατό, όπου πέρασε τον πόλεμο παίζοντας φιλικά παιχνίδια για να συγκεντρώσει χρήματα για την πολεμική προσπάθεια. Προήχθη σε ταγματάρχη στο αθλητικό τμήμα πριν επιστρέψει στο σύλλογό του μετά τον πόλεμο. Αφού πέρασε αρκετά χρόνια με το σύλλογο, αποχώρησε από την ενεργό δράση το 1948 σε ηλικία 43 ετών έχοντας κατακτήσει οκτώ τίτλους πρωταθλήματος, καθιερώνοντας το σωματείο ως τον πιο επιτυχημένο στο Χονγκ Κονγκ. Περιγραφόμενος ως ο «Βασιλιάς του ποδοσφαίρου της Ασίας», σύμφωνα με εκτιμήσεις σημείωσε 1.260 γκολ στην καριέρα του, αριθμός που δεν έχει τεκμηριωθεί.[2][7][12]

Σε φωτογραφία του 1958 με τρόπαια της καριέρας του

Προπονητής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη προπονητική εμπειρία του ήρθε όταν ήταν ακόμα παίκτης και πήρε δουλειά στο Πανεπιστήμιο Φουντάν. Με αυτόν επίσης να είναι αρχηγός της κινεζικής ομάδας και η ομάδα να μην έχει μόνιμο προπονητή, ο Λι θα είχε ρόλο προπονητή στην ομάδα για τους Αγώνες Πρωταθλήματος Άπω Ανατολής του 1934, στους οποίους έπαιξε επίσης καθώς η Κίνα κέρδισε τη διοργάνωση.[13]

Το 1948 η εθνική ομάδα της Κίνας διόρισε ξανά τον Λι ως προπονητή, αυτή τη φορά για τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1948.[1] Σε ένα αυτοχρηματοδοτούμενο σεμινάριο προπόνησης στις Φιλιππίνες και την Ταϊλάνδη πήρε την ομάδα για τρεις μήνες, ενώ προετοιμαζόταν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Το 1954, μετά τη λήξη του πολέμου στην Κίνα, ο Λι αποφάσισε να ενταχθεί στην εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Κινεζικής Ταϊπέι ως ο πρώτος μόνιμος προπονητής της και να την οδηγήσει στην κατάκτηση του τίτλου των Ασιατικών Αγώνων του 1954.[14] Θα συνέχιζε να προπονεί την ομάδα στους Ασιατικούς Αγώνες του 1958, όπου οδήγησε την ομάδα να κατακτήσει τη διοργάνωση για άλλη μία φορά νικώντας τη Νότια Κορέα με 3–2 στον τελικό.[15] Τη δεκαετία του 1960 ήταν προπονητής στην ομάδα ποδοσφαίρου στο Κολέγιο Μινγκ Τσουάν της Ταϊβάν. Παράλληλα με τη θητεία του ως προπονητής, εξελέγη Γενικός Γραμματέας της Ασιατικής Συνομοσπονδίας Ποδοσφαίρου το 1954. Το 1965 έγινε αντιπρόεδρος της FIFA, όντας ο πρώτος Κινέζος που έφτασε σε αυτή τη θέση.[1][16]

Το 1976 το ιστορικό περιοδικό Kicker τον χαρακτήρισε ως έναν από τους πέντε καλύτερους ποδοσφαιριστές της ιστορίας μαζί με τους Πελέ, Αλφρέδο Ντι Στέφανο, Φέρεντς Πούσκας και Στάνλεϊ Μάθιους.[4][5] Η κληρονομιά του ζει στην Κίνα, όπου έχουν στηθεί μνημεία του. Μάλιστα τιμήθηκε από τη βασίλισσα της Αγγλίας για τη συνεισφορά του στο ποδόσφαιρο. Ένα κινεζικό ντοκιμαντέρ της ζωής του δημιουργήθηκε το 2014, με τον τίτλο «Ανατολικός Πελέ».[7]

Τίτλοι και διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σάουθ Τσάινα

  • Πρώτη κατηγορία Χονγκ Κονγκ (8) : 1923–24, 1932–33, 1934–35, 1935–36 , 1937–38, 1938–39, 1939–40, 1940–41

Κίνα

  • Αγώνες Άπω Ανατολής (5) : 1923, 1925, 1927, 1930, 1934

Προπονητής

  • Κίνα - Ασιατικοί Αγώνες (2) : 1954, 1958

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Li Huitang». Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022. 
  2. 2,0 2,1 «How did Hong Kong-born Lee Wai-tong become 'Asia's football king'?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2022. 
  3. «Resurgent Hong Kong starting to ride the soccer wave again». Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022. 
  4. 4,0 4,1 «En attendant Johnnie To…». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2023. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «Lee Wai-tong: 'King of Asian Football' mentioned with Pele and Ferenc Puskas». Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022. 
  6. «Sixth Far Eastern Games 1923 (Osaka)». Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022. 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 «LEE WAI TONG: "THE KING OF FOOTBALL». Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022. 
  8. «Παγκόσμια, ευρωπαϊκά ποδοσφαιρικά ρεκόρ και οι παρουσίες των Ελλήνων!». Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2022. 
  9. «Hongkong - List of Champions and Runners-Up». Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022. 
  10. «PAYING TRIBUTE TO HONG KONG'S FINEST FOOTBALLER». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2022. 
  11. 11,0 11,1 «Le Wai Tong, il Re del football cinese». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2023. 
  12. «Who scored the most goals in history?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2023. 
  13. «Tenth Far Eastern Games 1934 (Manila)». Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022. 
  14. «Asian Games 1954». Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022. 
  15. «Asian Games 1958 (Tokyo, Japan)». Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022. 
  16. «Taiwan in Time: Taiwan's 'Magic Feet'». Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]