Λιβανική προεδρική εκλογή 2022-2023

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Οι προεδρικές εκλογές του Λιβάνου του 2022–2023 είναι μια συνεχιζόμενη έμμεση εκλογή για την ανάδειξη του προέδρου του Λιβάνου μετά τη λήξη της περιορισμένης θητείας του προέδρου Μισέλ Αούν στις 31 Οκτωβρίου 2022.[1] Ο απερχόμενος πρόεδρος υπηρετούσε από τις 31 Οκτωβρίου 2016, μετά το τέλος της διετούς προεδρικής κρίσης.[2]

Κατά σύμβαση, την προεδρία ασκεί πάντα ένας Μαρωνίτης Χριστιανός. Σύμφωνα με το άρθρο 49 του Λιβανικού Συντάγματος, απαιτείται ειδική πλειοψηφία των δύο τρίτων των μελών του λιβανικού κοινοβουλίου για την εκλογή του προέδρου στον πρώτο γύρο. Εάν κανένας υποψήφιος δεν φτάσει σε αυτό το όριο, διεξάγονται περαιτέρω γύροι εκλογών όπου η απόλυτη πλειοψηφία των μελών που αποτελούν νομίμως το κοινοβούλιο αρκεί για την εκλογή του προέδρου. Ο νυν πρόεδρος δεν είναι επιλέξιμος για επανεκλογή έως ότου περάσουν έξι χρόνια από τη λήξη της θητείας του, σύμφωνα με το άρθρο 49 του Συντάγματος του Λιβάνου.[3]

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διαδηλώσεις 2019-21[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεγάλης κλίμακας αντικυβερνητικές διαδηλώσεις ξέσπασαν στη χώρα από τις 17 Οκτωβρίου. Αρχικά πυροδοτήθηκαν ως απάντηση στην αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και του καπνού καθώς και ενός νέου φόρου στις εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων, όμως οι διαδηλώσεις γρήγορα μετατράπηκαν σε επανάσταση ενάντια στη στασιμότητα της οικονομίας, την ανεργία, το σεχταριστικό και κληρονομικό πολιτικό σύστημα του Λιβάνου, τη διαφθορά και την αδυναμία της κυβέρνησης να παρέχει βασικές υπηρεσίες όπως νερό, ηλεκτρισμό και αποχέτευση.[4] Ο Σαάντ Χαρίρι κατέληξε να παραιτηθεί στις 29 Οκτωβρίου 2019.[5] Ο Χασάν Ντιάμπ διορίστηκε πρωθυπουργός από τον πρόεδρο Μισέλ Αούν στις 19 Δεκεμβρίου 2019. Η κυβέρνησή του κέρδισε την εμπιστοσύνη του κοινοβουλίου με 69 ψήφους υπέρ.[6] Ωστόσο, η οικονομική κατάσταση της χώρας συνέχισε να επιδεινώνεται. Η κυβέρνηση είχε χρέη πάνω από 95 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το τέλος του 2020[7] , η λιβανέζικη λίρα καταγράφει απώλειες 70% της αξίας της σε έξι μήνες [8] και η ανεργία επηρεάζει το 35% του ενεργού πληθυσμού.[9] Αναταραχές ξεσπούν στη Βηρυτό και στην Τρίπολη και στην Τζουνίγια.

Έκρηξη στη Βηρυτό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 4 Αυγούστου 2020 η έκρηξη πολλών χιλιάδων τόνων νιτρικής αμμωνίας που ήταν αποθηκευμένο σε υπόστεγο στο λιμάνι της Βηρυτού προκάλεσε σημαντικές ανθρώπινες και υλικές ζημιές σε όλη την πόλη και το λιμάνι. Ο τελικός απολογισμός ήταν 218 νεκροί και πάνω από 7.000 τραυματίες και οι ζημιές που υπολογίζονται σε σχεδόν τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ από την Παγκόσμια Τράπεζα και υπολογίζεται ότι άφησαν 300.000 αστέγους.[10] Η βιομηχανική-λιμενική ζώνη του λιμανιού της Βηρυτού επλήγη σοβαρά, επιδεινώνοντας περαιτέρω την οικονομική κατάσταση. Ζωτικής σημασίας για τον Λίβανο, το λιμάνι είναι το σημαντικότερο εμπορικό κέντρο του Λιβάνου που εξασφαλίζει τη διέλευση του 60% των εισαγωγών της χώρας.

Εκλογικό σύστημα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σύνταγμα του Λιβάνου δεν προβλέπει συγκεκριμένη διαδικασία υποψηφιότητας. Ως εκ τούτου, κανένα άτομο δεν μπορεί να θεωρηθεί ως επίσημα υποψήφιος ή υποψήφια, αλλά νομικά μόνο εκδηλώνει ενδιαφέρον για τη θέση. Σύμφωνα με το άρθρο 49 του Λιβανικού Συντάγματος, απαιτείται ειδική πλειοψηφία των δύο τρίτων των μελών του λιβανικού κοινοβουλίου για την εκλογή του προέδρου στον πρώτο γύρο. Η απαρτία ανέρχεται επίσης στα δύο τρίτα της Βουλής. Στον δεύτερο γύρο, Πρόεδρος μπορεί να εκλεγεί με απλή πλειοψηφία 65 βουλευτών. Ωστόσο, υπάρχει ασάφεια ως προς τη συνταγματικότητα της απαρτίας των δύο τρίτων, καθώς τα συνταγματικά κείμενα δεν το αναφέρουν ρητά. Ένα παράδειγμα αυτού θα ήταν οι προεδρικές εκλογές του Λιβάνου 2014–2016, όπου δεν θα επιτευχθεί απαρτία για σαράντα τρεις εκλογικές συνεδριάσεις. Το Σύνταγμα ορίζει επίσης ότι, τις τελευταίες δέκα ημέρες της θητείας του απερχομένου προέδρου, η Βουλή έχει τις εξουσίες ενός εκλογικού σώματος.

Εθνικό Σύμφωνο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρόσβαση στην προεδρία του Λιβάνου υπόκειται σε μια άτυπη συμφωνία γνωστή ως Εθνικό Σύμφωνο. Συμφωνημένη το 1943, η τελευταία περιορίζει αυτό το αξίωμα μόνο σε μέλη της Μαρωνιτικής Χριστιανικής πίστης.[11] Το Εθνικό Σύμφωνο βασίζεται σε μια άγραφη συμφωνία που συνήφθη το 1943 μεταξύ του Μαρωνίτη Χριστιανού προέδρου Μπετσαρά Ελ Χουρί και του Σουνίτη πρωθυπουργού του Ριάντ Αλ Σολχ όταν ο Λίβανος κέρδισε την ανεξαρτησία του από τη Γαλλία. Το σύμφωνο ορίζει ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να είναι Μαρωνίτης Χριστιανός, ο Πρωθυπουργός Σουνίτης Μουσουλμάνος και ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου Σιίτης Μουσουλμάνος.

Εκλογή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

2022[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη εκλογική συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2022. Ο πρώτος και μοναδικός γύρος δεν κατέληξε σε εκλογή κανενός υποψηφίου, λόγω της ανάγκης εξασφάλισης απόλυτης πλειοψηφίας 86 ψήφων. Συγκεκριμένα, 10 βουλευτές ψήφισαν υπέρ του «Λίβανου» ενώ μία ψήφο πήρε η Μάχσα Αμίνι. Πριν από τον δεύτερο γύρο, ορισμένοι βουλευτές αποχώρησαν απροσδόκητα από την αίθουσα, με αποτέλεσμα η συνέλευση να χάσει την απαρτία κατά έναν βουλευτή και να αναβάλει την ψηφοφορία.[12]

Μια δεύτερη σύνοδος διεξήχθη στις 13 Οκτωβρίου, αλλά απέτυχε να εξασφαλίσει απαρτία με μόνο 71 από τους 128 βουλευτές να βρίσκονται εκεί λόγω του FPM που μποϊκοτάρει τη συνεδρίαση στη μνήμη της 13ης Οκτωβρίου 1990, κάτω από την απαρτία των 2/3 (86 βουλευτές).[13]

Μια τρίτη συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στις 20 Οκτωβρίου. Ο Μισέλ Μοάουαντ έλαβε 42 ψήφους, 55 βουλευτές ψήφισαν με λευκό δελτίο, ένας βουλευτής ψήφισε τον Μιλάντ Αμπού Μαλχάμπ. 17 βουλευτές κατέθεσαν ψηφοδέλτια που έγραφαν «Νέος Λίβανος» και από ένα για «Ηγεμόνας, σωτήρας και μεταρρυθμιστής», «Για τον Λίβανο», «Δίκαιος δικτάτορας» και «Κανείς». Ο δεύτερος γύρος ακυρώθηκε και πάλι καθώς οι βουλευτές του FPM αποχώρησαν από την αίθουσα, προκαλώντας απώλεια της απαρτίας.

Η τέταρτη συνεδρίαση για την ανάδειξη προέδρου πραγματοποιήθηκε στις 24 Οκτωβρίου με την παρουσία 114 βουλευτών.[14] Στον πρώτο (και μοναδικό) γύρο, ο Μοαβάντ έλαβε 39 ψήφους, ενώ καταγράφηκαν 50 λευκά ψηφοδέλτια και 10 ψήφοι για τον Δρα Ισά Χαλίφε, έναν έγκριτο ακαδημαϊκό που προτάθηκε από αρκετούς βουλευτές υπέρ της Αλλαγής. Ορισμένοι βουλευτές ψήφισαν «Νέος Λίβανος» όπως και στην προηγούμενη συνεδρίαση, ενώ ο Τζαμίλ Αλ Σαγιέντ έγραψε «Τα συλλυπητήριά μου» στο ψηφοδέλτιό του. Όπως και στις προηγούμενες συνεδριάσεις, η απαρτία χάθηκε πριν από τη διεξαγωγή δεύτερου γύρου.[15]

Κενό εξουσίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μισέλ Αούν υπέγραψε το διάταγμα παραίτησης της κυβέρνησης, μια ημέρα πριν από την επίσημη λήξη της εξαετούς θητείας του, και η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Νατζίμπ Μικάτι παραμένει στην εξουσία με υπηρεσιακή ιδιότητα, κάτι που είναι αντισυνταγματικό, καθώς αντιβαίνει στο αίτημα του Αούν για αποχώρηση του υπουργικού συμβουλίου μετά από πολλές οι προσπάθειες απέτυχαν να σχηματιστεί νέο υπουργικό συμβούλιο. Η θητεία του Αούν έληξε επίσημα στις 31 Οκτωβρίου 2022 μετά από 6 χρόνια στην εξουσία, χωρίς να οριστεί διάδοχος, όπως και οι προκάτοχοί του.[16][17]

Η πέμπτη συνεδρίαση για την ανάδειξη προέδρου πραγματοποιήθηκε στις 10 Νοεμβρίου με την παρουσία 108 βουλευτών. Στον πρώτο (και μοναδικό) γύρο, ο Μοαβάντ έλαβε 44 ψήφους, ενώ καταγράφηκαν 47 λευκά ψηφοδέλτια, 6 ψήφοι για τον Δρα Ισάμ Χαλίφε, έναν έγκριτο ακαδημαϊκό που προτάθηκε από αρκετούς βουλευτές υπέρ της Αλλαγής, 1 ψήφος για τον πρώην υπουργό Ζιγιάντ Μπαρούντ από Αντιπρόεδρος Ελίας Μπου Σαάμπ και 1 ψήφος για τον Ζιάντ Χάγιεκ από τον Ελίας Τζαράντεχ. 7 βουλευτές ψήφισαν «Νέος Λίβανος» όπως και στην προηγούμενη συνεδρίαση, ενώ ο βουλευτής της Ζγκάρτα, Μισέλ Ντουάιχι έγραψε «Σχέδιο Β» στο ψηφοδέλτιό του και μία ψήφος πήρε "Για τον Λίβανο". Όπως και στις προηγούμενες συνεδρίες, χάθηκε η απαρτία πριν από τη διεξαγωγή δεύτερου γύρου. Η έκτη συνεδρίαση για την ανάδειξη προέδρου πραγματοποιήθηκε στις 17 Νοεμβρίου με την παρουσία 112 βουλευτών. Στον πρώτο (και μοναδικό) γύρο, ο Μοαβάντ έλαβε 43 ψήφους, ενώ καταγράφηκαν 46 λευκά ψηφοδέλτια, 7 ψήφοι για τον Δρα Ισάμ Χαλιφέ, 1 ψήφο για τον πρώην υπουργό Ζιγιάντ Μπαρούντ, 1 ψήφο για τον βουλευτή Μισέλ Νταέρ και 1 ψήφο για τον Σουλεϊμάν Φραντζία τον νεότερο. Εννέα βουλευτές ψήφισαν «Νέος Λίβανος» ενώ 2 ψηφοδέλτια ακυρώθηκαν. Όπως και στις προηγούμενες συνεδριάσεις, η απαρτία χάθηκε πριν από τη διεξαγωγή δεύτερου γύρου. Η έβδομη σύνοδος για την εκλογή προέδρου πραγματοποιήθηκε στις 24 Νοεμβρίου. Κανένας υποψήφιος δεν συγκέντρωσε την πλειοψηφία στον πρώτο γύρο. Όπως και στις προηγούμενες συνεδρίες, χάθηκε η απαρτία πριν από τη διεξαγωγή δεύτερου γύρου. Η όγδοη σύνοδος για την εκλογή προέδρου πραγματοποιήθηκε την 1η Δεκεμβρίου 2022. Κανένας υποψήφιος δεν συγκέντρωσε την πλειοψηφία στον πρώτο γύρο. Όπως και στις προηγούμενες συνεδριάσεις, η απαρτία χάθηκε πριν από τη διεξαγωγή δεύτερου γύρου. Ακολούθησαν η 9η σύνοδος (8 Δεκεμβρίου) και η 10η στις 15 Δεκεμβρίου 2022. Κανένας υποψήφιος δεν συγκέντρωσε την πλειοψηφία στον πρώτο γύρο. Όπως και στις προηγούμενες συνεδριάσεις, η απαρτία χάθηκε πριν από τη διεξαγωγή δεύτερου γύρου.

2023[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εντέκατη σύνοδος για την εκλογή προέδρου πραγματοποιήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2023. Κανένας υποψήφιος δεν συγκέντρωσε την πλειοψηφία στον πρώτο γύρο. Όπως και στις προηγούμενες συνεδριάσεις, η απαρτία χάθηκε πριν από τη διεξαγωγή δεύτερου γύρου. Μετά τις εκλογές, δύο βουλευτές του Κινήματος Αλλαγής κλείστηκαν στο κοινοβούλιο σε ένδειξη διαμαρτυρίας. [18]

Πρώτος γύρος[19]
Υποψήφιος Κόμμα Ψήφοι %
Μισέλ Μοαβάντ IM 34 75,55
Ισάμ Χαλιφέ Ανεξάρτητος 7 15,55
Ζιγιάντ Μπαρούντ Ανεξάρτητος 2 4,44
Σαλά Χονέιν Ανεξάρτητος 1 2,22
Μιλάντ Αμπού Μαλχάμπ Ανεξάρτητος 1 2,22
Έγκυρα 45 40,54
Λευκά 37 33,33
Άκυρα 29 26,13
Σύνολο 111 100
Εγγεγραμμένοι/συμμετοχή 128 86,72

Πρόσφατη εκλογή (Ιούνιος 2023)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δωδέκατη σύνοδος για εκλογή προέδρου έλαβε χώρα στις 14 Ιουνίου 2023.[20] Στον πρώτο γύρο κανείς υποψήφιος δεν κατάφερε να αποκτήσει την απαιτούμενη πλειοψηφία. Όπως και στις προηγούμενες συνεδριάσεις, δεν επιτεύχθηκε η απαιτούμενη ποσόστωση, καθώς λίγο πριν τον δεύτερο γύρο της ψηφοφορίας παρέμειναν στην αίθουσα 81 βουλευτές.[21] Σε εκείνο το γύρο, ο οικονομολόγος Τζιχάντ Αζούρ έλαβε 59 ψήφους, ο Σουλεϊμάν Φραντζίε 51 ψήφους, ο Ζιγιάντ Μπαρούντ 6 ψήφους και ο Ζοζέφ Αούν μία ψήφο. Υπήρξε επίσης μία λευκή ψήφος. [22]

Πρώτος γύρος[23]
Υποψήφιος Κόμμα Ψήφοι %
Τζιχάντ Αζούρ Ανεξ. 59 50,00
Σουλεϊμάν Φραντζίε Marada 51 43,22
Ζιγιάντ Μπαρούντ Ανεξ. 7 5,93
Ζοζέφ Αούν LAF 1 0,85
Έγκυρα 118 92,19
Λευκά 1 0,78
Άκυρα 9 7,03
Σύνολο 128 100
Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι/συμμετοχή 128 100

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Le Liban en 2022 : des défis récurrents et une vacance présidentielle en vue?». www.aa.com.tr. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2022. 
  2. ↑ «Michel Aoun elected president of Lebanon». www.aljazeera.com (στα Αγγλικά). 31 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2022. 
  3. ↑ «Lebanon's Constitution of 1926 with Amendments through 2004» (PDF). constituteproject.org. 27 Απριλίου 2022. 
  4. ↑ «Lebanon protests: How WhatsApp tax anger revealed a much deeper crisis» (στα αγγλικά). BBC News. 2019-11-07. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-50293636. Ανακτήθηκε στις 2022-02-16. 
  5. ↑ «Lebanon's PM Saad Hariri resigns as protesters come under attack». the Guardian (στα Αγγλικά). 29 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2022. 
  6. ↑ Cornish, Chloe (2019-12-19). «Hassan Diab appointed Lebanon PM with Hizbollah backing». Financial Times. https://www.ft.com/content/3c687a1a-2281-11ea-b8a1-584213ee7b2b. Ανακτήθηκε στις 2022-04-27. 
  7. ↑ «Lebanon - national debt 2020». Statista (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2022. 
  8. ↑ Human Rights Watch (2020-12-15), Lebanon: Events of 2020, https://www.hrw.org/world-report/2021/country-chapters/lebanon, ανακτήθηκε στις 2022-02-16 
  9. ↑ «Les Libanais ne décolèrent pas» (στα γαλλικά). Le Temps. 2020-06-13. ISSN 1423-3967. https://www.letemps.ch/economie/libanais-ne-decolerent. Ανακτήθηκε στις 2022-02-16. 
  10. ↑ «Beirut explosion: Lebanon's government 'to resign' as death toll rises» (στα αγγλικά). BBC News. 2020-08-10. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-53720383. Ανακτήθηκε στις 2022-02-16. 
  11. ↑ «Lebanon (01/94)». U.S. Department of State. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2022. 
  12. ↑ «Lebanese parliament fails to elect new head of state». gulfnews.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2022. 
  13. ↑ «Lebanese parliament session to elect new president postponed till Oct 20» (στα αγγλικά). Reuters. 2022-10-13. https://www.reuters.com/world/middle-east/lebanese-parliament-session-elect-new-president-postponed-till-oct-20-2022-10-13/. Ανακτήθηκε στις 2022-10-13. 
  14. ↑ «Pas de président élu à l'issue de la 4ème séance parlementaire». 24 Οκτωβρίου 2022. 
  15. ↑ «Lebanese parliament fails again to elect a president». The Jerusalem Post. 20 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2022. 
  16. ↑ «President Aoun signs decree declaring Mikati's government as resigned». MTV Lebanon (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2022. 
  17. ↑ «Aoun leaves Lebanon presidential palace in style as term ends». Arab News (στα Αγγλικά). 29 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2022. 
  18. ↑ «Lebanon MP's sit in as 11th vote for President fails». 20 January 2023. https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-64344481.amp. Ανακτήθηκε στις 20 January 2023. 
  19. ↑ @AsiaElects (19 Ιανουαρίου 2023). «Lebanon: The 11th parliament session to elect the next President was held yesterday. M. Mouawad (IM, Centre-right): 34 I. Khalife (Ind): 7 Z. Baroud (Ind): 2 S. Honein (Ind): 1 M. Malhab (Ind): 1 Invalid: 29 Blank: 37 No one was elected ➤ asiaelects.com/lebanon/ #Lebanon» (Tweet). Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2023 – μέσω Twitter. 
  20. ↑ «Speaker Nabih Berri calls for a session to elect Lebanese president on June 14». thenationalnews. 2023-06-05. https://www.thenationalnews.com/mena/lebanon/2023/06/05/speaker-nabih-berri-calls-for-a-session-to-elect-lebanese-president-on-june-14/. 
  21. ↑ «Still no president after 12th election attempt: Follow our live coverage». L'Orient Today. 14 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2023. 
  22. ↑ «Azour obtient 59 voix, Frangié 51, toujours pas de président : Retrouvez notre direct de la 12e séance». 14 Ιουνίου 2023. 
  23. ↑ جلسة رئاسية حامية: فرنجية أو أزعور؟, https://www.youtube.com/watch?v=XF8YJZz15sU, ανακτήθηκε στις 2023-06-14 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Λιβανική_προεδρική_εκλογή_2022-2023&oldid=10249287"