Λίλι Τόμλιν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λίλι Τόμλιν
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Lily Tomlin (Αγγλικά)
ΓέννησηΜαίρη Τζιν Τόμλιν
1  Σεπτεμβρίου 1939[1][2][3]
Ντιτρόιτ, ΗΠΑ
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Γουέιν Στέιτ, Cass Technical High School[4], HB Studio και Wayne State University College of Fine, Performing, and Communication Arts
Ιδιότηταηθοποιός θεάτρου, ηθοποιός ταινιών, ηθοποιός τηλεόρασης, ηθοποιός φωνής, συγγραφέας και σεναριογράφος[5]
ΣύζυγοςJane Wagner (από 2013)[6][7]
Βραβεύσειςβραβείο Έμμυ ζώνης υψηλής τηλεθέασης καλύτερου σεναρίου σε μίνι σειρά, τηλεταινία ή δραματικό ειδικό πρόγραμμα (1974), βραβείο Κένεντι (2014)[8], βραβείο Τόνυ καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε θεατρικό έργο (1986), Michigan Women's Hall of Fame (1998)[9], βραβείο συνολικής προσφοράς του σωματείου ηθοποιών (2017), Mark Twain Prize for American Humor (2003), Αργυρή Άρκτος καλύτερης γυναίκας ηθοποιού (1977), Crystal Award (1992), βραβείο Λόυσι (2003), Los Angeles Times Women of the Year Silver Cup, Drama Desk Award for Outstanding Actress in a Play, βραβείο Έμμυ ζώνης υψηλής τηλεθέασης καλύτερου σεναρίου σε μίνι σειρά, τηλεταινία ή δραματικό ειδικό πρόγραμμα (1976), Primetime Emmy Award for Outstanding Variety, Music or Comedy Series (1981), Primetime Emmy Award for Outstanding Voice-Over Performance (2013), ειδικό βραβείο Τόνυ (1977) και Grammy Award for Best Comedy Album (1972)
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Μαίρη Τζιν "Λίλι" Τόμλιν (αγγλικά: Lily Tomlin, γεν. 1 Σεπτεμβρίου 1939) [10] είναι Αμερικανίδα ηθοποιός, κωμικός και συγγραφέας. Ξεκίνησε την καριέρα της ως stand-up κωμικός καθώς και ως ηθοποιός εκτός Μπρόντγουεϊ τη δεκαετία του 1960. Ο ρόλος που την έκανε γνωστή ήταν στο τηλεοπτικό βαριετέ Rowan & Martin's Laugh-In όπου εμφανιζόταν από το 1969 έως το 1973. Από το 2015 πρωταγωνιστεί στον ρόλο της Φράνκι Μπεργκστάιν στη σειρά Γκρέις και Φράνκι (Grace and Frankie) του Netflix, η οποία έχει κερδίσει υποψηφιότητές της για τέσσερα βραβεία Έμμυ ζώνης υψηλής τηλεθέασης, τρία βραβεία σωματείου ηθοποιών και μια Χρυσή Σφαίρα. [11]

Το 1975, η Τόμλιν έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο στην ταινία Νάσβιλ, η πόλη των εκπλήξεων (Nashville) του Ρόμπερτ Όλτμαν, το οποίο της χάρισε μια υποψηφιότητα για Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου. [12] Το 1977, η ερμηνεία της ως Μάργκο Στέρλινγκ στο Η γάτα είδε τον δολοφόνο (The Late Show) της χάρισε την Αργυρή Άρκτο Α' Γυναικείου Ρόλου και υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα και βραβείο BAFTA Α' Γυναικείου Ρόλου. Άλλες αξιόλογες ταινίες της περιλαμβάνουν τα 9 με 5 (Nine to Five, 1980), Κανείς δεν είναι τέλειος (All of Me, 1984), Big Business (1988), Φλερτάροντας τις συμφορές (Flirting with Disaster, 1996), Τσάι με τον Μουσολίνι (Un tè con Mussolini, 1999), Το νόημα της ζωής και πώς να το χάσετε (I Heart Huckabees, 2004) και Παράξενη 'γιαγιά' (Grandma, 2015).

Ο χαρακτηριστικός ρόλος της γράφτηκε από την τότε σύντροφό της (και νυν σύζυγό της), Τζέιν Βάγκνερ, για μια παράσταση με τίτλο The Search for Signs of Intelligent Life in the Universe που ανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ το 1985 και χάρισε στην Τόμλιν το βραβείο Τόνυ στην κατηγορία καλύτερης θεατρικής ερμηνείας Α' ρόλου. Είναι επίσης γνωστή ως η φωνή της κυρίας Φριτζ στην παιδική σειρά The Magic School Bus. Κέρδισε τα πρώτα της Βραβεία Έμμυ το 1974 για τη συγγραφή και την παραγωγή του δικού της τηλεοπτικού αφιερώματος με τίτλο Lily. Η Τόμλιν κέρδισε ένα βραβείο Γκράμι για το κωμικό άλμπουμ της This Is a Recording (1972). Το 2014, της απονεμήθηκαν τιμητικές διακρίσεις από το Kennedy Center και το 2017 έλαβε το βραβείο σωματείου ηθοποιών για το σύνολο της καριέρας της. [13]

Τα πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τόμλιν γεννήθηκε στο Ντιτρόιτ του Μίσιγκαν. Ήταν κόρη της Λίλι Μέι (το γένος Φορντ, 14 Ιανουαρίου 1914 – 12 Ιουλίου 2005), [14] νοικοκυράς και βοηθού νοσηλευτών και του Γκάι Τόμλιν (3 Μαρτίου 1913 – 24 Οκτωβρίου 1970), βιομηχανικού εργάτη. Έχει έναν μικρότερο αδερφό που ονομάζεται Ρίτσαρντ Τόμλιν. [15] [16] Οι γονείς της Τόμλιν ήταν Νότιοι Βαπτιστές που μετακόμισαν στο Ντιτρόιτ από το Κεντάκι κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης του 1929. [17] [18] [19] Είναι απόφοιτος του 1957 του Τεχνικού Λυκείου Cass . Η Τόμλιν φοίτησε στο Πανεπιστήμιο Wayne State σπουδάζοντας αρχικά βιολογία. Πέρασε ακρόαση για ένα έργο και αυτό της κέντρισε το ενδιαφέρον για μια καριέρα στο θέατρο κάνοντάς τη να αλλάξει ειδικότητα. Μετά το κολέγιο, η Τόμλιν άρχισε να παίρνει μέρος σε stand-up κωμωδίες σε νυχτερινά κέντρα στο Ντιτρόιτ και αργότερα στη Νέα Υόρκη. Παράλληλα, συνέχισε να σπουδάζει υποκριτική στο HB Studio. Η πρώτη της τηλεοπτική εμφάνιση ήταν στο The Merv Griffin Show το 1965. Ένα χρόνο αργότερα, έγινε μέλος του καστ στον βραχύβιο τρίτο και τελευταίο κύκλο του The Garry Moore Show.

Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χαρακτήρες της Τόμλιν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τόμλιν ως κυρία Ίαρμπορ με τη Ρίτα Χέιγουορθ στο Rowan & Martin's Laugh-In (1971)

Το 1969, μετά από μια θητεία ως οικοδέσποινα στη σειρά του ABC Music Scene, [20] η Τόμλιν εντάχθηκε στην εκπομπή κωμικών σκετς του NBC Rowan and Martin's Laugh-In. Ως αντικαταστάτρια της Τζούντι Καρν που αποχώρησε, η Τόμλιν γνώρισε αμέσως επιτυχία στο ήδη καθιερωμένο πρόγραμμα, στο οποίο εκτός από την εμφάνιση σε σκετς, άρχισε να ενσαρκώνοντας και διάφορους ρόλους που δημιούργησε. Αυτοί οι ρόλοι έγιναν πολύ γνωστοί και τους ερμήνευσε και εκτός του σόου σε μεταγενέστερες περιστάσεις:

  • Η Ερνεστίν ήταν μια θρασεία, σκληρή και ασυμβίβαστη τηλεφωνήτρια που γενικά αντιμετώπιζε τους πελάτες απότομα. Η Ερνεστίν συχνά ρουφούσε τη μύτη της όταν έδινε μια αιχμηρή απάντηση ή όταν άκουγε κάτι που δεν ενέκρινε. Χτένιζε τα μαλλιά της σε στιλ της δεκαετίας του 1940 με δίχτυ μαλλιών, αν και ο ρόλος ήταν σύγχρονος. Η Ερνεστίν τηλεφωνούσε περιστασιακά στον φίλο της, τον Βίτο, τεχνικό τηλεφώνων, ή στη φίλη της, τη Φενίσια, επίσης τηλεφωνήτρια.
    Η Τόμλιν ως Ίντιθ Αν το 1975
    Ο Τόμλιν επανέλαβε τον ρόλο το 2016 για μια τηλεοπτική διαφήμιση ως μέρος της εκστρατείας της PETA ενάντια στο θεματικό πάρκο SeaWorld. [21] Η Τόμλιν έχει επίσης επαναλάβει τον ρόλο σε πολλά επεισόδια της παιδικής σειράς Σουσάμι άνοιξε (Sesame Street).
  • Η Ίντιθ Αν είναι ένα κοριτσάκι πεντάμισι ετών που μιλά φιλοσοφημένα είτε για τη ζωή της ως παιδί είτε για πράγματα για τα οποία πιστεύει ότι έχει τις απαντήσεις, αν και είναι πολύ μικρή για να καταλάβει πλήρως. Συχνά τελειώνει τους μονολόγους της με το "Κι αυτό είναι η αλήθεια". Η Ίντιθ Αν κάθεται σε μια τεράστια κουνιστή πολυθρόνα (για να φαίνεται η Τόμλιν σε μέγεθος παιδιού) με την κούκλα της, την Ντόρις, και συχνά μιλάει για τη ζωή στο σπίτι με τους γονείς της που αγωνίζονται για τα προς το ζην και τη μεγαλύτερη αδερφή της, τη Μαίρη Τζιν (το πραγματικό όνομα της Τόμλιν) που την εκφοβίζει. Η Ίντιθ Αν έχει έναν τεράστιο, παιχνιδιάρικα επιθετικό σκύλο που ονομάζεται Μπάστερ και έναν φίλο που ονομάζεται Τζούνιορ Φίλιπς, πιθανώς ανεκπλήρωτος έρωτας. Μόνο η Ίντιθ Αν και η Ντόρις εμφανίζονται στα σκετς της Ίντιθ Αν. Η Τόμλιν επανέλαβε τον χαρακτήρα για μια σειρά από σκετς στο Σουσάμι άνοιξε (Sesame Street) τη δεκαετία του 1970 και σε τρεις εκπομπές κινουμένων σχεδίων τη δεκαετία του 1990.
  • Η κυρία Τζούντιθ Μπίσλεϊ είναι μια νοικοκυρά και μητέρα από το Κάλουμετ Σίτι του Ιλινόι, η οποία επιλέγεται συχνά για τηλεοπτικές διαφημίσεις και προσφέρει "καλές συμβουλές στους καταναλωτές". Εμφανίζεται στην ταινία Η γυναίκα που ζαρώνει (The Incredible Shrinking Woman) στον ρόλο της γειτόνισσας.
  • Η κυρία Ίαρμπορ είναι μια κάπως σεμνότυφη και καθωσπρέπει, συντηρητικά ντυμένη, απολιτική μεσόκοπη που δίνει συμβουλές για μια κομψή ζωή.
  • Η Σούζι είναι μια ξανθιά φοιτήτρια που θα μπορούσε να είναι η κόρη της κυρίας Ίαρμπορ. Δεν έχει χιούμορ και είναι μελοδραματική, ενώ οι μεγαλύτερη ανησυχία της είναι ποιος της πήρε το άλμπουμ των Carpenters της που λείπει.
  • Η Συνήγορος του καταναλωτή είναι μια ντόμπρα, λιτή γυναίκα που επιθεωρεί και δοκιμάζει με αδέκαστο τρόπο προϊόντα για να αποφανθεί για την υποτιθέμενη αξία τους. Είναι κάτι σαν παραλλαγή της κυρίας Μπίσλεϊ.
  • Η Λουσίλ είναι μια γυναίκα εθισμένη στο να τρώει λάστιχο, της οποίας ο μονόλογος περιγράφει τον εθισμό της από την αρχή (μασάει τη γόμα από τα μολύβια) ως το τέλος. Η Τόμλιν ερμήνευσε αυτόν τον ρόλο ως μέρος της ακρόασης που πέρασε για την εκπομπή Laugh-In.
  • Η Τες/Τρούντι είναι μια άστεγη που καταπλήσσει τους θεατές και τους διάφορους περαστικούς με τις απίθανες παρατηρήσεις της και τις ιστορίες της για την επικοινωνία της με εξωγήινους. («Δεν τους νοιάζει αν πιστεύεις σε αυτούς ή όχι — είναι διαφορετικοί από τον Θεό».)
  • Η Μπόμπι-Τζανίν είναι βετεράνος τραγουδίστρια και ερμηνεύτρια εκκλησιαστικού οργάνου. Συχνά δίνει συμβουλές.

Η Τόμλιν ήταν μια από τις πρώτες γυναίκες κωμικούς που ντύθηκαν με αντρικά ρούχα στους ρόλους της Τόμι Βέλορ και Ρικ. Το 1982, υποδύθηκε για πρώτη φορά τον Πέρβις Χόκινς, έναν μαύρο τραγουδιστή της σόουλ (που βασίστηκε πάνω στον Λούθερ Βάντρος), με μουστάκι, γένια και κοντά άφρο μαλλιά, ντυμένη με κοστούμι. Η Τόμλιν χρησιμοποίησε ελάχιστα έως καθόλου καλλυντικά που σκουραίνουν το δέρμα για αυτόν τον ρόλο, το χρώμα του οποίου εξαρτιόταν από τον φωτισμό της σκηνής.

Το 1970, η εταιρεία AT&T πρόσφερε στην Τόμλιν 500.000 δολάρια για να υποδυθεί τον χαρακτήρα της Ερνεστίν σε μια διαφήμιση, αλλά εκείνη αρνήθηκε, λέγοντας ότι αυτό θα έθετε σε κίνδυνο την καλλιτεχνική της ακεραιότητα. [22] [23] Το 1976, εμφανίστηκε στην εκπομπή Saturday Night Live [24] ως Ερνεστίν σε μια παρωδία διαφήμισης της Ma Bell. Η Ερνεστίν αργότερα εμφανίστηκε ως καλεσμένη στο The Superhighway Summit του Πανεπιστημίου UCLA στις 11 Ιανουαρίου 1994, διακόπτοντας μια ομιλία του τότε αντιπροέδρου Αλ Γκορ που μεταδιδόταν διαδικτυακά. Εμφανίστηκε ως τρεις από τους δευτερεύοντες χαρακτήρες της το 1998 σε μια διαφημιστική καμπάνια της Fidelity Investments που δεν περιελάμβανε την Ερνεστίν ούτε την Ίντιθ Αν. [23] Το 2003, έκανε δύο διαφημίσεις ως Ερνεστίν για την πλατφόρμα διαδικτυακών διασκέψεων WebEx. [25]

Η Τόμλιν επανέφερε την Ίντιθ Αν στο προσκήνιο τη δεκαετία του 1990 με τρεις τηλεοπτικές εκπομπές κινουμένων σχεδίων. Δημοσίευσε την «αυτοβιογραφία» της Ίντιθ Αν με τίτλο My Life (1995), που έγραψε από κοινού με την Τζέιν Βάγκνερ.

Ηχογραφήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1972, η Τόμλιν κυκλοφόρησε το This Is A Recording, το πρώτο της κωμικό άλμπουμ από την Polydor Records που περιείχε τηλεφωνικές συνδιαλέξεις της Ερνεστίν με πελάτες. Το άλμπουμ έφτασε στο Νο. 15 του Hot 200 Billboard και έγινε (και παρέμεινε μέχρι το 2011) το άλμπουμ που έφτασε υψηλότερα στα charts όλων των εποχών στην κατηγορία σόλο κωμωδία. [26] Κέρδισε ένα βραβείο Γκράμι εκείνη τη χρονιά για την καλύτερη κωμική ηχογράφηση.

Το δεύτερο άλμπουμ της Τόμλιν And That's The Truth του 1972, με τον ρόλο της Ίντιθ Αν, ήταν σχεδόν εξίσου επιτυχημένο, έφτασε στο Νο. 41 των chart και κέρδισε μια ακόμα υποψηφιότητα για Γκράμι. [26]

Το τρίτο κωμικό άλμπουμ της Τόμλιν, Modern Scream του 1975, είναι μια παρωδία κινηματογραφικών περιοδικών και συνεντεύξεων διασημοτήτων, όπου υποδύθηκε πολλούς ρόλους, όπως η Ερνεστίν, η Ίντιθ Αν, η Τζούντιθ και η Σούζι. Το άλμπουμ της του 1977 με τίτλο Lily Tomlin On Stage ήταν μια προσαρμογή της παράστασής της στο Μπρόντγουεϊ εκείνη τη χρονιά. Καθένα από αυτά τα άλμπουμ χάρισε στην Τόμλιν επιπλέον υποψηφιότητες για Γκράμι.

Η Τόμλιν ηχογράφησε ένα σινγκλ/EP με τίτλο "The Last Duet" με τον Μπάρι Μάνιλοου. [27]

Κινηματογραφικές ταινίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τόμλιν σε μια φωτογραφία του 1970 για την εκπομπή Laugh-In
Ο Άλαν Άλντα, η Τόμλιν και ο Ρίτσαρντ Πράιορ στο Lily (1973)

Η Τόμλιν έκανε το δραματικό της ντεμπούτο στην ταινία Νάσβιλ, η πόλη των εκπλήξεων (Nashville) του Ρόμπερτ Όλτμαν, για το οποίο ήταν υποψήφια για Χρυσή Σφαίρα Β' Γυναικείου Ρόλου και Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου. Έπαιξε τη Λίνεα Ρις, μια τραγουδίστρια γκόσπελ και μητέρα δύο κωφών παιδιών που κάνει δεσμό με έναν τραγουδιστή κάντρι (τον οποίο υποδύεται ο Κιθ Κάρανταϊν). Το Όσκαρ εκείνη τη χρονιά το πήρε η Λι Γκραντ για τον ρόλο της στο Shampoo. Μια κωμωδία-μυστηρίου, το Η γάτα είδε τον δολοφόνο (The Late Show), στην οποία η Τόμλιν έπαιζε με τον Αρτ Κάρνεϊ, πήρε πολύ καλές κριτικές το 1977. Η της Τόμλιν Στιγμή με στιγμή (Moment by Moment) του 1978, σε σκηνοθεσία και σενάριο της Βάγκνερ, είχε θέμα μια σχέση ανάμεσα σε μια μεγαλύτερη γυναίκα με έναν νεότερο μεταξύ άνδρα, τον οποίον υποδυόταν ο Τζον Τραβόλτα.

Το 1980, η Τόμλιν συμπρωταγωνίστησε στο 9 με 5, όπου έπαιζε μια υπάλληλο γραφείου, τη Βάιλετ Νιούστιντ, που ενώνει τις κολλητές της Τζέιν Φόντα και Ντόλι Πάρτοναναζητώντας εκδίκηση από το αφεντικό τους, Φρανκ Χαρτ. Η ταινία ήταν μια από τις ταινίες με τις μεγαλύτερες εισπράξεις της χρονιάς. Στη συνέχεια, η Τόμλιν πρωταγωνίστησε στην κωμωδία επιστημονικής φαντασίας του 1981 Η γυναίκα που ζαρώνει (The Incredible Shrinking Woman) ερμηνεύοντας τρεις ρόλους (ο τέταρτος, μια επανάληψη του ρόλου της Ίντιθ Αν κόπηκε, αλλά πλάνα του συμπεριλήφθηκαν σε μερικές μεταγενέστερες τηλεοπτικές προβολές). Η ταινία, μια κριτική στον καταναλωτισμό, γράφτηκε από τη Βάγκνερ και δέχτηκε ανάμεικτες κριτικές. Η Τόμλιν επανήλθε με την κριτική και οικονομική επιτυχία Κανείς δεν είναι τέλειος (All of Me) δίπλα στον Στιβ Μάρτιν, ερμηνεύοντας την άρρωστη κληρονόμο της οποίας το πνεύμα παγιδεύεται στο σώμα του Μάρτιν.

Η Τόμλιν και η Μπέτι Μίντλερ έπαιξαν δύο ζευγάρια πανομοιότυπων διδύμων που τα άλλαξαν στη γέννα στην κωμωδία του 1988 Big Business. Η Τόμλιν έπαιξε επίσης τη σερβιτόρα και μανιώδη καπνίστρια Ντορίν Πίγκοτ στην ταινία Στιγμιότυπα (Short Cuts) του Όλτμαν το 1993. Η Τόμλιν έπαιξε σε δύο ταινίες του σκηνοθέτη Ντέιβιντ Ο. Ράσελ, ως καλλιτέχνις στο Φλερτάροντας τις συμφορές (Flirting with Disaster) και αργότερα, ως υπαρξιακή ντετέκτιβ στο Το νόημα της ζωής και πώς να το χάσετε (I Heart Huckabees). Τον Μάρτιο του 2007, διέρρευσαν δύο βίντεο στο YouTube που απεικονίζουν καυγάδες μεταξύ του Ράσελ και της Τόμλιν, στα οποία, μεταξύ άλλων, την αποκαλούσε με σεξιστικές ονομασίες. Όταν η εφημερίδα Miami New Times ρώτησε την Τόμλιν για τα βίντεο, εκείνη απάντησε: "Λατρεύω τον Ντέιβιντ. Υπήρξε μεγάλη πίεση στη δημιουργία της ταινίας - ακόμα και από τον τρόπο που βγήκε σου δίνει να καταλάβεις ότι ήταν μια πολύ ελεύθερη, τρελή ταινία και ο Ντέιβιντ ήταν σε τεράστια πίεση. Και είναι ούτως ή άλλως ένας πολύ ελεύθερος τύπος". [28]

Η Τόμλιν συνεργάστηκε ξανά με τον σκηνοθέτη Ρόμπερτ Όλτμαν στην τελευταία του ταινία Η καλύτερη παρέα (A Prairie Home Companion, 2006). Έπαιξε τη Ρόντα Τζόνσον, μέλος του τραγουδιστικού ντουέτου γουέστερν που τραγουδούσε με τη Μέριλ Στριπ.

Το 2015, η Τόμλιν πρωταγωνίστησε στην ταινία του σκηνοθέτη Πολ Βάιτζ Παράξενη 'γιαγιά' (Grandma), [29] για την οποία ο Βάιτζ είπε ότι ήταν εμπνευσμένη από την Τόμλιν. Η ταινία απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και χάρισε στην Τόμλιν υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα. [30] [31]

Επιστροφή στην τηλεόραση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τόμλιν το 2008

Η Τόμλιν χάρισε τη φωνή της κυρίας Βάλερι Φριζλ στην τηλεοπτική σειρά κινουμένων σχεδίων The Magic School Bus από το 1994 έως το 1997. Επίσης, στη δεκαετία του 1990, η Τόμλιν εμφανίστηκε στη δημοφιλή κωμική σειρά Μέρφι Μπράουν (Murphy Brown) ως η προϊσταμένη του χαρακτήρα του τίτλου. Το 1995 εμφανίστηκε σε ένα επεισόδιο της σειράς Homicide ως ύποπτη για φόνο που μεταφέρθηκε στη Βαλτιμόρη. Πρωταγωνίστησε επίσης στο The X-Files το 1998, στο επεισόδιο 6 του έκτου κύκλου ως φάντασμα που στοιχειώνει μια παλιά έπαυλη. Το 2005 και το 2006, έπαιξε έναν επαναλαμβανόμενο ρόλο ως Μάργκο στο Γουίλ & Γκρέις (Will & Grace). Εμφανιζόταν στη δραματική σειρά Η δυτική πτέρυγα (The West Wing) για τέσσερα χρόνια (2002–2006) στον επαναλαμβανόμενο ρόλο της γραμματέως του προέδρου Ντέμπορα Φάιντερερ.

Στην πέμπτη σεζόν 2008–2009 του Νοικοκυρές σε απόγνωση (Desperate Housewives) παίζει έναν επαναλαμβανόμενο ρόλο ως Ρομπέρτα. Η Τόμλιν ντουμπλάρισε τη φωνή της Τάμι σε ένα επεισόδιο των Simpsons το 2005. [32]

Η Τόμλιν πρωταγωνιστεί δίπλα στους Τζέιν Φόντα, Μάρτιν Σιν και Σαμ Γουότερστον στη σειρά του Netflix Γκρέις και Φράνκι (Grace and Frankie). Η Τόμλιν υποδύεται την Φράνκι Μπεργκστάιν, που χώρισε πρόσφατα από τον επί σαράντα χρόνια σύζυγό της (Γουότερσον) ενώ η Φόντα υποδύεται την Γκρέις Χάνσον, που χώρισε πρόσφατα από τον σύζυγό της (Σιν). Η Γκρέις και η Φράνκι γίνονται φίλες με το ζόρι όταν μαθαίνουν ότι οι σύζυγοί τους τις εγκαταλείπουν για να κάνουν δεσμό μεταξύ τους. Η Τόμλιν έλαβε την πρώτη της υποψηφιότητα για Έμμυ το 2015 ως πρωταγωνίστρια της σειράς. [33]

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τόμλιν τον Απρίλιο του 2013

Η Τόμλιν γνώρισε τη μελλοντική της σύζυγο, συγγραφέα Τζέιν Βάγκνερ, τον Μάρτιο του 1971. Αφού παρακολούθησε το τηλεοπτικό αφιέρωμα JT που έγραψε η Βάγκνερ, η Τόμλιν κάλεσε τη Βάγκνερ στο Λος Άντζελες για να συνεργαστούν στο κωμικό άλμπουμ της Τόμλιν And That's The Truth. [34]

Η Τόμλιν δήλωσε το 2008 "Όλοι στη βιομηχανία γνώριζαν βεβαίως τη σεξουαλικότητά μου και την Τζέιν… σε συνεντεύξεις, αναφέρομαι πάντα στην Τζέιν και μιλάω για την Τζέιν, αλλά δεν γράφουν πάντα γι' αυτό". [35] Το 2015, η Τόμλιν είπε: «Όλοι οι συνάδελφοί μου ήξεραν ότι ήμουν ομοφυλόφιλη, και σίγουρα όλοι με όσους συνεργάστηκε». Η Τόμλιν γενικά δεν μιλούσε για τη σεξουαλικότητά της.[36] Πάντως, το 1997 φιγουράρισε στο εξώφυλλο του περιοδικού Time με τη λεζάντα «Ναι, είμαι γκέι».[37]

Στις 31 Δεκεμβρίου 2013, η Τόμλιν και η Βάγκνερ παντρεύτηκαν σε ιδιωτική τελετή στο Λος Άντζελες μετά από 42 χρόνια σχέσης. [38] [39]

Η Τόμλιν έχει συμμετάσχει σε πολλές φεμινιστικές και φιλικές προς τους γκέι παραγωγές ταινιών και στο άλμπουμ της Modern Scream του 1975 κοροϊδεύει τους στρέιτ ηθοποιούς που αποστασιοποιούνται από τους γκέι ρόλους τους. [18]

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Πρωτότυπος τίτλος Τίτλος στα ελληνικά Ρόλος
1972 Scarecrow in a Garden of Cucumbers φωνή στο τηλέφωνο
1975 Nashville Νάσβιλ, η πόλη των εκπλήξεων Λίνεα Ριζ
1977 The Late Show Η γάτα είδε τον δολοφόνο[40] Μάργκο Στέρλινγκ
1978 Moment by Moment Στιγμή με στιγμή Τρίσα Ρόλινγκς
1980 Nine to Five 9 με 5[40] Βάιολετ Νιούστεντ
1981 The Incredible Shrinking Woman Η γυναίκα που ζαρώνει Πατ Κρέιμερ / Τζούντιθ Μπίσλεϊ / τηλεφωνήτρια
1984 All of Me Κανείς δεν είναι τέλειος[40] Εντουίνα Κατγουότερ
1986 Lily Tomlin Λίλι Τόμλιν Λίλι Τόμλιν
1988 Big Business Μπιγκ μπίζνες[40] Ρόουζ Σέλτον / Ρόουζ Ράτλιφ
1991 The Search for Signs of Intelligent Life in the Universe Τρούμπι / Άγκνους Ανγκστ / Κέιτ
Shadows and Fog Σκιές και ομίχλη ιερόδουλη
1992 The Player Ο παίκτης Λίλι Τόμλιν
1993 Short Cuts Στιγμιότυπα Ντορίν Πίγκοτ
The Beverly Hillbillies Οι βλάχοι του Μπέβερλι Χιλς[40] Τζέιν Χάθαγουεϊ
And the Band Played On Και η ζωή συνεχίζεται[40] δρ Σέλμα Ντριτς
1995 Blue in the Face Λίγος καπνός ακόμη γυναίκα που τρώει
The Celluloid Closet Σελιλόιντ κλόζετ αφηγήτρια (φωνή)
1996 Flirting with Disaster Φλερτάροντας τις συμφορές[40] Μαίρη Σλίχτινγκ
Getting Away with Murder Φόνος σχεδόν χωρίς τιμωρία Ίνγκα Μιούλερ
1998 Krippendorf's Tribe Η φυλή των Κρίπεντορφ Ρουθ Άλεν
1999 Un tè con Mussolini Τσάι με τον Μουσολίνι[40] Τζόρτζι
Get Bruce Λίλι Τόμλιν
2000 The Kid Για πάντα παιδί[40] Τζάνετ
2002 Orange County Κατά φαντασία φοιτητής Σάρλοτ Κομπ
2004 I Heart Huckabees Το νόημα της ζωής και πώς να το χάσετε[40] Βίβιαν Τζάφι
Superstar in a Housedress Λίλι Τόμλιν / αφηγήτρια / βραβευμένη
Goodnight, We Love You Λίλι Τόμλιν
2006 A Prairie Home Companion Η καλύτερη παρέα[40] Ρόντα Τζόνσον
The Ant Bully Μυρμηγκοϊστορίες Μόμο (φωνή)
CMT Greatest Moments: Dolly Parton Λίλι Τόμλιν
2007 The Walker Σκάνδαλο Άμπιγκεϊλ Ντελόριαν
2008 Gake no ue no Ponyo Πόνιο Τόκι (φωνή)
2009 The Pink Panther 2 Ο ροζ πάνθηρας 2 κυρία Μπέρεντζερ
2010 Joan Rivers: A Piece of Work Λίλι Τόμλιν
Teach Your Children Well αφηγήτρια (φωνή)
2011 Vito Λίλι Τόμλιν / φίλη
2012 Carol Channing: Larger Than Life Λίλι Τόμλιν
Call to Action Λίλι
2013 Admission Ξέχασέ το! Σουζάνα
An Apology to Elephants αφηγήτρια (φωνή)
One for Ten
Richard Pryor: Omit the Logic Λίλι Τόμλιν
2014 Altman Όλτμαν
2015 Grandma Παράξενη 'γιαγιά' Ελ
Take Flight - The New York Times ερμηνεύτρια
2016 Joan Rivers: Exit Laughing Λίλι Τόμλιν
2018 Spider-Man: Into the Spider-Verse Spider-Man: Μέσα στο αραχνο-σύμπαν θεία Μέι (φωνή)
Jane Fonda in Five Acts Λίλι Τόμλιν / ηθοποιός
Feminists: What Were They Thinking? Φεμινίστριες: Τι σκέφτονταν; Λίλι Τόμλιν
2019 I Am Richard Pryor
Funny You Never Knew
The Madness Within Λίλι
2020 Waging Change Λίλι Τόμλιν
2021 Live at Mister Kelly's
Robert Brustein: A Celebration
2022 Celebrating Laughter: The Life and Films of Colin Higgins
Still Working 9 to 5
Moving On Έβελιν
2023 80 for Brady Λου
Bella! Λίλι Τόμλιν

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Αγγλικά) SNAC. w6r86c6x. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 7337. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 75473. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
  5. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2019.
  6. 7  Ιανουαρίου 2014. www.usmagazine.com/celebrity-news/news/lily-tomlin-marries-girlfriend-jane-wagner-after-42-years-201471/. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2021.
  7. www.lilytomlin.com/jane-wagner/.
  8. www.kennedy-center.org/programs/specialevents/honors/.
  9. www.michiganwomen.org/Images/Tomlin,%20Lily.pdf.
  10. «Monitor». Entertainment Weekly (1275): σελ. 25. September 6, 2013. 
  11. Carden, Andrew (19 Μαρτίου 2018). «Emmys 2018: Keep an eye on 'Grace and Frankie' in Best Comedy Series». GoldDerby (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2019. 
  12. «Lily Tomlin». IMDb. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2019. 
  13. Lily Tomlin Lifetime Achievement SAG accessed 9/2/2016
  14. «Lillie M Tomlin - United States Social Security Death Index». FamilySearch. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2015. 
  15. «LilyTomlin>Biography». FilmReference.com. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2009. 
  16. «Mary Jean Tomlin - United States Census, 1940». FamilySearch. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2015. 
  17. Fischbach, Bob (October 1, 2008). «Stage holds the magic for Tomlin». Omaha World-Herald. http://www.accessmylibrary.com/coms2/summary_0286-18735069_ITM. Ανακτήθηκε στις July 29, 2008. 
  18. 18,0 18,1 Duralde, Alonso (March 15, 2005), «Thoroughly modern Lily», The Advocate, http://www.thefreelibrary.com/Thoroughly+modern+Lily:+Lily+Tomlin%27s+living+large+at+65+with+work+on...-a0131280347 
  19. Kelly, Kevin (11 Αυγούστου 1985). «Lily Tomlin Mysterious Modest and Multifaceted». The Boston Globe. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2008. 
  20. Music Scene, http://www.imdb.com/title/tt0063932/, ανακτήθηκε στις 2019-09-05 
  21. Kelli Bender, "Lily Tomlin Reprises Ernestine Role for PETA's New Ad Blasting SeaWorld," People Αρχειοθετήθηκε 2021-12-27 στο Wayback Machine., 14 April 2016.
  22. Chambliss, John (7 Ιανουαρίου 2010). «Lily Tomlin, Playing Lakeland Next Week, Dishes on Her Act, Sexuality and Retiring». The Ledger. Lakeland, FL. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2012. 
  23. 23,0 23,1 Elliott, Stuart (September 4, 1998). «Lily Tomlin in Madison Ave. debut with Peter Lynch». New York Times. https://www.nytimes.com/1998/09/04/business/the-media-business-advertising-lily-tomlin-in-madison-ave-debut-with-peter-lynch.html. Ανακτήθηκε στις October 16, 2012. 
  24. Season 2 Episode 1, September 18, 1976
  25. Rutenberg, Jim (January 15, 2003). «WebEx to Begin $8 Million Campaign». The New York Times. https://www.nytimes.com/2003/01/15/business/the-media-business-advertising-addenda-webex-to-begin-8-million-campaign.html. Ανακτήθηκε στις October 16, 2012. 
  26. 26,0 26,1 "Chart beat: Katy Perry, Kathy Griffin, Miley Cyrus". Billboard.com.
  27. Barry Manilow & Lily Tomlin - The Last Duet (Klyk's Tribal Dance Mix 09), https://www.youtube.com/watch?v=75v2bsMpbX4, ανακτήθηκε στις 2019-09-05 
  28. Houston, Frank (12 Απριλίου 2007). «What a Character. She's had her brush with online infamy. Now Lily Tomlin is ready to make you laugh again». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2021. 
  29. Rose, Charlie (16 August 2015). «Grandma: A look at the film "Grandma" with director Paul Weitz and actor Lily Tomlin.». Charlie Rose. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις August 22, 2015. https://web.archive.org/web/20150822001344/http://www.charlierose.com/watch/60605521. Ανακτήθηκε στις 23 August 2015. 
  30. Scott, A. O. (19 August 2015). «Review: In 'Grandma,' Lily Tomlin Energizes an Intergenerational Road Trip». The New York Times. https://www.nytimes.com/2015/08/21/movies/review-in-grandma-lily-tomlin-energizes-an-intergenerational-road-trip.html. Ανακτήθηκε στις 23 August 2015. 
  31. Murphy, Mekado (19 August 2015). «'Grandma' (With Movie Trailer): Paul Weitz Narrates a Scene». The New York Times. https://www.nytimes.com/2015/08/21/movies/grandma-with-movie-trailer-paul-weitz-narrates-a-scene.html. Ανακτήθηκε στις 23 August 2015. 
  32. «Exclusive News on Ponyo's English Voice Talent Cast». Ghibli World. 26 Νοεμβρίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2008. 
  33. The Associated Press (21 August 2015). «Lily Tomlin Isn't Buying Her Own Hype». The New York Times. https://www.nytimes.com/aponline/2015/08/21/us/ap-us-people-lily-tomlin.html. Ανακτήθηκε στις 23 August 2015. 
  34. Tomlin, in Shulman, Randy (April 27, 2006). «Lily Tomlin». Metro Weekly (Washington, D.C.). http://www.metroweekly.com/feature/?ak=2088. Ανακτήθηκε στις January 7, 2014. 
  35. Tomlin in Radosta, Jim (May 30, 2008). «Lily Tomlin Interview». Just Out.  Not online. Quote referenced in sources including Kaye, Frank (February 16, 2012). «Lily Tomlin Graces the Stage». Baltimore Gay Life (Gay, Lesbian, Bisexual, and Transgender Community Center of Baltimore and Central Maryland). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-07. https://web.archive.org/web/20140107231921/http://www.baltimoregaylife.com/art-entertainment-culture/item/460-lily-tomlin. Ανακτήθηκε στις January 7, 2014. 
  36. Josh Jackman (16 Ιανουαρίου 2019). «Lily Tomlin explains why she refused to come out on the cover of Time». PinkNews. 
  37. «Λίλι Τόμλιν: «Το Time θα με έκανε εξώφυλλο μόνο αν δήλωνα ότι είμαι λεσβία»». LiFO. 24 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2023. 
  38. Silverman, Stephen M. (January 7, 2014). «Lily Tomlin Marries Jane Wagner After 42 Years Together». People. http://www.people.com/people/article/0,,20772649,00.html. Ανακτήθηκε στις January 7, 2014. 
  39. Takeda, Allison (7 Ιανουαρίου 2014). «Lily Tomlin Marries Girlfriend Jane Wagner After 42 Years Together: "They Are Very Happy," Rep Says». 
  40. 40,00 40,01 40,02 40,03 40,04 40,05 40,06 40,07 40,08 40,09 40,10 «Λίλι Τόμλιν ταινίες στις οποίες έχει πάρει μέρος». www.athinorama.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2023. 

 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]