Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε
Krakowskie Przedmieście
Χάρτης
Τμήμα απόΒασιλική Διαδρομή
Μήκος1 χλμ.
ΤοποθεσίαΒαρσοβία, Πολωνία
ΑπόΠλατεία του Κάστρου
ΈωςΜνημείο του Νικόλαου Κοπέρνικου
Κατασκευή
Εγκαίνια15ος αιώνας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε (φωνητική μεταγραφή του πολωνικού Krakowskie Przedmieście, κυριολεκτικά: Προάστιο της Κρακοβίας, γαλλικά: Faubourg de Cracovie‎‎), που συχνά συντομεύεται σε Κρακόφσκιε, είναι ένας από τους πιο γνωστούς και πιο διάσημους δρόμους της πρωτεύουσας της Πολωνίας, τη Βαρσοβία, ο οποίος περιβάλλεται από ιστορικά παλάτια, εκκλησίες και αρχοντικά. Η Βασιλική Λεωφόρος Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε αποτελεί το βορειότερο τμήμα της Βασιλικής Διαδρομής της Βαρσοβίας και συνδέει την Παλιά Πόλη και το Βασιλικό Κάστρο (στην Πλατεία του Κάστρου) με μερικά από τα πιο αξιόλογα ιδρύματα στη Βαρσοβία, όπως –προχωρώντας προς τα νότια– το Προεδρικό Παλάτι, το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας και την Πολωνική Ακαδημία Επιστημών με έδρα το Παλάτι του Στάσιτς.[1] Η άμεση νότια επέκταση της Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε κατά μήκος της Βασιλικής Διαδρομής είναι η Οδός Νόβι Σφιατ (Οδός Νέου Κόσμου).

Πολλές άλλες πολωνικές πόλεις έχουν επίσης δρόμους με το όνομα Krakowskie Przedmieście. Στο Λούμπλιν, είναι ο κεντρικός και πιο κομψός δρόμος. Άλλες πόλεις περιλαμβάνουν τις Πιότρκουφ Τριμπουνάλσκι, Μπόχνια, Κρασνίσταφ, Όλκους, Σιέρατς και Βιέλουν.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε δημιουργήθηκε τον 15ο αιώνα ως εμπορικός δρόμος. Είναι μια από τις παλαιότερες λεωφόρους στη Βαρσοβία και το πρώτο τμήμα της Βασιλικής Διαδρομής, που συνδέει το Βασιλικό Κάστρο με το Παλάτι του Βιλάνουφ του 17ου αιώνα του Βασιλιά Γιαν Γ΄ Σομπιέσκι στη νότια περιφέρεια.[2] Τον 17ο αιώνα, παλάτια και αρχοντικά άρχισαν να ξεφυτρώνουν κατά μήκος αυτού που τότε είχε γίνει η κύρια αρτηρία της νέας πολωνικής πρωτεύουσας.[1][2]

Είσοδος του Βασιλιά Αυγούστου Γ΄ στη Βαρσοβία με μια προσωρινή αψίδα θριάμβου στην Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε από τον Σάμουελ Μοκ (1734). Η Εκκλησία της Αγίας Άννας είναι ορατή στα δεξιά

Κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα, ο Ιταλός ζωγράφος Μπερνάρντο Μπελλόττο (περισσότερο γνωστός στην Κεντρική Ευρώπη ως «Καναλέτο»), ένας αυλικός ζωγράφος του τελευταίου βασιλιά της Πολωνίας, Στανίσουαφ Αύγουστου Πονιατόφσκι, απέδωσε με σχολαστική λεπτομέρεια τους δρόμους και την αρχιτεκτονική της πρωτεύουσας της Πολωνίας, με τον αυξανόμενο πληθυσμό, την ισχυρή οικονομία και τις θέσεις μάθησης και τεχνών. Ήταν εν μέρει χάρη στους πίνακές του που η ιστορική συνοικία της Βαρσοβίας ξαναχτίστηκε με ακρίβεια από τον πολωνικό λαό από τη σκόπιμη καταστροφή της από γερμανικές ειδικές ομάδες στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ειδικά μετά την Εξέγερση της Βαρσοβίας το 1944.[3]

Μέχρι τον 19ο αιώνα, η Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε είχε πολλές εκκλησίες, παλάτια και κατοικίες σε μπαρόκ και κλασικό στιλ. Η ανάπτυξη του δρόμου συνεχίστηκε στον 20ο αιώνα με την ανέγερση εμπορικών κτιρίων και ξενοδοχείων, όπως το Ξενοδοχείο Bristol.[2]

Η επιστροφή των ταγμάτων του πολωνικού στρατού από τη Βιέζμπνα, που δείχνει τη γενική άποψη της Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε με το Παλάτι του Τισκιέβιτς του Μάρτσιν Ζαλέσκι (1831).

Πιο πρόσφατα, ο αρχιτέκτονας Κσίστοφ Ντομαράτσκι του στούντιο Dawos έδωσε στον δρόμο έναν νέο επανασχεδιασμό. Εμπνεύστηκε από τις ιστορικές πηγές και τους υπερρεαλιστικούς πίνακες του Μπερνάρντο Μπελλόττο του δρόμου του 18ου αιώνα για να δώσει στην περιοχή μια όψη που είναι τόσο παλιά όσο και μοντέρνα.[2]

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια πέτρινη Παναγία και ένα παιδί, η «Παναγία του Πάσσαου», βρίσκεται στην Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε, απέναντι από το τέλος της Οδού Μπεντνάρσκα.[4] Δημιουργήθηκε από τον βασιλικό γλύπτη Γιούζεφ Μπελότι και τοποθετήθηκε στη σημερινή της τοποθεσία το 1683 ως αναθήματα για τη νίκη του Βασιλιά Γιαν Γ΄ Σομπιέσκι επί των Τούρκων στη Βιέννη.[4] Το άγαλμα είναι το δεύτερο παλαιότερο μνημείο της Βαρσοβίας μετά τη Στήλη του Σιγισμούνδου.

Η Οδός Τρεμπάτσκα οδηγεί στο Μνημείο του Άνταμ Μιτσκιέβιτς, το οποίο ανεγέρθηκε το 1898 στην 100ή επέτειο από τη γέννηση του μεγάλου ποιητή της Πολωνίας.[5] Το 1942, οι Γερμανοί κατέστρεψαν το άγαλμα. Μόνο το κεφάλι και ένα θραύσμα του κορμού ανακτήθηκαν για την μεταπολεμική ανακατασκευή του.[5]

Σύμφωνα με τη διαθήκη του Φρεντερίκ Σοπέν, μετά το θάνατό του η καρδιά του αφαιρέθηκε και μεταφέρθηκε από την αδερφή του σε μια τεφροδόχο στη Βαρσοβία, όπου εναποτέθηκε μέσα σε μια κολόνα της Εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού στην Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε.[6]

Αριθμός οδού Σύντομη περιγραφή Εικόνα
46/48 Προεδρικό Παλάτι (γνωστό και ως Pałac Prezydencki, Pałac Koniecpolskich, Lubomirskich, Radziwiłłów, ή Pałac Namiestnikowski), η κομψή κλασικιστική τελευταία έκδοση ενός κτηρίου που στέκεται στην Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε από το 1643.
15/17 Παλάτι Ποτότσκι, ένα μεγάλο μπαρόκ παλάτι που βρίσκεται στην Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε, ακριβώς απέναντι από το Προεδρικό Παλάτι. Χτίστηκε αρχικά για την οικογένεια Ντένχοφ και την διαδέχθηκε η οικογένεια Ποτότσκι στα τέλη του 18ου αιώνα.
26/28 Το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας ιδρύθηκε το 1816, όταν οι διαμελισμοί της Πολωνίας χώρισαν τη Βαρσοβία από το παλαιότερο και πιο επιδραστικό πολωνικό ακαδημαϊκό κέντρο, την Κρακοβία.
26/28 Το Παλάτι Καζίμιες, που χτίστηκε αρχικά το 1637–41, ξαναχτίστηκε το 1660 για τον Βασιλιά Ιωάννη Β΄ Καζίμιρ (πολωνικά: Jan II Kazimierz Waza‎‎, από τον οποίο πήρε το όνομά του). Από το 1816 το Παλάτι Καζίμιες λειτουργεί κατά διαστήματα και είναι σήμερα ως έδρα του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας. Το 1817–31 στέγασε επίσης το Λύκειο της Βαρσοβίας, ένα λύκειο όπου ο πατέρας του Φρεντερίκ Σοπέν δίδασκε γαλλικά, και του οποίου οι απόφοιτοι περιλάμβαναν και τον ίδιο τον νεαρό Σοπέν.
32 Παλάτι του Τισκιέβιτς, μια από τις πιο όμορφες νεοκλασικές κατοικίες στη Βαρσοβία, που χτίστηκε από τον Χετμάνο της Λιθουανίας, Λούντβικ Τισκιέβιτς.
30 Το Παλάτι Τσετβερτίνσκι χτίστηκε το 1844-1847 για την οικογένεια Ουρούσκι και σχεδιάστηκε από τον Άντζεϊ Γκοουόνσκι. Από το 1855, ανήκει στην οικογένεια του Τσετβερτίνσκι.
5 Παλάτι Τσάπσκι, ένα από τα πιο αξιοσημείωτα δείγματα αρχιτεκτονικής ροκοκό στη Βαρσοβία, που ξαναχτίστηκε το 1712–21.
42/44 Το Ξενοδοχείο Bristol είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της μεγαλοπρέπειας της παλιάς Βαρσοβίας. Χτίστηκε το 1900 από μια εταιρεία της οποίας οι εταίροι περιλάμβαναν τον Ιγκνάτσι Γιαν Παντερέφσκι, Πολωνό πιανίστα και, αργότερα, πρωθυπουργό.
13 Το Hotel Europejski είναι ένα κτίριο του 19ου αιώνα, το οποίο σχεδιάστηκε από τον Ενρίκο Μαρκόνι.
34 Εκκλησία των Εισοδίων, μια από τις πιο αξιόλογες εκκλησίες ροκοκό στην πρωτεύουσα της Πολωνίας ιδρύθηκε το 1651 από τη Βασίλισσα Μαρία Λουίζα Γκοντζάγκα για το Γαλλικό Τάγμα των Εισοδίων της Παναγίας. Η κατασκευή της ξεκίνησε το 1664 και ολοκληρώθηκε το 1761.
68 Η Εκκλησία της Αγίας Άννας είναι μια από τις πιο αξιόλογες εκκλησίες της Πολωνίας με νεοκλασική πρόσοψη. Η εκκλησία συγκαταλέγεται στα παλαιότερα κτίρια της Βαρσοβίας. Με την πάροδο του χρόνου, έχει δει πολλές ανακατασκευές, με αποτέλεσμα τη σημερινή της εμφάνιση, αμετάβλητη από το 1788.
62 Φιλανθρωπικό Κέντρο Res Sacra Miser, πρώην Παλάτι του Καζανόφσκι, το πλουσιότερο αριστοκρατικό παλάτι στην Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία που καταστράφηκε κατά τον Κατακλυσμό το 1656 και δεν ξαναχτίστηκε ποτέ.
3 Η Εκκλησία του Τιμίου Σταυρού είναι μια από τις πιο αξιόλογες μπαρόκ εκκλησίες στην πρωτεύουσα της Πολωνίας. Το κεντρικό κτίριο κατασκευάστηκε μεταξύ 1679 και 1696. Ο κύριος σχεδιαστής του ήταν ο Γιούζεφ Σίμον Μπελότι, ο βασιλικός αρχιτέκτονας στη Βασιλική Αυλή της Πολωνίας. Χρηματοδοτήθηκε από τον ηγούμενο Καζίμιες Στσούκα και τον Προκαθήμενο της Πολωνίας Μίχαου Στέφαν Ραντζιεγιόφσκι. Στα τέλη του 19ου αιώνα, το εσωτερικό ανακαινίστηκε ελαφρά και το 1882 προστέθηκε μια τεφροδόχος με την καρδιά του Φρεντερίκ Σοπέν σε ένα από τα παρεκκλήσια.
52/54 Η Εκκλησία των Καρμελιτών έχει την πιο αξιοσημείωτη πρόσοψη σε νεοκλασικό στιλ της Βαρσοβίας, η οποία δημιουργήθηκε το 1761–83. Η εκκλησία πήρε τη σημερινή της εμφάνιση ξεκινώντας τον 17ο αιώνα και είναι περισσότερο γνωστή για τα δίδυμα καμπαναριά της σε σχήμα θυμιατηρίου.
Πανοραμική θέα στο νότιο άκρο της Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «Trakt Królewski». warsawtour.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2008. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Magdalena Błaszczyk (13 Αυγούστου 2008). «History Gets a Facelift». warsawvoice.pl. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2008. [νεκρός σύνδεσμος]
  3. Anthony M. Tung. «Preserving the World's Great Cities». anthonymtung.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2008. 
  4. 4,0 4,1 «Figura Matki Boskiej Passawskiej». warszawa1939.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2008. 
  5. 5,0 5,1 «Adam Mickiewicz Monument». eGuide / Treasures of Warsaw on-line. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2008. 
  6. «Church of the Holy Cross». eGuide / Treasures of Warsaw on-line. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2008. [νεκρός σύνδεσμος]

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πίνακες του Καναλέτο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χάλκινα μνημεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]