Κοτόπουλο παρμεζάνα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κοτόπουλο παρμεζάνα

Το κοτόπουλο παρμεζάνα ή κοτόπουλο με παρμεζάνα (ιταλικά: pollo alla parmigiana‎‎), είναι ένα πιάτο που αποτελείται από παναρισμένο στήθος κοτόπουλου καλυμμένο με σάλτσα ντομάτα και μοτσαρέλα, παρμεζάνα ή προβολόνε.[1] Ενίοτε προστίθεται και ζαμπόν ή μπέικον.[2][3]

Το πιάτο προέρχεται από την ιταλική διασπορά στις Ηνωμένες Πολιτείες στις αρχές του 20ού αιώνα.[1][4][5][6] Εικάζεται ότι βασίζεται σε έναν συνδυασμό του ιταλικού parmigiana di melanzane, ενός πιάτου με τηγανητές φέτες μελιτζάνα και σάλτσα ντομάτα, με παναρισμένη μοσχαρίσια κοτολέτα που συνήθως σερβίρεται χωρίς σάλτσα ή τυρί στην Ιταλία.[6]

Το κοτόπουλο παρμεζάνα περιλαμβάνεται ως βάση πολλών διαφορετικών γευμάτων, όπως σάντουιτς[7] και πιτών,[8][9] και αποτελεί αντικείμενο διαγωνισμών φαγητού σε ορισμένα εστιατόρια.[10]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βόρεια Αμερική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κοτόπουλο παρμεζάνα[4] έφτασε στις βορειοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες από Ιταλούς μετανάστες και έγινε δημοφιλές βασικό φαγητό σε εστιατόρια ιταλικοαμερικανικής κουζίνας από τη δεκαετία του 1950.[4][11][12][13] Οι οικιακές εκδόσεις ανέβηακαν επίσης σε δημοτικότητα. Μια συνταγή δημοσιεύτηκε σε ένα τεύχος του 1953 της New York Herald Tribune που χρησιμοποίησε κατεψυγμένα τηγανητά μπιφτέκια ή φιλέτα κοτόπουλου μαζί με άλλα επεξεργασμένα τρόφιμα για να φτιάξει μια παραλλαγή του πιάτου.[14] Μια συνταγή για κοτόπουλο παρμεζάνα δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα New York Times το 1962.[15]

Στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά, το κοτόπουλο παρμεζάνα σερβίρεται συχνά ως κύριο πιάτο, ενίοτε με ζυμαρικά. Πολλά εστιατόρια προσφέρουν επίσης σάντουιτς με κοτόπουλο παρμεζάνα.[16] Με την άφιξή τους στην Αμερική, οι Ιταλοί μετανάστες άρχισαν να εκμεταλλεύονται την προσιτή αγορά κρέατος της Αμερικής, αναμειγνύοντας το κοτόπουλο με την παρμιτζάνα.[4][17]

Αυστραλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κοτόπουλο παρμεζάνα με τηγανητές πατάτες και σαλάτα, συνηθισμένο πιάτο στην Αυστραλία

Το κοτόπουλο παρμεζάνα ήταν γνωστό στην Αυστραλία από τη δεκαετία του 1950. Το όνομά του διαφέρει από περιοχή σε περιοχή.[18][19][20] Προσφέρεται σε εστιατόρια στην Αδελαΐδα ήδη από το 1953.[21] Σερβίρεται τακτικά ως κύριο γεύμα σε όλη την Αυστραλία, όπου θεωρείται βασικό φαγητό στα παμπ.[22][23][24][19] Σε μια συνέντευξη του 2019 που μεταδόθηκε στο ABC Radio Hobart, ο ιστορικός τροφίμων Γιαν Οκόνελ πιστεύει ότι το κοτόπουλο παρμεζάνα έγινε βασικό είδος στα παμπ τη δεκαετία του 1980. Πριν από εκείνη την εποχή, σερβιριζόταν κυρίως σε εστιατόρια.[25][26]

Το κοτόπουλο παρμεζάνα σερβίρεται συνήθως στην Αυστραλία με τηγανητές πατάτες και σαλάτα, αν και υπάρχει διαφωνία ως προς το αν οι πατάτες πρέπει να σερβίρονται κάτω από το κοτόπουλο ή δίπλα σε αυτό.[27] Η δημοτικότητα του πιάτου οδήγησε στο άνοιγμα εξειδικευμένου εστιατορίου με κοτόπουλο παρμεζάνα στη Μελβούρνη.[27] Το οιάτο αποτελεί αντικείμενο κριτικών σε ειδικούς ιστότοπους που το συγκρίνουν όπως αγοράστηκε από διάφορα παμπ της ίδιας περιοχής.[27][28][29][30]

Ασιατική fusion κουζίνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη fusion κουζίνα, το κοτόπουλο παρμεζάνα έχει τροποποιηθεί για να ταιριάζει στις ασιατικές γευστικές προτιμήσεις με την προσθήκη μικρής ποσότητας σάλτσας σόγιας (ως υποκατάστατο του αλατιού) στη σάλτσα ντομάτα [31][32] και ενίοτε σερβίρεται με ρύζι ή τηγανητά νουντλς. Αυτό το πιάτο κυκλοφορεί ενίοτε σε αγγλόφωνες περιοχές ως κοτόπουλο παρμεζάνα κάτσου.[33][34] Καμιά φορά, η προστίθεται σάλτσα σόγιας στο κοτόπουλο.[35]

Παρόμοια πιάτα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιταλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κοτόπουλο πιτσαϊόλα στη Βενετία

Εκτός από τη μελιτζάνα αλά παρμεζάνα, ένα πιάτο από παναρισμένες φέτες μελιτζάνα αντί για κοτόπουλο, υπάρχουν και άλλα παρόμοια πιάτα στην Ιταλία που περιέχουν κρέας.

Το κάρνε πιτσαϊόλα είναι ένα πιάτο που προέρχεται από τη ναπολιτάνικη παράδοση και περιλαμβάνει κρέας με τυρί και συχνά μαγειρεμένο με ντομάτα, ελαιόλαδο, σκόρδο και λευκό κρασί. Το μοσχαρίσιο κρέας χρησιμοποιείται πιο συχνά, αλλά μπορεί να γίνει και με κοτόπουλο και χοιρινό.[36]

Ένα παρόμοιο πιάτο με μοσχαρίσιο κρέας είναι γνωστό στα ιταλικά ως κοτολέτα αλά μπολονέζε, το οποίο δεν έχει σάλτσα ντομάτα, αλλά λιωμένη παρμεζάνα και προσούτο.[37] Το κοστολέτε παρμιτζάνα είναι άλλο ένα παρόμοιο πιάτο με μοσχαρίσιο κρέας, αλλά στην Ιταλία γενικά σερβίρεται χωρίς σάλτσα ή τυρί.[6]

Ηνωμένο Βασίλειο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Αγγλία, το πάρμο είναι ένα πιάτο που προέρχεται από το Μίντλεσμπρο και αποτελείται συνήθως από τηγανητό παναρισμένο κοτόπουλο ή χοιρινό κρέας με λευκή σάλτσα μπεσαμέλ και τυρί αντί για σάλτσα ντομάτα. Το πάρμο προέρχεται από το εσκαλόπ πάρμεζαν, παράγωγο του κοτόπουλου παρμεζάνα.[38]

Ουγγαρία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Ουγγαρία, η κοτολέτα κοτόπουλου ή χοιρινού κρέατος παναρισμένη στο αλεύρι και ψιλοκομμένες πατάτες, και από πάνω με κρέμα γάλακτος και τυρί, ονομάζεται "mátrai borzaska" ή "borzas" για συντομία.[39][40] εάν η επικάλυψη είναι τυρί και μανιτάρια, αναφέρεται ως "óvári".[41]

Αργεντινή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Αργεντινή, μια παραλλαγή του μιλανέζα αλά ναπολιτάνα φτιάχνεται με κοτόπουλο αντί για το συνηθισμένο μοσχάρι, όπως το κοτόπουλο παρμεζάνα.[42] Ενίοτε συνοδεύεται από ζαμπόν, μπέικον ή τηγανητό αυγό και συνήθως σερβίρεται με τηγανητές πατάτες.[43][44][45]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 «20 'Italian' Dishes Italians Don't Really Eat». msn.com. 9 Ιουνίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2019. 
  2. ↑ «Debate over a pub favourite». Daily Liberal and Macquarie Advocate (Dubbo, New South Wales): σελ. 10. October 13, 2012. 
  3. ↑ Cowie, Tom; Bibby, Grace (September 11, 2013). «To ham or not to ham when ordering a chicken parma». The Courier (Ballarat, Victoria). http://www.thecourier.com.au/story/1770873/to-ham-or-not-to-ham-when-ordering-a-chicken-parma/. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Clark, Melissa (January 30, 2015). «Parmigiana Dishes to Warm Weary Souls». The New York Times. http://mobile.nytimes.com/2015/02/04/dining/parm-dishes-to-warm-weary-souls.html?_r=0&referer=http://cooking.nytimes.com/recipes/1017169-chicken-parmesan. Ανακτήθηκε στις November 17, 2016. «Veal and chicken parmigiana, along with their cousins meatball, sausage and shrimp, are more recent adaptations, created by Italian immigrants in America who could afford to use meat in place of the vegetables they relied on in the Old Country.» 
  5. ↑ Ruggeri, Amanda (8 Φεβρουαρίου 2011). «Can't Find a Favorite Italian Dish in Rome? Here's Why». revealedrome.com. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2015. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Kaminski, Margot (12 Οκτωβρίου 2006). «Fake Accent». Chowhound. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2015. 
  7. ↑ «Subway Buys Role on 'Will & Grace'». The Wall Street Journal (New York): σελ. B4. September 30, 2005. https://www.wsj.com/news/articles/SB112804515856256466. 
  8. ↑ «EBSCOhost Login». search.ebscohost.com. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2024. 
  9. ↑ Gannon, Genevieve (February 17, 2012). «Patties pins hopes on "parma" pie». Sydney Morning Herald. http://www.smh.com.au//breaking-news-business/patties-pins-hopes-on-parma-pie-20120217-1tdp1.html. 
  10. ↑ Penberthy, David (September 7, 2012). «Parmageddon: War on culinary theatrics». The Advertiser (Adelaide): σελ. 13. http://www.adelaidenow.com.au/archive/news/welcome-to-parmageddon-the-war-on-culinary-theatrics/story-e6freall-1226466614192. 
  11. ↑ «Menu from Tony's Italian Kitchen». Tony's Italian Kitchen. 1955. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2019. 
  12. ↑ «Menu from Mamma Leone's». Mamma Leone's. 1958. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2016. 
  13. ↑ «Menu from Ristorante Giannino». Ristorante Giannino. Italia Società di Navigazione. 23 Αυγούστου 1956. Dieter Zander Collection. 
  14. ↑ Cannon, Poppy (February 4, 1953). «Advances in Frozen Foods Are Taking Load Off Stoves: New Louis L. Libby Line of Precooked Items Shows How Home Chefs Can Cut Labors». New York Herald Tribune: σελ. 12. «Chicken Parmigiano–Generally this method is reserved for a breaded cutlet of veal, but it's amazing how good and unusual a dish you achieve by arranging heated quick-frozen southern fried chicken on the serving dish. Top each piece with a thin slice of cheese. The Italians would use Mozzarella; Muenster is good too, and so is mild American. A sprinkle of grated Parmesan over the top adds tang. Place under a broiler or in the oven till the cheese melts and then pour around a tomato sauce made by heating Hunt's tomato sauce with one clove garlic finely crushed, one-half bay leaf, one teaspoon olive oil, one-fourth to one-half teaspoon basil, oregano or marjoram. Simmer eight to ten minutes.» 
  15. ↑ «The Food Timeline: history notes-meat». www.foodtimeline.org. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2024. 
  16. ↑ «America's Best Chicken Parm Sandwiches». The Huffington Post. 13 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2014. 
  17. ↑ Thrillist (15 Ιουλίου 2015). «The Surprising Origins of 8 Italian-American Dishes». Huffington Post (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2017. 
  18. ↑ «Is it chicken parmi or parma? Aussie dictionary update reignites the enduring food naming debate». Good Food (στα Αγγλικά). 23 Ιουλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2023. 
  19. ↑ 19,0 19,1 Bochenski, Natalie (April 16, 2015). «Brisbane man Stephen Humphreys' quest to find the city's best Parmigiana». Brisbane Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 September 2017. https://web.archive.org/web/20170905035409/https://www.brisbanetimes.com.au/national/queensland/brisbane-man-stephen-humphreys-quest-to-find-the-citys-best-parmigiana-20150416-1mmpcl.html. Ανακτήθηκε στις August 24, 2017. 
  20. ↑ Dabelstein, Joshua (8 Φεβρουαρίου 2018). «The Great Australian Debate: Is It Chicken Parmi, Parmy or Parma?». New Matilda. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2019. 
  21. ↑ «I Say». The Mail (Adelaide) (South Australia) 43 (2,164): σελ. 55. November 28, 1953. http://nla.gov.au/nla.news-article58875263. Ανακτήθηκε στις March 24, 2019. «They ask for steak and eggs, but change to Chicken Parmigiana when the waiter explains that it's chicken cooked in light wine and served with grated cheese» 
  22. ↑ Watson, Callie (August 14, 2010). «Changing tastes mean humble schnitzel now... More than just pub grub». The Advertiser (Adelaide): σελ. 43. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 October 2011. https://web.archive.org/web/20111016005350/http://www.adelaidenow.com.au/news/south-australia/humble-schnitzel-now-more-than-just-pub-grub/story-e6frea83-1225905074698. 
  23. ↑ Turner, Shaun (April 7, 2015). «Parmi-geddon: the five best (and worst) parmigianas in Perth». Sydney Morning Herald. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 September 2015. https://web.archive.org/web/20150924164245/http://www.smh.com.au/entertainment/your-perth/parmigeddon-the-five-best-and-worst-parmigianas-in-perth-20150501-1mfx1q.html. 
  24. ↑ Horne, Tania (August 14, 2013). «Chicken Parmi... Best in Tassie Challenge!». Think Tasmania. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις June 7, 2014. https://web.archive.org/web/20140607043635/http://www.think-tasmania.com/chicken-parmi-best-in-tassie-challenge/. Ανακτήθηκε στις August 1, 2015. 
  25. ↑ Burgess, Georgie (5 July 2019). «It's a pub staple across Australia, but how did the chicken parmigiana end up on the menu?». ABC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 July 2019. https://web.archive.org/web/20190705003535/https://www.abc.net.au/news/2019-07-05/where-the-chicken-parmigiana-come-from/11277414. Ανακτήθηκε στις 25 April 2023. 
  26. ↑ O'Connell, Jan (24 Σεπτεμβρίου 1980). «1980 Chicken Parmigiana on the menu». Australian food history timeline. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. 
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 Cincotta, Liz (May 22, 2007). «Good parma». The Age (Melbourne, Victoria): σελ. 14. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 November 2015. https://web.archive.org/web/20151117060256/http://newsstore.fairfax.com.au/apps/viewDocument.ac?sy=age&docID=AGE0705221B4SP2VT8EO. 
  28. ↑ Levin, Darren (August 7, 2004). «Keeping abreast of the Parma best». The Age (Melbourne, Victoria): σελ. A2.2. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 September 2018. https://web.archive.org/web/20180930014704/https://www.theage.com.au/lifestyle/keeping-abreast-of-the-parma-best-20040807-gdye76.html. 
  29. ↑ Fair, Alex (18 July 2012). «A group of Launceston friends are using their love of the good old chicken parmigianas to help boost the city's restaurant industry». The Examiner (Launceston, Tasmania): σελ. 7. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 January 2015. https://web.archive.org/web/20150121084549/https://www.examiner.com.au/story/158503/challenge-on-to-find-perfect-parmi/. 
  30. ↑ Sinclair, Corey (May 6, 2015). «Territory patriots review chicken parmigianas with hilarious results». Northern Territory News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 August 2015. https://web.archive.org/web/20150814130435/http://www.ntnews.com.au/news/only-in-the-territory/territory-patriots-review-chicken-parmigianas-with-hilarious-results/story-fnk2tg5d-1227338609077. 
  31. ↑ Kwan, KP (1 Ιουνίου 2020). «Parmesan Crusted Chicken». Taste of Asian Food. 
  32. ↑ Grasby, Marion (6 Σεπτεμβρίου 2020). Marion's Best Chicken Parmigiana (video). 
  33. ↑ Kirk, W. Tanner (April 3, 2021). «Recipe: How to make Japanese katsu-style chicken Parmesan (with audio)». Japan Times. https://www.japantimes.co.jp/life/2021/04/03/food/japanese-katsu-chicken-parmesan/. 
  34. ↑ «VIDEO: Resep Chicken Katsu Parmesan dengan Saus Marinara, Endes Gila!» [VIDEO: Chicken Katsu Parmesan Recipe with Marinara Sauce, Crazy Ends!]. IDN Times (στα Ινδονησιακά). 14 Μαρτίου 2019. 
  35. ↑ Chicken Parmigiana (Katsu Style) - Cooking with Calin 2K. 13 Ιουλίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2024. CS1 maint: Unfit url (link)
  36. ↑ «Carne Alla Pizzaiola» (στα Ιταλικά). Accademia Italiana della Cucina. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2017. 
  37. ↑ «Cotoletta alla bolognese» (στα Ιταλικά). accademiaitalianadellacucina.it. 
  38. ↑ «Teesside's fast food sensation». BBC Inside Out North East. 6 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2014. 
  39. ↑ Péter, Kancsár (11 Οκτωβρίου 2013). «Az igazi mátrai borzaska receptje». www.femina.hu. 
  40. ↑ Claudia, Botos (14 Αυγούστου 2022). «Így készül az eredeti mátrai borzaska: megunhatatlan régi kedvenc». sobors.hu. 
  41. ↑ «Klasszikus óvári sertésszelet». 27 Ιανουαρίου 2018. 
  42. ↑ «Milanesas de pollo a la napolitana light» (στα es). Fox Life. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις May 17, 2014. https://archive.today/20140517032639/http://www.foxlife.tv/recetas/2103-milanesas-de-pollo-a-la-napolitana-light.html. Ανακτήθηκε στις May 17, 2014. 
  43. ↑ Pisarro, Marcelo (May 11, 2012). «Milanesa napolitana» (στα es). Clarín (Argentine newspaper) (Buenos Aires, Argentina). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις May 17, 2014. https://web.archive.org/web/20140517140858/http://weblogs.clarin.com/revistaenie-nerdsallstar/2012/05/11/milanesa_napolitana/. Ανακτήθηκε στις May 18, 2014. 
  44. ↑ «Milanesa a la napolitana» (στα es). El Reporte (Montevideo, Uruguay). April 25, 2013. http://www.elreporte.com.uy/milanesa-a-la-napolitana/. 
  45. ↑ «El origen de la milanesa» (στα es). ABC Color (Asunción, Paraguay). April 13, 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις May 17, 2014. https://web.archive.org/web/20140517151454/http://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gastronomia/el-origen-de-la-milanesa-557404.html. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Chicken parmesan στο Wikimedia Commons
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κοτόπουλο_παρμεζάνα&oldid=10441819"