Κοσμάς ο Θεσπρωτός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κοσμάς ο Θεσπρωτός
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1780[1][2]
Γεωργουτσάτες
Θάνατος1852[1]
Καρπενήσι
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα[3]
ΣπουδέςΚαπλάνειος Σχολή
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταθεολόγος

Ο Κοσμάς ο Θεσπρωτός (Γεωργουτσάτες Δρόπολης, περ. 1780 - Καρπενήσι, 1852) ήταν Έλληνας[4] λόγιος, ιερέας και θεολόγος.

Ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κοσμάς γεννήθηκε ως Κυρίτσης Κότρας στο χωριό Γεωργουτσάτες,[5][6] στην Δρόπολη στη σύγχρονη νότια Αλβανία, τότε έδαφος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το 1805 έγινε ιερέας και άλλαξε το όνομά του σε Κοσμάς. Τα επόμενα χρόνια έγινε μαθητής του Αθανασίου Ψαλλίδα, μιας μεγάλης μορφής του νεοελληνικού Διαφωτισμού. Αποφοίτησε από τη Καπλάνειο Σχολή των Ιωαννίνων στο 1815.[7] Δίδαξε σε διάφορα σχολεία στην Ήπειρο και μετά την επιτυχημένη ελληνική επανάσταση (1821-1830) μετακόμισε στην Αθήνα όπου συνέχισε την εκπαιδευτική δραστηριότητα. Πέθανε στο Καρπενήσι το 1852.[5]

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα από τα διάσημα έργα του ήταν η Γεωγραφία Αλβανίας και Ηπείρου, βασισμένο στα διδάγματά του από τον Ψαλλίδα. Γράφτηκε γύρω από το 1833.[8] Είναι μια πραγματεία που περιγράφει γεωγραφικά Αλβανία και τηνΉπειρο.[9] Σε αυτό το έργο, ο Κοσμάς υιοθέτησε την άποψη του Ψαλλίδα και τοποθέτησε ως γεωγραφικό σύνορο μεταξύ Ηπείρου και Αλβανίας τον ποταμό Αώο.[10] Το έργο αυτό ολοκληρώθηκε μετά την αποφοίτησή του από τη Καπλάνειο, όταν εργάστηκε ως δάσκαλος σε διάφορα ελληνικά σχολεία στην Ήπειρο.[7] Έγραψε επίσης τα ακόλουθα έργα:

  • Γεωγραφία Αλβανίας και Ηπείρου
  • Εγχειρίδιο φιλοσοφίας
  • Ποιημάτιον
  • Κοσμάς ο Θεσπρωτός, La complainte d'ali Pacha. Éd. critique avec trad. et glossaire par Yvon Tarabout. Publications Langues'O, Παρίσι 1983.


Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb125493035. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) CERL Thesaurus. Consortium of European Research Libraries. cnp01095602.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb125493035. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. Κοσμάς Θεσπρωτός . Κάτοπτρο Ελληνικής Επιστήμης και Φιλοσοφίας.
  5. 5,0 5,1 Kosmas Thesprotos Αρχειοθετήθηκε 2011-07-20 στο Wayback Machine. culture.ana.gr.
  6. Encyclopedia Papyros-Larousse (in Greek), article Θεσπρωτός Κοσμάς.
  7. 7,0 7,1 A.C. Papacharisis, 1964, Balkan studies: biannual publication of the Institute for Balkan Studies., Vol. 5-6, 1964, p. 413
  8. Papacharissis Athanasios, Introduction and notes in the edition of "Geography of Albania and Epirus" by K. Thesprotos and Ath. Psalidas. Epirotic Studies Society, 2nd edition, Ioannina 1964, pp. 15-20. In Greek.
  9. Dean J. Kostantaras. Infamy and revolt: the rise of the national problem in early modern Greek thought. East European Monographs, 2006,
  10. Mikropoulos, Tassos A. (2008). Elevating and Safeguarding Culture Using Tools of the Information Society: Dusty traces of the Muslim culture. Earthlab. σελ. 321. ISBN 978-960-233-187-3.