Ιωάννης Κοττιστής

Ιωάννης Κοττιστής
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	0η χιλιετία
Θάνατος	537
Χώρα πολιτογράφησης	Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας

Ο Ιωάννης ο Κοττιστής (άκμασε το 537) ήταν ηγέτης μίας σύντομης εξέγερσης στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Αναφέρεται στην Ιστορία των Πολέμων του Προκόπιου και στα Χρονικά του κόμη Μαρκελίνου.

Ο Ιουστινιανός Α΄, στην εποχή του οποίου έγινε η εξέγερση του Ιωάννη Κοττιστή.

Βιογραφία

Το 537 ο Κοττιστής υπηρετούσε στον Ρωμαϊκό στρατό ως πεζικάριος. Στάθμευε σον Δάρα της Μεσοποταμίας, όπου ξεκίνησε μία στρατιωτική εξέγερση εναντίον του Ιουστινιανού Α΄ (βασ. 527-565). Μάλλον ανακηρύχθηκε "αυτοκράτορας", καθώς οι πηγές το περιγράφουν ως τύραννο, όρο που χρησιμοποιούν συχνά για σφετεριστές αυτοκράτορες. Τέσσερις ημέρες μετά το ξεκίνημα της στάσης, σκοτώθηκε σε μάχη.

Σύμφωνα με τον Προκόπιο "στην πόλη του Δάρα έγινε το εξής: κάποιος Ιωάννης υπηρετούσε σε σώμα πεζικού. Ο άνδρας αυτός, σε συνωμοσία με ορισμένους στρατιώτες, όχι όμως όλους, κατέλαβε την πόλη, προσπαθώντας να γίνει τύραννος. Εγκαταστάθηκε σε ένα ανάκτορο σαν να είναι σε ακρόπολη και ενίσχυε την τυραννία του καθημερινά. Αν δεν συνέβαινε οι Πέρσες να συνέχιζαν να διατηρούν ειρήνη με τους Ρωμαίους, θα μπορούσε να προκληθεί ανεπανόρθωτη βλάβη από την υπόθεση αυτή στους Ρωμαίους. Αλλά η συμφωνία που είχε ήδη επιτευχθεί, εμπόδισε τα χειρότερα".

Η συμφωνία που αναφέρει ο Προκόπιος είναι η Αιώνια Ειρήνη του 532, που υπεγράφη στο τέλος του Ιβηρικού Πολέμου. Η εξέγερση λοιπόν έλαβε χώρα κατά την περίοδο της συνεργασίας των Ρωμαίων με την αυτοκρατορία των Σασσανιδών. Ο Ιουστινιανός Α΄ είχε επικεντρώσει τις δυνάμεις του στους πολέμους του της ανακατάληψης, εναντίον των Βανδάλων στην Αφρική και των Οστρογότθων στην Ιταλία, αμελώντας τις άμυνες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην Ανατολή.

Ο Προκόπιος συνεχίζει: "στην 4η ημέρα της τυραννίας του μερικοί στρατιώτες συνωμότησαν μαζί και με τη συμβουλή του Μάμμα, ιερέα της πόλης, και του Αναστάσιου, ενός από τους αξιοσημείωτους πολίτες, ανέβηκαν στο ανάκτορο το μεσημέρι, ο καθένας τους κρύβοντας από ένα εγχειρίδιο κάτω από το ένδυμά του. Πρώτα βρήκαν στη πόρτα της αυλής μερικούς σωματοφύλακες, τους οποίους σκότωσαν αμέσως. Έπειτα εισήλθαν στο διαμέρισμα του άνδρα και τον έπληξαν. Μερικοί όμως λένε ότι δεν ήταν οι συνωμότες οι πρώτοι που το έκαναν, αλλά πως όταν στην αυλή δίσταζαν και έτρεμε το χέρι τους με το εγχειρίδιο, ένας κρεατέμπορος που ήταν μαζί τους, έσπευσε με τον μπαλτά του και χτύπησε τον Ιωάννη απροσδόκητα. Όμως το χτύπημα που του είχε καταφέρει, δεν ήταν μοιραίο και έφυγε, όταν έπεσε επάνω στους συνωμότες, που συνέλαβαν τον Ιωάννη. Έβαλαν φωτιά στο ανάκτορο και έβαλαν σιδηροδέσμιο στη φυλακή τον Ιωάννη. Τότε ένας από τους συνωμότες, φοβούμενος ότι όταν μάθουν οι υποστηρικτές του πως ζει, ίσως δημιουργούσαν προβλήματα στην πόλη, σκότωσε τον τύραννο. Έτσι έληξε αυτή η τυραννία". Στα Χρονικά ο κόμης Μαρκελίνος αναφέρει το τέλος του Ιωάννη: "Στην Ανατολή επίσης ο Ιωάννης Κοττιστής σκοτώθηκε στον Δάρα, ενώ σφετεριζόταν την εξουσία, πριν μπορέσει να αναλάβει κάποια επιθετική δράση ενάντια στον Αυτοκράτορα".

Πηγές

• Greatrex, Geoffrey; Lieu, Samuel N. C. (2002). The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars (Part II, 363–630 AD). New York, New York and London, United Kingdom: Routledge. ISBN 0-415-14687-9.
• Maas, Michael (2005). The Cambridge Companion to the Age of Justinian. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. ISBN 0-521-81746-3.
• Marcellinus Comes; Croke, Brian (1995). The Chronicle of Marcellinus. Sydney, Australia: Australian Association for Byzantine Studies. ISBN 0-9593626-6-5.
• Martindale, John Robert; Jones, Arnold Hugh Martin; Morris, J., eds. (1992). The Prosopography of the Later Roman Empire, Volume III: A.D. 527–641. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-20160-5.