Ιωάννης Βατάτζης, μέγας στρατοπεδάρχης
| Ιωάννης Βατάτζης, μέγας στρατοπεδάρχης | |
|---|---|
.png) | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Θάνατος | 1345 |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | δημόσιος υπάλληλος |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | Στρατοπεδάρχης |
Ο Ιωάννης Βατάτζης (απεβ. 1345) ήταν Ρωμαίος αξιωματούχος και μεγιστάνας κατά το 2ο τέταρτο του 14ου αι.. Έπαιξε σημαίνοντα ρόλο κατά τον δεύτερο εμφύλιο (1341-1347).
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε σε μία χαμηλή οικογένεια, αλλά κατάφερε να συσσωρεύσει μεγάλα πλούτη από τη θέση του απογραφέως (υπεύθυνου των φόρων) στη Θεσσαλονίκη και ανατολική Μακεδονία, δηλ. Σέρρες, Βολερό, Στρυμώνα και Μοσυνόπολη. Το διάστημα 1333-41 πολλές επίσημες πράξεις εκεί φέρουν το όνομά του και τον αναφέρουν με τον τίτλο του πρωτοκυνηγού.[1][2] Ο πλούτος τον έκανε να αποκτήσει επιγαμίες με εξέχουσες Οικογένειες της Ρωμανίας: ο γιος του νυμφεύτηκε την κόρη του Πατριάρχη Ιωάννη ΙΔ΄ και η κόρη του παντρεύτηκε τον γιο του ναυάρχου Απόκαυκου.[2][3][4]
Με το ξεκίνημα του εμφυλίου το 1341 αρχικά έλαβε το μέρος του Ιωάννη ΣΤ΄ Καντακουζηνού και διοίκησε στρατό περί το Διδυμότειχο. Όμως το 1342 πήγε με το μέρος την αντιβασίλισσας Άννας της Σαβοΐας, της χήρας Αυτοκράτειρας.[5][6] Έτσι διορίστηκε στη θέση του μεγάλου χαρτουλαρίου το 1342 και για ένα σύντομο διάστημα κυβερνήτης της Θεσσαλονίκης (το 1343).[2] Επειδή είχε οικογενειακούς δεσμούς με τον Καλέκα και τον Απόκαυκο, τους αρχηγούς των Καντακουζηνικών, άλλαξε συμμαχία και επέστρεψε στον Ιωάννη ΣΤ΄. Του παρέδωσε αρκετά φρούρια και ο Καντακουζηνός τον αντάμειψε με το αξίωμα του μεγάλου στρατοπεδάρχη.[7][4]
Έπειτα ο Ιωάννης νίκησε στρατό των νομιμόφρονων υπό τον Απλησφάρη.[3] Πάντρεψε μία κόρη του με τον εμίρη του Καράσι, σύμμαχο του Ιωάννη ΣΤ΄.[2] Το 1345 απεβίωσε ο Απόκαυκος και ο Βατάτζης πλησίασε τη μεριά της αντιβασίλισσας, υποσχόμενος να στρέψει τους Τούρκους εναντίον του Καντακουζηνού. Αυτός στην Ιστορία του γράφει, ότι έστειλε δύο φορές απεσταλμένους, ζητώντας από τον Ιωάννη να εγκαταλείψει τα προδοτικά του σχέδια και προσφέροντάς του συγχώρεση και περισσότερες διακρίσεις. Όμως ο Βατάτζης αρνήθηκε και πέρασε στη Θράκη με Τουρκικό στρατό, που τον έστειλε να επιτεθούν στις πόλεις του Καντακουζηνού. Τότε αυτοί αρνήθηκαν και αφού τον σκότωσαν στη Γαρέλλα, πήραν τον γιο του και τους άλλους της ακολουθίας του ως σκλάβους.[2][3][8]
Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από τη σύζυγό του είχε τέκνα:
- γιος, νυμφεύτηκε την κόρη του Ιωάννη ΙΔ΄ Καλέκα Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης.
- κόρη, παντρεύτηκε τον Ιωάννη ή τον Μανουήλ, γιο του Αλεξίου Απόκαυκου μεγάλου δουκός (ναυάρχου).
- κόρη, παντρεύτηκε τον Σουλεϋμάν εμίρη του Καράσι (Μυσίας).
Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Guilland 1967, σελίδες 509, 602–603.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 PLP, 2518. Βατάτζης Ἰωάννης.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Guilland 1967, σελ. 510.
- ↑ 4,0 4,1 de Vries-Van der Velden 1989, σελ. 108.
- ↑ Guilland 1967, σελίδες 509, 602.
- ↑ de Vries-Van der Velden 1989, σελίδες 69, 108.
- ↑ Guilland 1967, σελίδες 509–510, 602.
- ↑ de Vries-Van der Velden 1989, σελίδες 108–109.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- de Vries-Van der Velden, Eva (1989). L'élite byzantine devant l'avance turque à l'époque de la guerre civile de 1341 à 1354 (in French). Amsterdam: J.C. Gieben. ISBN 90-5063-026-X.
- Guilland, Rodolphe (1967). Recherches sur les Institutions Byzantines, Tome I (in French). Berlin: Akademie-Verlag.
- Trapp, Erich; Beyer, Hans-Veit; Walther, Rainer; Sturm-Schnabl, Katja; Kislinger, Ewald; Leontiadis, Ioannis; Kaplaneres, Sokrates (1976–1996). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit (in German). Vienna: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 3-7001-3003-1.