Επιχείρηση Μανγκούστα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Επιχείρηση Μανγκούστα
Κουβανικό Σχέδιο
Πρώτη σελίδα από συνεδρίαση της Επιχείρησης Μανγκούστα
Γενικές πληροφορίες
Σύσταση4 Οκτωβρίου 1962
ΤύποςΜυστική Υπηρεσία Πληροφοριώνν
ΔικαιοδοσίαCIA
Ταξίαρχος της Πολεμικής ΑεροπορίαςΈντουαρντ Λάνσντεϊλ
Γουίλιαμ Κινγκ Χάρβεϊ
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Επιχείρηση Μανγκούστα (αγγλικά: Operation Mangoose), γνωστή και ως «Κουβανικό Σχέδιο» ήταν μια μυστική επιχείρηση της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφορίων των Ηνωμένων Πολιτείων, η οποία διήρκεσε μεταξύ του 1961 και 1965.[1]

Μετά την άνοδο στη εξουσία του Φιντέλ Κάστρο στην Κούβα, ο τότε Αμερικανός Προέδρος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ τον Μάρτιο του 1960, ενέκρινε ένα σχέδιο της CIA για την ανατροπή του Κουβανού ηγέτη. Το σχέδιο με προϋπολογισμό ύψους 13 εκατομμυρίων δολαρίων περιλάμβανε μεταξύ άλλων, την εκπαίδευση «μιας παραστρατιωτικής δύναμης εκτός της Κούβας για δράσεις κατά του Κάστρο».[9]

Στις 30 Νοεμβρίου 1961, μυστικές επιχειρήσεις εναντίον της κυβέρνησης του Φιντέλ Κάστρο στην Κούβα εγκρίθηκαν επισήμως από τον Πρόεδρο Κένεντι και αφού προηγουμένως είχε πάρει το όνομα «Επιχείρηση Μανγκούστα» σε μια σύσκεψη στο Λευκό Οίκο στις 4 Νοεμβρίου 1961.[10][11] Η επιχείρηση διεξήχθη με επικεφαλής τον Στρατηγό Έντουαρντ Λάνσντεϊλ και τέθηκε σε ισχύ μετά την αποτυχημένη Εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων.

Η Επιχείρηση είχε σαν βασικό στόχο την απομάκρυνση των κομμουνιστών από την εξουσία, η οποία ήταν πρωταρχικής σημασίας της κυβέρνησης Κένεντι. Ένα έγγραφο από το Υπουργείο Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών επιβεβαιώνει ότι το σχέδιο είχε ως στόχο να «βοηθήσει την Κούβα να ανατρέψει το κομμουνιστικό καθεστώς», συμπεριλαμβανομένου του του Φιντέλ Κάστρο και στόχευσε «σε μια εξέγερση που μπορεί να λάβει χώρα στην Κούβα μέχρι τον Οκτώβριο του 1962». Οι Αμερικανοί υπεύθυνοι της χάραξης εξωτερικής πολιτικής επιθυμούσαν επίσης να δουν «μια νέα κυβέρνηση με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να ζήσουν ειρηνικά».

Προέλευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την άνοδος του Φιντέλ Κάστρο στην εξουσία παρακολουθούσε η CIA από το 1948.[12] Καθώς ανέβηκε στην εξουσία, η CIA ανησυχούσε όλο και περισσότερο για τις πράξεις και τις πολιτικές του απόψεις. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, η CIA άρχισε να συλλέγει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον Κάστρο, υποψιάζοντας ότι είχε πίστη στον κομμουνισμό. Η CIA δεν μπορούσε αρχικά να ανακαλύψει πειστικές ενδείξεις ότι ο Κάστρο ήταν κομμουνιστής. Ωστόσο, παρέμεινε ανήσυχη για το πώς η κυβέρνηση του Κάστρο είχε φιλοκομμουνιστικές στάσεις. Οι πληροφορίες της CIA κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι στενοί έμπιστοι του Κάστρο, ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα και ο Ραούλ Κάστρο είχαν κομμουνιστικές τάσεις. [12] Ο Στρατηγός Τσαρλς Π. Κάμπελ σημείωσε το Νοέμβριο του 1959 ότι ενώ ο Κάστρο δεν ήταν κομμουνιστής, έδωσε ελεύθερη άδεια στο κομμουνιστικό κόμμα στην Κούβα να μεγαλώσει και να διαδώσει την πολιτική του. Παρ 'όλα αυτά, μέχρι τον Δεκέμβριο τα σχέδια είχαν ήδη απορριφθεί ανάμεσα σε υψηλόβαθμους αξιωματούχους εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ που ζήτησαν την ανατροπή της κυβέρνησης του Κάστρο.[13] Μια επίσημη έκθεση της CIA αναφέρει ότι, μέχρι τον Μάρτιο του 1960, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν ήδη αποφασίσει ότι ο Φιντέλ Κάστρο πρέπει να ανατραπεί. Λόγω του φόβου των Ηνωμένων Πολιτειών για συνέπειες από τα Ηνωμένα Έθνη, το σχέδιο διατηρήθηκε στο υψηλότερο επίπεδο μυστικότητας, και ως εκ τούτου, η «εύλογη άρνηση» έγινε βασικό σημείο εστίασης στην αμερικανική μη νόμιμη πολιτική υπηρεσιών.[14]

Επίσημη εξουσιοδότηση για δράση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αμερικανική κυβέρνηση ενέκρινε επίσημα την επιχείρηση στις 17 Μαρτίου 1960, όταν ο Πρόεδρος Αϊζενχάουερ υπέγραψε ένα έγγραφο της CIA με τίτλο «Ένα Πρόγραμμα Κρυφής Δράσης κατά του καθεστώτος του Κάστρο».[15] Μια αποχαρακτηριμένη έκθεση του Γενικού Επιθεωρητή Λύμαν Κίρκπατρικ αναφέρει λεπτομερώς την ιστορία της επιχείρησης και αναφέρει ότι η προεδρική διαταγή έδωσε στην υπηρεσία εξουσιοδότηση να δημιουργήσει μια οργάνωση εξόριστων Κουβανών για τη διαχείριση προγραμμάτων αντιπολίτευσης, να ξεκινήσει μια «επιθετική προπαγάνδα» για να αντλήσει υποστήριξη για το κίνημα, να δημιουργήσει ένα δίκτυο συγκέντρωσης πληροφοριών εντός της Κούβας και να «αναπτύξει μια παραστρατιωτική δύναμη που θα εισαχθεί στην Κούβα για να οργανώσει, να εκπαιδεύσει και να οδηγήσει ομάδες αντίστασης ενάντια στο καθεστώς του Κάστρο».[15]

Η επιθετική προπαγάνδα χρησιμοποίησε τη χρήση ραδιοφωνικών εκπομπών και φυλλαδίων για να την περάσει. Το μέτρο αυτό αποσκοπούσε αποκλειστικά στη διάδοση της υποστήριξης προς την προσωρινή κυβέρνηση της Κούβας.[16] Η εκτίμηση του προϋπολογισμού της CIA για αυτή τη μυστική επιχείρηση ήταν περίπου 4,4 εκατομμύρια δολάρια.[15] Το έγγραφο που υπέγραψε ο Αϊζενχάουερ ήταν επίσης η μοναδική έκθεση που εξέδωσε η κυβέρνηση σε ολόκληρο το «Κουβανικό Σχέδιο». Αυτό υπογραμμίζει το απόρρητο της κυβέρνησης των ΗΠΑ στην εκτέλεση της επιχείρησης καθώς και την πολιτική της εύλογης άρνησης. Αυτό το πρόγραμμα απαιτούσε από την «Επιχείρηση Μανγκούστα» να εργάζεται όλο το εικοσιτετράωρο και να συλλέγει μεγάλο αριθμό συγκεκριμένων πληροφοριών, καθώς και να συνεργάζεται με άλλες οργανώσεις.[15] Για να εξασφαλιστεί η απαραίτητη οικονομική υποστήριξη, ο «Ομιλος Μπέντερ» αναπτύχθηκε ως ένας οργανισμός που θα παρείχε στους Αμερικανούς επιχειρηματίες μια μυστική δίοδο μέσω της οποίας θα διαπραγματευόταν με κουβανικές ομάδες.[15] Στις 11 Μαΐου 1960, ο Ομιλος Μπέντερ κατέληξε σε συμφωνία με την ομάδα που ονομάζονταν «Ελεύθεροι Δημοκρατικοί Επαναστάτες» (Frente Revolucionario Democratico.[15] Οι δραστηριότητες της προπαγάνδας περιλάμβαναν τη χρήση έντυπων μέσων και ραδιοφώνου για τη μετάδοση μηνυμάτων κατά του Κάστρο. Αυτά τα προγράμματα ξεκίνησαν σε όλη τη Λατινική Αμερική.[15] Μεγάλα ποσά δαπανήθηκαν για την αγορά ακινήτων που αγοράστηκαν από την CIA για χρήση σε αυτήν την επιχείρηση. Μια βάση επιχειρήσεων ιδρύθηκε στο Μαϊάμι στις 25 Μαΐου, χρησιμοποιώντας το όνομα «εταιρεία σταδιοδρομίας και ανάπτυξης της Νέας Υόρκης» και «Συμβόλαια Υπουργείου Άμυνας» ως βιτρίνες.[15] Ένας σταθμός επικοινωνίας ιδρύθηκε επίσης στις 15 Ιουνίου χρησιμοποιώντας μια στρατιωτική επιχείρηση ως κάλυψη. Η υπηρεσία απέκτησε επίσης ασφαλή σπίτια σε όλο το Μαϊάμι για διαφορετικούς «επιχειρησιακούς σκοπούς». Η CIA απέκτησε επίσης ακίνητα σε διάφορες πόλεις των ΗΠΑ και στο εξωτερικό για διάφορους λόγους.[15]

Από τον Μάρτιο έως τον Αύγουστο του 1960, η CIA είχε σχέδια με στόχο να υπονομεύσει τον Κάστρο και την έκκλησή του στο κοινό σαμποτάροντας τις ομιλίες του.[17] Τα σχέδια που μελετήθηκαν είχαν ως στόχο να δυσφημίσουν τον Κάστρο επηρεάζοντας τη συμπεριφορά του και αλλάζοντας την εμφάνισή του.[18] Ένα σχέδιο που συζητήθηκε ήταν να ψεκάστει το στούντιο εκπομπής του με μια χημική ένωση παρόμοια με το LSD, αλλά απορρίφθηκε επειδή η ένωση ήταν πολύ αναξιόπιστη. Ένα άλλο σχέδιο ήταν να ποτιστούν ένα κουτί πούρα του Κάστρο με μια χημική ουσία που είναι γνωστό ότι προκαλεί προσωρινό αποπροσανατολισμό. Τα σχέδια της CIA να υπονομεύσουν τη δημόσια εικόνα του Κάστρο προχώρησαν ακόμη και στο να τοποθετήσουν τα παπούτσια του με άλατα θαλίου που θα προκαλούσαν την πτώση της γενειάδας του. Το σχέδιο ήταν να τοποθετηθούν τα ενώ ήταν σε ταξίδι έξω από την Κούβα. Αναμενόταν να αφήσει τα παπούτσια του έξω από το δωμάτιο του ξενοδοχείου του για να γυαλιστούν, οπότε θα χορηγηθούν τα άλατα. Το σχέδιο εγκαταλείφθηκε επειδή ο Κάστρο ακύρωσε το ταξίδι.[17]

Η αντίθεση των Ηνωμένων Πολιτειών στον Κάστρο βασίστηκε στη θέση της αμερικανικής κυβέρνησης ότι ο εξαναγκασμός των πολιτών εντός της Κούβας ήταν σοβαρός και ότι η κυβέρνηση χρησίμευε ως πρότυπο για συμμαχικά αντι-αποικιακά κινήματα στην Λατινική Αμερική.[19] Μετά την αποτυχία της εισβολής στον Κόλπο των Χοίρων τον Απρίλιο του 1961, ο Ρόμπερτ Κένεντι και ο Ρίτσαρντ Γκούντγουιν πρότειναν στον Πρόεδρο Κένεντι η κυβέρνηση των ΗΠΑ να ξεκινήσει μια συνεχή εκστρατεία πληροφοριών και μυστικής δράσης κατά της κυβέρνησης στην Κούβα.[20] Πίστευαν ότι μια συντονισμένη προσπάθεια με επικεφαλής ανώτερα στελέχη του Λευκού Οίκου και άλλων κυβερνητικών υπηρεσιών για την απομάκρυνση του Φιντέλ Κάστρο και την ανατροπή της κουβανικής κυβέρνησης ήταν η καλύτερη πορεία δράσης. Μετά από μια συνάντηση στο Λευκό Οίκο στις 3 Νοεμβρίου 1961, αυτή η πρωτοβουλία έγινε γνωστή ως «Επιχείρηση Μανγκούστα» και με επικεφαλής τον Ταξίαρχο της Πολεμικής Αεροπορίας Έντουαρντ Λάνσντεϊλ από τη στρατιωτική πλευρά και τον Γουίλιαμ Κινγκ Χάρβεϊ από στην CIA.[20]

Άλλα πρακτορεία προστέθηκαν για να βοηθήσουν στον σχεδιασμό και την εκτέλεση της «Επιχείρησης Μανγκούστα». Μετά την απόφαση του Αϊζενχάουερ, σημειώνεται σε μια επίσημη αναφορά ότι «αμέσως μετά την απόφαση του Αϊζενχάουερ για την προώθηση του προγράμματος κατά του Κάστρο, υπήρξε σημαντικός βαθμός συνεργασίας μεταξύ της CIA και άλλων ενδιαφερομένων υπηρεσιών - το Υπουργείο Άμυνας, το Υπουργείο Εξωτερικών, το Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών, η Υπηρεσία Μετανάστευσης και Πολιτογράφησης και άλλες».[21] Σε εκπροσώπους του Υπουργείου Εξωτερικών, του Υπουργείου Άμυνας και της CIA ανατέθηκαν μεγαλύτεροι ρόλοι στην υλοποίηση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, ενώ εκπρόσωποι από την Υπηρεσία Πληροφοριών των ΗΠΑ και το Υπουργείο Δικαιοσύνης κλήθηκαν επίσης περιστασιακά να βοηθήσουν στην επιχείρηση.[20] Ως αρχηγός της επιχείρησης, ο Στρατηγός Λάνσντεϊλ έλαβε ενημερώσεις από αυτά τα υπουργεία και ανέφερε απευθείας σε μια ομάδα υψηλόβαθμων κυβερνητικών αξιωματούχων, γνωστή ως «Ειδική Αυξημένη Ομάδα» (SG-A) Σύμφωνα με τον Αϊζενχάουερ, τέσσερις μεγάλες μορφές δράσης έπρεπε να αναληφθούν για να βοηθήσουν την αντικομμουνιστική αντιπολίτευση στην Κούβα εκείνη την εποχή. Αυτές ήταν:

  1. Να παρέχουν μια ισχυρή επιθετική προπαγάνδα κατά του καθεστώτος,
  2. Να τελειοποιήσουν ένα μυστικό δίκτυο πληροφοριών εντός της Κούβας,
  3. Να αναπτύξουν παραστρατιωτικές δυνάμεις εκτός της Κούβας
  4. Να λάβουν την απαραίτητη υλικοτεχνική υποστήριξη για κρυφές στρατιωτικές επιχειρήσεις το νησί.

Σε αυτό το στάδιο, δεν ήταν ακόμη σαφές ότι αυτές οι προσπάθειες θα κατέληγαν στην εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων.[22]

Μερικοί από τους περιγραφομμένους στόχους των επιχειρήσεων περιελάμβαναν τη συλλογή πληροφοριών και τη δημιουργία ενός πυρήνα για ένα δημοφιλές κουβανικό κίνημα, μαζί με την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων του υποκόσμου στις πόλεις της Κούβας και της συνεργασίας της Εκκλησίας για τη συμμετοχή των γυναικών της Κούβας σε ενέργειες που θα υπονόμευε το κομμουνιστικό σύστημα ελέγχου.[20] Τα υπουργεία κράτους, άμυνας και δικαιοσύνης ήταν υπεύθυνα για ένα συνδυασμό αυτών των στόχων. Ο Κένεντι και οι υπόλοιποι της Ομάδας SG-A ήλπιζαν να διαλύσουν το καθεστώς του Κάστρο και να φέρουν αλλαγή στο πολιτικό σύστημα της Κούβας.

Ο Πρόεδρος Κένεντι, ο Υπουργός Δικαιοσύνης Ρόμπερτ Κένεντι, ο Διευθυντής της CIA Τζον ΜακΚόουν, ο Ρίτσαρντ Γκούντγουιν, και ο Στρατηγός Λάνσντεϊλ συναντήθηκαν στις 21 Νοεμβρίου 1961, για να συζητήσουν σχέδια για την «Επιχείρηση Μανγκούστα». Ο Ρόμπερτ Κένεντι τόνισε τη σημασία της άμεσης δυναμικής δράσης για τη δυσφήμιση του καθεστώτος Κάστρο στην Κούβα.[20] Ωστόσο παρέμεινε απογοητευμένος από την αποτυχία της εισβολής στον Κόλπο των Χοίρων μόλις λίγους μήνες πριν. Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου, ο Πρόεδρος Κένεντι είχε ολοκληρώσει τις λεπτομέρειες για την «Επιχείρηση Μανγκούστα». Ο Λάνσντεϊλ παρέμεινε υπεύθυνος για την επιχείρηση και η πρόσβαση στη γνώση της Επιχείρησης παρέμεινε αυστηρά εμπιστευτική και περιορισμένη. Όπως ήταν γνωστό σε όλη την προεδρία της Κένεντι, η λήψη αποφάσεων θα συγκεντρωνόταν και θα στεγαζόταν μέσα στη μυστική ειδική ομάδα (SG-A).[20] Αυτή τη στιγμή, η «Επιχείρηση Μανγκούστα» ήταν σε εξέλιξη.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Επιχείρηση Μανγκούστα» (στα Αγγλικά). Spartacus-educational.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2019. 
  2. ↑ Bacevich, Andrew (2010). Washington rules : America's path to permanent war (First έκδοση). New York: Henry Holt and Company. σελίδες 77–80. ISBN 9781429943260. 
  3. ↑ Franklin, Jane (2016). Cuba and the U.S. empire : a chronological history. New York: New York University Press. σελίδες 45–63, 388–392, et passim. ISBN 9781583676059. 
  4. ↑ Prados, John; Jimenez-Bacardi, Arturo, επιμ. (2019-10-03). «Kennedy and Cuba: Operation Mongoose». National Security Archive (Washington, D.C.: The George Washington University). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-11-02. https://web.archive.org/web/20191102010542/https://nsarchive.gwu.edu/briefing-book/cuba/2019-10-03/kennedy-cuba-operation-mongoose. Ανακτήθηκε στις 2020-04-03. «The memorandum showed no concern for international law or the unspoken nature of these operations as terrorist attacks.» 
  5. ↑ Domínguez, Jorge I. (Απρίλιος 2000). «The @#$%& Missile Crisis». Diplomatic History (Oxford/Malden: Blackwell Publishers/Oxford University Press) 24 (2): 305–316. doi:10.1111/0145-2096.00214. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-09-07. https://web.archive.org/web/20200907103502/https://wcfia.harvard.edu/files/wcfia/files/jd_missile_crisis.pdf. Ανακτήθηκε στις 2019-09-06. «On the afternoon of 16 October... Attorney General Robert F. Kennedy convened in his office a meeting on Operation Mongoose, the code name for a U.S. policy of sabotage and related covert operation aimed at Cuba... The Kennedy administration returned to its policy of sponsoring terrorism against Cuba as the confrontation with the Soviet Union lessened... Only once in these nearly thousand pages of documentation did a U.S. official raise something that resembled a faint moral objection to U.S.-government sponsored terrorism.». 
  6. ↑ International Policy Report (Report). Washington, D.C.: Center for International Policy. 1977, pp. 10–12. «To coordinate and carry out its war of terror and destruction during the early 1960s, the CIA established a base of operations, known as JM/WAVE» 
  7. ↑ Miller, Nicola (2002). «The Real Gap in the Cuban Missile Crisis: The Post-Cold-War Historiography and Continued Omission of Cuba». Στο: Carter, Dale· Clifton, Robin. War and Cold War in American foreign policy, 1942–62. Basingstoke: Palgrave Macmillan. σελίδες 211–237. ISBN 9781403913852. 
  8. ↑ Schoultz, Lars (2009). «State Sponsored Terrorism». That infernal little Cuban republic : the United States and the Cuban Revolution. Chapel Hill: University of North Carolina Press. σελίδες 170–211. ISBN 9780807888605. 
  9. ↑ [2][3][4][5][6][7][8]
  10. ↑ Cold War in South Florida: Historic Resource Study Αρχειοθετήθηκε 2016-12-21 στο Wayback Machine., Steven Hach (ed. Jennifer Dickey), National Park Service Southeast Regional Office, U.S. Department of the Interior, October 2004
  11. ↑ Spymaster: My Life in the CIA, Theodore G. Shackley, 2005, Brassey's, (ISBN 1-57488-915-X)
  12. ↑ 12,0 12,1 «Evolution of CIA's Anti-Castro Policies, 1951 – January 1961» (PDF). The National Security Archive. Δεκέμβριος 1979. 
  13. ↑ «Evolution of CIA's Anti-Castro Policies, 1951 – January 1961» (PDF). The National Security Archive. Δεκέμβριος 1979. σελίδες 27–29. 
  14. ↑ «OFFICIAL HISTORY OF THE, BAY OF PIGS OPERATION: VOLUME III EVOLUTION OF CIA's ANTI-CASTRO POLICIES, 1959-JANUARY 1961» (PDF). National Security Archive. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2017. 
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 15,6 15,7 15,8 Lyman B. Kirkpatrick (Οκτώβριος 1961). Inspector General's Survey of the Cuban Operation (Report), p. 3. https://nsarchive2.gwu.edu/NSAEBB/NSAEBB341/IGrpt1.pdf. Ανακτήθηκε στις 2020-12-16. 
  16. ↑ Cuban Operation: CIA Report[νεκρός σύνδεσμος]
  17. ↑ 17,0 17,1 «Church Committee: Interim Report – Alleged Assassination Plots Involving Foreign Leaders». 
  18. ↑ «REPORT ON PLOTS TO ASSASSINATE FIDEL CASTRO (1967 INSPECTOR GENERAL'S REPORT)». 
  19. ↑ Michael Grow. "Cuba, 1961". U.S. Presidents and Latin American Interventions: Pursuing Regime Change in the Cold War. Lawrence: University of Kansas Press, 2008. 42.
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 20,5 Husain, Aiyaz (February 2005). «Covert Action and US Cold War Strategy in Cuba, 1961–62». Cold War History 5: 23–53. doi:10.1080/1468274042000283135. 
  21. ↑ «OFFICIAL HISTORY OF THE BAY OF PIGS: OPERATION VOLUME III EVOLUTION OF CIA's ANTI-CASTRO POLICIES, 1959-JANUARY 1961» (PDF). National Security Archive. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2017. 
  22. ↑ «Official History of the Bay of Pigs Operation» (PDF). 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Επιχείρηση_Μανγκούστα&oldid=10219671"