Εμμανουήλ Κυριακού

Εμμανουήλ Κυριακού
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	Δεκαετία του 1750 Θεσσαλονίκη
Θάνατος	1822 Θεσσαλονίκη
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	έμπορος πρόξενος

Ο Εμμανουήλ Κυριακού (;-1822) ήταν έμπορος της Θεσσαλονίκης και υποπρόξενος της Δανίας στην Θεσσαλονίκη.

Βίος

Δεν έχουμε πληροφορίες για την ακριβή χρονολογία γέννησης του Εμμανουήλ Κυριακού ή Τζανόγλου. Πρέπει πάντως να γεννήθηκε στα στο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα. Μαζί με τον αδελφό του Γρηγόριο διηύθυνε τον ομώνυμο εμπορικό και τραπεζιτικό οίκο της Θεσσαλονίκης. Το 1816 τα δύο αδέλφια πέτυχαν την έκδοση από τον Σουλτάνο Μαχμούτ Β΄ αυτοκρατορικού βερατίου,με το οποίο τους αναγνωριζόταν η Δανέζικη υπηκοότητα. Ειδικά στον Εμμανουήλ ανατίθεντο και καθήκοντα υποπροξένου της Δανίας.

Η φυλάκιση και ο θάνατός του Εμμανουήλ Κυριακού

Ο Μεχμέτ Εμίν Εμπουλουμπούτ πασάς φυλάκισε τον Εμμανουήλ Κυριακού, στέλνοντας αναφορά στον σουλτάνο με την οποία κατήγγειλε τον Κυριακού πως σαν παλιός ραγιάς είχε αποκτήσει μεγάλη ακίνητη περιουσία. Ο σουλτάνος εξέδωσε φιρμάνι στις 7 Απριλίου 1822 με το οποίο του αφαιρούσε την προξενική ιδιότητα, και τον υποβίβαζε στην τάξη του ραγιά κρίνοντας πως με βάση τις αρχές του Ιερού Δικαίου δεν επιτρεπόταν οι ξένοι υπήκοοι να έχουν ακίνητη περιουσία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Επίσης οι ξένοι πρόξενοι και υποπρόξενοι έπρεπε να ανήκουν στην ίδια ξένη εθνότητα των κρατών που εκπροσωπούσαν.Μόλις έφθασε το σουλτανικό φιρμάνι ο Κυριακού φυλακίσθηκε και επιχειρήθηκε να συλληφθεί και ο αδελφός του Γρηγόριος αλλά είχε διαφύγει στην Μασσαλία με την αδελφή του. Επίσης κατηγορήθηκε προσχηματικά ο Κυριακού διότι είχε ενισχύσει οικονομικά τους επαναστατημένους αγιορείτες μοναχούς και είχε δώσει άσυλο σε αιχμάλωτους Έλληνες που είχαν δραπετεύσει. Αυτά μαρτυρούσε ο Αυστριακός πρέσβης στην Κωνστνατινούπολη R.de Lüdtzow. Ο Κυριακού κρατήθηκε για πενήντα τρεις ημέρες και αν και θέλησε να εξαγοράσει την αποφυλάκισή του δαπανώντας όλα του τα χρήματα, τελικά τη νύχτα του μπαϊραμιού στις 20 Ιουνίου 1822 στραγγαλίσθηκε από τους γενιτσάρους μετά από διαταγή του Πασά και με πρόφαση πως μεταμφιεσμένος ήθελε να δραπετεύσει.Την επόμενη ημέρα ομάδα αποτελούμενη από τριάντα οπλισμένους καβάσιδες, τον μολλά, τον καδή και τον κεχαγιάμπεη διατάχθηκε να μεταβεί στην οικία του Κυριακού για να συλλάβει την οικογένειά του και να κατάσχει την περιουσία του. Η σύζυγος του Κυριακού με τον αδελφό της κατόρθωσαν να διαφύγουν,συνελήφθη όμως η μητέρα του. Την επομένη ο Γάλλος πρόξενος που κατοικούσε έναντι της οικίας του Κυριακού μετέβη στον Μεχμέτ Εμίν Εμπουλουμπούτ για να ζητήσει εξηγήσεις για την προκλητική συμπεριφορά έναντι του Δανικού στέμματος, αλλά εισέπραξε αδιαφορία.

Κίνητρα σύλληψης και θανάτωσης του Εμμανουήλ Κυριακού

Για τον Γάλλο Φρανσουά Πουκεβίλ ο Κυριακός συνελήφθη επειδή είχε αρνηθεί να χορηγήσει για δεύτερη φορά δάνειο, ενώ για τον Βασδραβέλλη ο Εμπουλουμπούτ επιθυμούσε την διαρπαγή της περιουσίας του αδελφών Κυριακού. Οι καταχρήσεις του αυτές προκάλεσαν την καθαίρεσή και εξορία του στο Διδυμότειχο και την κατάσχεση της περιουσίας του-προϊόντος αρπαγών και λεηλασιών.

Πηγές

• Ιωάννης Βασδραβέλλης, Η Θεσσαλονίκη κατά τον αγώνα της ανεξαρτησίας, εκδ. Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη, 1946