Εκλογές στην Ανγκόλα
Στην Ανγκόλα διεξάγονται εκλογές για Κοινοβούλιο σε πανεθνικό επίπεδο. Η Εθνοσυνέλευση απαρτίζεται από 220 μέλη, τα οποία εκλέγονται με αναλογικό σύστημα και η θητεία τους είναι τετραετής. Δικαίωμα ψήφου έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω. Στις 21 Ιανουαρίου 2010 εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο ένα νέο Σύνταγμα, με βάση το οποίο καταργήθηκε το αξίωμα του Πρωθυπουργού και αντικαταστάθηκε από το αξίωμα του Αντιπροέδρου.[1]
Πρόσφατες εκλογές (2022)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Προεδρικές εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το σύνταγμα του 1992 όριζε ότι ο Πρόεδρος εκλεγόταν από το λαό. Ωστόσο, αυτό καταργήθηκε με το σύνταγμα του 2010. Ειδικότερα, στο Άρθρο 109 αναφέρεται ρητά ότι "το άτομο που είναι επικεφαλής του εθνικού καταλόγου του πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού των πολιτικών κομμάτων που λαμβάνει τις περισσότερες ψήφους στις γενικές εκλογές πρέπει να εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας και Αρχηγός της Εκτελεστικής Εξουσίας".[2] Έτσι, προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν στην Ανγκόλα για πρώτη και μοναδική φορά το 1992.
1992[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι τελευταίες άμεσες προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν το 1992. Με την αλλαγή του Συντάγματος, το 2010, η εκλογή του προέδρου δεν γίνεται άμεσα. Στον πρώτο γύρο των εκλογών του 1992 (29-30 Σεπτεμβρίου) ο πρόεδρος Ζοζέ Εντουάρντο ντος Σάντος έλαβε επίσημα το 49,57% των ψήφων έναντι 40,6% για τον Τζόνας Σαβίμπι από την UNITA. Ο Σαβίμπι αρνήθηκε να συμμετάσχει στον δεύτερο γύρο, καταγγέλλοντας ότι οι εκλογές δεν ήταν ούτε ελεύθερες ούτε δίκαιες.[3] Με βάση το σύνταγμα που υιοθετήθηκε το 1992, τα αποτελέσματα αυτά σήμαιναν ότι δεν υπήρξε νικητής των εκλογών, αφού στον πρώτο γύρο κανείς από τους υποψηφίους δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία. Ο δεύτερος γύρος δεν έγινε ποτέ, καθώς ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος. Ο ντος Σάντος συνέχισε να είναι Πρόεδρος, έστω και χωρίς την συνταγματικά απαιτούμενη δημοκρατική νομιμοποίηση.
| Υποψήφιος | Κόμματα προσκείμενα στον υποψήφιο | Ψήφοι | % |
|---|---|---|---|
| Ζοζέ Εντουάρντο ντος Σάντος | Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Ανγκόλας - Movimento Popular de Libertação de Angola (MPLA) | 1.953.335 | 49,57 |
| Τζόνας Σαβίμπι (Jonas Malheiro Savimbi) | Εθνική Ένωση για την Καθολική Ανεξαρτησία της Ανγκόλας - União Nacional para a Independência Total de Angola) (UNITA) | 1.579.298 | 40,07 |
| Αντόνιο Αλμπέρτο Νέτο | Δημοκρατικό Κόμμα της Ανγκόλας | 85.249 | 2,16 |
| Άλβαρο Χόλντεν Ρομπέρτο (Álvaro Holden Roberto) | Εθνικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Ανγκόλας - Frente Nacional de Libertação de Angola (FNLA) | 83.135 | 2,11 |
| Άλλοι | 239.866 | 6,09 | |
| Σύνολο | 3.940.883 | 100,00 |
Πηγή: African Elections Database
Βουλευτικές εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το εκλογικό σύστημα για την ανάδειξη των μελών της Εθνοσυνέλευσης βασίζεται στον εκλογικό νόμο που εγκρίθηκε την 1η Νοεμβρίου 1991.[4]Τα 220 μέλη εκλέγονται με δύο τρόπους: τα 90 εκλέγονται από 18 περιφέρειες των 5 εδρών και τα 130 από μία ενιαία περιφέρεια σε επίπεδο επικράτειας. Αμφότερα τα συστήματα εκλογικών περιφερειών χρησιμοποιούν τη μέθοδο ντ' Οντ της αναλογικής με κλειστές λίστες.Οι υποψήφιοι θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 35 ετών και να έχουν υπηκοότητα από την Ανγκόλα. Τα μέλη της κυβέρνησης, οι νομικοί και οι στρατιωτικοί , όπως και οι πρόεδροι των κρατικών εταιρειών δεν μπορούν να είναι υποψήφιοι στις εκλογές.
Πρόσφατες βουλευτικές εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
2017[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το κυβερνών κόμμα MPLA με αρχηγό τον Ζοάο Λουρένσο κέρδισε καθαρή νίκη στις πιο πρόσφατες βουλευτικές εκλογές, που διεξήχθησαν στις 23 Αυγούστου 2017.[5]
2012[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βουλευτικές εκλογές διενεργήθηκαν στις 31 Αυγούστου 2012, με την Αντιπολίτευση να καταγγέλλει νοθεία και το κυβερνών κόμμα να αναμένεται να επανεκλεγεί. [6] Η αποχή από τις εκλογές έφτασε το 37,2%, έναντι 12,5% στις εκλογές του 1992. ο ντος Σάντος ορκίστηκε για μία ακόμη πενταετή προεδρική θητεία μετά τις εκλογές. Η ορκωμοσία του έγινε στις 26 Σεπτεμβρίου 2012.[7] Μαζί του ορκίστηκε Αντιπρόεδρος ο Μανουέλ Βισέντε. Μία ημέρα αργότερα, στις 27 Σεπτεμβρίου 2012, ο Φερνάντο ντα Πιεντάντε Ντίας ντος Σάντος εξελέγη πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης.[8]
| Κόμμα | Ψήφοι | % | Έδρες | +/– |
|---|---|---|---|---|
| MPLA | 4.135.503 | 71,84 | 175 | –16 |
| UNITA | 1.074.565 | 18,66 | 32 | +16 |
| Ευρεία Συσπείρωση για τη Σωτηρία της Αγκόλα - Εκλογικός Συνασπισμός (CASA–CE) | 345.589 | 6,00 | 8 | Νέο |
| Κόμμα Κοινωνικής Ανανέωσης | 98.233 | 1,70 | 3 | –5 |
| Εθνικό Μέτωπο Απελευθέρωσης της Αγκόλα | 65.163 | 1,13 | 2 | –1 |
| Εκλογική Ένωση Νέα Δημοκρατία | 13.337 | 0,23 | 0 | –2 |
| Κόμμα του Λαού για την Ανάπτυξη | 8.710 | 0,15 | 0 | – |
| Ενωτικό Μέτωπο για Αλλαγή στην Αγκόλα | 8.260 | 0,14 | 0 | – |
| Πολιτικό Συμβούλιο Αντιπολίτευσης | 6.644 | 0,11 | 0 | – |
| Άκυρα/λευκά | 368.665 | – | – | – |
| Σύνολο | 6.124.669 | 100 | 220 | 0 |
| Εγγεγραμμένοι/συμμετοχή | 9.757.671 | 62,77 | – | – |
| Πηγή: Εθνική Εκλογική Επιτροπή | ||||
Παλαιότερες βουλευτικές εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
1973[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εκλογές για Νομοθετική Συνέλευση διεξήχθησαν για πρώτη και μοναδική φορά στην Πορτογαλική Ανγκόλα στο διάστημα 19 Μαρτίου με 27 Μαρτίου 1973.[9] Οι εκλογές έγιναν μετά την έγκριση ενός νόμου από την Εθνοσυνέλευση της Πορτογαλίας στις 2 Μαΐου 1972, με βάση τον οποίο παραχωρήθηκε μεγαλύτερη αυτονομία στα υπερπόντια εδάφη. Η Ανγκόλα θα είχε Νομοθετική Συνέλευση με 53 μέλη, από τα οποία τα 32 θα ήταν αιρετά. Τα υπόλοιπα θα διορίζονταν από τις δημόσιες υπηρεσίες, τις θρησκευτικές ομάδες και τις ομάδες επιχειρήσεων.[10] Οι υποψήφιοι θα έπρεπε να είναι πορτογάλοι πολίτες που είχαν ζήσει στην Ανγκόλα για περισσότερο από μία τριετία και να μην είναι αναλφάβητοι. Καθώς την περίοδο εκείνη τα πολιτικά κόμματα ήταν απαγορευμένα με βάση το σύνταγμα της Πορτογαλίας, η πλειοψηφία των υποψηφίων προτάθηκε από το κυβερνών κίνημα Εθνική Ένωση του Λαού, παρότι σε ορισμένες ενώσεις πολιτών επιτράπηκε να κατεβάσουν υποψηφίους για τις εκλογές.Από τον συνολικό πληθυσμό των 5.673.046 κατοίκων, οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ήταν 584.000 άνθρωποι. Η συμμετοχή ήταν 85,6%.Τα αιρετά μέλη συμπεριλάμβαναν 29 λευκούς και 24 μαύρους.[10]
1980[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι επόμενες βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν το 1980. Αρχής γενομένης από τις 23 Αυγούστου, οι ψηφοφόροι εξέλεξαν εκλεκτορικά κολέγια, τα οποία με τη σειρά τους, εξέλεξαν 229 υποψηφίους στην Εθνοσυνέλευση της Ανγκόλας.[11]
Την περίοδο εκείνη η Ανγκόλα ήταν μονοκομματικό κράτος, με μοναδικό νόμιμο κόμμα το MPLA. Ως αποτέλεσμα, οι περισσότεροι υποψήφιοι ανήκαν στο συγκεκριμένο κόμμα.[12]Τα εκλεγμένα μέλη ανέλαβαν καθήκοντα στις 11 Νοεμβρίου 1980.
1986[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις εκλογές που διεξήχθησαν στις 9 Δεκεμβρίου 1986 οι ψηφοφόροι εξέλεξαν εκλεκτορικά κολέγια ανά επαρχία και τα κολέγια στη συνέχεια εξέλεξαν 289 υποψηφίους στην Εθνοσυνέλευση. Καθώς η χώρα ήταν υπό μονοκομματικό καθεστώς, όλοι οι υποψήφιοι έπρεπε να είναι μέλη του MPLA. Η αρχική ημερομηνία διεξαγωγής τους ήταν το 1983, ωστόσο αναβλήθηκαν εξαιτίας των συνεχών νικών του κινήματος UNITA στον εμφύλιο πόλεμο.[13]
1992[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι πρώτες βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν το Σεπτέμβριο του 1992. Συνολικά 12 κόμματα εισήλθαν στο κοινοβούλιο.
| Κόμματα | Ψήφοι | % | Έδρες |
|---|---|---|---|
| Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Ανγκόλας (Movimento Popular de Libertação de Angola) | 2.124.126 | 53,74 | 129 |
| Εθνική Ένωση για τη Συνολική Ανεξαρτησία της Ανγκόλας (União Nacional para a Independência Total de Angola) | 1.347.636 | 34,10 | 70 |
| Εθνικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Ανγκόλας (Frente Nacional de Libertação de Angola) | 94.742 | 2,40 | 5 |
| Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (Partido Liberal Democrático) | 94.269 | 2,39 | 3 |
| Ανανεωτικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (Partido Renovador Social) | 89.875 | 2,27 | 6 |
| Δημοκρατικό Ανανεωτικό Κόμμα (Partido Renovador Democrático) | 35.293 | 0,89 | 1 |
| Δημοκρατικός Συνασπισμός της Ανγκόλας (Aliança Democrática de Angola) | 34.166 | 0,86 | 1 |
| Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (Partido Social-Democrata) | 33.088 | 0,84 | 1 |
| Κόμμα του Συνασπισμού για τους Νέους, τους Εργάτες και τους Αγρότες της Ανγκόλας (Partido da Aliança da Juventude, Operários e Campesinos de Angola) | 13.924 | 0,35 | 1 |
| Δημοκρατικό Φόρουμ της Ανγκόλας (Fórum Democrático Angolano) | 12.038 | 0,30 | 1 |
| Κόμμα για τη Δημοκρατική Πρόοδο/Ανγκολανό Κόμμα Εθνικής Συμμαχίας (Partido Democrático para Progreso/Aliança Nacional Angolano) | 10.608 | 0,27 | 1 |
| Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα της Ανγκόλας (Partido Nacional Democrático Angolano) | 10.281 | 0,26 | 1 |
| Σύνολο: (Συμμετοχή 91,3 % -εγγεγραμμένοι 4.828.468, άκυρα/λευκά: 458.310) | 100,00 | 220 | |
| Πηγή: African Elections Database | |||
2008[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις 5 Σεπτεμβρίου και στις 6 Σεπτεμβρίου του 2008 διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές. Αρχικά σχεδιαζόταν να διεξαχθούν το 1997, αλλά εξαιτίας οργανωτικών κυρίως προβλημάτων αναβλήθηκαν.[14][15] Συνολικά τέσσερεις συνασπισμοί και 10 πολιτικά κόμματα έλαβαν μέρος στις εκλογές[16]και 5.198 υποψήφιοι.[17]
Οι ΗΠΑ, η Αφρικανική Ένωση και η ΕΕ έστειλαν παρατηρητές για την επίβλεψη της εκλογικής διαδικασίας. Η ευρωπαϊκή αποστολή, από την πρώτη κιόλας ημέρα διεξαγωγής των εκλογών, έκανε λόγο για «καταστροφή» στο οργανωτικό μέρος. Τα περισσότερα προβλήματα παρουσιάστηκαν στη Λουάντα.[18]
Η αφρικανική αποστολή παρατηρητών της SADC χαρακτήρισε τις εκλογές "αξιόπιστες, ειρηνικές και διαφανείς".[19]
Με καταμετρημένα τα μισά ψηφοδέλτια, το κυβερνών MPLA προηγούνταν με 81,65% με την UNITA να εξασφαλίζει ποσοστό μόλις 10,59%.[20] Τα κόμματα της Αντιπολίτευσης αμφισβήτησαν το αποτέλεσμα.[21]
| Κόμμα | Ψήφοι | % | Έδρες |
|---|---|---|---|
| Λαϊκό Κίνημα για την Απελευθέρωση της Ανγκόλας (Movimento Popular de Libertação de Angola) | 4.414.738 | 81,64 | 191 |
| Εθνική Ένωση για τη Συνολική Ανεξαρτησία της Ανγκόλας (União Nacional para a Independência Total de Angola) | 559.972 | 10,39 | 16 |
| Σοσιαλιστικό Ανανεωτικό Κόμμα (Partido Renovador Social) | 172.298 | 3,17 | 8 |
| Εκλογική Ένωση Νέα Δημοκρατία (Nova Democracia União Eleitoral) | 64.624 | 1,20 | 3 |
| Εθνικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Ανγκόλας (Frente Nacional de Libertação de Angola) | 60.335 | 1,11 | 2 |
| Δημοκρατικό Κόμμα για Πρόοδο – Ανγκολανή Εθνική Συμμαχία (Partido Democrático para Progreso – Aliança Nacional Angolano) | 27.552 | 0,51 | — |
| Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (Partido Liberal Democrático) | 17.880 | 0,33 | — |
| Δημοκρατική Ανγκόλα – Συνασπισμός (Democratic Angola – Coalition) | 15.839 | 0,29 | — |
| Κόμμα για τη Δημοκρατική Υποστήριξη και την Πρόοδο της Ανγκόλας (Partido de Apoio Democrático e Progresso de Angola ) | 14.115 | 0,27 | — |
| Μέτωπο για τη Δημοκρατία (Frente para a Democracia) | 14.037 | 0,27 | — |
| Κόμμα του Συνασπισμού των Νέων, των Εργατών και των Αγροτών της Ανγκόλας (Partido da Aliança da Juventude, Operários e Campesinos de Angola) | 12.681 | 0,24 | — |
| Κόμμα Δημοκρατικής Ανανέωσης (Partido Renovador Democrático) | 11.599 | 0,22 | — |
| Εκλογική Πολιτική Πλατφόρμα (Plataforma Política Eleitoral) | 9.840 | 0,19 | — |
| Συνασπισμός Ανγκολανού Φόρουμ Αδερφότητας (Fórum Fraternal Angolano Coligação) | 9.468 | 0,17 | — |
| Έγκυρα ψηφοδέλτια | 6.450.407 | 89,42 | |
| Άκυρα ψηφοδέλτια | 762.874 | 10,58 | |
| Σύνολο: (συμμετοχή 87,36%) | 7.213.281 | 100,00 | 220 |
| Πηγή: CNE, CNE, BBC | |||
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Reuters, FACTBOX-Angola approves new constitution, 21 Ιανουαρίου 2010.
- ↑ Last elections IPU
- ↑ Rothchild, Donald S., Managing Ethnic Conflict in Africa: Pressures and Incentives for Cooperation, 1997. Pages 134.
- ↑ Electoral system IPU
- ↑ «Angola's ruling party 'wins election'» (στα αγγλικά). BBC News. 2017-08-25. http://www.bbc.com/news/world-africa-41052544. Ανακτήθηκε στις 2017-09-13.
- ↑ Voa News Αρχειοθετήθηκε 2016-03-06 στο Wayback Machine., Angola's Polls Close Amid Claims of Irregularities, 31-8-2012.
- ↑ Shrikesh Laxmidas, "Angola's Dos Santos sworn in, pledging social improvements" Αρχειοθετήθηκε 2013-02-01 at Archive.is, Reuters, 26-9-2012.
- ↑ "Fernando da Piedade Dias dos Santos elected Speaker of National Assembly" Αρχειοθετήθηκε 2012-12-29 at Archive.is, Angola Press Agency, 27-9-2012.
- ↑ Sternberger, D, Vogel, B, Nohlen, D & Landfried, K (1978) Die Wahl der Parlamente: Band II: Afrika, Ereste Halbband, p481 (Γερμανικά)
- ↑ 10,0 10,1 «Enactment of “Organic Law for the Overseas Territories”. - Election of Legislative Assemblies and Consultative Councils in Overseas Territories.». Keesing's Record of World Events 19: 25948. Ιούνιος 1973. http://www.keesings.com.
- ↑ Angola Inter-Parliamentary Union
- ↑ Angola: 1980 Single-Party Election Αρχειοθετήθηκε 2016-10-15 στο Wayback Machine. EISA
- ↑ Angola Inter-Parliamentary Union
- ↑ allAfrica.com: Angola: Voter Registration Kicks Off Country's Electoral Process
- ↑ allAfrica.com: Angola: Legislative Election in 2008, Presidential Poll in Following Year
- ↑ "Angola's Constitutional Court clears 14 candidates for parliamentary elections", Xinhua (People's Daily Online), 24-7-2008.
- ↑ Michael Georgy, "Free and fair election in Angola?", Reuters (IOL), 13-8-2008.
- ↑ "Angola vote organisation 'a disaster': EU observer" Αρχειοθετήθηκε 2008-12-02 στο Wayback Machine., AFP (EUbusiness.com), 5-9-2008.
- ↑ SADC considers Angola's polls credible, transparent_English_Xinhua
- ↑ «AFP: Angola poll 'might not reflect the will of the people'». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2009.
- ↑ BBC NEWS | Africa | Angolan MPLA set for big poll win