Εθνολογικό Μουσείο Θράκης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Εθνολογικό Μουσείο Θράκης
Χάρτης
Είδοςμουσείο
Διεύθυνση14ης Μαΐου 63
Γεωγραφικές συντεταγμένες40°50′53″N 25°52′28″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Αλεξανδρούπολης
ΤοποθεσίαΑλεξανδρούπολη
ΧώραΕλλάδα
Έναρξη κατασκευής5  Οκτωβρίου 2002
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος

Το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης είναι ένας μη Κερδοσκοπικός Οργανισμός που λειτουργεί από το 2002 με σκοπό τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και στόχο τη μελέτη, έρευνα και προβολή του πολιτισμού της Θράκης. Στεγάζεται σε ένα πέτρινο νεοκλασικό κτίριο του 1899 στην Αλεξανδρούπολη. Είναι ένα έργο αυτοχρηματοδοτούμενο και περιστασιακά επιχορηγούμενο από φορείς.

Το 2005 προτάθηκε για το Ευρωπαϊκό Μουσείο της Χρονιάς και έλαβε Εύφημη Μνεία για τις παρεμβάσεις του στην τοπική κοινωνία.

Το 2015 τιμήθηκε[1] από το Μουσείο Μπενάκη για τη συμβολή του στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, την έρευνα και την προβολή του πολιτισμού της Θράκης εντός και εκτός της Ελλάδας. Το 2021 η Πρόεδρος του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης Αγγελική Γιαννακίδου[2] βραβεύτηκε από την UNESCO Ελλάδας[3] για τη δράση της και από το 2023 είναι τακτικό μέλος του Συμβουλίου των Μουσείων στην Ελλάδα[4].

Το κτίριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιστορία του κτιρίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κτίριο με χρόνο κατασκευής το 1899 αποτελεί την αστική έπαυλη του Μιλτιάδη Αλτιναλμάζη, εκ της πατριαρχικής οικογένειας των Αλτιναλμάζιδων της Αίνου και της Αδριανούπολης που προσέφερε αξιόλογη εθνική υπηρεσία κατά τη διάρκεια του 19ου και του 20ου αιώνα που ακολούθησε.

Ο Μ. Αλτιναλμάζης ήταν εξαιρετικό νομικό πρόσωπο και γλωσσολόγος με μεγάλες εγκυκλοπαιδικές γνώσεις. Ήταν πρεσβύτερος Πολιτευτής και σύμβουλος της Γενικής Διοίκησης Αδριανούπολης (Medglis Idare Azaçi), βαθμίδα μεγάλης σημασίας, την οποία χρησιμοποίησε για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της Ελληνικής Εταιρείας της Αδριανούπολης και της ευρύτερης περιοχής, βοηθώντας πολλά ελληνόπουλα να αποκτήσουν πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Ήταν γνωστός στους ομοεθνής του ως μεγάλος οικονομικός παράγοντας και δημιούργησε Τράπεζα, Εργοστάσιο και τυπικά αγροτικά κτήματα. Μεταξύ 1903 και 1905, του απονεμήθηκε το μετάλλιο Meciadiye class C, μια διάκριση για σημαντικούς ανθρώπους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Το 1937, το κτίριο πουλήθηκε ως προικοσύμφωνο, από τη χήρα του Μιλτιάδη Αλτιναλμάζη, Ζηνοβία, στον παππού της Χρυσούλας Βασιλείου Σωτηριάδου από το Ορταξί ως προίκα. Ο γάμος της οποίας με τον δικηγόρο Γρηγόρη Χρυσοστόμου από τη Σαμοθράκη έχει το κύρος κατοικίας, αφού ο Χρυσοστόμου διετέλεσε και υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.

Η όψη του κτιρίου που στεγάζει το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης πριν από τις εργασίες αποκατάστασης το 1998
Η πρόσοψη του κτιρίου που στεγάζει το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης μετά τις εργασίες αποκατάστασης το 1999
Η πρόσοψη του κτιρίου μετά τις εργασίες αποκατάστασης το 1999
Το εσωτερικό της εισόδου πριν από τις εργασίες αποκατάστασης το 1998
Το εσωτερικό της εισόδου πριν από τις εργασίες αποκατάστασης το 1998
Το εσωτερικό της εισόδου μετά από τις εργασίες αποκατάστασης το 1999

Αποκατάσταση & συντήρηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1998 το κτίριο μισθώθηκε με σκοπό να στεγάσει το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης. Για περισσότερο από 2 έτη έγιναν εκτενείς εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης προκειμένου να στεγάσει τη νέα χρήση και να ανταποκριθεί στις προσδοκίες της σύγχρονης λειτουργίας του Μουσείου.

Αποκαταστάθηκε η πέτρινη όψη του κτιρίου με την προσεκτική απομάκρυνση των χρωμάτων και επιχρισμάτων αποκαλύπτοντας την αυθεντική υφή της φυσικής πέτρας. Επιπλέον έγιναν εργασίες επισκευής και υγρομόνωσης της κεραμοσκεπής προκειμένου να προστατευθεί το μνημείο.

Στο εσωτερικό του κτιρίου έγινε αντίστοιχα η προσεκτική αφαίρεση των στρώσεων χρωμάτων από τις οροφές και τα δάπεδα καθώς και η επισκευή αυτών με κατάλληλα υλικά όπου αυτό κρίθηκε απαραίτητο.


Το συγκεκριμένο κτίριο, είναι ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα εξέχοντα αρχιτεκτονικά δείγματα μιας περασμένης εποχής στην πόλη της Αλεξανδρούπολης και συγκαταλέγεται στα ιστορικά και κατασκευαστικά έργα και εκδηλώσεις υποδομής και ανάπτυξης του νεοϊδρυθέντος τότε Δεδέαγατς.

Νομική προστασία κτιρίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 01/04/1993 το κτίριο χαρακτηρίζεται ως διατηρητέο βάση του ΦΕΚ με αρ. φύλλου 296 (01/04/1993 ΤΕΥΧΟΣ Δ)

Στις 17/12/2019 το κτίριο χαρακτηρίζεται μνημείο με βάση το ΦΕΚ με αρ. φύλλου 754 (17/12/2019 ΤΕΥΧΟΣ Δ)

Στις 08/01/2020 το κτίριο χαρακτηρίζεται μνημείο με απόφαση[5] της Διεύθυνσης Προστασίας και αναστήλωσης Νεότερων και Σύγχρονων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.

Προβολή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ειδικό αφιέρωμα[6] στο κτίριο όπου στεγάζεται το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης της εκπομπής “Αστικό Τοπίο” του καναλιού της Βουλής με θέμα την Αρχιτεκτονική.

Εκθέματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η συλλογή του Μουσείου αποτελείται από 5.000 αντικείμενα, ένα αρχείο που περιλαμβάνει 6.000 φωτογραφίες και 3.000 έγγραφα, 3.700 βιβλία και 450 αρχεία από επιτόπια έρευνα. Μέρος της συλλογής του Μουσείου εκτίθεται στο Μουσείο και αριθμεί 500 αντικείμενα οργανωμένα στις ακόλουθες θεματικές ενότητες:

Ισόγειο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Χάρτες
  • Παραδοσιακές φορεσιές της Θράκης
  • Μουσική και λατρεία στη Θράκη
  • Κεραμική
  • Μεταλλοτεχνία
  • Διατροφή και προβιομηχανική ζαχαροπλαστική

Υπόγειο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Σόργον
  • Μέλι
  • Νερό
  • Καλλιέργεια της γης
  • Καλλιέργεια δημητριακών
  • Οίνος
  • Καπνά

Αίθριο & παρακείμενο κτίριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πρέσσα σησαμέλαιου
  • Βαφεία και υφάσματα

Το εθνολογικό και ιστορικό υλικό που εκτίθεται έχει οργανωθεί σε δύο χρονικούς άξονες:

  • τον γραμμικό εξελικτικό χρόνο της ιστορικής παρουσίας στη Θράκη και
  • τον ακίνητο χρόνο της μακράς διάρκειας που ακολουθεί τον κύκλο της σποράς και του καρπού και είναι άμεσα συνδεδεμένος με τις αγροτικές δραστηριότητες.

Πηγές, παραπομπές και υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Διεθνής Ημέρα Μουσείων 2015: Τιμητική εκδήλωση για το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης». Μουσείο Μπενάκη. 19 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2024. 
  2. Βαρβούνης, Μανόλης· Κούγκουλος, Θανάσης (2019). Ο λαϊκός πολιτισμός της Θράκης και η διαχείρισή του. Κομοτηνή: Παρατηρητής της Θράκης. σελ. 1. ISBN 978-618-5001-45-2. Τιμητικό αφιέρωμα στην ιδρύτρια και πρόεδρο του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης Αγγελική Γιαννακίδου 
  3. «Τραγουδώντας την Ελληνική Επανάσταση με 21 τραγούδια». Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. 12 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2024. 
  4. «Η σύνθεση του Συμβουλίου Μουσείων». Κεντρικά Συμβούλεια. Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και Συμβούλιο Μουσείων. Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2024. 
  5. «Ανάρτηση Πράξεων στο Διαδίκτυο | Πρόγραμμα Δι@ύγεια -». diavgeia.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2023. 
  6. Αστικό Τοπίο - Εθνολογικό Μουσείο Θράκης, https://www.youtube.com/watch?v=ytp9o7Byxhc 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρίδης, Χρήστος (2016-02-25). «Μια μυστηριακή, βακχική Θράκη δίχως σύνορα είναι το αντικείμενο ενός μικρού, αλλά σπουδαίου εθνολογικού Μουσείου στην Αλεξανδρούπολη». LIFO. https://www.lifo.gr/culture/arxaiologia/mia-mystiriaki-bakhiki-thraki-dihos-synora-einai-antikeimeno-enos-mikroy-alla. Ανακτήθηκε στις 2023-12-27. 

Πουρνάρα, Μαργαρίτα (2022-10-16). «Εθνολογικό Μουσείο Θράκης: 20 χρόνια, ένας ακριτικός φάρος πολιτισμού». Καθημερινή. https://www.kathimerini.gr/culture/athinaika-plus/562092478/ethnologiko-moyseio-thrakis-20-chronia-enas-akritikos-faros-politismoy/. Ανακτήθηκε στις 2023-12-27. 

«Εθνολογικό Μουσείο Θράκης: Ένα εικονοστάσι». LIFO. 2020-04-07. https://www.lifo.gr/culture/eikastika/ethnologiko-moyseio-thrakis-ena-eikonostasi. Ανακτήθηκε στις 2023-12-27. 

«Εθνολογικό Μουσείο Θράκης: Η μνήμη της συμβίωσης του «διαφορετικού»». IN.GR. 2021-05-30. https://www.in.gr/2021/05/30/stories/features/ethnologiko-mouseio-thrakis-mnimi-tis-symviosis-tou-diaforetikou/. Ανακτήθηκε στις 2023-12-27. 

«Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο Εθνολογικό Μουσείο Θράκης». Το Βήμα. 2020-02-26. https://www.tovima.gr/2020/02/26/politics/o-prothypourgos-kyriakos-mitsotakis-sto-ethnologiko-mouseio-thrakis/. Ανακτήθηκε στις 2023-12-27.