Δημόσια γνώμη για την κλιματική αλλαγή

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γράφημα ράβδων που περιγράφει τη δημόσια γνώμη στις ΗΠΑ για την κλιματική αλλαγή, το 2018. Δημοσιεύθηκε από το Πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Γέιλ σχετικά με την Επικοινωνία για την Κλιματική Αλλαγή.[1]

Η δημόσια γνώμη για την κλιματική αλλαγή είναι ένα σύνολο των στάσεων ή των πεποιθήσεων που κατέχει ο ενήλικας πληθυσμός σχετικά με τους κοινωνικούς, οικονομικούς, πολιτιστικούς, πολιτικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες της κλιματικής αλλαγής.[2] Επηρεάζεται από την προβολή των προβλημάτων της κλιματικής αλλαγής από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.[3]

Η δημόσια γνώμη για την κλιματική αλλαγή είναι πολυδιάστατη, δυναμική και διαφοροποιημένη. Οι πολλαπλές διαστάσεις περιλαμβάνουν, μεταξύ των άλλων, πεποιθήσεις για την ανθρωπογενή αλλαγή του κλίματος, αντιλήψεις για τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής, ανησυχία για τη σοβαρότητά της και σκέψεις για το τι πρέπει να γίνει για την αντιμετώπισή της. Η δημόσια γνώμη είναι δυναμική, αλλάζει με την πάροδο του χρόνου λόγω προσωπικών, κοινωνικών, πολιτικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Τέλος, η δημόσια γνώμη είναι διαφοροποιημένη. Μια σειρά από κοινωνιοδημογραφικούς, πολιτικούς, πολιτιστικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες προβλέπουν διαφοροποίηση της δημόσιας γνώμης για την αλλαγή του κλίματος.[2]

Τον Ιανουάριο του 2021, το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών ανέφερε αποτελέσματα μιας μεγάλης έρευνας για το κλίμα, η οποία έδειξε ότι τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων θεωρούν την κλιματική αλλαγή ως έκτακτη ανάγκη, με την προστασία των δασών και της γης να είναι οι πιο δημοφιλείς ανησυχίες.[4] Συγκεκριμένα, η ψηφοφορία ανάμεσα σε 1,2 εκατομμύρια ερωτηθέντες σε περισσότερες από 50 χώρες διαπίστωσε ότι το 64% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η κλιματική αλλαγή είναι επείγουσα κατάσταση - παρουσιάζοντας μια σαφή και πειστική έκκληση προς τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων να εντείνουν τις προσπάθειές τους.[5]

Επιδράσεις στην ατομική γνώμη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεωγραφική κατανομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

United States, Europe, and Australia are the darkest while Africa, the Middle East, and Oceania are the lightest.
Ποσοστό των ατόμων που γνωρίζει "λίγο" ή "αρκετά" για την κλιματική αλλαγή το 2007-2008. Οι πιο σκούρες περιοχές δείχνουν μεγαλύτερο ποσοστό ατόμων που γνωρίζει, το κίτρινο δεν έχει δεδομένα.
Latin America and Japan are the darkest while the remainder are either much lighter or mixed.
Ποσοστό των ατόμων που απάντησε θετικά όταν ρωτήθηκε, "Η αύξηση της θερμοκρασίας είναι μέρος της υπερθέρμανσης του πλανήτη ή της κλιματικής αλλαγής. Πιστεύετε ότι η αύξηση της θερμοκρασίας είναι [...] αποτέλεσμα ανθρωπίνων δραστηριοτήτων;"
The Americas, Europe, Australia, Kenya, and Japan are the darkest. The remainder is much lighter.
Ποσοστό των ατόμων που απάντησε ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη αποτελεί σοβαρή προσωπική απειλή.

Η πρώτη μεγάλη παγκόσμια δημοσκόπηση, που διεξήχθη από το Ινστιτούτο Γκάλοπ το 2008–2009 σε 127 χώρες, διαπίστωσε ότι περίπου το 62% των ανθρώπων παγκοσμίως δήλωσαν ότι γνώριζαν για την υπερθέρμανση του πλανήτη. Στις βιομηχανικές χώρες της Βόρειας Αμερικής, της Ευρώπης και της Ιαπωνίας, το 67% ή περισσότερο τη γνώριζαν (97% στις ΗΠΑ, 99% στην Ιαπωνία). Στις αναπτυσσόμενες χώρες, ειδικά στην Αφρική, λιγότεροι από το ένα τέταρτο τη γνώριζαν, αν και πολλοί είχαν παρατηρήσει τοπικές καιρικές αλλαγές. Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι μεταξύ του 2007 και του 2010 μόνο το 42% του παγκόσμιου πληθυσμού γνώριζε την κλιματική αλλαγή και πίστευε ότι προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Μεταξύ εκείνων που γνώριζαν για την υπερθέρμανση του πλανήτη, υπήρχε μια μεγάλη διακύμανση μεταξύ των εθνών στην πεποίθηση ότι η υπερθέρμανση ήταν αποτέλεσμα ανθρώπινων δραστηριοτήτων.[6][7]

Οι ενήλικες στην Ασία ήταν αυτοί που θεωρούσαν το λιγότερο πιθανό να είναι η υπερθέρμανση του πλανήτη ως απειλή. Σε αναπτυγμένες ασιατικές χώρες όπως η Νότια Κορέα, οι αντιλήψεις για την κλιματική αλλαγή συνδέονταν με ισχυρές συναισθηματικές πεποιθήσεις για τις αιτίες της.[8] Στο δυτικό κόσμο, οι ενήλικες ήταν πιο πιθανό να τη γνώριζαν και να την αντιλαμβάνονται ως μια πολύ ή κάπως σοβαρή απειλή για τον εαυτό τους και τις οικογένειές τους, αν και οι Ευρωπαίοι ανησυχούσαν περισσότερο για την κλιματική αλλαγή από τους Αμερικανούς.[9][10] Ωστόσο, στην Αφρική, παρόλο που οι άνθρωποι είναι πιο ευάλωτοι στην υπερθέρμανση του πλανήτη ενώ παράγουν το λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα, ήταν οι λιγότερο ενήμεροι - κάτι το οποίο μεταφράζεται σε μια χαμηλή αντίληψη για το ότι η υπερθέρμανση είναι απειλή.[9]

Αυτές οι διαφοροποιήσεις αποτελούν πρόκληση για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, καθώς διαφορετικές χώρες έχουν διαφορετικές αντιλήψεις, καθιστώντας δύσκολη τη συμφωνία για την επίλυση του προβλήματος. Ενώ η Αφρική μπορεί να είναι η πιο ευάλωτη και παράγει τη μικρότερη ποσότητα αερίων του θερμοκηπίου, είναι και η πιο αμφίσημη. Οι πέντε κορυφαίες χώρες ως προς την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα (Κίνα, Ηνωμένες Πολιτείες, Ινδία, Ρωσία και Ιαπωνία), που μαζί εκπέμπουν τα μισά αέρια θερμοκηπίου στον κόσμο, έχουν διαφορετική ευαισθητοποίηση και ενδιαφέρον. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία και η Ιαπωνία είναι οι πιο ενημερωμένες σε πάνω από το 85% του πληθυσμού. Αντίθετα, μόνο τα δύο τρίτα των ανθρώπων στην Κίνα και το ένα τρίτο στην Ινδία γνωρίζουν για την υπερθέρμανση του πλανήτη. Η Ιαπωνία εκφράζει τη μεγαλύτερη ανησυχία, η οποία μεταφράζεται σε υποστήριξη των περιβαλλοντικών πολιτικών. Άνθρωποι στην Κίνα, στη Ρωσία και στις Ηνωμένες Πολιτείες, αν και έχουν διαφορετικό βαθμό ευαισθητοποίησης, έχουν παρόμοιο ποσοστό γνώσης επί του θέματος. Ομοίως, όσοι στην Ινδία έχουν γνώση του θέματος είναι πιθανό να ανησυχούν, αλλά η Ινδία έχει πρόβλημα στην ενημέρωση του υπόλοιπου πληθυσμού ειδικά όταν οι ενεργειακές της ανάγκες αναμένονται να αυξηθούν την επόμενη δεκαετία.[11]

Μια άλλη διαδικτυακή έρευνα για τα περιβαλλοντικά ζητήματα που διεξήχθη σε 20 χώρες από την Ipsos MORI, "Global Trends 2014", δείχνει ευρεία συμφωνία ανάμεσα στις χώρες, ειδικά για την ύπαρξη της κλιματικής αλλαγής και εάν προκαλείται από ανθρώπους, αν και στις ΗΠΑ τα ποσοστά είναι χαμηλότερα, μόλις 54%.[12] Θεωρείται πιθανό η χαμηλή κατάταξη των ΗΠΑ να συνδέεται με καμπάνιες άρνησης για την ύπαρξη της κλιματικής αλλαγής.

Τέλος, με βάση μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2010 σε 14 βιομηχανικές χώρες, διαπιστώθηκε ότι ο σκεπτικισμός για τον κίνδυνο της υπερθέρμανσης του πλανήτη ήταν υψηλότερος στην Αυστραλία, στη Νορβηγία, στη Νέα Ζηλανδία και στις Ηνωμένες Πολιτείες, με αυτή τη σειρά, κι είχε θετική συσχέτιση με τις κατά κεφαλήν εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις χώρες αυτές.[13]

Μορφωτικό επίπεδο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε χώρες με διαφορετική ευαισθητοποίηση, το εκπαιδευτικό χάσμα μεταφράζεται σε χάσμα ευαισθητοποίησης. Η αύξηση όμως της ευαισθητοποίησης δεν οδηγεί πάντα σε αύξηση της αντίληψης της απειλής.[14] Στην Κίνα, το 98% εκείνων που έχουν ολοκληρώσει τέσσερα ή περισσότερα χρόνια πανεπιστημιακής εκπαίδευσης ανέφεραν ότι γνωρίζουν λίγο ή αρκετά για τη κλιματική αλλαγή, ενώ μόνο το 63% αυτών που ολοκλήρωσαν εννέα χρόνια δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ανέφεραν το ίδιο. Παρά τις διαφορές στην ευαισθητοποίηση στην Κίνα, όλες οι ομάδες έχουν ένα χαμηλό επίπεδο αντίληψης της απειλής από την υπερθέρμανση του πλανήτη. Στην Ινδία, άτομα με υψηλό μορφωτικό επίπεδο είναι πιο πιθανό να γνωρίζουν για την κλιματική αλλαγή και να τη θεωρούν απειλή σε σχέση με όσους είναι λιγοτερο μορφωμένοι.[11] Στην Ευρώπη, άτομα που έχουν αποκτήσει υψηλότερο επίπεδο μόρφωσης αντιλαμβάνονταν την κλιματική αλλαγή ως σοβαρή απειλή. Υπάρχει επίσης μια ισχυρή σχέση μεταξύ εκπαίδευσης και χρήσης του διαδικτύου. Οι Ευρωπαίοι που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο περισσότερο είναι πιο πιθανό να θεωρούν την κλιματική αλλαγή ως σοβαρή απειλή.[15] Στις ΗΠΑ, αντίθετα, άτομα με μεγαλύτερο επίπεδο μόρφωσης έχουν πιο πολωμένες πεποιθήσεις για την κλιματική αλλαγή.[16]

Δημογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα δημογραφικά στοιχεία των κατοικιών παίζουν ρόλο στην αντίληψή τους για την υπερθέρμανση του πλανήτη. Στην Κίνα, το 77% εκείνων που ζουν σε αστικές περιοχές γνωρίζουν για την υπερθέρμανση του πλανήτη σε σύγκριση με το 52% στις αγροτικές περιοχές. Αυτή η τάση αντικατοπτρίζεται στην Ινδία με 49% έως 29% ευαισθητοποίηση, αντίστοιχα.[11]

Από τις χώρες όπου τουλάχιστον ο μισός πληθυσμός γνωρίζει για την υπερθέρμανση του πλανήτη, εκείνες που έχουν υψηλότερο ποσοστό όσων πιστεύουν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη οφείλεται σε ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν μεγαλύτερο εθνικό ΑΕΠ ανά μονάδα ενέργειας - ή, μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση.[17]

Στην Ευρώπη, τα άτομα κάτω των πενήντα πέντε ετών είναι πιο πιθανό να αντιληφθούν τόσο τη "φτώχεια, την έλλειψη τροφής και το πόσιμο νερό" όσο και την κλιματική αλλαγή ως σοβαρή απειλή από τα άτομα άνω των πενήντα πέντε ετών. Οι άντρες είναι πιο πιθανό να αντιληφθούν την κλιματική αλλαγή ως απειλή από τις γυναίκες. Τα διευθυντικά στελέχη, οι υπάλληλοι και οι φοιτητές είναι πιο πιθανό να αντιληφθούν την κλιματική αλλαγή ως μεγαλύτερη απειλή από τις νοικοκυρές και τους συνταξιούχους.[15]

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι συντηρητικοί λευκοί άνδρες είναι πιο πιθανό από άλλους Αμερικανούς να αρνηθούν την ύπαρξη κλιματικής αλλαγής.[18] Μια παρόμοια τάση έχει ανφερθεί στη Νορβηγία, όπου το 63% των συντηρητικών ανδρών αρνούνται την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή σε σύγκριση με μόλις το 36% του γενικού νορβηγικού πληθυσμού.[19] Στη Σουηδία, ο πολιτικός συντηρητισμός βρέθηκε επίσης να συσχετίζεται με την άρνηση της κλιματικής αλλαγής, ενώ στη Βραζιλία, η άρνηση της κλιματικής αλλαγής έχει συσχετιστεί περισσότερο με το φύλο, με τους άνδρες να είναι πολύ πιο πιθανό να εκφράσουν απόψεις απόρριψης σε σύγκριση με τις γυναίκες.[20]

Γενικά, υπάρχει μια σημαντική διακύμανση στην κατεύθυνση στην οποία τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, όπως η ηλικία ή το φύλο, συσχετίζονται με την ανησυχία για την κλιματική αλλαγή. Ενώ οι γυναίκες και οι νεότεροι τείνουν να ανησυχούν περισσότερο για την κλιματική αλλαγή στις αγγλόφωνες χώρες, το αντίθετο ισχύει στις περισσότερες αφρικανικές χώρες.[7][21]

Πολιτικός προσανατολισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Αμερικανοί Δημοκρατικοί (μπλε) και οι Ρεπουμπλικάνοι (κόκκινο) έχουν από καιρό διαφορετικές απόψεις σχετικά με τη σημασία της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, με το χάσμα να διευρύνεται στα τέλη του 2010 όπου το μερίδιο των Δημοκρατών αυξήθηκε κατά περισσότερο από 30 ποσοστιαίες μονάδες.[22]

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η υποστήριξη για την προστασία του περιβάλλοντος ήταν σχετικά αμερόληπτη τον εικοστό αιώνα. Ο Ρεπουμπλικανός Θεόδωρος Ρούσβελτ ίδρυσε εθνικά πάρκα ενώ ο Δημοκρατικός Φραγκλίνος Ρούσβελτ ίδρυσε την Υπηρεσία Διατήρησης του Εδάφους. Ο Ρεπουμπλικανός Ρίτσαρντ Νίξον έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ίδρυση της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Πολιτειών και προσπάθησε να εγκαταστήσει έναν τρίτο πυλώνα του ΝΑΤΟ που να ασχολείται με περιβαλλοντικές προκλήσεις όπως η όξινη βροχή και το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Αυτή η αμεροληψία άρχισε να διαβρώνεται κατά τη δεκαετία του 1980, όταν η κυβέρνηση του Ρόναλντ Ρίγκαν χαρακτήρισε την προστασία του περιβάλλοντος ως οικονομικό βάρος. Οι απόψεις για την υπερθέρμανση του πλανήτη άρχισαν να αποκλίνουν σοβαρά μεταξύ των Δημοκρατών και των Ρεπουμπλικανών κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων που οδήγησαν στη δημιουργία του Πρωτοκόλλου του Κιότο το 1998. Σε μια δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Γκάλοπ το 2008, το 76% των Δημοκρατών και μόνο το 41% ​​των Ρεπουμπλικανών δήλωσαν ότι πίστευαν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη συνέβαινε ήδη. Οι απόψεις των πολιτικών ελίτ, όπως τα μέλη του Κογκρέσου, τείνουν να είναι ακόμη πιο πολωμένες.[23]

Η κοινή γνώμη για την αλλαγή του κλίματος μπορεί να επηρεαστεί από τον πολιτικό που ψηφίζει. Αν και η κάλυψη των μέσων ενημέρωσης επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο μερικοί βλέπουν την κλιματική αλλαγή, η έρευνα δείχνει ότι οι πολιτικές πεποιθήσεις επηρεάζουν τον σκεπτικισμό της κλιματικής αλλαγής. Αυτό δείχνει ότι οι απόψεις των ανθρώπων για την κλιματική αλλαγή τείνουν να ευθυγραμμίζονται με τους ανθρώπους που ψηφίζουν.[24]

Στην Ευρώπη, δεν υπάρχει τόσο μεγάλη πόλωση μεταξύ των αριστερών και των δεξιών κομμάτων. Αν και τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα στα αριστερά, συμπεριλαμβανομένων των πράσινων κομμάτων, υποστηρίζουν σθεναρά μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, τα συντηρητικά ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα διατηρούν παρόμοιες απόψεις, ιδίως στη Δυτική και στη Βόρεια Ευρώπη. Για παράδειγμα, η Μάργκαρετ Θάτσερ, που δεν ήταν ποτέ υπέρ της βιομηχανίας εξόρυξης άνθρακα, ήταν ισχυρός υποστηρικτής μιας ενεργού πολιτικής προστασίας του κλίματος και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ίδρυση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή και του Βρετανικού Κέντρου για την Πρόβλεψη του Κλίματος και την Έρευνα. Ορισμένες ομιλίες της προς τη Βασιλική Εταιρεία στις 27 Σεπτεμβρίου 1988 και προς τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το Νοέμβριο του 1989 βοήθησαν να ευαισθητοποιηθεί η βρετανική κοινή γνώμη για την κλιματική αλλαγή, την όξινη βροχή και τη γενική ρύπανση.[25] Μετά το τέλος της καριέρας της, ωστόσο, η Θάτσερ ήταν λιγότερο ακτιβίστρια, γι' αυτό και χαρακτήρισε την κλιματική δράση ως "θαυμάσια δικαιολογία για υπερεθνικό σοσιαλισμό" και τον Αλ Γκορ ως "αποκαλυπτική υπερβολή".[26]

Ο κεντροδεξιός Πρόεδρος Ζακ Σιράκ της Γαλλίας προώθησε βασικές περιβαλλοντικές και κλιματικές πολιτικές στη Γαλλία το 2005-2007. Αναλόγως, οι συντηρητικές γερμανικές διοικήσεις (στο πλαίσιο της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης και της Χριστιανοκοινωνική Ένωση Βαυαρίας) υποστήριξαν τις πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κλιματική αλλαγή. Οι ανησυχίες σχετικά με την αποψίλωση των δασών και τη ρύθμιση της όξινης βροχής ξεκίνησαν από τον υπουργό Εσωτερικών του Κολ, Φρίντριχ Ζίμερμαν. Την περίοδο μετά την ανακοίνωση του πρώην προέδρου Τζορτζ Μπους ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αποχώρησαν από το Πρωτόκολλο του Κιότο, τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης και οι εφημερίδες, τόσο αριστερές όσο και δεξιές, επέκριναν αυτή την κίνηση.[27]

Στη Νορβηγία, σε μια δημοσκόπηση του 2013 που διενεργήθηκε από τη δημοσκοπική εταιρεία Kantar TNS διαπιστώθηκε ότι το 92% όσων ψηφίζουν το Σοσιαλιστικό Αριστερό Κόμμα και το 89% όσων ψηφίζουν το Φιλελεύθερο Κόμμα πιστεύουν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη προκαλείται από τους ανθρώπους, σε αντίθεση με το 60% όσων ψηφίζουν το Συντηρητικό Κόμμα και 41% όσων ψηφίζουν το Κόμμα της Προόδου.[28]

Οι κοινές αντιλήψεις για την κλιματική αλλαγή μεταξύ της αριστεράς και της δεξιάς δείχνουν το χάσμα στις αντιλήψεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης. Για παράδειγμα, οι συντηρητικοί Γερμανοί πρωθυπουργοί Χέλμουτ Κολ και Άνγκελα Μέρκελ διέφεραν μόνο ως προς τον τρόπο επίτευξης των στόχων μείωσης των εκπομπών, και όχι εάν χρειάζεται να μειωθούν οι εκπομπές.[29]

Τέλος, μια μελέτη του 2019 που εξέτασε τον αυξανόμενο σκεπτικισμό της κλιματικής αλλαγής μεταξύ των Αμερικανών Ρεπουμπλικανών υποστηρίζει ότι η πειθώ και η ρητορική από ελίτ του κόμματος διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης και ότι αυτές οι απόψεις διαδίδονται καλύτερα μέσω των παραδοσιακών πηγών ενημέρωσης και κοινωνικών μέσων. Παρόλο που υπάρχουν Αμερικανοί που ενδιαφέρονται για το περιβάλλον και επιθυμούν να υπάρξουν αλλαγές, όπως η υποστήριξη του ανώτατου ορίου εκπομπών και η πολιτική εμπορίου, αλλά πολύ λίγοι από αυτούς είναι πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερα από 15 δολάρια το μήνα για ένα πρόγραμμα που υποτίθεται ότι θα βοηθήσει το περιβάλλον. Έτσι, στις ΗΠΑ μόνο το 2% των ερωτηθέντων κατατάσσει το περιβάλλον ως το κορυφαίο ζήτημα.[30]

Ατομική αξιολόγηση κινδύνου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) επιχείρησε να ενορχηστρώσει την παγκόσμια έρευνα για το κλίμα για να υπάρξει παγκόσμια συναίνεση.[31] Ωστόσο, η προσέγγιση συναίνεσης δεν είχε την επιθυμητή αποδοχή.[32] Το γραμμικό μοντέλο χάραξης πολιτικής, με βάση τις "περισσότερες γνώσεις που έχουμε, τόσο καλύτερα αντιδρούμε" δεν λειτουργεί και απορρίπτεται από την κοινωνιολογία.[33]

Ο Sheldon Ungar, Καναδός κοινωνιολόγος, συγκρίνει τις διάφορες δημόσιες αντιδράσεις για την εξάντληση του όζοντος και την κλιματική αλλαγή. Η κοινή γνώμη δε συνέδεσε την κλιματική αλλαγή με συγκεκριμένα γεγονότα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως σημαντικά για να υποδηλώσουν άμεσο κίνδυνο. Οι επιστημονικές προβλέψεις για την αύξηση της θερμοκρασίας από δύο έως τρεις βαθμούς Κελσίου για αρκετές δεκαετίες δεν έχουν αποδοχή από τους ανθρώπους. Για παράδειγμα, στη Βόρεια Αμερική, οι άνθρωποι βιώνουν παρόμοιες αλλαγές στη θερμοκρασία κατά τη διάρκεια μιας ημέρας και όχι χρόνων.[34] Καθώς οι επιστήμονες ορίζουν την υπερθέρμανση του πλανήτη ένα πρόβλημα του μέλλοντος, οι θεωρητικές ευθύνες, οι απαισιόδοξες προοπτικές και η απόδοση των ακραίων καιρικών συνθηκών στην κλιματική αλλαγή έχουν συχνά δυσφημιστεί ή γελοιοποιηθεί στο δημόσιο χώρο.[35]

Ιδεολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η ιδεολογία είναι ένας αποτελεσματικός προγνωστικός παράγοντας της ταυτοποίησης των κομμάτων, όπου οι συντηρητικοί είναι πιο διαδεδομένοι μεταξύ των Ρεπουμπλικανών, και μετριοπαθείς και φιλελεύθεροι μεταξύ των ανεξάρτητων και Δημοκρατών.[36] Μια αλλαγή στην ιδεολογία συνδέεται συχνά με την αλλαγή στις πολιτικές απόψεις.[37] Για παράδειγμα, όταν ο αριθμός των συντηρητικών αυξήθηκε από το 2008 έως το 2009, ο αριθμός των ατόμων που ένιωθε ότι η προβολή της υπερθέρμανσης του πλανήτη από τα μέσα ενημέρωσης αυξήθηκε επίσης.[38] Η δημοσκόπηση του BBC World Service του 2006 διαπίστωσε ότι όταν οι πολίτες ρωτήθηκαν για διάφορες επιλογές πολιτικής ως προς τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, όπως φορολογικά κίνητρα για εναλλακτική έρευνα και ανάπτυξη ενέργειας, φόρους για την ενθάρρυνση της εξοικονόμησης ενέργειας και εξάρτηση από την πυρηνική ενέργεια για τη μείωση των ορυκτών καυσίμων, η πλειονότητα των ερωτηθέντων θεώρησε ότι τα φορολογικά κίνητρα ήταν αυτά που προτιμούσαν.

Από τον Μάιο του 2016, οι δημοσκοπήσεις διαπιστώνουν συνεχώς ότι η πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων, ιδίως των νέων, πιστεύουν ότι η κυβέρνηση πρέπει να λάβει μέτρα για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. [39]

Η επιδίωξη της πράσινης ενέργειας είναι μια ιδεολογία που θεωρεί ότι τα υδροηλεκτρικά φράγματα, οι μονάδες παραγωγής ενέργειας φυσικού αερίου και η πυρηνική ενέργεια είναι απαράδεκτες εναλλακτικές λύσεις για τους οκτώ δισεκατομμύρια τόνους άνθρακα που καίγονται κάθε χρόνο. Παρόλο που υπάρχει ευρεία υποστήριξη για την αιολική, ηλιακή, βιομάζα και γεωθερμική ενέργεια, όλες αυτές οι πηγές συνδυασμένες αποτελούσαν μόλις το 1,3% της παγκόσμιας ενέργειας που χρησιμοποιήθηκε το 2013.[40][41]

Επιστημονικές αναλύσεις δεδομένων διεθνούς έρευνας δείχνουν ότι ο δεξιός προσανατολισμός και ο ατομικισμός συσχετίζονται στενά με την άρνηση της κλιματικής αλλαγής στις ΗΠΑ και σε άλλες αγγλόφωνες χώρες, αλλά πολύ λιγότερο στις περισσότερες μη αγγλόφωνες χώρες.[7][42]

Δημόσια γνώμη για την κλιματική αλλαγή ανά χώρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τον προσδιορισμό της κοινής γνώμης για την κλιματική αλλαγή, το κόστος περιορίζει συχνά τις έρευνες ως προς τη δειγματοληψία σε μόνο μια ή δύο χώρες από την κάθε ήπειρο ή επικεντρώνεται σε μία μόνο περιοχή. Λόγω των διαφορών μεταξύ των ερωτήσεων, της διατύπωσης και των μεθόδων - είναι δύσκολο να υπάρχει αξιόπιστη σύγκριση των αποτελεσμάτων ή γενίκευση σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ευρώπη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Ευρωπαίοι έχουν την τάση να ανησυχούν περισσότερο για την κλιματική αλλαγή από το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, εκτός από τη Λατινική Αμερική. Ωστόσο, υπάρχει ένα χάσμα μεταξύ της Ανατολικής Ευρώπης, όπου οι άνθρωποι ανησυχούν λιγότερο για την κλιματική αλλαγή από τη Δυτική Ευρώπη. Μια παγκόσμια έρευνα για το κλίμα από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έδειξε ότι το κλίμα είναι το νούμερο ένα μέλημα για τους Ευρωπαίους. Οι περισσότεροι ερωτηθέντες δήλωσαν ότι αισθάνονται ήδη τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η κλιματική αλλαγή μπορεί ακόμη να αντιστραφεί.[43]

Στην Ευρώπη υπάρχει διακύμανση από 88% έως 97% των ανθρώπων που πιστεύουν ότι η κλιματική αλλαγή συμβαίνει και προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα.[44] Γενικά, οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης είναι λιγότερο πιθανό να πιστέψουν στην κλιματική αλλαγή ή στους κινδύνους της, με το 63% να λέει ότι είναι πολύ σοβαρή, το 24% θεωρεί ότι είναι αρκετά σοβαρή και μόνο το 10% λέει ότι δεν είναι ένα σοβαρό πρόβλημα.[45] Στην ερώτηση εάν αισθάνονται προσωπική ευθύνη να βοηθήσουν στη μείωση της κλιματικής αλλαγής, σε κλίμακα από 0, καθόλου, σε 10, πολύ, οι Ευρωπαίοι ανταποκρίνονται με το μέσο όρο 5,6. Πιο συγκεκριμένα, οι Δυτικοί Ευρωπαίοι πλησιάζουν περισσότερο το 7 ενώ οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης ανταποκρίνονται με μέσο όρο μικρότερο από 4.[44]

Στην ερώτηση εάν είναι πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερα για την κλιματική αλλαγή, το 49% είναι πρόθυμοι, ωστόσο μόλις το 9% έχει ήδη στραφεί στην πράσινη ενέργεια.[45] Παρόλο που η μεγάλη πλειονότητα των Ευρωπαίων πολιτών πιστεύει στους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής, τα συναισθήματά τους για την προσωπική ευθύνη στην αντιμετώπιση του ζητήματος είναι πολύ πιο περιορισμένα. Ειδικά όσον αφορά στις πολιτικές που θα μπορούσαν να είχαν ήδη γίνει - όπως η μετάβαση σε πιο πράσινες ενέργειες - μπορεί κανείς να δει ότι τα συναισθήματα προσωπικής ευθύνης είναι περιορισμένα. Το 90% των Ευρωπαίων πολιτών που πήραν μέρος στην Έρευνα για το Κλίμα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων το 2019 πιστεύουν ότι τα παιδιά τους θα επηρεαστούν από την κλιματική αλλαγή στην καθημερινή τους ζωή και το 70% είναι πρόθυμο να πληρώσει έναν επιπλέον φόρο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.[43]

Ποσοστό σε κάθε περιοχή που συμφωνεί με δηλώσεις σχετικά με την κλιματική αλλαγή (το 2015)[46]
Περιοχή H κλιματική αλλαγή είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα Η κλιματική αλλαγή έχει ήδη βλαπτική επίδραση στους ανθρώπους Ανησυχία για το ότι η κλιματική αλλαγή βλάπει κάποιον σε προσωπικό επίπεδο
Αφρική 61% 52% 61%
Λατινική Αμερική 74% 77% 63%
Ευρώπη 54% 60% 27%
Ασία/Ειρηνικός 45% 48% 37%
Μέση Ανατολή 38% 26% 27%
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής 45% 41% 30%
Κίνα 18% 49% 15%
Παγκόσμιος μέσος όρος 54% 51% 40%
Ποσοστό κάθε χώρας που συμφωνεί με τη δήλωση (το 2015)[46]
Χώρα Η κλιματική αλλαγή είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα
Καναδάς 51%
ΗΠΑ 45%
Γαλλία 56%
Ιταλία 55%
Γερμανία 55%
Ισπανία 53%
ΗΒ 41%
Πολωνία 19%
Ρωσία 33%
Ουκρανία 80%
Λίβανος 67%
Ιορδανία 44%
Παλαιστίνη 38%
Τουρκία 37%
Ισραήλ 24%
Ινδία 76%
Φιλιππίνες 72%
Βιετνάμ 69%
Νότια Κορέα 48%
Ιαπωνία 45%
Μαλαισία 44%
Αυστραλία 43%
Ινδονησία 41%
Πακιστάν 29%
Κίνα 18%
Βραζιλία 86%
Χιλή 77%
Περού 75%
Βενεζουέλα 72%
Μεξικό 66%
Αργεντινή 59%
Μπουρκίνα Φάσο 79%
Ουγκάντα 76%
Γκάνα 68%
Κένυα 62%
Νιγηρία 61%
Σενεγάλη 58%
Τανζανία 57%
Νότια Αφρική 45%
Αιθιοπία 40%

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Yale Climate Opinion Maps 2018». Yale Program on Climate Change Communication (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2021. 
  2. 2,0 2,1 «Public Opinion on Climate Change» (PDF). 2017. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2021. 
  3. Antilla, Liisa (2010-03-01). «Self-censorship and science: a geographical review of media coverage of climate tipping points» (στα αγγλικά). Public Understanding of Science 19 (2): 240–256. doi:10.1177/0963662508094099. ISSN 0963-6625. https://doi.org/10.1177/0963662508094099. 
  4. «Climate change: Biggest global poll supports 'global emergency'» (στα αγγλικά). BBC News. 2021-01-27. https://www.bbc.com/news/science-environment-55802902. Ανακτήθηκε στις 2021-06-15. 
  5. The Peoples' Climate Vote | United Nations Development Programme. 
  6. Inc, Gallup (22 Απριλίου 2009). «Awareness, Opinions About Global Warming Vary Worldwide». Gallup.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  7. 7,0 7,1 7,2 Levi, Sebastian (2021-02-26). «Country-level conditions like prosperity, democracy, and regulatory culture predict individual climate change belief» (στα αγγλικά). Communications Earth & Environment 2 (1): 1–10. doi:10.1038/s43247-021-00118-6. ISSN 2662-4435. https://www.nature.com/articles/s43247-021-00118-6. 
  8. Anghelcev, George; Chung, Mun-Young; Sar, Sela; Duff, Brittany R.L. (2015-01-01). «A ZMET-based analysis of perceptions of climate change among young South Koreans: Implications for social marketing communication». Journal of Social Marketing 5 (1): 56–82. doi:10.1108/JSOCM-12-2012-0048. ISSN 2042-6763. https://doi.org/10.1108/JSOCM-12-2012-0048. 
  9. 9,0 9,1 Inc, Gallup (11 Δεκεμβρίου 2009). «Awareness of Climate Change and Threat Vary by Region». Gallup.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  10. Crampton, Thomas (2007-01-04). «More in Europe worry about climate than in U.S., poll shows - Health & Science - International Herald Tribune» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2007/01/04/health/04iht-poll.4102536.html. Ανακτήθηκε στις 2021-06-16. 
  11. 11,0 11,1 11,2 Inc, Gallup (7 Δεκεμβρίου 2009). «Top-Emitting Countries Differ on Climate Change Threat». Gallup.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  12. «Global Trends Survey | Environment». web.archive.org. 23 Φεβρουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. CS1 maint: Unfit url (link)
  13. «Scepticism in a changing climate: A cross-national study» (στα αγγλικά). Global Environmental Change 33: 154–164. 2015-07-01. doi:10.1016/j.gloenvcha.2015.05.003. ISSN 0959-3780. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0959378015000758. 
  14. «The culture awareness-education gap is growing». Human Synergistics (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  15. 15,0 15,1 «Eurobarometer». europa.eu. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  16. Drummond, Caitlin; Fischhoff, Baruch (2017-09-05). «Individuals with greater science literacy and education have more polarized beliefs on controversial science topics». Proceedings of the National Academy of Sciences 114 (36): 9587–9592. https://www.pnas.org/content/114/36/9587. 
  17. Inc, Gallup (24 Απριλίου 2009). «Views on Global Warming Relate to Energy Efficiency». Gallup.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  18. «Cool dudes: The denial of climate change among conservative white males in the United States» (στα αγγλικά). Global Environmental Change 21 (4): 1163–1172. 2011-10-01. doi:10.1016/j.gloenvcha.2011.06.003. ISSN 0959-3780. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S095937801100104X. 
  19. Krange, Olve; Kaltenborn, Bjørn P.; Hultman, Martin (2019-01-02). «Cool dudes in Norway: climate change denial among conservative Norwegian men». Environmental Sociology 5 (1): 1–11. doi:10.1080/23251042.2018.1488516. https://doi.org/10.1080/23251042.2018.1488516. 
  20. «Denial of anthropogenic climate change: Social dominance orientation helps explain the conservative male effect in Brazil and Sweden» (στα αγγλικά). Personality and Individual Differences 98: 184–187. 2016-08-01. doi:10.1016/j.paid.2016.04.020. ISSN 0191-8869. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0191886916302732. 
  21. Lewis, Gregory B.; Palm, Risa; Feng, Bo (2019-07-29). «Cross-national variation in determinants of climate change concern». Environmental Politics 28 (5): 793–821. doi:10.1080/09644016.2018.1512261. ISSN 0964-4016. https://doi.org/10.1080/09644016.2018.1512261. 
  22. «Environmental Protection Rises on the Public's Policy Agenda As Economic Concerns Recede». Pew Research Center - U.S. Politics & Policy (στα Αγγλικά). 13 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  23. Inc, Gallup (29 Μαΐου 2008). «Climate-Change Views: Republican-Democratic Gaps Expand». Gallup.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  24. McCrea, Rod; Leviston, Zoe; Walker, Iain A. (2016-12-01). «Climate Change Skepticism and Voting Behavior: What Causes What?» (στα αγγλικά). Environment and Behavior 48 (10): 1309–1334. doi:10.1177/0013916515599571. ISSN 0013-9165. https://doi.org/10.1177/0013916515599571. 
  25. «Speech to the Royal Society | Margaret Thatcher Foundation». www.margaretthatcher.org. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  26. «Slate's Use of Your Data». Slate Magazine (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  27. Schreurs, Miranda A.; Tiberghien, Yves (2007-11-01). «Multi-Level Reinforcement: Explaining European Union Leadership in Climate Change Mitigation». Global Environmental Politics 7 (4): 19–46. doi:10.1162/glep.2007.7.4.19. ISSN 1526-3800. https://doi.org/10.1162/glep.2007.7.4.19. 
  28. «Typisk norsk å være klimaskeptisk - vl.no» (στα Νορβηγικά). 8 Ιουλίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. CS1 maint: Unfit url (link)
  29. Schreurs, Miranda A.; Tiberghien, Yves (2007-11-01). «Multi-Level Reinforcement: Explaining European Union Leadership in Climate Change Mitigation». Global Environmental Politics 7 (4): 19–46. doi:10.1162/glep.2007.7.4.19. ISSN 1526-3800. https://doi.org/10.1162/glep.2007.7.4.19. 
  30. Vandeweerdt, Clara; Kerremans, Bart; Cohn, Avery (2016-03-03). «Climate voting in the US Congress: the power of public concern». Environmental Politics 25 (2): 268–288. doi:10.1080/09644016.2016.1116651. ISSN 0964-4016. https://doi.org/10.1080/09644016.2016.1116651. 
  31. Aant Elzinga, ”Shaping Worldwide Consensus: the Orchestration of Global Change Research”, in Elzinga & Landström eds. (1996): 223–55. ISBN 0-947568-67-0.
  32. «Climate Change and Knowledge Politics» (PDF). 26 Αυγούστου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. CS1 maint: Unfit url (link)
  33. Grundmann, Reiner; Stehr, Nico (2010-11-01). «Climate Change: What Role for Sociology?: A Response to Constance Lever-Tracy» (στα αγγλικά). Current Sociology 58 (6): 897–910. doi:10.1177/0011392110376031. ISSN 0011-3921. https://doi.org/10.1177/0011392110376031. 
  34. Ungar, Sheldon (2000-07-01). «Knowledge, ignorance and the popular culture: climate change versus the ozone hole» (στα αγγλικά). Public Understanding of Science 9 (3): 297–312. doi:10.1088/0963-6625/9/3/306. ISSN 0963-6625. https://doi.org/10.1088/0963-6625/9/3/306. 
  35. Sheldon Ungar Climatic Change February 1999, Volume 41, Issue 2, pp. 133–150 Is Strange Weather in the Air? A Study of U.S. National Network News Coverage of Extreme Weather Events
  36. «Environment: Science and Policy for Sustainable Development» (στα αγγλικά). Taylor & Francis. https://www.tandfonline.com/toc/venv20/current. Ανακτήθηκε στις 2021-06-16. 
  37. Inc, Gallup (26 Οκτωβρίου 2009). «Conservatives Maintain Edge as Top Ideological Group». Gallup.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  38. Inc, Gallup (11 Μαρτίου 2009). «Increased Number Think Global Warming Is "Exaggerated"». Gallup.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  39. Goode, Erica (2016-05-20). «What Are Donald Trump’s Views on Climate Change? Some Clues Emerge» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2016/05/21/science/donald-trump-global-warming-energy-policy-kevin-cramer.html. Ανακτήθηκε στις 2021-06-16. 
  40. Network, By staff of Business Green, part of the Guardian Environment (23 Απριλίου 2012). «Nine out of 10 people want more renewable energy». the Guardian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  41. «Renewables 2015: Global status report» (PDF). web.archive.org. 23 Ιουνίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. CS1 maint: Unfit url (link)
  42. Hornsey, Matthew J.; Harris, Emily A.; Fielding, Kelly S. (2018-07). «Relationships among conspiratorial beliefs, conservatism and climate scepticism across nations» (στα αγγλικά). Nature Climate Change 8 (7): 614–620. doi:10.1038/s41558-018-0157-2. ISSN 1758-6798. https://www.nature.com/articles/s41558-018-0157-2. 
  43. 43,0 43,1 «EU/China/US climate survey shows public optimism about reversing climate change». European Investment Bank (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  44. 44,0 44,1 «European Attitudes to Climate Change and Energy: Topline Results from Round 8 of the European Social Survey» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 6 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  45. 45,0 45,1 «Eurobarometer». europa.eu. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021. 
  46. 46,0 46,1 «Global Concern about Climate Change, Broad Support for Limiting Emissions». Pew Research Center's Global Attitudes Project (στα Αγγλικά). 5 Νοεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021.