Δεξιά στεφανιαία αρτηρία
Στην παροχή αίματος της καρδιάς, η δεξιά στεφανιαία αρτηρία (ΔΣΑ) είναι αρτηρία που ξεκινά πάνω από το δεξιό άκρο της αορτικής βαλβίδας, στο δεξιό αορτικό κόλπο στην καρδιά.[1][2] Διέρχεται κάτω από τη δεξιά στεφανιαία αύλακα, προς τον πυρήνα της καρδιάς.[1][3] Τροφοδοτεί τη δεξιά πλευρά της καρδιάς και το μεσοκοιλιακό διάφραγμα.[2][4]
Δομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η δεξιά στεφανιαία αρτηρία ξεκινά πάνω από τον δεξιό αορτικό κόλπο πάνω από την αορτική βαλβίδα.[1][2] Διέρχεται από τη δεξιά στεφανιαία αύλακα (δεξιά κολποκοιλιακή αύλακα), προς τον πυρήνα της καρδιάς.[1][3] Εκπέμπει πολλούς κλάδους, συμπεριλαμβανομένης της οπίσθιας μεσοκοιλιακής αρτηρίας, της δεξιάς περιφερικής αρτηρίας, της αρτηρίας του κώνου και της φλεβοκομβικής αρτηρίας.[5]
Τμήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Εγγύς: ξεκινώντας από την αρχή της ΔΣΑ, εκτείνοντας τη μισή απόσταση μέχρι το οξύ περιφερικό όριο[6][7]
- Μέσο: από το εγγύς τμήμα στο οξύ περιφερικό όριο[6][7]
- Άπω: από το μεσαίο τμήμα έως το σημείο εκκίνησης της οπίσθιας μεσοκοιλιακής αρτηρίας, όπου η οπίσθια μεσοκοιλιακή αύλακα συναντά την κολποκοιλιακή αύλακα στη βάση της καρδιάς.[6][7]
Παραλλαγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στο 80% περίπου των ασθενών (Δεξιά Κυρίαρχη), η ΔΣΑ εκπέμπει την οπίσθια μεσοκοιλιακή αρτηρία (ΟΜΑ). Στο άλλο 20% των περιπτώσεων (Αριστερή Κυρίαρχη ή Συνεπικρατούσα), η ΟΜΑ εκπέμπεται από την αριστερή κυκλική αρτηρία ή τροφοδοτείται τόσο από τη δεξιά στεφανιαία αρτηρία όσο και από την αριστερή περιφερική.[8] Η ΟΜΑ τροφοδοτεί το κάτω τοίχωμα, το μεσοκοιλιακό διάφραγμα και τον οπισθομεσικό θηλώδη μυ.
Αν και σπάνιες, έχουν περιγραφεί αρκετές ανώμαλες πορείες της δεξιάς στεφανιαίας αρτηρίας, συμπεριλαμβανομένης της προέλευσης από τον αριστερό αορτικό κόλπο.[9]
Λειτουργία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η δεξιά στεφανιαία αρτηρία παρέχει οξυγονωμένο αίμα στον δεξιό κόλπο, τη δεξιά κοιλία και το οπίσθιο τρίτο και κάτω άκρο του μεσοκοιλιακού διαφράγματος.[2][4] Μπορεί επίσης να παρέχει το 25% έως 35% της αριστερής κοιλίας (LV).[10]
Υπάρχει σημαντική αλληλεπικάλυψη τροφοδοσίας των στεφανιαίων αρτηριών.[2] Η δεξιά στεφανιαία αρτηρία είναι κυρίαρχη έναντι της αριστερής στεφανιαίας αρτηρίας στο 50% του χρόνου, ίση με αυτήν στο 20% του χρόνου και λιγότερο σημαντική από αυτήν στο 30% των περιπτώσεων.[2]
Πρόσθετες εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
-
Το τόξο της αορτής και οι κλάδοι της. -
Διάγραμμα εμφράγματος του μυοκαρδίου. -
-
Ανθρώπινη καρδιά με στεφανιαίες αρτηρίες -
Εμβρυϊκή καρδιά - δεξιά στεφανιαία αρτηρία
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Aggeli, Constantina; Mavrogeni, Sofia; Tousoulis, Dimitris (2018-01-01), Tousoulis, Dimitris, επιμ., «Chapter 3.5.1 - Non-invasive Imaging Techniques in Coronary Artery Disease», Coronary Artery Disease (Academic Press): 337–358, doi:, ISBN 978-0-12-811908-2, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780128119082000179, ανακτήθηκε στις 2020-11-20
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Pappano, Achilles J.; Gil Wier, Withrow (2013-01-01), Pappano, Achilles J.; Gil Wier, Withrow, επιμ., «11 - Coronary Circulation», Cardiovascular Physiology (Tenth Edition) (Philadelphia: Elsevier): 223–236, doi:, ISBN 978-0-323-08697-4, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780323086974000113, ανακτήθηκε στις 2020-11-20
- ↑ 3,0 3,1 Sivananthan, M. (2018-01-01), Vasan, Ramachandran S.; Sawyer, Douglas B., επιμ., «Coronary Anatomy», Encyclopedia of Cardiovascular Research and Medicine (Oxford: Elsevier): 691–699, doi:, ISBN 978-0-12-805154-2, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780128096574997382, ανακτήθηκε στις 2020-11-20
- ↑ 4,0 4,1 Schipper, Paul; Sukumar, Mithran; Mayberry, John C. (2008-01-01), Asensio, JUAN A.; Trunkey, DONALD D., επιμ., «Pertinent Surgical Anatomy of the Thorax and Mediastinum», Current Therapy of Trauma and Surgical Critical Care (Philadelphia: Mosby): 227–251, doi:, ISBN 978-0-323-04418-9, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780323044189500370, ανακτήθηκε στις 2020-11-20
- ↑ Antonopoulos, Alexios S.; Siasos, Gerasimos; Antoniades, Charalambos; Tousoulis, Dimitris (2018-01-01), Tousoulis, Dimitris, επιμ., «Chapter 2.1 - Functional Anatomy», Coronary Artery Disease (Academic Press): 121–126, doi:, ISBN 978-0-12-811908-2, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780128119082000088, ανακτήθηκε στις 2020-11-20
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Villa, AD; Sammut, E; Nair, A; Rajani, R; Bonamini, R; Chiribiri, A (28 June 2016). «Coronary artery anomalies overview: The normal and the abnormal.». World Journal of Radiology 8 (6): 537–55. doi:. PMID 27358682.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Kini, S; Bis, KG; Weaver, L (June 2007). «Normal and variant coronary arterial and venous anatomy on high-resolution CT angiography.». AJR. American Journal of Roentgenology 188 (6): 1665–74. doi:. PMID 17515392. https://archive.org/details/sim_ajr-american-journal-of-roentgenology_2007-06_188_6/page/1665.
- ↑ Shahoud, James S.· Ambalavanan, Manoj (2020). Cardiac Dominance. StatPearls Publishing.
- ↑ Angelini, P. (15 July 2014). «Novel Imaging of Coronary Artery Anomalies to Assess Their Prevalence, the Causes of Clinical Symptoms, and the Risk of Sudden Cardiac Death». Circulation: Cardiovascular Imaging 7 (4): 747–754. doi:. PMID 25027456.
- ↑ Wheeler, Derek S.· Wong, Hector R. (22 Μαΐου 2014). Pediatric Critical Care Medicine: Volume 2: Respiratory, Cardiovascular and Central Nervous Systems (στα Αγγλικά). Springer. σελ. 306. ISBN 978-1-4471-6356-5.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Σύνοψη στο Cleveland Clinic