Δενοσουμάμπη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δενοσουμάμπη (Denosumab)
Κλινικά δεδομένα
Εμπορικές ονομασίεςProlia, Xgeva
Οδοί
χορήγησης
Υποδόρια Έγχυση
Κυκλοφορία
Κυκλοφορία
  • Rx-μόνο (μόνο με συνταγογράφηση)
Φαρμακοκινητική
ΒιοδιαθεσιμότηταN/A
ΜεταβολισμόςΠρωτεόλυση
ΜεταβολίτεςN/A
Διάρκεια δράσηςCmax = 6.75 mcg/mL; Tmax= 10 days (range of 3 to 21 days); AUC (0-16 weeks) = 316 mcg•day/mL.
Κωδικοί
Αριθμός CAS615258-40-7
PubChemCID 347910354
DrugBankDB06643
Χημικά στοιχεία
Χημικός τύποςC6404H9912N1724O2004S5
Μοριακή μάζα144.722,80 g·mol−1


Η Δενοσουμάμπη (Denosumab) (εμπορικά ονόματα Prolia and Xgeva) είναι ένα ανασυνδυασμένο ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα που χρησιμοποιείται στην θεραπεiα της οστεοπόρωσης, της οστικής απώλειας που προκαλείται από θεραπείες, των μεταστάσεων[νεκρός σύνδεσμος], και του γιγαντοκυτταρικού καρκίνου των οστών. Χημικά αποτελείται από 2 βαριές και 2 ελαφριές αλυσίδες. Κάθε ελαφριά αλυσίδα αποτελείται από 215 αμινοξέα. Κάθε βαριά αλυσίδα αποτελείται από 448 αμινοξέα με 4 ενδομοριακά δισουλφίδια.

Η Δενοσουμάμπη είναι ένας αναστολέας του RANKL (ενεργοποιητής υποδοχέα του συνδέτη πυρηνικού παράγοντα κάππα-Β), που δρα μειώνοντας την ανάπτυξη οστεοκλαστών, των κυττάρων που διασπούν τα οστά. Αναπτύχθηκε από την εταιρεία βιοτεχνολογίας Amgen.

Η Δενοσουμάμπη είναι μία θεραπεία δεύτερης γραμμής για την οστεοπόρωση, διότι η διακοπή της αυξάνει τον κίνδυνο σπονδυλικών καταγμάτων. Η συνταγογράφηση ενός διφωσφονικού μπορεί να μειώσει αυτόν τον κίνδυνο.[1]

Η Δενοσουμάμπη αντενδείκνυται σε άτομα με χαμηλά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι πόνος στις αρθρώσεις και στους μυς στα χέρια ή τα πόδια.

Ενδείξεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Prolia ενδείκνυται για τη θεραπεία μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών με οστεοπόρωση με υψηλό κίνδυνο κατάγματος. Μειώνει τη συχνότητα σπονδυλικών, μη σπονδυλικών καταγμάτων και καταγμάτων ισχίου. Μειώνει επίσης τη συχνότητα των καταγμάτων των βραχιονίων, των οστών των αντιβραχίων και του καρπού, σε χορήγηση μεγαλύτερη ή ίση των 7 ετών. Η διακοπή του φαρμάκου προκαλεί φαινόμενο rebound με απώλεια της ανακτηθείσας οστικής μάζας, εντός 6-24 μηνών από ημερομηνία διακοπής. Το Prolia ενδείκνυται επίσης ως θεραπεία για την αύξηση της οστικής μάζας σε γυναίκες υψηλού κινδύνου για κατάγματα που λαμβάνουν επικουρική θεραπεία με αναστολέα αρωματάσης για τον καρκίνο του μαστού. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε άνδρες με οστεοπόρωση με υψηλό κίνδυνο κατάγματος ή σε άνδρες που λαμβάνουν θεραπεία στέρησης ανδρογόνων για μη μεταστατικό καρκίνο του προστάτη για αύξηση της οστικής μάζας. Το Xgeva ενδείκνυται για την πρόληψη συμβάντων που σχετίζονται με το σκελετό σε ασθενείς με οστικές μεταστάσεις από συμπαγείς όγκους. Σε ασθενείς με μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση, οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες (> 5% και πιο συχνές από το εικονικό φάρμακο) ήταν: πόνος στην πλάτη, πόνος στα άκρα, υπερχοληστερολαιμία, μυοσκελετικός πόνος και κυστίτιδα[1].

Ανεπιθύμητες Ενέργειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Δενοσουμάμπη δεν βρέθηκε να αυξάνει στατιστικά σημαντικά τη συχνότητα ανεπιθύμητων ενεργειών, όπως λοιμώξεων, καρκίνου, καρδιαγγειακών και περιφερικών αγγειακών επεισοδίων, εγκεφαλικών επεισοδίων και καρδιαγγειακών συμβαμάτων. Συσχετίστηκε με αυξημένη συχνότητα υπασβαιστιαιμίας, βακτηριακής κυτταρίτιδας, λοιμώξεων, οστικού πόνου, άλγους των άκρων, αγγειοκινητικών επεισοδίων προσώπου (flushes), υπέρτασης, οστεοαρθρίτιδας και νευρολογικών διαταραχών. Παγκρεατίτιδα έχει αναφερθεί σε κλινικές δοκιμές. Σε άνδρες ασθενείς με οστεοπόρωση, οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες (> 5% και πιο συχνές από το εικονικό φάρμακο) ήταν: πόνος στην πλάτη, αρθραλγία και ρινοφαρυγγίτιδα. Σε ασθενείς που παρουσίασαν απώλεια οστικής μάζας λόγω αφαίρεσης ορμονών για καρκίνο, οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες (≥ 10% και πιο συχνές από το εικονικό φάρμακο) ήταν: αρθραλγία και πόνος στην πλάτη. Πόνος στα άκρα και μυοσκελετικός πόνος έχουν επίσης αναφερθεί σε κλινικές δοκιμές [2]. Στις έγκυες γυναίκες η Δενοσουμάμπη αντενδείκνυται λόγων βλαβών που μπορεί να προκαλέσει στο έμβρυο. Ωστόσο, δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για τις επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσει στην ανάπτυξη του εμβρύου.[2] Κλινικές δοκιμές σε παιδιατρικούς ασθενείς έδειξαν ότι η λήψη Δενοσουμάμπης (συμπεριλαμβανομένου του σκευάσματος Prolia), προκαλεί υπερασβεστιαιμία με ατελή οστεογένεση. Ορισμένες περιπτώσεις χρειάστηκαν νοσηλεία, καθώς και παρατηρήθηκαν επιπλοκές λόγω οξείας νεφρικής βλάβης.[3]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Lamy, Olivier; Stoll, Delphine; Aubry-Rozier, Bérengère; Rodriguez, Elena Gonzalez (2019-02). «Stopping Denosumab». Current Osteoporosis Reports 17 (1): 8–15. doi:10.1007/s11914-019-00502-4. ISSN 1544-2241. PMID 30659428. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30659428/. 
  2. «Denosumab». go.drugbank.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2024. 
  3. «Denosumab». go.drugbank.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2024.