Βραβείο Τέμπλτον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βραβείο Τέμπλτον
Απονέμεται για«Συνεισφορές στην επιβεβαίωση της πνευματικής διαστάσεως της ζωής»
ΧώραΗΠΑ/διεθνές
Απονέμεται απόΊδρυμα Τζων Τέμπλτον
Πρώτη απονομή1973
Ιστοσελίδαtempletonprize.org

Το Βραβείο Τέμπλτον (Templeton Prize) είναι ετήσιο βραβείο που απονέμεται σε φυσικό πρόσωπο που βρίσκεται ακόμα στη ζωή και, κατά την εκτίμηση της κριτικής επιτροπής, «έχει συνεισφέρει εξαιρετικά στην επιβεβαίωση της πνευματικής διαστάσεως της ζωής, είτε μέσα από τη βαθιά αντίληψη, είτε μέσα από την ανακάλυψη, είτε μέσα από πρακτικά έργα». Θεσμοθετήθηκε από τον Τζων Τέμπλτον το 1972 και σήμερα (από το 1988) χρηματοδοτείται και απονέμεται από το «Ίδρυμα Τζων Τέμπλτον».[1]

Το βραβείο απονεμόταν αρχικώς σε ανθρώπους της θρησκείας (η Μητέρα Τερέζα ήταν το πρώτο πρόσωπο που το έλαβε), αλλά από το 1980 και μετά συμπεριλαμβάνονται και άνθρωποι που εργάζονται στη σύνδεση φυσικών επιστημών και θρησκείας.[1] Ως το 2001 το πλήρες όνομα του βραβείου ήταν «Βραβείο Τέμπλτον για την πρόοδο στη θρησκεία», ενώ από το 2002 έως το 2008 ήταν «Βραβείο Τέμπλτον για την πρόοδο στην έρευνα ή ανακαλύψεις σχετικές με πνευματικές πραγματικότητες».[2][3] Χριστιανοί, Ινδουιστές, Ιουδαίοι, Βουδιστές και Μουσουλμάνοι έχουν διατελέσει μέλη της κριτικής επιτροπής και έχουν τιμηθεί με το Βραβείο.[4]

Το χρηματικό μέρος του Βραβείου ρυθμίζεται έτσι ώστε να υπερβαίνει αυτό του κάθε Βραβείου Νόμπελ: ο Τέμπλτον είχε τη γνώμη (κατά τον Economist) ότι «η πνευματικότητα αγνοείτο» στα Βραβεία Νόμπελ.[5] Π.χ. το 2019 το ποσό του Τέμπλτον ήταν 1,28 εκατομμύριο ευρώ.[6] Συνήθως το παρέδιδε στον βραβευμένο ο Δούκας του Εδιμβούργου σε τελετή στα Ανάκτορα του Μπάκινγκχαμ.[7]

Η εφημερίδα The Washington Post έχει αποκαλέσει το Βραβείο Τέμπλτον «το υψηλότερου κύρους βραβείο που σχετίζεται με τη θρησκεία».[8] Από την άλλη, οι αθεϊστές επιστήμονες Ρίτσαρντ Ντόκινς[9], Χάρρυ Κρότο[10] και Τζέρυ Κόυν το έχουν επικρίνει επειδή «θολώνει το καλώς καθορισμένο σύνορο της θρησκείας με την επιστήμη» και επειδή απονέμεται «σε θετικούς επιστήμονες που είτε είναι οι ίδιοι θρήσκοι, είτε λένε καλά λόγια για τη θρησκεία»[11], επιχειρήματα που αντέκρουσε ο τιμημένος με το Βραβείο (2011) Μάρτιν Ρης, που είπε ότι ο ίδιος και άλλοι αποδέκτες του είναι άθεοι και ότι οι έρευνές τους σε πεδία όπως η ψυχολογία, η εξελικτική βιολογία και τα οικονομικά δύσκολα μπορούν να θεωρηθούν ως «προαγωγή της θρησκείας».[11]

Κατάλογος βραβευμένων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Βραβευθείς Σημειώσεις Παραπομ.
1973 Μητέρα Τερέζα Ιδρύτρια των Ιεραποστόλων της φιλανθρωπίας, Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης 1979 [12]
1974 Frère Roger in a group of people Αδελφός Ροζέ Ιδρυτής της Κοινότητας του Ταιζέ [13]
1975 Σαρβεπάλι Ραντακρίσναν Πρώην Πρόεδρος της Ινδίας, υπέρ της ειρηνικής επιλύσεως των διαφορών με το Πακιστάν [13]
1976 Λέο Γιόζεφ Σούνενς Πρωτοπόρος στο κίνημα «Καθολική Ανανέωση του Χαρίσματος» [14]
1977 Κιάρα Λούμπιτς Ιδρύτρια του Κινήματος Φοκολάρε [15]
1978 Τόμας Φ. Τόρανς Επιφανής θεολόγος, πρώην πρόεδρος (Moderator) της Γενικής Συνελεύσεως της Εκκλησίας της Σκωτίας [14]
1979 Νίκυο Νιβάνο Συνιδρυτής του κινήματος Ρισό Κοσέι Κάι [14]
1980 — Ραλφ Γουέντελ Μπέροου Ιδρυτής του περιοδικού θρησκείας και επιστήμης Zygon [16]
1981 Σίσελυ Σώντερς Νοσοκόμα, ιατρός και συγγραφέας, πρωτοστάτρια στο κίνημα για την ανακουφιστική φροντίδα [17]
1982 A black-and-white image of Billy Graham Μπίλλυ Γκράχαμ Εμβληματική μορφή του σύγχρονου Προτεσταντισμού [18]
1983 Αλεξάντρ Σολζενίτσιν Σοβιετικός αντιφρονών συγγραφέας, Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας [18]
1984 — Μάικλ Μπουρντόου (Michael Bourdeaux) Ιδρυτής του Ινστιτούτου Κέστον [13]
1985 σερ Άλιστερ Χάρντυ Ιδρυτής του Κέντρου Ερευνών της Θρησκευτικής Εμπειρίας [19]
1986 — Τζέιμς Ι. Μακκόρντ Πρώην πρόεδρος του Θεολογικού Σεμιναρίου του Πρίνστον [20]
1987 Στάνλεϋ Γιάκι Ρωμαιοκαθολικός ιερέας και καθηγητής της αστροφυσικής στις ΗΠΑ [18]
1988 — Ιναμουλάχ Χαν Γ.Γ. του Παγκόσμιου Μουσουλμανικού Κογκρέσου [21]
1989 Καρλ Φρίντριχ φον Βάιτσεκερ Φυσικός και φιλόσοφος [14][A]
1989 Τζωρτζ Μακλήοντ Ιδρυτής της Κοινότητας Άιονα [22][A]
1990 — Μπαμπά Άμτε Ανέπτυξε σύγχρονες κοινότητες για τους λεπρούς. [23][B]
1990 — Τσαρλς Μπερτς Γενετιστής, επίτιμος καθηγητής του Πανεπ. του Σίδνεϊ [24][B]
1991 Ιμάνουελ Τζακομποβιτς Πρώην αρχιραββίνος της Μεγάλης Βρετανίας και της Κοινοπολιτείας [14]
1992 Κιούνγκ-Τσικ Χαν Ιδρυτής της Πρεσβυτεριανής Εκκλησίας Γιανγκνάκ της Σεούλ [25]
1993 Τσαρλς Κόλσον Ιδρυτής της «Αδελφότητας των Φυλακών» [13]
1994 Michael Novak behind a lectern, speaking at the Foreign Press Center in Washington Μάικλ Νόβακ Φιλόσοφος και διπλωμάτης [13]
1995 Πωλ Ντέιβις Θεωρητικός φυσικός και συγγραφέας [26]
1996 Μπιλ Μπράιτ Ιδρυτής της «Σταυροφορίας των Πανεπιστημιουπόλεων για τον Χριστό» [27]
1997 Παντουράνγκ Σάστρι Αθαβάλε Κοινωνικός μεταρρυθμιστής και φιλόσοφος («Κίνημα Swadhyay») [27]
1998 — σερ Ζίγκμουντ Στέρνμπεργκ Ευεργέτης και ιδρυτής του «Φόρουμ των Τριών Πίστεων» [13]
1999 Ίαν Μπάρμπουρ Επίτιμος καθηγητής της «Επιστήμης, τεχνολογίας και κοινωνίας» [28]
2000 Φρήμαν Ντάυσον Θεωρητικός φυσικός και μαθηματικός [28]
2001 — Άρθουρ Πήκοκ Θεολόγος του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ και βιοχημικός [29]
2002 Τζων Πόλκινγκχορν Φυσικός και θεολόγος [13]
2003 Χολμς Ρόλστον III Φιλόσοφος [30]
2004 Τζωρτζ Φ.Ρ. Έλις Κοσμολόγος και φιλόσοφος [31]
2005 Τσαρλς Χαρντ Τάουνς Φυσικός βραβευμένος με Νόμπελ [12]
2006 Τζων Ντ. Μπάροου Κοσμολόγος και θεωρητικός φυσικός [32]
2007 Charles Taylor giving a lecture at the New School in 2007 Τσαρλς Τέυλορ Φιλόσοφος [9]
2008 Μιχάι Χέλερ Φυσικός και φιλόσοφος [33]
2009 Μπερνάρ ντ' Εσπανιά Φυσικός και φιλόσοφος της επιστήμης [34]
2010 Φρανσίσκο Χοσέ Αγιάλα Βιολόγος [35]
2011 Μάρτιν Ρης Κοσμολόγος και αστροφυσικός [36]
2012 14ος Δαλάι Λάμα (Τενζίν Γκιάτσο) Πνευματικός ηγέτης του θιβετιανού Βουδισμού, Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης 1989 [37]
2013 Ντέσμοντ Τούτου Υπέρμαχος των κοινωνικών δικαιωμάτων και πρώην αρχιεπίσκοπος της Αγγλικανικής Εκκλησίας, βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης το 1984 [38]
2014 Τόμαζ Χάλικ Ρωμαιοκαθολικός ιερέας, θεολόγος και καθηγητής της Κοινωνιολογίας [39]
2015 Ζαν Βανιέ Ρωμαιοκαθολικός θεολόγος, φιλόσοφος και ανθρωπιστής, ιδρυτής των οργανώσεων «L' Arche» και «Faith and Light» [40]
2016 Τζόναθαν Σακς Πρώην αρχιραββίνος της Μεγάλης Βρετανίας [41]
2017 Άλβιν Πλάντινγκα Αναλυτικός φιλόσοφος και συγγραφέας [42]
2018 Αμπντάλα Β΄ της Ιορδανίας Βασιλιάς της Ιορδανίας [43]
2019 Μαρσέλο Γκλέιζερ Φυσικός και αστρονόμος [44][45]
2020 Φράνσις Κόλινς Γενετιστής και ιατρός [46]
2021 Τζέιν Γκούντολ Ηθολόγος, ακτιβίστρια, πρωτευοντολόγος και ανθρωπολόγος [47]
2022 Φρανκ Γουίλτσεκ Θεωρητικός φυσικός [48]
2023 Έντνα Άνταν Ισμαΐλ Μαία και ακτιβίστρια για τη φροντίδα υγείας [49]


Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

A. a Οι Καρλ Φρίντριχ φον Βάιτσεκερ και λόρδος Μακλήοντ του Fuinary μοιράστηκαν[50] το Βραβείο το 1989.
B. b Οι Μπαμπά Άμτε και Τσαρλς Μπερτς μοιράστηκαν[50] το Βραβείο το 1990.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Waldrop, M. Mitchell (17 Φεβρουαρίου 2011). «Religion: Faith in Science». Nature 470 (7334): 323–325. doi:10.1038/470323a. PMID 21331019. https://archive.org/details/sim_nature-uk_2011-02-17_470_7334/page/323. 
  2. ↑ Enman, Charles (8 Ιουλίου 2008). «Templeton Dies». Canada.com. Ottawa Citizen. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2009. 
  3. ↑ Crewe, Daniel (15 Μαρτίου 2003). «Just Because Science Looks Forward, Religion Isn't Backward». The Times. Λονδίνο. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  4. ↑ «Judges». Templeton Prize. West Conshohocken, Pennsylvania: Templeton Foundation. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  5. ↑ «Obituary – John Templeton». The Economist. Λονδίνο. 17 Ιουλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  6. ↑ «Sir John Templeton, 1912–2008». Templeton Prize. West Conshohocken, Pennsylvania: Templeton Foundation. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2019. 
  7. ↑ Schneider, Nathan (3 Ιουνίου 2010). «God, Science and Philanthropy». The Nation (Νέα Υόρκη). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-02-27. https://web.archive.org/web/20190227183204/https://www.thenation.com/article/god-science-and-philanthropy/. Ανακτήθηκε στις 2020-03-02. 
  8. ↑ «Dalai Lama wins Templeton Prize for work on science, religion». The Washington Post. 29 Μαρτίου 2012. https://www.washingtonpost.com/national/on-faith/dalai-lama-wins-templeton-prize-for-work-on-science-religion/2012/03/29/gIQALwT1iS_story.html. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2019. 
  9. ↑ 9,0 9,1 Jeffries, Stuart (8 Δεκεμβρίου 2007). «Is That All There Is?». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  10. ↑ Connor, Steve (7 Απριλίου 2011). «For the Love of God... Scientists in Uproar at £1m Religion Prize». The Independent. Λονδίνο. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2019. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Jones, Dan (8 Απριλίου 2011). «The Templeton Foundation Is Not an Enemy of Science». The Guardian. Λονδίνο. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2019. 
  12. ↑ 12,0 12,1 «US Scientist Wins Religion Prize». BBC News. 9 Μαρτίου 2005. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 Akbar, Arifa (15 Μαρτίου 2007). «Philosopher Wins £800,000 Award for Spiritual Focus». The Independent. Λονδίνο. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 Templeton, John (1998). The Humble Approach: Scientists Discover God. Philadelphia: Templeton Foundation Press. σελίδες 170–172. ISBN 978-1-890151-17-1. 
  15. ↑ «Lubich, Chiara». Encyclopædia Britannica. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  16. ↑ Saxon, Wolfgang (16 Μαΐου 1997). «Ralph Wendell Burhoe, 85; Reconciled Science and Faith». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  17. ↑ Clark, David (2005). Cicely Saunders – Founder of the Hospice Movement: Selected Letters 1959–1999. Οξφόρδη: Oxford University Press. σελ. 131. ISBN 978-0-19-856969-5. 
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 «British Physicist Wins Religious Prize». BBC News. 14 Μαρτίου 2002. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  19. ↑ Hood, Ralph, Jr. (2003). The Psychology of Religion: An Empirical Approach (3η έκδοση). Νέα Υόρκη: Guilford Press. σελ. 248. ISBN 978-1-57230-116-0. 
  20. ↑ Berger, Joseph (27 Φεβρουαρίου 1986). «Princeton Theologian Wins Templeton Prize of $250,000». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  21. ↑ Steinfels, Peter (30 Οκτωβρίου 1988). «Religion Notes; Prize Winner, Accused of Bias, Collects Award». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  22. ↑ MacLeod, George (1991). Ferguson, Ronald, επιμ. Daily Readings with George Macleod. Λονδίνο: Fount. σελ. 15. ISBN 978-0-00-627513-8. 
  23. ↑ Pandya, Haresh (17 Φεβρουαρίου 2008). «Baba Amte, 93, Dies; Advocate for Lepers». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  24. ↑ «Emeritus Professor Louis Charles Birch». Sydney: University of Sydney. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  25. ↑ Brozan, Nadine (12 Μαρτίου 1992). «Chronicle». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  26. ↑ Niebuhr, Gustav (9 Μαρτίου 1995). «Scientist Wins Religion Prize of $1 Million». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  27. ↑ 27,0 27,1 Niebuhr, Gustav (6 Μαρτίου 1997). «Leader of Spiritual Movement Wins $1.2 Million Religion Prize». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  28. ↑ 28,0 28,1 Connor, Steve (23 Μαρτίου 2000). «£600,000 Prize for Physicist Who Urges Ethics in Science». The Independent. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  29. ↑ Niebuhr, Gustav (9 Μαρτίου 2001). «Religion Prize Won by Priest Much Involved with Science». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  30. ↑ Sewell, Helen (19 Μαρτίου 2003). «Environmentalist Wins $1m Prize». BBC News. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  31. ↑ Howse, Christopher (20 Μαρτίου 2004). «Sacred Mysteries». The Daily Telegraph. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  32. ↑ «British Scientist Wins $1m Prize». BBC News. 15 Μαρτίου 2006. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  33. ↑ Hall, John (12 Μαρτίου 2008). «Cosmologist Wins World's Largest Monetary Award». The Independent. London. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  34. ↑ Gledhill, Ruth (16 Μαρτίου 2009). «Bernard d'Espagnat Wins £1m Templeton Prize». The Times. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  35. ↑ Dean, Cornelia (25 Μαρτίου 2010). «Biologist Wins Templeton Prize». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2010. 
  36. ↑ Satter, Raphael (6 Απριλίου 2011). «UK Astrophysicist Wins $1.6 Million Religion Prize». ABC News. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2011. 
  37. ↑ «Dalai Lama Wins 2012 Templeton Prize». Philanthropy News Daily. 30 Μαρτίου 2012. http://foundationcenter.org/pnd/news/story.jhtml?id=375500002. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2012. 
  38. ↑ «Archbishop Desmond Tutu Wins £1.1m Templeton Prize». BBC News. 4 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2013. 
  39. ↑ Bingham, John (13 Μαρτίου 2014). «Czech Priest and Former Dissident Tomáš Halík Wins £1.1m Templeton Prize». The Telegraph. London. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2014. 
  40. ↑ Blumberg, Antonia (19 Ιουνίου 2015). «For Jean Vanier, Templeton Prize Winner, Loving People With Disabilities Is A Religious Experience». The Huffington Post. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2018. 
  41. ↑ Cooper, Georgina (2 Μαρτίου 2016). «Former British Chief Rabbi Wins $1.5 Million Templeton Prize». Reuters. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2018. 
  42. ↑ Shortt, Rupert (2 Μαΐου 2017). «Alvin Plantinga and the Templeton Prize». The Times Literary Supplement. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2018. 
  43. ↑ «King Announced 2018 Templeton Prize Laureate for Interfaith, Intrafaith Harmony Efforts». The Jordan Times. 28 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2018. 
  44. ↑ «Current Winner». Templeton Prize. West Conshohocken, Pennsylvania: John Templeton Foundation. 19 Μαρτίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2019. 
  45. ↑ «Brazilian Physicist Wins $1.4 Million Templeton Prize». Reuters. 19 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2019. 
  46. ↑ «Francis Collins Awarded 2020 Templeton Prize». Templeton Prize. 20 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  47. ↑ Sherwood, Harriet (20 Μαΐου 2021). «Naturalist Jane Goodall wins 2021 Templeton prize for life's work». The Guardian. 
  48. ↑ Frank Wilczek Awarded 2022 Templeton Prize
  49. ↑ Edna Adan Ismail Templeton Prize 2023
  50. ↑ 50,0 50,1 «Previous Winners». Templeton Prize. West Conshohocken, Pennsylvania: Templeton Foundation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2007. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βραβείο_Τέμπλτον&oldid=10464805"