Βίλα Τουρκοβασίλη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°30′19.98″N 22°22′4.04″E / 37.5055500°N 22.3677889°E / 37.5055500; 22.3677889

Βίλα Τουρκοβασίλη
Χάρτης
Είδοςοικία
ΑρχιτεκτονικήΑρ Νουβό
ΔιεύθυνσηΚαλαμάτας 52, Τρίπολη, 221 00
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°30′20″N 22°22′4″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Τρίπολης
ΤοποθεσίαΤρίπολη
ΧώραΕλλάδα

Η Βίλα Τουρκοβασίλη είναι κτήριο της Τρίπολης, η οικία του πολιτικού Θεόδωρου Τουρκοβασίλη. Η βίλα Τουρκοβασίλη βρίσκεται κοντά στην εκκλησία του Αγίου Τρύφωνα στη συμβολή των οδών Καλαμών και Χατζησαράντου.[1][2] Το κτήριο είναι κτισμένο σε ρυθμό Αρ Νουβώ. Ο κήπος της βίλας, με τις αλέες του, τα μονοπάτια και τους κισσούς είναι χαρακτηριστικός για την πόλη της Τρίπολης. Το οίκημα αποτέλεσε για χρόνια κοσμικό κόμβο της πόλης. Στο χώρο αυτό έγιναν μερικές από τις πιο σημαντικές πολιτικές συναντήσεις του 20ου αιώνα.[3]

Ιστορική αναδρομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η βίλα Τουρκοβασίλη χτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα από Ιταλό αρχιτέκτονα και βρίσκεται εντός οικοπέδου εκτάσεως 911,90 τ.μ..[4] Χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία της πλούσιας οικογένειας του Κωνσταντίνου Αργυρόπουλου. Η βίλα έχει χτιστεί σε οικόπεδο, που ήταν προίκα της συζύγου του Αργυρόπουλου Σοφίας. Ο πολιτικός και δικηγόρος Θεόδωρος Τουρκοβασίλης απέκτησε τη βίλα ως προίκα, αφού παντρεύτηκε την κόρη του Αργυρόπουλου.[5] Το κτήριο είχε χρησιμοποιηθεί πολύ λίγο ως οικία από την οικογένεια Τουρκοβασίλη[6] και στη συνέχεια τόσο το κτήριο όσο και ο χώρος, που το περιέβαλε εγκαταλήφθηκε.[7] Στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου πολέμου ο διοικητής των Ιταλών στρατηγός Κάρλο Τζελόζο διέμεινε στη βίλα Τουρκοβασίλη κατά την παραμονή του στην Τρίπολη.[8]Το 1958 ο δικηγόρος Δημήτριος Αθανασιάδης πρότεινε στον τότε Δήμαρχο Τρίπολης Πολυχρονόπουλο να εξαγοράσει για λογαριασμό του Δήμου Τρίπολης τη βίλα έτσι ώστε να στεγαστεί εκεί το Ιστορικό Αρχείο της Τρίπολης. Δυστυχώς η πρόταση Αθανασιάδη δεν υλοποιήθηκε. Το 1960 υπήρξε πρόταση πώλησης της βίλας στο Δήμο έναντι τιμήματος 1500 λιρών, για να στεγαστεί οίκος ευγηρίας. Ούτε και αυτή η προσφορά υλοποιήθηκε. Σταδιακά η βίλα εγκαταλήφθηκε και παρήκμασε. [9]

Το κτήριο χαρακτηρίστηκε διατηρητέο με την απόφαση του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 344/47/05-01-1994 ΦΕΚ 99/Δ/03-02-1994.[5] Το Μάιο 2012 ο τότε ιδιοκτήτης της βίλας προχώρησε σε αποψίλωση του περιβάλλοντα χώρου από τα δέντρα, που υπήρχαν εκεί. Η καταστροφή των δέντρων του κήπου της βίλας προκάλεσε την έντονη αντίδραση των κατοίκων της πόλης και του Δήμου Τρίπολης, που ενδιαφερόταν να αγοράσει το κτήριο και να το αξιοποιήσει.[2][10] Στις 12 Δεκεμβρίου 2013, ο δήμος Τρίπολης επί δημαρχίας Ιωάννη Σμυρνιώτη αποφάσισε την αγορά του κτηρίου με ένα στρέμμα από τον περιβάλλοντα χώρο του.[11][12][4]Η απόκτηση της βίλας από τον Δήμο Τρίπολης έγινε με πόρους από το Πράσινο Ταμείο, όταν δήμαρχος Τρίπολης ήταν ο Δημήτρης Παυλής.[13] Ο πιο πρόσφατος ιδιοκτήτης της βίλας πριν αυτή περιέλθει στην κατοχή του Δήμου Τρίπολης ήταν ο Κωνσταντίνος Ι. Χαραλαμπόπουλος.[14] Σύμφωνα με τον Δήμαρχο Τρίπολης κ. Τζιούμη έχουν ξεκινήσει διεργασίες για την αγορά από τον Δήμο Τρίπολης γειτονικών οικοπέδων, που μέχρι στιγμής ανήκουν σε ιδιώτες, για να δημιουργηθεί χώρος πρασίνου για την πόλη της Τρίπολης.[15]

Υπάρχουν προτάσεις να χρησιμοποιηθεί η βίλα ως χώρος πολιτισμού (π.χ. ως Μουσείο Μ. Θεοδωράκη) αλλά ακόμη δεν έχει γίνει αξιοποίηση του κτηρίου.[16][17]

O Δήμαρχος Τρίπολης κ. Κώστας Τζιούμης ανακοίνωσε στις 11 Αυγούστου 2022 ότι ύστερα από πρόταση του Δήμου Τρίπολης το έργο της αποκατάστασης, του εκσυγχρονισμού και της επαναχρησιμοποίησης της Βίλας Τουρκοβασίλη εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης. Με τις εργασίες, που θα γίνουν, θα υπάρξει πλήρης αποκατάσταση του εσωτερικού και εξωτερικού χώρου του κτηρίου και θα δημιουργηθεί χώρος Πολιτισμού πολλαπλών χρήσεων. Οι εργασίες περιλαμβάνουν επίσης φυτεύσεις δένδρων και λουλουδιών. Το έργο έχει προϋπολογισμό 2.000.000 ευρώ.[18][19]

Σημασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η βίλα Τουρκοβασίλη είναι κτισμένη σε αρχιτεκτονικό ρυθμό Αρ Νουβώ. Το κτήριο αυτό συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 10 πιο σημαντικά κτίσματα με αυτόν τον αρχιτεκτονικό ρυθμό, που βρίσκονται στην Ελλάδα. Ουσιαστικά η Βίλα Τουρκοβασίλη αποτελεί ένα κομμάτι της ιστορίας της Ελληνικής Αρχιτεκτονικής κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα. Επιπλέον, η βίλα Τουρκοβασίλη θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα του Δήμου Τρίπολης και έχει συνδεθεί με τον Αρκάδα πολιτικό και δικηγόρο Θεόδωρο Τουρκοβασίλη.[9]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Μια βίλα παρατημένη και επικίνδυνη στην Αρκαδία». ProtoThema. 29 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  2. 2,0 2,1 Σκιντζής Κωνσταντίνος, ΤΡΙΠΟΛΗ: Πόλη Ανθρώπινη – Πόλη ∆ιαφορετική – Πόλη Πολιτισμού με βάση το νέο ιστορικό κέντρο, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Αθήνα, 2013 (διπλωματική εργασία), σελ. 69-70.
  3. «Ιστοσελίδα traveltripolis, Δήμου Τρίπολης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2014. 
  4. 4,0 4,1 «ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΡΙΠΟΛΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΗΣ 12ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 3 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  5. 5,0 5,1 Georgios, Beneas (9 Δεκεμβρίου 2021). «επι-δεξιος (ψάλτης): Στους μαχαλάδες της Τρίπολης!!!». επι-δεξιος (ψάλτης). Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  6. «Η βιλα Τουρκοβασιλη στον Δημο Τριπολης». www.odosarkadias.gr. 5 Φεβρουαρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Απριλίου 2014. 
  7. Χρύσα Σπυροπούλου (14-06-2014) Νομίζετε ότι ξέρετε την Τρίπολη; Η καθημερινή
  8. Σκιντζής Κωνσταντίνος, ΤΡΙΠΟΛΗ: Πόλη Ανθρώπινη – Πόλη ∆ιαφορετική – Πόλη Πολιτισμού με βάση το νέο ιστορικό κέντρο, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Αθήνα, 2013 (διπλωματική εργασία), σελ. 25
  9. 9,0 9,1 «Σχέδιο Στρατηγικού Σχεδιασμού Δήμου Τρίπολης, Α' Φάση Υλοποίησης Επιχειρησιακού Προγράμματος 2014– 2019» (PDF). Φεβρουάριος 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 6 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2022. 
  10. Τράκα, Ελένη (26 Μαΐου 2012). «Το πράσινο της βίλας Τουρκοβασίλη πέρασε... στην ιστορία». www.arcadiaportal.gr/. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2022. 
  11. Στα δικαστήρια ξανά η Βίλα Τουρκοβασίλη Φεβρουάριος 06, 2014, www.arcadiaportal.gr
  12. «Βίλα Τουρκοβασίλη | Πελοπόννησος Search». peloponnisossearch.com. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  13. «Τρίπολη: Χώρος πολιτισμού στην εμβληματική "Βίλα του Τουρκοβασίλη"». www.ertnews.gr. 1 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  14. «Έπεσαν οι υπογραφές. Η βίλα Τουρκοβασίλη στο Δήμο Τρίπολης | ΟΔΟΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ». 4 Νοεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  15. «Ο Τζιούμης στο "Καλημέρα Αρκαδία": "Αυτός είναι ο σχεδιασμός του Δήμου Τρίπολης για την αξιοποίηση της Βίλας Τουρκοβασίλη"! (vd) - Kalimera Arkadia». www.kalimera-arkadia.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2022. 
  16. «Τρίπολη: Μουσείο Μ. Θεοδωράκη η βίλα Τουρκοβασιλη». www.ertnews.gr. 27 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  17. «Τρίπολη: Η Βίλα Τουρκοβασίλη γίνεται «Μουσείο Μ. Θεοδωράκης»». www.zougla.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  18. «Εμβληματικά έργα στη Βίλα Τουρκοβασίλη και στα "Αλώνια" Τεγέας | Τζιούμης: «Κάνουμε δουλειά παντού! Αλλάζουμε την Τρίπολη, αναδεικνύουμε τα Χωριά μας» - Kalimera Arkadia». www.kalimera-arkadia.gr. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2022. 
  19. «Δήμος Τρίπολης | Ξεκίνησαν εργασίες για την αξιοποίηση της Βίλας Τουρκοβασίλη! - Kalimera Arkadia». www.kalimera-arkadia.gr. 29 Ιανουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2024.