Αυτόματον (μηχανική κατασκευή)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ένα υποτιθέμενο εσωτερικό της "πάπιας που καταπίνει" του Βωκανσόν (1738-1739).

Ένα αυτόματον είναι μία σχετικά αυτοκινούμενη μηχανή ή ένας μηχανισμός ελέγχου, που έχει σχεδιαστεί για να ακολουθεί μηχανικά μία σειρά από λειτουργίες, ή να εκτελεί προκαθορισμένες οδηγίες. [1] Μερικά αυτόματα, όπως οι κωδωνοκρούστες σε μηχανικά ρολόγια, έχουν σχεδιαστεί για να δώσουν την ψευδαίσθηση στον τυχαίο παρατηρητή ότι λειτουργούν με τη δική τους δύναμη ή θέληση, όπως ένα μηχανικό ρομπότ. Ο όρος συνήθως σχετίζεται με αυτοματοποιημένες κούκλες, που μοιάζουν με κινούμενες μορφές (ανθρώπων ή ζώων), κατασκευασμένες για να εντυπωσιάζουν και να διασκεδάζουν τους ανθρώπους.

Τα Animatronics είναι ένας σύγχρονος τύπος αυτομάτων με ηλεκτρονικά μέρη, και χρησιμοποιούνται συχνά για την απεικόνιση μορφών ή πλασμάτων σε ταινίες και σε θεματικά πάρκα με αξιοθέατα.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λέξη "automaton" είναι η λατινική απόδοση του αρχαίου ελληνικού όρου αὐτόματον, "αυτού που ενεργεί με τη δική του θέληση". Η λέξη αυτή χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Όμηρο, για να περιγράψει ένα αυτόματο άνοιγμα πόρτας,[2] και μία αυτόματη κίνηση (τροχοφόρων) τριπόδων.[3] Χρησιμοποιείται πιο συχνά για να περιγράψει μη ηλεκτρονικές κινητές μηχανές, ειδικά εκείνες που έχουν σχεδιαστεί για να μιμούνται τις κινήσεις ανθρώπων ή ζώων, όπως οι υπηρέτες κωδωνοκρούστες σε παλαιά δημόσια μηχανικά ρολόγια, ή τον κούκο -και οποιαδήποτε άλλη ζωοειδή μορφή- σε ένα ρολόι με κούκο.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχαιότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το βιβλίο Περί Αυτομάτων του Ήρωνα του Αλεξανδρέως (έκδοση του 1589).

Στους αρχαίους Αιγυπτιακούς θρύλους τα αγάλματα των θεών, που κατασκευάζονταν κυρίως από πέτρα, μέταλλο ή ξύλο, ήταν ζωόμορφα και έπαιζαν βασικό ρόλο στις θρησκευτικές τελετές: πίστευαν ότι είχαν ψυχή (κα), που προέρχεται από την θεότητα που αντιπροσωπεύουν. Στο Νέο Βασίλειο της Αιγύπτου, από τον 16ο αι. π.Χ. μέχρι τον 11ο αι. π.Χ., οι αρχαίοι Αιγύπτιοι συχνά ερωτούσαν αυτά τα αγάλματα για συμβουλές. Τα αγάλματα θα απαντούσαν με μία κίνηση του κεφαλιού. Σύμφωνα με τις αιγυπτιακές λαϊκές δοξασίες, η φαραώ Χατσεψούτ έστειλε την ομάδα της στη "Γη του Λιβανιού" μετά από διαβούλευση με το άγαλμα του Άμμωνα.[4]

Υπάρχουν πολλά παραδείγματα αυτομάτων στην Ελληνική μυθολογία: Ο Ήφαιστος δημιούργησε αυτόματα για το εργαστήριό του. Ο Τάλως ήταν ένας τεχνητός άνθρωπος από χαλκό. Ο βασιλιάς Αλκίνοος των Φαιάκων χρησιμοποιούσε χρυσούς και αργυρούς φύλακες. [5] Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, ο Δαίδαλος χρησιμοποίησε υδράργυρο για να κάνει το ξύλινο άγαλμά του της Αφροδίτης να κινείται. [6][7] Σε άλλους ελληνικούς μύθους χρησιμοποίησε υδράργυρο για να βάλει φωνή στα κινούμενα αγάλματά του.

Τα αυτόματα στον Ελληνιστικό κόσμο προορίζονταν ως εργαλεία, παιχνίδια, θρησκευτικά θεάματα ή πρωτότυπα για την επίδειξη βασικών επιστημονικών αρχών. Πολλά αυτόματα με νερό (υδραυλικά) κατασκευάστηκαν από τον Κτησίβιο, έναν Έλληνα εφευρέτη, τον επικεφαλής της Μεγάλης Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας. Για παράδειγμα "χρησιμοποίησε νερό για να ακούγεται σφύριγμα (κελάηδημα) και να κάνει μία κουκουβάγια να περιστρέφεται. Ουσιαστικά επινόησε το πρώτο ρολόι με κούκο". Αυτή η παράδοση συνεχίστηκε στην Αλεξάνδρεια με άλλους εφευρέτες -όπως ο Έλληνας μαθηματικός Ήρων ο Αλεξανδρεύς- των οποίων τα γραπτά σχετικά με την υδραυλική, την πνευματική και τη μηχανική περιέγραφαν έναν σίφωνα, μία πυροσβεστική μηχανή, ένα μουσικό όργανο νερού, μία αιολόσφαιρα και ένα προγραμματιζόμενο μικρό όχημα. [8] [9] Επίσης ο Φίλων ο Βυζάντιος ήταν διάσημος για τις εφευρέσεις του.

Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων (150-100 π.Χ.) σχεδιάστηκε για τον υπολογισμό των θέσεων των αστρονομικών σωμάτων.

Είναι γνωστό ότι υπήρχαν πολύπλοκες μηχανικές συσκευές στην Ελληνιστική Ελλάδα, αν και το μοναδικό επιζόν παράδειγμα είναι ο μηχανισμός των Αντικυθήρων, ο πρώτος γνωστός αναλογικός υπολογιστής.[10] Ο ωρολογιακός μηχανισμός πιστεύεται ότι προέρχεται αρχικά από τη Ρόδο, όπου προφανώς υπήρχε μία παράδοση κατασκευής μηχανισμών με γρανάζια. Το νησί ήταν γνωστό για τα αυτόματά του. Για να παραθέσουμε τη Ζ΄ Ολυμπιακή Ωδή του Πινδάρου:

Οι ζωγραφισμένες φιγούρες στέκονται
διακοσμώντας κάθε δημόσιο δρόμο.
Και φαίνεται να αναπνέουν, αν και πέτρινες,
ή να κινούν τα μαρμάρινα πόδια τους.

Ωστόσο οι πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν από πρόσφατες έρευνες αποσπασμάτων, δείχνουν, ότι μπορεί να προέρχονται από τις αποικίες της Κορίνθου στη Σικελία, και έτσι υποδηλώνεται μία καταγωγή από τον Αρχιμήδη.

Σύμφωνα με έναν ιουδαϊκό θρύλο, ο βασιλιάς Σολομών χρησιμοποίησε τη σοφία του για να σχεδιάσει έναν θρόνο με μηχανικά ζώα, τα οποία τον χαιρετούσαν ως βασιλιά, όταν ανέβαινε σε αυτόν. Λέγεται επίσης ότι όταν ο βασιλιάς Σολομών ανέβαινε στον θρόνο, ένας μηχανισμός ετίθετο σε κίνηση. Μόλις ανέβαινε στο πρώτο σκαλί, ένας χρυσός βους και ένας χρυσός λέων άνοιγαν το ένα πόδι τους για να τον στηρίξουν, βοηθώντας τον να ανέβει στο επόμενο σκαλί. Από κάθε πλευρά τα ζώα βοηθούσαν τον βασιλιά, μέχρι να καθίσει άνετα στον θρόνο του.[11]

Στην αρχαία Κίνα, μία περίεργη αναφορά των αυτομάτων βρίσκεται στο κείμενο Λη Ζι, που πιστεύεται ότι προέρχεται από το 400 π.Χ., αλλά συντάχθηκε γύρω στον 4ο αι. μ.Χ. Μέσα σε αυτό υπάρχει μία περιγραφή μίας -σε πολύ πιο πριν εποχή- συνάντησης μεταξύ του Μου βασιλιά του Ζου (1023-957 π.Χ.) και ενός μηχανικού κατασκευών γνωστού ως Γιάν Σι, ενός "τεχνουργού". Ο τελευταίος παρουσίασε με υπερηφάνεια στον βασιλιά μία πολύ ρεαλιστική και λεπτομερή μορφή -σε σχήμα ανθρώπου- τού μηχανικού του έργου:

Ο βασιλιάς κοίταζε κατάπληκτος τη μορφή. Αυτή περπατούσε με γρήγορους βηματισμούς, κουνώντας το κεφάλι της επάνω κάτω, έτσι ώστε μπορούσε να την πάρει κανείς για ζωντανό άνθρωπο. Ο τεχνίτης άγγιξε το πιγούνι της και αυτή άρχισε να τραγουδάει, απόλυτα συντονισμένα. Μετά αυτός άγγιξε το χέρι της, και η μορφή άρχισε να κρατάει όρθια στάση... Καθώς η παράσταση πλησίαζε στο τέλος της, η κατασκευασμένη μορφή έκλεισε το μάτι της και έκανε υποκλίσεις στις παρευρισκόμενες κυρίες. Ο βασιλιάς εξοργίστηκε, και θα είχε εκτελέσει τον Γιέν Σι [Γιάν Σι] επί τόπου, αν δεν είχε ο τελευταίος, από θανάσιμο φόβο, κάνει αμέσως τη μορφή σε κομμάτια, για να αφήσει τον βασιλιά να δει τι πραγματικά ήταν αυτή. Και, πράγματι αποδείχθηκε ότι ήταν μόνο μία κατασκευή από δέρμα, ξύλο, κόλλα και λάκα, σε διάφορα χρώματα: λευκό, μαύρο, κόκκινο και μπλε. Εξετάζοντάς την προσεκτικά, ο βασιλιάς βρήκε όλα τα εσωτερικά όργανα πλήρη: συκώτι, χολή, καρδιά, πνεύμονες, σπλήνα, νεφρά, στομάχι και έντερα. Και ακόμη, μύες, οστά και άκρα με τις αρθρώσεις, το δέρμα, τα δόντια και τα μαλλιά τους, όλα τεχνητά... Ο βασιλιάς δοκίμασε να αφαιρέσει την καρδιά, και διαπίστωσε ότι το στόμα δεν μπορούσε πλέον να μιλήσει, αφαίρεσε το συκώτι και τα μάτια δεν έβλεπαν πια, αφαίρεσε τα νεφρά και τα πόδια έχασαν την κίνησή τους. Ο βασιλιάς χάρηκε.[15]

Άλλα αξιοσημείωτα παραδείγματα αυτομάτων μηχανισμών περιλαμβάνουν την περιστερά του Αρχύτα, που αναφέρεται από τον Αύλο Γέλλιο.[12] Παρόμοιες κινεζικές αναφορές για αυτόματα που πετούν γράφτηκαν τον 5ο αι. π.Χ. από τον φιλόσοφο Μόζι και τον σύγχρονό του Λου Μπαν, που έφτιαξαν τεχνητά ξύλινα πουλιά (ma yuan), που μπορούσαν να πετάξουν με επιτυχία, σύμφωνα με το Χαν Φέι Ζι και άλλα κείμενα. [13]

Τον Μεσαίωνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Definition of AUTOMATON». www.merriam-webster.com (στα Αγγλικά). 4 Ιανουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2024. 
  2. Homer, Iliad, 5.749
  3. Homer, Iliad, 18.376
  4. Gaston Maspero (2009). Manual of Egyptian Archaeology: A Guide to the Studies of Antiquities in Egypt. BoD. σελ. 108. ISBN 9783861950967. 
  5. Hyginus. Astronomica 2.1
  6. Aristotle (1907). «Chapter 3». De Anima. Cambridge University Press. 
  7. «A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology, Daedalus». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2022. 
  8. Noel Sharkey (July 4, 2007), The programmable robot from Ancient Greece, 2611, New Scientist, https://www.newscientist.com/article/mg19526111-600-the-programmable-robot-of-ancient-greece/ 
  9. Brett, Gerard (July 1954), «The Automata in the Byzantine "Throne of Solomon"», Speculum 29 (3): 477–487, doi:10.2307/2846790, ISSN 0038-7134 
  10. Harry Henderson (1 Ιανουαρίου 2009). Encyclopedia of Computer Science and Technology. Infobase Publishing. σελ. 13. ISBN 978-1-4381-1003-5. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2013. The earliest known analog computing device is the Antikythera mechanism. 
  11. Mindel, Nissan. «King Solomon's Throne». www.chabad.org. 
  12. Noct. Att. L. 10
  13. Πρότυπο:Needham, Volume 2, 54.

Η παράδοση κατασκευής αυτομάτων συνεχίστηκε στον ελληνικό κόσμο μέχρι και το Βυζάντιο. Στην επίσκεψή του στην Κωνσταντινούπολη το 949 ο πρέσβης Λιουτπράνδος της Κρεμόνας περιέγραψε αυτόματα στο Παλάτιο του Αυτοκράτορα Θεοφίλου, συμπεριλαμβανομένων «λιονταριών, φτιαγμένων από μπρούντζο ή ξύλο, καλυμμένων με χρυσό, που χτυπούσαν το έδαφος με τις ουρές τους και βρυχόνταν με ανοιχτό στόμα και γλώσσα που τρέμει», «ένα δέντρο από επιχρυσωμένο μπρούντζο, με τα κλαδιά του γεμάτα με πουλιά, επίσης από μπρούντζο και επιχρυσωμένα, με φωνές που ήταν κατάλληλες για το είδος τους» και ο ίδιος ο «θρόνος του Αυτοκράτορα», ο οποίος «φτιάχτηκε με τέτοιο περίτεχνο τρόπο, που τη μια στιγμή κατέβαινε στο έδαφος, ενώ την άλλη σηκωνόταν ψηλά και έπρεπε να τον δει κανείς στον αέρα». Παρόμοια αυτόματα στο δωμάτιο του θρόνου (πουλιά που κελαηδούν, λέοντες που βρυχώνται και κινούνται) περιγράφονται από τον σύγχρονο του Λιουτπράνδου, τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Ζ΄ Πορφυρογέννητο, στο βιβλίο του Περί βασιλείου τάξεως (De Ceremoniis).

Στα μέσα του 8ου αι. κατασκευάστηκαν τα πρώτα ατομικά μηχανήματα, που τροφοδοτούνταν από τον άνεμο: "αγάλματα που περιστρέφονταν με τον άνεμο επάνω από τους θόλους των τεσσάρων πυλών και το ανάκτορο της Κυκλικής Πόλης της Βαγδάτης". Το "δημόσια θέαμα των αγαλμάτων που τροφοδοτούνται από τον άνεμο, είχε το αντίγραφό του στο ιδιωτικό ανάκτορο των Αβασιδών όπου προβάλλονταν κυρίως αυτόματα διαφόρων τύπων". [1] Επίσης, τον 8ο αι. ο μουσουλμάνος αλχημιστής, Τζαμπίρ Ιμπν Χαγιάν (Γκεμπέρ), περιλάμβανε οδηγίες για την κατασκευή τεχνητών φιδιών, σκορπιών και ανθρώπων που ήταν υπό τον έλεγχο τού δημιουργού τους στο έργο του Το Βιβλίο των Λίθων. Το 827 ο Αβασίδης χαλίφης Αλ Μαμούν είχε ένα αργυρό και χρυσό δένδρο στο ανάκτορό του στη Βαγδάτη, το οποίο είχε τα χαρακτηριστικά μίας αυτόματης μηχανής. Υπήρχαν μεταλλικά πτηνά που κελαηδούσαν αυτόματα στα κινούμενα κλαδιά αυτού τού δένδρου, που κατασκευάστηκε από μουσουλμάνους εφευρέτες και μηχανικούς. [2]   Ο Αβασίδης χαλίφης Αλ-Μουκταντίρ είχε επίσης ένα αργυρό και χρυσό δένδρο στο ανάκτορό του στη Βαγδάτη το 917, με τα πτηνά να χτυπούν τα φτερά τους και να τραγουδούν. [3] Τον 9ο αι. οι αδελφοί Μπανού Μουσά εφηύραν ένα προγραμματιζόμενο αυτόματο φλάουτο, και το περιέγραψαν στο βιβλίο τους των ευφυών συσκευών. [4]

Αυτομάτον στο Μουσείο CIMA (Centre International de Mécanique d’Art) της Ελβετίας.
Ένα αυτόματον που γράφει ένα γράμμα στο Μουσείο CIMA στο Σαιν-Κρουά της Ελβετίας.

Ο Αλ-Τζαζάρι περιέγραψε σύνθετα προγραμματιζόμενα ανθρωποειδή αυτόματα μεταξύ άλλων μηχανών, που είχε σχεδιάσει και κατασκευάσει, στο Βιβλίο της Γνώσης των Ευφυών Μηχανικών Συσκευών το 1206.[5] Το αυτόματόν του ήταν μία βάρκα με τέσσερις μηχανικούς μουσικούς, που επέπλεε σε μία λίμνη, για να διασκεδάσουν οι επισκέπτες σε βασιλικά συμπόσια. [6] Ο μηχανισμός του είχε ένα προγραμματισμένο τύμπανο με έκκεντρα, που χτυπούσαν μικροί μοχλοί, οι οποίοι λειτουργούσαν με κρούση. Τον τυμπανιστή μπορούσες να τον κάνεις να παίζει διαφορετικούς ρυθμούς και μουσικά μοτίβα, αν μετακινούσες τα έκκεντρα.[7]

Ο Αλ-Τζαζάρι κατασκεύασε ένα αυτόματον πλύσης χεριών, χρησιμοποιώντας πρώτος τον μηχανισμό πλύσης που χρησιμοποιείται σήμερα στις σύγχρονες τουαλέτες. Έχει ένα αυτόματον με μορφή γυναίκας, που στέκεται δίπλα σε μία λεκάνη γεμάτη με νερό. Όταν ο χρήστης τραβάει τον μοχλό, το νερό ρέει και το αυτόματον ξαναγεμίζει την λεκάνη.[8] Η "πηγή του παγωνιού" του ήταν μία άλλη πιο εξελιγμένη συσκευή πλύσης χεριών με ανθρωποειδή αυτόματα ως υπηρέτες, που προσφέρουν σαπούνι και πετσέτες. Ο Mαρκ Ε. Ρόσχαϊμ το περιγράφει ως εξής: "Με το τράβηγμα ενός πώματος στην ουρά του παγωνιού απελευθερώνεται νερό από το ράμφος. Καθώς το βρώμικο νερό από την λεκάνη ρέει στην κούφια βάση, ένας πλωτήρας ανεβαίνει και ενεργοποιεί μία σύνδεση, που κάνει μία μορφή υπηρέτη να εμφανίζεται από πίσω από μία πόρτα κάτω από το παγώνι, και να προσφέρει σαπούνι. Όταν χρησιμοποιηθεί και άλλο νερό, ένας δεύτερος πλωτήρας σε υψηλότερο επίπεδο ανεβαίνει, και προκαλεί την εμφάνιση μίας δεύτερης μορφής υπηρέτη που κρατά μία πετσέτα!" [9]

Ο Αλ-Τζαζάρι φαίνεται να ήταν ο πρώτος εφευρέτης, που έδειξε ενδιαφέρον για τη δημιουργία μηχανών που μοιάζουν με ανθρώπους για πρακτικούς σκοπούς, όπως η χειραγώγηση του περιβάλλοντος για ανθρώπινη άνεση. [10] Ο Λαμία Μπαλαφρέτζ έχει επίσης επισημάνει την επικράτηση της φιγούρας του αυτοματόματου σκλάβου στην πραγματεία του Αλ-Τζαζάρι.[11] Οι αυτόματοι σκλάβοι ήταν ένα συχνό θέμα στην αρχαία και μεσαιωνική λογοτεχνία, αλλά δεν ήταν τόσο συνηθισμένο να βρεθεί η περιγραφή τους σε ένα τεχνικό βιβλίο. Ο Μπαλαφρέτζ έχει επίσης γράψει για τις αυτόματες γυναίκες σκλάβες, οι οποίες εμφανίστηκαν σε χρονομετρητές και σε συσκευές παροχής υγρών σε μεσαιωνικές αραβικές πηγές, υποδηλώνοντας έτσι μία σύνδεση μεταξύ γυναικείων μορφών εργασίας, όπως η οικιακή φροντίδα, η μεσαιωνική δουλεία και ένα με φαντασία αυτόματον. [12]

Το 1066 ο Κινέζος εφευρέτης Σου Σονγκ έφτιαξε ένα ρολόι νερού με τη μορφή ενός πύργου, που περιείχε μηχανικές μορφές οι οποίες χτυπούσαν τις ώρες. [13]

Το Σαμαρανγκάνα Σουτραντχάρα, μία Σανσκριτική πραγματεία του Μπότζα (11ος αι.), περιλαμβάνει ένα κεφάλαιο σχετικά με την κατασκευή μηχανικών επινοημάτων (αυτομάτων), συμπεριλαμβανομένων μηχανικών μελισσών και πτηνών, αναβρυτηρίων με μορφές ανθρώπων και ζώων, και ανδρών και γυναικών κουκλών που γεμίζουν λάμπες πετρελαίου, χορεύουν, παίζουν όργανα και αναπαραγάγουν σκηνές από την Ινδουιστική μυθολογία.[14][15][16]

Ο Βιλάρ ντε Ονεκούρ, σε σκίτσο του της δεκαετίας τού 1230, απεικονίζει έναν πρώιμο μηχανισμό διαφυγής σε ένα σχέδιο με τίτλο Πώς να κάνεις έναν άγγελο να έχει στραμμένο συνεχώς το δάκτυλό του προς τον ήλιο, με έναν άγγελο που στρέφεται προς τον ήλιο. Επίσης σχεδίασε ένα αυτόματον ενός πτηνού με συνδεδεμένα φτερά: αυτό οδήγησε στην εφαρμογή της εφαρμογής του μηχανισμού διαφυγής σε ρολόγια.[17][18]

Στα τέλη του 13ου αι. ο Ροβέρτος Β΄ του Αρτουά, έκτισε έναν κήπο ευχαρίστησης στο κάστρο του στο Εσντίν, όπου ενσωμάτωσε διάφορα αυτόματα ως ψυχαγωγία στο περιτειχισμένο πάρκο. Οι εργασίες διεξήχθησαν από τοπικούς εργάτες, και εποπτεύονταν από τον Ιταλό ιππότη Ρενώ Κουανέ. Περιλάμβανε μαριονέτες πιθήκων, ένα ηλιακό ωρολόγιο που υποστηριζόταν από λέοντες και "άγριους ανθρώπους", μηχανικά πτηνά, μηχανικά αναβρυτήρια, και ένα όργανο που λειτουργούσε με φυσερό. Το πάρκο ήταν διάσημο για τα αυτόματά του μέχρι τον 15ο αι., πριν καταστραφεί από τους Άγγλους στρατιώτες τον 16ο αι.[19][20][21]

Ο Κινέζος συγγραφέας Ζιάο Ζουν έγραψε, ότι όταν ο ιδρυτής της δυναστείας των Μινγκ Χονγκγού (βασ. 1368-1398) κατέστρεψε τα ανάκτορα του Kανμπαλίκ, που ανήκαν στην προηγούμενη δυναστεία Γιουάν, βρήκε -μεταξύ πολλών άλλων μηχανικών συσκευών- αυτόματα σε σχήμα τίγρης. [22]

Αναγέννηση και πρώιμη σύγχρονη εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πρώτο ρολόι κόκορας του Στρασβούργου, λειτούργησε από το 1352 έως το 1789.
Ένα ρολόι με κούκο με ένα εσωτερικό αυτόματον: ένας κούκος χτυπά τα φτερά του και ανοίγει το ράμφος του ακριβώς κάθε ώρα, τόσες φορές όσο δείχνει η ώρα

Η Αναγέννηση είδε μία σημαντική αναβίωση του ενδιαφέροντος για τα αυτόματα. Οι πραγματείες του Ήρωνα επεξεργάστηκαν και μεταφράστηκαν στα Λατινικά και τα Ιταλικά. Υδραυλικά και με αέρα (πνευματικά) αυτόματα, παρόμοια με εκείνα που περιγράφονται από τον Ήρωνα, δημιουργήθηκαν για σπηλιές κήπου.

Ο Τζιοβάννι Φοντάνα, ένας μηχανικός από την Πάντουα το 1420, ανέπτυξε το Βιβλίο Πολεμικών Οργάνων (Bellicorum instrumentorum liber), το οποίο περιλαμβάνει μία μηχανική καμήλα που οδηγείται από ένα ντυμένο πρωτεύον δύο φορές το ύψος ενός ανθρώπου και ένα αυτόματο της Μαρίας Μαγδαληνής.[23] Δημιούργησε επίσης μηχανικά διαβολάκια και μηχανοκίνητα ζώα με προπέλα.[24][25]

Η αλληγορία του θανάτου στο Αστρονομικό ρολόι της Πράγας.

Ενώ λειτουργικά, τα πρώτα ρολόγια σχεδιάστηκαν συχνά ως καινοτομίες και για θέαμα, και ενσωμάτωσαν χαρακτηριστικά αυτομάτων. Πολλά μεγάλα και περίπλοκα ρολόγια με αυτόματα στοιχεία κατασκευάστηκαν ως δημόσια θεάματα στα κέντρα των ευρωπαϊκών πόλεων. Ένα από τα πρώτα από αυτά τα μεγάλα ρολόγια ήταν το αστρονομικό ρολόι του Στρασβούργου, που κατασκευάστηκε τον 14ο αι. και καταλάμβανε ολόκληρη την πλευρά ενός τείχου του καθεδρικού ναού. Περιείχε ένα αστρονομικό ημερολόγιο, αυτόματες μορφές που απεικόνιζαν ζώα, αγίους και τη ζωή του Χριστού. Ο μηχανικός κόκορας του ρολογιού του Στρασβούργου ήταν ενεργός από το 1352 έως το 1789.[26][27] Το ρολόι λειτουργεί ακόμη μέχρι σήμερα, αλλά έχει υποβληθεί σε αρκετές αποκαταστάσεις από την αρχική κατασκευή του. Το Αστρονομικό ρολόι της Πράγας κατασκευάστηκε το 1410, και οι κινούμενες φιγούρες προστέθηκαν από τον 17ο αι.[28] Πολλά αυτόματα ρολόγια κατασκευάστηκαν τον 16ο αι., κυρίως από τους χρυσοχόους των Ελεύθερων Αυτοκρατορικών Πόλεων της Κεντρικής Ευρώπης. Αυτές οι θαυμαστές συσκευές βρήκαν ένα σπίτι στο δωμάτιο με περίεργα εκθέματα (Wunderkammern) των πριγκηπικών Αυλών της Ευρώπης.

Το 1454, ο Φίλιππος Γ΄ δούκας της Βουργουνδίας δημιούργησε μία παράσταση ψυχαγωγίας με το όνομα Το εκκεντρικό Φεστιβάλ του Φασιανού, η οποία είχε ως στόχο να επηρεάσει τους ευγενείς του δούκα να συμμετάσχουν σε μία σταυροφορία κατά των Οθωμανών, αλλά κατέληξε να είναι μία μεγάλη επίδειξη αυτομάτων, γιγάντων και νάνων. [29]

Σε ένα συμπόσιο προς τιμήν της Καμίλλα της Αραγωνίας στην Ιταλία, το 1475, παρουσιάστηκε μία ρεαλιστική αυτόματη καμήλα.[30] Το θέαμα ήταν μέρος μίας μεγαλύτερης παρέλασης, που συνεχίστηκε για ημέρες.

Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι ζωγράφισε έναν πολύπλοκο μηχανικό ιππότη, τον οποίο μπορεί να κατασκεύασε και να παρουσίασε σε μία εορτή, που διοργάνωσε ο Λουδοβίκος Σφόρτσα στην Αυλή του Μιλάνου γύρω στο 1495. Το σχέδιο για το ρομπότ του Λεονάρντο ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του 1950. Αργότερα κατασκευάστηκε ένα λειτουργικό αντίγραφο, που μπορούσε να κινήσει τα χέρια του, να στρέψει το κεφάλι του και να καθίσει.[31]

Ο Ντα Βίντσι συχνά πιστώνεται ότι έφτιαξε έναν μηχανικό λέοντα, τον οποίο παρουσίασε στον βασιλιά Φραγκίσκο Α΄ στη Λυών το 1515. Αν και δεν υπάρχουν τα πρώτα αρχεία των πρωτότυπων σχεδίων της συσκευής, μία αναπαραγωγή αυτού του κομματιού στεγάζεται στο Σατώ ντε Κλος Λυσέ.[32]

Το Ινστιτούτο Σμισθόνιαν έχει στη συλλογή του έναν μοναχό με ρολόι, ύψους περίπου 38 εκατ. πιθανότατα τού 1560. Ο μοναχός οδηγείται από ένα έλασμα που έχει κουρδιστεί και περπατάει σε ένα τετράγωνο μονοπάτι, χτυπώντας το στήθος του με το δεξί του χέρι, ενώ υψώνει και χαμηλώνει ένα μικρό ξύλινο σταυρό και το ροζάριο στο αριστερό του χέρι, γυρίζοντας και κoυνώντας το κεφάλι του, ανοιγοκλείνοντας τα μάτια του και λέγοντας σιγανές ευχές. Από καιρό σε καιρό, φέρνει τον σταυρό στα χείλη του και τον φιλάει. Πιστεύεται ότι ο μοναχός κατασκευάστηκε από τον Τζουανέλο Τουριάνο, μηχανικό του αυτοκράτορα Καρόλου Ε΄ της Γερμανίας.[33]

Η πρώτη περιγραφή ενός σύγχρονου ρολογιού κούκου ήταν από τον ευγενή Φίλιπ Χάινχοφερ του Άουγκσμπουργκ το 1629.[34] Το ρολόι ανήκε στον πρίγκιπα εκλέκτορα Αύγουστο της Σαξονίας. Μέχρι το 1650 η λειτουργία των μηχανικών κούκων κατανοήθηκε και διαδόθηκε ευρέως στο εγχειρίδιο μουσικής του Ατανάσιους Κίρχερ, Musurgia Universalis. Στην πρώτη τεκμηριωμένη περιγραφή τού πώς λειτουργεί ένας μηχανικός κούκος, περιγράφεται ένα μηχανικό όργανο με αρκετές αυτοματόματες φιγούρες. [35] Στη Γερμανία του 18ου αι. οι ωρολογοποιοί άρχισαν να κατασκευάζουν ρολόγια με κούκους για πώληση. [28] Τα καταστήματα που πωλούσαν ρολόγια με κούκους, έγιναν κοινά στην περιοχή του Μέλανος Δρυμού στα μέσα του 18ου αι. [36]

Ένα ιαπωνικό θέατρο αυτομάτων στην Οσάκα, ζωγραφισμένο τον 18ο αιώνα. Η οικογένεια Τακέντα άνοιξε το θέατρο αυτομάτων τους το 1662.

Η Ιαπωνία υιοθέτησε το αυτόματο ρολόι με κούκο στις αρχές του 17ου αι. ως κούκλες "karakuri". Το 1662 ο Tακέντα Όμι ολοκλήρωσε το πρώτο του butai karakuri, και στη συνέχεια κατασκευάστηκε αρκετές από αυτές τις μεγάλες κούκλες για θεατρικές εκθέσεις. Τα κούκλες karakuri πέρασαν μία χρυσή εποχή κατά την περίοδο Έντo (1603-1867).[37]

Αυτομάτο με ελέφαντα στηνΟικία Γουάντεστον.
Το Ωρολόγιο του παγωνιού δημιουργήθηκε από τον Τζέιμς Κοξ.

Μία νέα στάση απέναντι στα αυτόματα βρίσκεται στον Ρενέ Ντεκάρτ, όταν πρότεινε ότι τα σώματα των ζώων δεν είναι τίποτε περισσότερο από περίπλοκα μηχανήματα: τα οστά, οι μύες και τα όργανα θα μπορούσαν να αντικατασταθούν με γρανάζια, έμβολα και έκκεντρα. Έτσι ο μηχανισμός έγινε το πρότυπο, με το οποίο η Φύση και ο οργανισμός συγκρίνονταν.[38] Η Γαλλία τον 17ο αι. ήταν ο τόπος γέννησης αυτών των ευφυών μηχανικών παιχνιδιών, που θα γινόταν πρωτότυπα για τους κινητήρες της Βιομηχανικής Επανάστασης. Έτσι, το 1649, όταν ο Λουδοβίκος ΙΔ΄ ήταν ακόμα παιδί, ο Φρανσουά-Ζοζέφ ντε Καμύ σχεδίασε γι' αυτόν μία μικροσκοπική άμαξα, η οποία είχε άλογα και πεζούς, έναν υπηρέτη και μία κυρία μέσα στην άμαξα. Σύμφωνα με τον Λαμπάτ, ο στρατηγός ντε Ζενν κατασκεύασε, το 1688, εκτός από μηχανές για πυροβολισμούς και πλοήγηση, ένα παπούτσι που περπατούσε και έτρωγε. Ο Ατανάσιους Κίρχερ έφτιαξε πολλά αυτόματα για να δημιουργήσει Ιησουιτικά θεάματα, συμπεριλαμβανομένου ενός αγάλματος που μιλούσε και άκουγε μέσω ενός σωλήνα ομιλίας.

Τα τρία Αυτόματα του Βωκανσόν: ο Φλαουτίστας, ο Τυμπανιστής και Η πάπια που χωνεύει.

Το πρώτο βιομηχανικό αυτόματο στον κόσμο που κατασκευάστηκε με επιτυχία θεωρείται ότι είναι ο "Φλαουτίστας", ο οποίος μπορούσε να παίζει δώδεκα τραγούδια, δημιουργημένος από τον Γάλλο μηχανικό Ζακ ντε Βωκανσόν το 1737. Ο ίδιος κατασκεύασε επίσης τον "Τυμπανιστή" και την "Πάπια που χωνεύει": μία μηχανική πάπια που -εκτός από το να κρώζει και να παίζει τα φτερά της- έδινε την ψευδή αίσθηση της κατάποσης και της αφόδευσης. Αυτά φαίνεται να υποστηρίζουν τις Καρτεσιανές ιδέες, ότι τα ζώα δεν είναι τίποτε περισσότερο από μηχανές με σάρκα.[39]

Το 1769 ένα μηχανικό σκάκι που ονομαζόταν "ο Τούρκος παίκτης", δημιουργημένο από τον Βόλφγκανγκ φον Κέμπελεν, έκανε τον γύρο των Αυλών της Ευρώπης ισχυριζόμενος ότι ήταν αυτόματο.[40] Ο "Τούρκος" νίκησε τον Βενιαμίν Φραγκλίνο σε ένα παιχνίδι σκάκι, όταν ο Φραγκλίνος ήταν πρέσβης στη Γαλλία.[40] Όμως τον "Τούρκο" χειριζόταν από μέσα, από κάτω κρυφά ένας άνθρωπος, και έτσι το μηχανικό σκάκι δεν ήταν αληθινό αυτόματο.

Το αυτόματον του Mαγιαρντέ ζωγραφίζει μία εικόνα.
Η Τίγρης του Τίπου, που έγινε για τον Τίπου σουλτάνο της Μαϊσόρ, με έναν Ευρωπαίο στρατιώτη να κατασπαράζεται από μία τίγρη.

Άλλοι κατασκευαστές αυτομάτων του 18ου αι. περιλαμβάνουν τον παραγωγικό Ελβετό Πιερ Τζακέτ-Ντροζ (βλέπε αυτόματη μηχανή του ζακέτ-Ντροζ) και τον γιο του Ανρί-Λουί Ζακέτ-Ντροζ, και τον σύγχρονό του Ανρί Μαγιαρντέ. Ο Mαγιαρντέ, ένας Ελβετός μηχανικός, δημιούργησε ένα αυτόματο ικανό να ζωγραφίζει τέσσερις εικόνες, και να γράφει τρία ποιήματα. Το αυτόματον τού Μαγιαρντέ είναι τώρα μέρος των συλλογών στο Μουσείο Επιστήμης του Ινστιτούτου Φράνκλιν στη Φιλαδέλφεια. Ο Βελγικής καταγωγής Τζον-Τζόζεφ Μέρλιν δημιούργησε τον μηχανισμό του αυτόματου του Αργυρού κύκνου, που βρίσκεται τώρα στο Μουσείο Μπόους.[41] Ένας μουσικός ελέφαντας που κατασκευάστηκε από τον Γάλλο ωρολογοποιό Υμπέρ Μερτινέ το 1774 είναι ένα από τα αξιοσημείωτα σημεία του Γουέιντεσντον Μάνορ. [42] Η Τίγρης του Τίπου είναι ένα άλλο παράδειγμα αυτομάτων στα τέλη του 18ου αι., που κατασκευάστηκε για τον σουλτάνο του Τίπου, με έναν Ευρωπαίο στρατιώτη να κατασπαράζεται από μία τίγρη. Η Αικατερίνη Β΄ η Μεγάλη της Ρωσίας είχε λάβει δώρο ένα πολύ μεγάλο αυτόματο, το περίτεχνο Ρολόι του Παγωνιού που δημιουργήθηκε από τον Τζέιμς Κοξ το 1781 και τώρα εκτίθεται στο Μουσείο Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη.

Σύμφωνα με τον φιλόσοφο Μισέλ Φουκώ, ο Φρειδερίκος Β΄ ο Μέγας, βασιλιάς της Πρωσίας από το 1740 έως το 1786, ήταν "παθιασμένος" με τα αυτόματα.[43] Σύμφωνα με τον Μανουέλ ντε Λάντα, "έθετε τα στρατεύματά του σαν ένα καλά λαδωμένο μηχανισμό ρολογιού, του οποίου τα μέρη ήταν οι σαν ρομπότ πολεμιστές".

Το 1801 ο Ζοζέφ Ζακάρ έφτιαξε τον αυτόματο αργαλειό, που ελέγχονταν αυτόνομα με διάτρητες κάρτες.

Τα αυτόματα, ιδιαίτερα τα ρολόγια χειρός και τα ρολόγια με κούκο, ήταν δημοφιλή στην Κίνα κατά τη διάρκεια του 18ου και 19ου αι. και κατασκευάστηκαν για την κινεζική αγορά. Το ισχυρό ενδιαφέρον των Κινέζων συλλεκτών στον 21ο αι. έφερε πολλά ενδιαφέροντα αντικείμενα στην αγορά, όπου είχαν θεαματικές επιδόσεις. [44]

Στη σύγχρονη εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα κουτί πουλιού που κελαηδά, που κατασκευάστηκε περί το 1890 από τον Μποντάμ. Το πουλί έχει τα ιριδίζοντα φτερά τού κολιμπρί και το κουτί είναι από ταρταρούγα (κέλυφος χελώνας).

Ο διάσημος μάγος Ζαν-Ευγκέν Ρόμπερτ-Χούντιν (1805-1871) ήταν γνωστός για τη δημιουργία αυτομάτων για τις σκηνικές του εκδηλώσεις. [45] [40]Οι αυτομάτες που ενεργούσαν σύμφωνα με ένα σύνολο προκαθορισμένων οδηγιών ήταν δημοφιλείς με τους μάγους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. [2] : 33 :33

Ο φλαουτίστας του Ιννοτσέντσο Μαντσέτι (1840).

Το 1840, ο Ιταλός εφευρέτης Ιννοτσέντσο Μαντσέττι έφτιαξε ένα αυτόματον που παίζει φλάουτο, με μορφή ανθρώπου, σε μέγεθος όσο ένας άνθρωπος, καθισμένος σε καρέκλα. Κρυμμένα μέσα στην καρέκλα ήταν μοχλοί, ράβδοι σύνδεσης και σωλήνες συμπιεσμένου αέρα, οι οποίες έκαναν τα χείλη και τα δάχτυλα του αυτομάτου να κινούνται στο φλάουτο σύμφωνα με ένα πρόγραμμα, που καταγράφεται σε ένα κύλινδρο παρόμοιο με εκείνον που χρησιμοποιείται σε πιάνο παίκτη. Ο αυτόματον τροφοδοτείτο με μηχανισμό ρολογιού και μπορούσε να εκτελέσει 12 διαφορετικές άριες. Στο πλαίσιο της παράστασης, σηκωνόταν από την καρέκλα, έγερνε το κεφάλι και γύριζε τα μάτια.

Ιαπωνικός αυτομάτος σερβίρματος τσαγιού, "Καρακουρι Νίνγκιο", με μηχανισμό (δεξιά), 19ος αιώνας
Αλεξάντερ Πούσκιν αυτομάτονο (2010) από τον Ελβετικό κατασκευαστή αυτομάτων François Junod

Η περίοδος 1860-1910 είναι γνωστή ως "Η Χρυσή Εποχή των Αυτομάτων". Οι μηχανικοί μάντεις με νόμισμα εισήχθησαν στα πεζοδρόμια της Βρετανίας και της Αμερικής.[46] Στο Παρίσι κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, πολλές μικρές οικογενειακές εταιρείες κατασκευαστών αυτομάτων ευδοκίμησαν. Από τα εργαστήριά τους εξήγαν χιλιάδες ρολόγια και μηχανικά πουλιά που τραγουδούσαν, σε όλο τον κόσμο. Αν και τώρα είναι σπάνια και ακριβά, αυτά τα γαλλικά αυτόματα προσελκύουν συλλέκτες από όλο τον κόσμο. Οι κύριοι Γάλλοι κατασκευαστές ήταν οι Μποντάμ, Φαλιμπουά, Ρενού, Ρουλέ & Ντεκάμπ, Tερούντ και Βισύ

Η θεωρία των αφηρημένων αυτομάτων ξεκίνησε στα μέσα του 20ού αι. με τα πεπερασμένα αυτομάτα[47] και εφαρμόζεται σε κλάδους της τυποποιημένων & φυσικών επιστημών της πληροφορικής, της φυσικής, της βιολογίας, καθώς και της γλωσσολογίας.

Τα σύγχρονα αυτόματα συνεχίζουν αυτή την παράδοση με έμφαση στην τέχνη, αντί στην τεχνολογική πολυτέλεια. Τα σύγχρονα αυτόματα εκπροσωπούνται από τα έργα του Μηχανικού Θεάτρου Καμπαρέ στο Ηνωμένο Βασίλειο, του Tόμας Κουντς,[48] του Aρτύρ Γκανσόν, του Τζόε Τζόουνς και του Λε Ντεφενσιέρ ντυ Ταμ του Γάλλου καλλιτέχνη Ζακ Μονεστιέ.

Από το 1990 ο Ολλανδός καλλιτέχνης Tέο Γιάνσεν έχει κατασκευάσει μεγάλες αυτοματοποιημένες δομές PVC που ονομάζονται strandbeest (ζώα της παραλίας), που μπορούν να περπατήσουν με αιολική ενέργεια ή συμπιεσμένο αέρα. Ο Γιάνσεν ισχυρίζεται ότι σκοπεύει να εξελιχθούν αυτόματα και να αναπτύξουν τεχνητή νοημοσύνη, με κοπάδια από αυτά να περιπλανώνται ελεύθερα επάνω από την παραλία.

Ο Βρετανός γλύπτης Σαμ Σμιθ (1908-1983) ήταν ένας γνωστός κατασκευαστής αυτομάτων.[49][50][51]

Προτάσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2016, το Προηγμένο Πρόγραμμα Καινοτόμων Ιδεών της NASA μελέτησε ένα ρομπότ, το Automaton Rover για ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες, σχεδιασμένο για να επιβιώσει για μεγάλο χρονικό διάστημα στις περιβαλλονικές συνθήκες της Αφροδίτης. Σε αντίθεση με άλλα σύγχρονα αυτόματα, το AREE είναι αυτόματο αντί για ρομπότ για πρακτικούς λόγους: οι σκληρές συνθήκες της Αφροδίτης, ιδιαίτερα η επιφανειακή θερμοκρασία των 462° C, καθιστούν αδύνατη την λειτουργία των ηλεκτρονικών εκεί για σημαντικό χρονικό διάστημα. Θα ελέγχεται από μηχανικούς υπολογιστές και θα οδηγείται από αιολική ενέργεια.[52]

Ωρολόγια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα αυτόματα ωρολόγια είναι ρολόγια που διαθέτουν αυτόματα μέσα ή γύρω από το έξω κέλυφος, και συνήθως ενεργοποιούνται κάθε ώρα, κάθε μισή ώρα ή κάθε τέταρτο της ώρας. Κατασκευάστηκαν κατά κύριο λόγο από τον 1ο αι. π.Χ. μέχρι το τέλος της Βικτωριανής εποχής στην Ευρώπη. Τα παλαιότερα ρολόγια συνήθως περιείχαν θρησκευτικές μορφές ή άλλους αλληγορικά πρόσωπα, όπως ο Θάνατος ή ο Πατέρας Χρόνος. Καθώς όμως ο χρόνος προχωρούσε, τα αυτόματα ωρολόγια άρχισαν να παρουσιάζουν σημαντικές μορφές κατά τη διάρκεια της δημιουργίας, όπως βασιλείς, διάσημους συνθέτες ή βιομήχανους. Παραδείγματα αυτόματων ωρολογίων περιλαμβάνουν ρολόι άμαξας και ρολόι κούκου. Το Μουσείο Ρολογιών με Κούκο εκθέτει αυτόματα ωρολόγια.

Ενώ η χρήση αυτόματων ωρολογίων θεωρείται ότι χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα στην Ευρώπη, παράγονται σε μεγάλο βαθμό στην εποχή μας στην Ιαπωνία.

Στην τέχνη και τον λαϊκό πολιτισμό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Μία από τις παλαιότερες ιστορίες που περιλαμβάνουν ένα αυτομάτονα είναι "The Sandman" (ωρίμη ιστορία) γραμμένη το 1816 από τον E. T. A. Hoffmann.[53]
  • Το "Ο άνθρωπος του ρολογιού" (1923) του Ε.Β. Όντλε, παρουσιάζει έναν άνθρωπο ή ένα Κύμποργκ που μοιάζει με αυτόματο.[54]
  • Η Μετρόπολη (1927 σιωπηλή ταινία) παρουσιάζει ένα γυναικείο αυτομάτονα σε αυτή την ιστορία επιστημονικής φαντασίας.
  • Η Ελίζαμπεθ Κινγκ, Αμερικανίδα καλλιτέχνης και γλύπτρια, έχει έργο που επικεντρώνεται στις αυτομάτες. [55]
  • Το μυθιστόρημα Pretended (2000) του Darryl A. Smith διαθέτει αυτομάτορες διπλgängers για να επικρίνει τη φυλή. [56]
  • Η εφεύρεση του Hugo Cabret από τον Brian Selznick (2007 γραφικό μυθιστόρημα) και η ταινία με το ίδιο όνομα διαθέτει ένα αυτομάτολο.
  • Η Αλχημεία της Λίθους της Ekaterina Sedia είναι ένα μυθιστόρημα του 2008 που παρουσιάζει ένα κορίτσι αυτομάτολο που πρέπει να καταλήξει με ένα κλειδί για να ζήσει.
  • Το βιβλίο Automation (2014 μυθιστόρημα) και η συνέχεια του The Pre-Programming (2018) παρουσιάζουν πλάσματα που ονομάζονται "Αυτοματοτόνοι" που δημιουργήθηκαν από τον Ελληνορωμανικό θεό Βούλκαν.Βουλκάνικος.
  • Το Genshin Impact περιλαμβάνει μια εχθρική ομάδα που ονομάζεται Automaton (κινέζικα: 自律机关) τα οποία είναι μηχανικά όντα με τις περισσότερες προέλευση από το χαμένο βασίλειο του Khaenri'ah.
  • Το Immortals Fenyx Rising (2020) περιλαμβάνει μια παρενέργεια με έναν έπεσα Χεφαύστο και τους αυτομάτονα του, ολοκληρωμένη με μια μάχη με τον αφεντικό αυτομάτονας. [57]
  • Η 3η σεζόν των Αμερικανών Θεών (2021) παρουσιάζει ένα αυτομάτονο σε μια έκθεση που έγινε από μια πρώιμη έκδοση του Τεχνικού Παιδιού. Αυτό διαφέρει από το μυθιστόρημα στο οποίο βασίζεται η σειρά.
  • Στα βιντεοπαιχνίδια της Σιβηρίας ένας από τους κύριους χαρακτήρες είναι ένας αυτομάτος που ονομάζεται Όσκαρ. Είναι πολύ περήφανος για το δικό του σχέδιο και δεν του αρέσει να τον αποκαλούν "ρομπότ".

Βλέπε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συνεχείς αναγνώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bailly, Christian (2003). Automata: The Golden Age: 1848–1914. London: Robert Hale. ISBN 9780709074038. 
  • Balafrej, Lamia (2022). «Automated Slaves, Ambivalent Images, and Noneffective Machines in al-Jazari's Compendium of the Mechanical Arts, 1206». 21: Inquiries into Art, History, and the Visual 3 (4): 737–774. doi:10.11588/xxi.2022.4.91685. ISSN 2701-1569. https://doi.org/10.11588/xxi.2022.4.91685. 
  •  
  • Beyer, Annette (1983). Faszinierende Welt der Automaten : Uhren, Puppen, Spielereien (1st έκδοση). München: Callwey. ISBN 9783766706591. 
  • Bowers, Q. David (1974). Encyclopedia of Automatic Musical Instruments (4. printing έκδοση). Vestal, NY: Vestal Press. ISBN 9780911572087. 
  • Brauers, Jan (1984). Von der Äolsharfe zum Digitalspieler: 2000 Jahre mechanische Musik, 100 Jahre Schallplatte. München: Klinkhardt & Biermann. ISBN 9783781402393. 
  •  Chapuis, Alfred· Gélis, Edouard (1928). Le monde des automates; étude historique et technique. 
  • Critchley, Macdonald· Henson, R. A. (1978). Music and the brain. Studies in the neurology of music. London: Heinemann. ISBN 9780433067030. 
  • Waard, R. D. (1967). From music boxes to street organs. 
  • Chapuis, Alfred· Droz, Edmond (1956). The Jaquet-Droz mechanical puppets. Neuchatel: Historical Museum. 
  • Hyman, Wendy Beth (2011). The Automaton in English Renaissance Literature. Farnham, Surrey: Ashgate. ISBN 978-0-7546-6865-7. 
  • Cardinal, Catherine· Mercier, François (1993). Museums of horology La Chaux-de-Fonds, Le Locle. Geneva: Banque Paribas. ISBN 9783908184348. 
  • Montiel, Luis (30 June 2013). «Proles sine matre creata: The Promethean Urge in the History of the Human Body in the West». Asclepio 65 (1): 001. doi:10.3989/asclepio.2013.01. 
  • Lapaire, Claude (1992). Clock and Watch Museum, Geneva. Geneva: Art and History Museum. ISBN 9782830600728. 
  • Ord-Hume, Arthur W. J. G. (1973). Clockwork music: an illustrated history of mechanical musical instruments from the music box to the pianola, from automation lady virginal players to orchestrion. New York: Crown Publishers. ISBN 9780517500002. 
  • Ord-Hume, Arthur W.J.G. (1978). Barrel organ: the story of the mechanical organ and its repair. South Brunswick, N.J.: A.S. Barnes. ISBN 9780498014826. 
  • Ράουσερ, Φερνάντ, Μπονχοτ, Ντάνιελ, Μπαούν, Φρέντι (1972). Όλη η Εποχή των Σκωτών Μουσικών, Edizioni Mondo, 175 σ.
  • Carrera, Roland· Loiseau, Dominique (1979). Androids: The Jaquet-Droz Automatons. Lausanne: Scriptar. ISBN 9782880120184. 
  • Troquet, Daniel (1989). The wonderland of music boxes and automata. Sainte-Croix. 
  • Webb, Graham (1984). The musical box handbook (2nd έκδοση). Vestal, NY: Vestal Press. ISBN 9780911572360. 
  • Weiss-Stauffacher, Heinrich· Bruhin, Rudolf (1976). The marvelous world of music machines. Tokyo: Kodansha International. ISBN 9780870112584. 
  • Winter-Jensen, Anne (1987). Automates & musiques: pendules. Genève: Musée de l'horlogerie et de l'émaillerie. ISBN 9782830600476. 
  • Wosk, Julie (2015). Οι όμορφες μου κυρίες: Γυναικεία ρομπότ, ανδροειδή και άλλες τεχνητές γυναίκες.  (ISBN 9780813563374)Δελτίο ΕΚ 7-1983, σημείο 1. 

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Meri, Josef W. (2005), Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia, 2, Routledge, σελ. 711, ISBN 0-415-96690-6 
  2. Ismail b. Ali Ebu'l Feda history, Weltgeschichte, hrsg. von Fleischer and Reiske 1789–94, 1831.
  3. Le Strange, Guy (1922). Baghdad during the Abbasid Caliphate: from contemporary Arabic and Persian sources (2nd έκδοση). Oxford: Clarendon Press. σελ. 256. 
  4. Koetsier, Teun (2001). «On the prehistory of programmable machines: musical automata, looms, calculators». Mechanism and Machine Theory (Elsevier) 36 (5): 589–603. doi:10.1016/S0094-114X(01)00005-2. https://archive.org/details/sim_mechanism-and-machine-theory_2001-05_36_5/page/589. 
  5. Balafrej, Lamia (2022). «Automated Slaves, Ambivalent Images, and Noneffective Machines in al-Jazari's Compendium of the Mechanical Arts, 1206». 21: Inquiries into Art, History, and the Visual 3 (4): 737–774. doi:10.11588/xxi.2022.4.91685. ISSN 2701-1569. https://doi.org/10.11588/xxi.2022.4.91685. Nadarajan, Gunalan (Νοεμβρίου 2008). «Islamic Automation: Al-Jazari's Book of Knowledge of Ingenious Mechanical Devices». 
  6. al-Jazari (1026), «Category II, Chapter 4», Book of Knowledge of Ingenious Mechanical Devices, σελ. 107 
  7. «A 13th Century Programmable Robot». shef.ac.uk. University of Sheffield. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2007. 
  8. Rosheim, Mark E. (1994), Robot Evolution: The Development of Anthrobotics, Wiley-IEEE, σελ. 9–10, ISBN 0-471-02622-0, https://archive.org/details/robotevolutionde0000rosh/page/9  also at Internet Archive
  9. Rosheim, Mark E. (1994), Robot Evolution: The Development of Anthrobotics, Wiley-IEEE, σελ. 9, ISBN 0-471-02622-0, https://archive.org/details/robotevolutionde0000rosh/page/9  also at Internet Archive
  10. Rosheim, Mark E. (1994), Robot Evolution: The Development of Anthrobotics, Wiley-IEEE, σελ. 36, ISBN 0-471-02622-0, https://archive.org/details/robotevolutionde0000rosh/page/36 
  11. Balafrej, Lamia (2022). «Automated Slaves, Ambivalent Images, and Noneffective Machines in al-Jazari's Compendium of the Mechanical Arts, 1206». 21: Inquiries into Art, History, and the Visual 3 (4): 737–774. doi:10.11588/xxi.2022.4.91685. ISSN 2701-1569. https://doi.org/10.11588/xxi.2022.4.91685. 
  12. Balafrej, Lamia (2023). «Instrumental Jawārī: On Gender, Slavery, and Technology in Medieval Arabic Sources». Al-ʿUṣūr al-Wusṭā 31: 96–126. doi:10.52214/uw.v31i.10486. ISSN 1068-1051. 
  13. Needham, Volume 4, Part 2, 111.
  14. Varadpande, Manohar Laxman (1987). History of Indian Theatre, Volume 1. Abhinav Publications. σελ. 68. ISBN 9788170172215. 
  15. Wujastyk, Dominik (2003). The Roots of Ayurveda: Selections from Sanskrit Medical Writings. Penguin. σελ. 222. ISBN 9780140448245. 
  16. Needham, Joseph (1965). Science and Civilisation in China: Volume 4, Physics and Physical Technology Part 2, Mechanical Engineering. Cambridge University Press. σελ. 164. ISBN 9780521058032. 
  17. Bedini, Silvio A. (1964). «The Role of Automata in the History of Technology». Technology and Culture 5 (1): 24–42. doi:10.2307/3101120. ISSN 0040-165X. http://dx.doi.org/10.2307/3101120. 
  18. de Solla Price, Derek J. (1964). «Automata and the Origins of Mechanism and Mechanistic Philosophy». Technology and Culture 5 (1): 9–23. doi:10.2307/3101119. ISSN 0040-165X. http://dx.doi.org/10.2307/3101119. 
  19. Truitt, Elly R. (2010). «The Garden of Earthly Delights: Mahaut of Artois and the Automata at Hesdin». Medieval Feminist Forum 46: 74–79. doi:10.17077/1536-8742.1850. https://repository.brynmawr.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1023&context=history_pubs. 
  20. Landsberg, Sylvia (1995). The Medieval Garden. New York: Thames and Hudson. σελ. 22. 
  21. Macdougall, Elisabeth B (1986). Medieval Gardens. Dumbarton Oaks. ISBN 9780884021469. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2012. 
  22. Needham, Volume 4, Part 2, 133 & 508.
  23. Riskin, Jessica, επιμ. (2007). Genesis Redux: Essays in the History and Philosophy of Artificial Life ([Online-Ausg.]. έκδοση). Chicago [u.a.]: University of Chicago Press. ISBN 9780226720807. 
  24. Grafton, Anthony (2007), «The Devil as Automaton», Genesis Redux (University of Chicago Press): 46–62, doi:10.7208/chicago/9780226720838.003.0003, ISBN 978-0-226-72081-4, http://dx.doi.org/10.7208/chicago/9780226720838.003.0003, ανακτήθηκε στις 2024-02-18 
  25. Battisti, Eugenio· Saccaro Del Buffa Battisti, Giuseppa (1984). Le macchine cifrate di Giovanni Fontana: con la riproduzione del Cod. icon. 242 della Bayerische Staatsbibliothek di Monaco di Baviera e la decrittazione di esso e del Cod. lat. nouv. acq. 635 della Bibliothèque nationale di Parigi. Milano: Arcadia Edizioni. ISBN 978-88-85684-06-5. 
  26. Ungerer (1921). «L'Horloge Astronomique de la Cathedrale de Strasbourg.». L'Astronomie 35: 89–102. Bibcode1921LAstr..35...89U. 
  27. Ungerer, Alfred; La Redaction (1921). «1921LAstr..35...89U Page 91». L'Astronomie 35: 89. Bibcode1921LAstr..35...89U. https://articles.adsabs.harvard.edu//full/1921LAstr..35...89U/0000095.000.html. Ανακτήθηκε στις 2024-02-19. 
  28. 28,0 28,1 «The Real History of Animatronics». Rogers Studios. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2014. 
  29. Bowles, Edmund A. (1953). «Instruments at the Court of Burgundy (1363–1467)». The Galpin Society Journal 6: 41–51. doi:10.2307/841716. https://archive.org/details/sim_galpin-society-journal_1953-07_6/page/41. 
  30. Sill, Christina Rose (2013-04-10). «A Survey of Androids and Audiences: 285 BCE to the Present Day». Summit Research Repository (Simon Fraser University): 1, 16. http://summit.sfu.ca/system/files/iritems1/12906/etd7811_CSill.pdf. 
  31. Moran, M. E. (December 2006). «The da Vinci robot». J. Endourol. 20 (12): 986–90. doi:10.1089/end.2006.20.986. PMID 17206888. «... the date of the design and possible construction of this robot was 1495 ... Beginning in the 1950s, investigators at the University of California began to ponder the significance of some of da Vinci's markings on what appeared to be technical drawings ... It is now known that da Vinci's robot would have had the outer appearance of a Germanic knight.». 
  32. Shirbon, Estelle (August 14, 2009). «Da Vinci's lion prowls again after 500 years». Reuters. https://www.reuters.com/article/us-france-davinci-lion/da-vincis-lion-prowls-again-after-500-years-idUSTRE57D1MQ20090814. Ανακτήθηκε στις April 12, 2019. 
  33. «Clockwork Prayer: Introduction, Elizabeth King». blackbird-archive.vcu.edu. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2024. 
  34. Molesworth (1914). The Cuckoo Clock. JB Lippincott Company. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2014. 
  35. Kircher, Athanasius (1650). Musurgia Universalis sive Ars magna consoni & dissoni. 2. Rome. σελ. 343f and Plate XXI. 
  36. Miller, Justin (2012). Rare and Unusual Black Forest Clocks. Schiffer. σελ. 30. 
  37. Markowitz, Judith (2014). Robots that Talk and Listen: Technology and Social Impact. Berlin: Walter de Gruyter GmbH & Co KG. σελ. 33. ISBN 9781614516033. 
  38. Duane P. Schultz· Sydney Ellen Schultz (2008). A History of Modern Psychology. Thompson Wadsworth. σελίδες 28–34. 
  39. Fryer, David M.; Marshall, John C. (1979). «The Motives of Jacques de Vaucanson». Technology and Culture 20 (2): 257. doi:10.2307/3103866. https://archive.org/details/sim_technology-and-culture_1979-04_20_2/page/257. 
  40. 40,0 40,1 40,2 Randi, James (1992). Conjuring. New York: St. Martin's Press. ISBN 0-312-08634-2. OCLC 26162991. 
  41. «The Bowes Museum > Collections > Explore The Collection > The Silver Swan». www.thebowesmuseum.org.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2024. 
  42. Waddesdon Manor (22 Ιουλίου 2015). «A Marvellous Elephant – Waddesdon Manor». 
  43. Michel Foucault, Discipline and Punish, New York, Vintage Books, 1979, p.136: "The classical age discovered the body as object and target of power... The great book of Man-the-Machine was written simultaneously on two registers: the anatomico-metaphysical register, of which Descartes wrote the first pages and which the physicians and philosophers continued, and the technico-political register, which was constituted by a whole set of regulations and by empirical and calculated methods relating to the army, the school and the hospital, for controlling or correcting the operations of the body. These two registers are quite distinct, since it was a question, on one hand, of submission and use and, on the other, of functioning and explanation: there was a useful body and an intelligible body... The celebrated automata [of the 18th century] were not only a way of illustrating an organism, they were also political puppets, small-scale models of power: Frederick, the meticulous king of small machines, well-trained regiments and long exercises, was obsessed with them."
  44. Kolesnikov-Jessop, Sonia (November 25, 2011). «Chinese Swept Up in Mechanical Mania». The New York Times. https://www.nytimes.com/2011/11/26/fashion/26iht-ACAW-AUTOMATON26.html. Ανακτήθηκε στις November 25, 2011. «Mechanical curiosities were all the rage in China during the 18th and 19th centuries, as the Qing emperors developed a passion for automaton clocks and pocket watches, and the "Sing Song Merchants", as European watchmakers were called, were more than happy to encourage that interest.» 
  45. Copperfield, David· Wiseman, Richard (2021). David Copperfield's history of magic. New York, NY. ISBN 978-1-9821-1291-2. 
  46. Keyser, Cheryl. «Fortune Telling Machines» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2020. 
  47. Mahoney, Michael S. «The Structures of Computation and the Mathematical Structure of Nature». The Rutherford Journal. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2020. 
  48. «Artomic Automata». artomic.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2008. 
  49. «Biography, Sam Smith 1908–1983 | Sam Smith». 21 Μαΐου 2013. 
  50. «Events: Sam Smith». 21 Μαΐου 2013. 
  51. «H C Westermann/Sam Smith». Serpentine Galleries. 
  52. Hall, Loura (1 April 2016). «Automaton Rover for Extreme Environments (AREE)» (στα αγγλικά). NASA. https://www.nasa.gov/feature/automaton-rover-for-extreme-environments-aree. Ανακτήθηκε στις 29 August 2017. 
  53. Gothic Afterlives: Reincarnations of Horror in Film and Popular Media. Lexington Books. 2019. ISBN 9781498578226. 
  54. Newitz, Annalee. «The Clockwork Man (intro)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Αυγούστου 2018. 
  55. King, Elizabeth. «Clockwork Prayer: A Sixteenth-Century Mechanical Monk Table of Contents». Blackbird Archive. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουνίου 2002. 
  56. Johnson, Micaiah (7 Αυγούστου 2020). «Three Stories You Absolutely Must Read to Learn About Automatons (And One You Definitely Shouldn't)». Tor.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Αυγούστου 2020. 
  57. «Clanking Automaton Lieutenant - Immortals Fenyx Rising Wiki Guide». 30 Ιανουαρίου 2021. 

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]