Ατίλιο Αριόστι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ατίλιο Αριόστι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση5  Νοεμβρίου 1666[1][2][3]
Μπολόνια[4]
Θάνατος1729[1][2][5]
Λονδίνο[6]
Θρησκευτικό τάγμαΤάγμα των Φραγκισκανών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυνθέτης[7][8]
μοναχός[9]
παίκτης της βιόλα ντ' αμόρε
συγγραφέας[10]
τραγουδιστής[11]
οργανίστας[12]
τσεμπαλίστας[13]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ατίλιο Μαλαχία Αριόστι (Attilio Malachia Ariosti, Μπολόνια 5 Νοεμβρίου 1666Αγγλία 1729;) ήταν Ιταλός συνθέτης και ιερωμένος της Μπαρόκ περιόδου.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αριόστι γεννήθηκε στη Μπολόνια και ανήκε σε οικογένεια μέσης τάξης. Χειροτονήθηκε μοναχός του Τάγματος της Santa Maria de Servi[14] το 1688, σε ηλικία 22 ετών, με το όνομα Οτάβιο,[15] αλλά σύντομα έλαβε άδεια να εγκαταλείψει το σχήμα[16] και να γίνει συνθέτης στην Αυλή του Δούκα της Μάντοβα-Μονφεράτο. Ωστόσο, έγινε διάκονος το 1692, την ίδια χρονιά που κατάφερε να πάρει τη θέση του οργανίστα στην Santa Maria της Μπολόνια. Το 1697, πήγε στο Βερολίνο κατόπιν αιτήματος της Σοφίας-Καρλότας του Αννόβερου, βασίλισσας της Πρωσίας, φωτισμένης προστάτιδας των τεχνών με έντονο ενδιαφέρον για τη μουσική. Επειδή απολάμβανε της εύνοιας της βασίλισσας, ο Αριόστι συνέθετε και συνεργαζόταν στη συγγραφή πολλών σκηνικών έργων που παρουσιάζονταν στην Αυλή του Βερολίνου. Έμεινε στην πόλη ως αυλικός συνθέτης μέχρι το 1703.[17] Στο παλάτι του Charlottenburg σώζεται ένα πορτραίτο του Αριόστι, φιλοτεχνημένο από τον φλαμανδό ζωγράφο Anthoni Schoonjans. Κατόπιν πήγε στη Βιέννη (1703-7 και 1708-11;).[18]

Η πρώτη του όπερα παρουσιάστηκε στη Βενετία, το 1696.[19] Από το 1703 έως το 1709 ήταν ο Γενικός Αυστριακός Πράκτορας (Agente) για την Ιταλία, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ιωσήφ Α΄. Μετά το 1716, γνώρισε τεράστια επιτυχία στο Παρίσι και το Λονδίνο. Στο Λονδίνο, μοιράστηκε με τον Χέντελ και τον Μπονοντσίνι τη διεύθυνση της Βασιλικής Ακαδημίας της Μουσικής, έπαιξε μάλιστα βιόλα (viola d'amore) σε ένα ιντερλούδιο στο Amadigi di Gaula του Χαίντελ. Για τη Βασιλική Ακαδημία συνέθεσε 7 όπερες.[20] Το 1724 δημοσίευσε μια Συλλογή από Καντάτες και Μαθήματα για τη Βιόλα ντ’ Αμόρε, τα οποία πουλούσε με συνδρομή. Αυτή, μπορεί να υπήρξε η πιο επιτυχημένη πώληση μουσικών κειμένων μέσω συνδρομής, στον 18ο αιώνα.

Ακόμη, μπορούσε να τραγουδάει, να γράφει δράματα, να παίζει βιολοντσέλο, εκκλησιαστικό όργανο και τσέμπαλο.[21] Όμως, το αγαπημένο του όργανο ήταν η βιόλα ντ’ αμόρε, για την οποία έγραψε 21 σόλο σονάτες. Αυτές συνήθως ονομάζονται Σονάτες της Στοκχόλμης, καθώς η μόνη σωζόμενη πηγή για τις περισσότερες από αυτές βρίσκεται στο Statens Musikbibliotek στη Στοκχόλμη της Σουηδίας. Οι συγκεκριμένες σονάτες δείχνουν την αίσθηση του Αριόστι για αρμονίες που ξαφνιάζουν, την εφευρετική χρήση της παύσης και το πνεύμα του. Σχεδόν όλοι οι σχολιαστές επαίνεσαν τα λυρικά, δραματικά και περιγραφικά χαρίσματα της μουσικής του, καθώς και τις ενορχηστρωτικές του ικανότητες, στην περίοδο της Βιέννης. Τα έργα του είναι επηρεασμένα από τους Λυλί και Σκαρλάτι διατηρώντας, ωστόσο, κάποιο προσωπικό ύφος.[22] Έγραψε 5 ορατόρια (1693-1705 ή 1706), 22 όπερες και ενδιαφέρουσα οργανική μουσική.[23]

Κυριότερα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ορατόρια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το Πάθος του Χριστού (Μοντένα, περ. 1693)
  • Ναβουχοδονόσορας
  • Η Μητέρα των Μακκαβαίων (Βιέννη, 1704)

Όπερες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Η Γιορτή του Υμεναίου
  • Η Πίστη στις Προδοσίες - (Βερολίνο, 1701).
  • Ο Ενδοξότερος Άθλος του Ηρακλή - (Βερολίνο, 1703).
  • Άρης και Ειρήνη - (Βερολίνο, 1703).
  • Οι Ένδοξοι Οιωνοί του Σκιπίωνα του Αφρικανού - (Βιέννη, 1704).
  • Η προφητεία του Ελισαίου για την Πολιορκία της Σαμάρειας - (Βιέννη, 1705).
  • Ο Κατευνασμένος Άρης - (Βιέννη, 1707).
  • Ο Αγώνας των Αρχαίων Ηρωίδων στα Ηλύσια Πεδία - (Βιέννη, 1707).
  • Η Αγάπη Ανάμεσα στους Εχθρούς - (Βιέννη, 1708).
  • Πλακιδία - (Βιέννη, 1709).
  • Κοριολανός - (Λονδίνο, 1723).
  • Λεύκιος Βέρος - (Λονδίνο, 1726).
  • Βεσπασιανός - (Λονδίνο, 1724).
  • Αρταξέρξης - (Λονδίνο, 1724).
  • Δαρείος - (Λονδίνο, 1725).

Καντάτες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ένας Αυστηρός Βάρβαρος - για σοπράνο και μπάσο κοντίνουο
  • A te bella cagion - για σοπράνο και μπάσο κοντίνουο (περ. 1720)
  • Πολλά, πολλά, τ’ Αστέρια του Ουρανού - για σοπράνο και μπάσο κοντίνουο (περ. 1706-12)

Οργανική μουσική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 12 ντιβερτιμέντι για βιολί και βιολοντσέλο (1695)
  • 6 σουίτες (Lessons, 1724)
  • 8 σονάτες και 57, ακόμη, κομμάτια για βιόλα ντ’ αμόρε.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb138908679. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6417432. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 International Music Score Library Project. Category:Ariosti,_Attilio. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 16  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Faceted Application of Subject Terminology. 85038. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118503944. Ανακτήθηκε στις 12  Αυγούστου 2015.
  7. www.chandos.net/pdf/CHAN%200773.pdf.
  8. www.gutenberg.org/files/42629/42629-h/42629-h.htm.
  9. www.cello.org/heaven/wasiel/18italy.htm.
  10. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  11. Ανακτήθηκε στις 17  Ιουνίου 2019.
  12. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  13. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  14. Λεωτσάκος
  15. Bompiani
  16. Kennedy
  17. Blom
  18. Λεωτσάκος
  19. Blom
  20. Highfill et al
  21. Λεωτσάκος
  22. Bompiani
  23. Λεωτσάκος

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Λεξικό Μουσικής και Μουσικών» (Dictionary of Music and Musicians) του George Grove, D.C.L (Oxford, 1880)
  • Baker’s biographical dictionary of musicians, on line
  • Kennedy, Michael Λεξικό Μουσικής της Οξφόρδης (Oxford University Press Αθήνα: Γιαλλέλης, 1989) ISBN 960-85226-1-7
  • Γιώργος Λεωτσάκος, επιμέλεια λήμματος στην εγκυκλοπαίδεια «Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα», έκδοση 1991, τόμος 11, σ. 49
  • Enciclopedia Bompiani-Musica, Milano (εκδ. ΑΛΚΥΩΝ, 1985)
  • Eric Blom The New Everyman Dictionary of Music (Grove Weidenfeld, N. York, 1988)
  • Highfill, Jr., Philip H.; Burmin, Kalman A. & Langhans, Edward A. (1973). A Biographical Dictionary of Actors, Actresses, Musicians, Dancers, Managers & Other Stage Personnel in London, 1660-1800. Volume 1: Abaco to Belfille. Southern Illinois University Press. pp. 95–96. ISBN 9780809305179.
  • Lindgren, Lowell (1981). "Ariosti's London Years, 1716–29". Music and Letters. 62 (3-4): 331–351. JSTOR 736625.doi:10.1093/ml/62.3-4.331.