Αστικό πράσινο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο όρος «αστικό πράσινο» χαρακτηρίζει εκείνους τους χώρους του πολεοδομικού ιστού, που σχεδιάστηκαν για να παραμείνουν χωρίς κτίσματα και να φιλοξενήσουν κάποια μορφή βλάστησης 1 Το αστικό πράσινο αποτελεί δείκτη βιωσιμότητας του αστικού ιστού. Συμβάλει στη διαμόρφωση του κλίματος της πόλης και παράλληλα  λειτουργεί ως χώρος αναψυχής και περιπάτου για τους ανθρώπους.

Οφέλη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συνοπτικά μερικά από τα οφέλη που προσφέρονται είναι βελτίωση του κλίματος, τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και γενικότερα στην βελτίωση της ποιότητας του αέρα., ρύθμιση της θερμοκρασίας: μπορεί να σταθεροποίησή και να μειώσει τις θερμοκρασιακές μεταβολές. , απορρόφηση και το φιλτράρισμα της ηλιακής ακτινοβολίας: Η βλάστηση, ελέγχει τις ανεπιθύμητες ακτινοβολίες και μειώνει την ανάκλαση της ακτινοβολίας. , μείωση της εξάτμισης του εδαφικού νερού, στην καλύτερη απορρόφηση του νερού της βροχής και στη μείωση του κινδύνου πλημμυρών.  , συγκράτηση των εδαφών από τη διάβρωση και τη μείωση των κατολισθήσεων , απορρόφηση των θορύβων της πόλης, Αισθητική αναβάθμιση, μέρη αναψυχής ,χαλάρωσης ,άθλησης, κοινωνικής συναναστροφής, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, στη χρήση τους ως υπαίθριων χώρων συγκέντρωσης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης (π.χ. σεισμοί)1

Πράσινοι χώροι στην Αθήνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί ότι η ελάχιστη αναλογία πρασίνου στις πόλεις ανά κάτοικο δεν μπορεί να είναι κάτω από τα 9 m2/κάτοικο 2. Στην Αθήνα σύμφωνα με μελέτη του WWF ο αριθμός αυτός είναι μόλις 0,96 m2 / κατοικο3, γεγονός που αποδεικνύει τον υπερβολικό βαθμό μείωσης των πράσινων χώρων καθώς  το νούμερο είναι αισθητά μικρότερο σε σχέση με το παρελθόν όπου μελέτη του ΥΠΕΧΩΔΕ ανέφερε ότι στην Αθήνα του 1994 αντιστοιχούσαν 2,55 m2/κάτοικο 4. Μάλιστα σε δημοσιευμένα στοιχεία από το δήμο Αθηναίων το 2008 φαίνεται πως αντιστοιχούν πάνω από 6 m2/ κάτοικο 4 κάτι που δεν αντικατοπτρίζει τη πραγματικότητα. Υπάρχουν περιοχές όπως τα Σεπόλια και ο Κολωνός που το νούμερο είναι 1,68 m2 /κάτοικο 4. Η αντίφαση όμως βρίσκεται στο γεγονός ότι η ελληνική νομοθεσία θέτει σαν όριο τα 8 m2  /κάτοικο 4.  Mια εφαρμογή δημιουργημένη από το WWF Hellas  το  WWF GreenSpaces  όπου περισσότεροι από 8.500 πολίτες έχουν καταγράψει και βαθμολογήσει πάνω από 1.700 χώρους πρασίνου σε 126 ελληνικές πόλεις έχει δείξει ότιη   μέση βαθμολογία των χώρων πρασίνου δεν ξεπερνά το 6,1 με άριστα το 10. Κάποιες περιοχές στην Αθήνα όπως η   Πετρούπολη και το Ίλιον  έχουν αγγίξει όμως το 7,7.  Επίσης , το 88,7% των κατοίκων της Αθήνας αξιολογεί κάτω του μετρίου τους χώρους πρασίνου σύμφωνα με μελέτη του 2021 6.

Στον ιστότοπο του Δήμου Αθηναίων  αναφέρετε ΄το εξής : «Προτεραιότητά μας είναι η προστασία και η αναβάθμιση του αστικού πρασίνου, που αποτελεί ζωτικής σημασίας στοιχείο για την πόλη μας, αφού συμβάλλει στην απορρύπανση της επιβαρυμένης ατμόσφαιρας, την αισθητική και την εν γένει βιωσιμότητα του αστικού χώρου» 5. Μάλιστα σύμφωνα με το επίσημο site του Δήμου από την 1η Ιανουαρίου 2011 έως τις 31 Μαρτίου 2014 φυτεύθηκαν πάνω από 8.00 δένδρα και 70.00 θάμνους, σε δεντροστοιχίες, πάρκα, πλατείες, λόφους και άλση της Αθήνας 5.

Δημιουργία του προβλήματος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αθήνα έχει τόσο μικρές εκτάσεις πρασίνου εξαιτίας των λαθών που έχουν γίνει πολεοδομικά, ένα εξ αυτών και η αντιπαροχή 7.  Τη δεκαετία του ‘90 σχεδιάστηκε ένα δίκτυο μεγάλων πάρκων και χώρων πρασίνου στην Αθήνα για να αντιμετωπιστεί το τεράστιο έλλειμμα της πρωτεύουσας. το 1996, εμφανίστηκε και στην Ελλάδα ο όρος Μητροπολιτικό Πάρκο στη χώρα μας αναφερόμενος κυρίως στο Γουδή και το Ελληνικό 7.  Ο Ελαιώνας αποτελεί παράδειγμα χαμένης ευκαιρίας καθώς μια έκταση 8.300 στρεμμάτων αντί μικτού πάρκου έγινε το 1991 το αθλητικό κέντρο της  ΠΑΕ Παναθηναϊκό  Ένα ακόμα πάρκο που δεν υλοποιήθηκε ποτέ είναι το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή-Ιλισσός που σχεδιάστηκε το 1996-98 από το ΕΜΠ με εντολή του ΥΠΕΧΩΔΕ 7. Μια περιοχή μικτών χρήσεων με έκταση πράσινου 4.500 στρεμμάτων που όχι μόνο δεν προβλέπεται να δημιουργηθεί αλλά έχει κτιστεί φιλοξενώντας ακόμα και υπουργικά κτίρια. Κάτι αντίστοιχο ισχύει και για τα Τουρκοβούνια και το Γαλάτσι, όπου  ιδέα ενός μεγάλου πάρκου 350 στρεμμάτων , δεν υλοποιήθηκε ποτέ αλλά επιλέχθηκε η κατασκευή συγκροτήματος ολυμπιακών εγκαταστάσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ανυπαρξίας διαχείρισης είναι επίσης το Πεδίον του Άρεως. Στο κέντρο της Αθήνας ο πιο παλιός πράσινος χώρος, αφού δημιουργήθηκε το 1934 με έκταση 230 στρέμματα είναι παρατημένο από όλες τις αρχές.

Πιθανές λύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το γεγονός τις αντικατάστασης των εδαφών με άσφαλτο και τσιμέντο εντείνει ακόμα και τα πλημυρικά φαινόμενα. Σύμφωνα με έρευνες ένας κήπος 150 m² συγκρατεί 30.000 λίτρα νερού 8.Επίσης χαρακτηριστική είναι η συνεισφορά στη μείωση της θερμοκρασίας όπου μπορεί να κυμανθεί από 8 έως 12 βαθμούς Κελσίου χάρη στα δέντρα στη κεντρική Ευρώπη 8.  Κομβικές και απλές κινήσεις για την αλλαγή του αστικού χώρου είναι οι δενδροφυτεύσεις και η δημιουργία πάρκων . Η συνεισφορά τους είναι κομβική στη βελτίωση του μικροκλίματος αλλά και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης καθώς έχει ανιχνευθεί ποιότητα αέρα ακόμα και είκοσι φορές χαμηλότερη σε σχέση με μη αστικές περιοχές 9 .

Παραπομπές, Βιβλιογραφία, Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

1. Βιλάνου, Χ., 2014. ΤΟ ΑΣΤΙΚΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΑΙ Η ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ (http://ikee.lib.auth.gr/record/135868/files/GRI-2015-13810.pdf )

2. https://www.who.int/

3. Το πράσινο στα χέρια σου! – WWF Hellas mobile application https://greenspaces.gr/

4. Βαταβάλη, Φ. και Μπελαβίλας, Ν. , 2009 . Πράσινο και ελεύθεροι χώροι στη πόλη , WWF Hellas  ( https://www.contentarchive.wwf.gr/images/pdfs/Odigos_AstikoPrasino.pdf )

5.  Αστικό Πράσινο – Δήμος Αθηναίων https://www.cityofathens.gr/node/481

6. Λατινόπουλος, Δ., 2021. Το αστικό πράσινο σε Θεσσαλονίκη, Αθήνα μέσα από την ματιά των πολιτών (https://parallaximag.gr/featured/to-astiko-prasino-se-thessaloniki-athina-mesa-apo-tin-matia-ton-politon )

7. Γκέκα, Μ. Τα αστικά πάρκα στην τσιμεντένια Αθήνα υπό συνεχή διωγμό -Natura Green and Healthy Life https://www.naturanrg.gr/ta-astika-parka-sthn-tsimentenia-athhna-ypo-synexh-diwgmo/

8. Δασαρχείο - Τα δέντρα δροσίζουν έως 12 βαθμούς τις ευρωπαϊκές πόλεις- Τι δείχνει νέα έρευνα https://dasarxeio.com/2021/11/24/105233/

9.  Δασαρχείο - Γιατί πρέπει να επενδύουμε στη δημιουργία χώρων πρασίνου μέσα στις πόλεις; https://dasarxeio.com/2021/09/01/101534/