Αγοραίοι θεοί

Με την επωνυμία Αγοραίοι θεοί αποκαλούσαν οι αρχαίοι Έλληνες διάφορους θεούς, για τους οποίους πίστευαν ότι ήταν προστάτες της αγοράς μιας πόλεως, των αγοραπωλησιών ή και των δημόσιων συγκεντρώσεων που γίνονταν σε αυτή. Σε κάθε αγορά των πόλεων της αρχαίας Ελλάδας βρισκόταν άγαλμα ή αγάλματα ενός ή περισσότερων Αγοραίων θεών, καθώς και βωμοί αφιερωμένοι σε αυτούς.

Ως Αγοραίος θεός λατρευόταν βεβαίως κυρίως ο Ερμής, ως θεός του εμπορίου. Γνωστά αγάλματα του «Αγοραίου Ερμού» υπήρχαν:

• Στην Αρχαία Αθήνα, κοντά στην Ποικίλη Στοά
• Στη Θήβα, άγαλμα το οποίο είχε αφιερώσει ο ίδιος ο περίφημος ποιητής Πίνδαρος.
• Στη Σικυώνα
• Στην πόλη Φαρές της Αχαΐας, μαρμάρινο άγαλμα στη μέση της αγοράς, με επιγραφή στην οποία αναφερόταν ότι ήταν ανάθημα του Μεσσήνιου Σίμυλου.
• Στη Σπάρτη, όπου ο Ερμής παριστανόταν να κρατάει στα χέρια του τον θεό Διόνυσο ως παιδί.

Και άλλοι θεοί ωστόσο λατρεύονταν ως Αγοραίοι, όπως:

• Ο Δίας: Επίσης στη Σπάρτη, όπου υπήρχε ιερό του Αγοραίου Διός, στην Ολυμπία και στην Αθήνα. Ειδικά στην Αρχαία Αγορά της Αθήνας, στο βορειοδυτικό μέρος της, υπήρχε ο μεγάλος «Βωμός Διός Αγοραίου» από κατάλευκο μάρμαρο.
• Η Αθηνά: Επίσης στη Σπάρτη, όπου υπήρχε ιερό της Αγοραίας Αθηνάς.
• Η Άρτεμις
• Η Θέμις

Πηγές

• Το ομώνυμο λήμμα στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 1 (1972), σελ. 661