Φίλιπ Σέραρντ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φίλιπ Σέραρντ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση23  Σεπτεμβρίου 1922[1][2]
Οξφόρδη
Θάνατος30  Μαΐου 1995[1][2][3]
Λονδίνο
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[4][5]
νέα ελληνική γλώσσα[5]
ΣπουδέςΠίτερχαους, Κέιμπριτζ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής
βυζαντινολόγος
μεταφραστής
συγγραφέας[6]
θεολόγος[6]
φιλόσοφος[6]
Επηρεάστηκε απόperennial philosophy
Οικογένεια
ΓονείςArthur E. Popham[7] και Raymond Sherrard και Brynhild Olivier[7]

Ο Φίλιπ Όουεν Άρνοουλντ Σέραρντ (Philip Owen Arnould Sherrard, 23 Σεπτεμβρίου 192230 Μαΐου 1995) ήταν Άγγλος συγγραφέας, μεταφραστής και διανοητής. Το έργο του περιλαμβάνει σημαντικές μεταφράσεις (στην αγγλική) Νεοελλήνων ποιητών, καθώς και βιβλία για τη νεοελληνική λογοτεχνία, πολιτισμό, μεταφυσική, τέχνη και αισθητική. Ως πρωτοπόρος των νεοελληνικών σπουδών στην Αγγλία, είχε σημαντική συμβολή στο να καταστήσει μείζονες Έλληνες ποιητές του 19ου και του 20ού αιώνα γνωστούς στον αγγλόφωνο κόσμο. Υπήρξε επίσης ο συγγραφέας πολλών θεολογικών-φιλοσοφικών μελετών, σχετικών με την προέλευση της κοινωνικής και πνευματικής κρίσεως που πίστευε πως μαστίζει τον σύγχρονο ανεπτυγμένο κόσμο, εξετάζοντας ειδικότερα τη σύγχρονη στάση απέναντι στο περιβάλλον από τη χριστιανική οπτική.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φίλιπ Σέραρντ γεννήθηκε στην Οξφόρδη. Η οικογένειά του είχε σχέσεις με τον φιλολογικό κόσμο: η μητέρα του, η Μπρύνχιλντ Ολίβιε (Brynhild Olivier, 1887-1935) υπήρξε μέλος του κύκλου του Ρούπερτ Μπρουκ πριν από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ η ετεροθαλής αδελφή του ήταν παντρεμένη με τον Κουέντιν Μπελ, τον ανεψιό της Βιρτζίνια Γουλφ. Ο ίδιος σπούδασε στο Κολέγιο Πήτερχαουζ του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, όπου πήρε πτυχίο ιστορίας.

Ο Σέραρντ ήρθε για πρώτη φορά στην Ελλάδα ως στρατιώτης μετά την απελευθέρωση των Αθηνών από τη γερμανική κατοχή, το 1946.[8] Ο ελληνικός πολιτισμός και παραδοσιακός τρόπος ζωής τού έκαναν βαθιά εντύπωση. Εκείνη την εποχή άρχισε να αλληλογραφεί με τον ποιητή Γιώργο Σεφέρη, του οποίου ποιήματα θα μετέφραζε αργότερα στην αγγλική. Γνώρισε επίσης και συζεύχθηκε την πρώτη του γυναίκα, την Άννα. Αφού έζησε λίγα χρόνια στο Λονδίνο, επέστρεψε στην Ελλάδα, έχοντας εξασφαλίσει μια θέση στη διοίκηση της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών το 1951-1952 και πάλι το 1957-1962 (βοηθός διευθυντή). Η διδακτορική διατριβή του, με θέμα τους Νεοέλληνες ποιητές Σολωμό, Παλαμά, Καβάφη, Σικελιανό και Σεφέρη (υποβληθείσα στο Κινγκ'ς Κόλετζ του Λονδίνου), εκδόθηκε το 1956 υπό τον τίτλο The Marble Threshing Floor. Το ίδιο έτος ο Σέραρντ βαπτίσθηκε Ορθόδοξος Χριστιανός.[8]

Το 1959 ο Σέραρντ αγόρασε μέρος ενός εγκαταλελειμμένου ορυχείου λευκόλιθου κοντά στη μικρή κωμόπολη Λίμνη Ευβοίας. Εκεί φύτεψε δένδρα και θάμνους, ενώ βοήθησε στην αποκατάσταση των σπιτιών του διοικητικού προσωπικού του oρυχείου. Το 1970 δέχθηκε να αναλάβει μία κοινή θέση λέκτορα με θέμα την Ιστορία της Ορθόδοξης Εκκλησίας, στο Κινγκ'ς Κόλετζ και στη Σχολή Σλαβονικών και Ανατολικοευρωπαϊκών Σπουδών (SSEES) του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Μετά την παραίτησή του από εκεί το 1977, επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου η Λίμνη Ευβοίας έγινε ο τόπος μόνιμης κατοικίας του.

Το 1979 νυμφεύθηκε τη δεύτερη σύζυγό του, την εκδότρια Ντένις Χάρβεϋ (Denise Harvey). Το 1980, μαζί με τους Κηθ Κρίτσλοου (Keith Critchlow), Μπράιαν Κημπλ (Brian Keeble) και την ποιήτρια Καθλήν Ρέιν, ίδρυσαν το περιοδικό Temenos, μία επιθεώρηση αφιερωμένη στις «τέχνες της φαντασίας». Αυτό οδήγησε τελικώς στην ίδρυση της ομώνυμης «Ακαδημίας Temenos», ενός εκπαιδευτικού οργανισμού με έδρα το Λονδίνο. Σήμερα και το περιοδικό ονομάζεται Temenos Academy Review.

Ο Σέραρντ απεβίωσε στο Λονδίνο σε ηλικία 72 ετών και τάφηκε κοντά στο ορθόδοξο παρεκκλήσιο που είχε κτίσει στο κτήμα του.[9]

Το έργο του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πρώτο βιβλίο του Σέραρντ ήταν η διδακτορική διατριβή του (The Marble Threshing Floor, 1956), μία «εισαγωγή στη σύγχρονη ελληνική ποίηση για αγγλόγλωσσους αναγνώστες, που μαζί με τις μεταφράσεις της, επέστησε την προσοχή της παγκόσμιας λογοτεχνικής κοινότητας στην ποίηση του Καβάφη και του Σεφέρη, μαζί με το πολιτιστικό της υπόβαθρο.»[9] Ως μεταφραστής της νεοελληνικής ποιήσεως, ο Σέραρντ είχε μια μακρά και παραγωγική συνεργασία με τον Έντμουντ Κίλι. Μαζί δημοσίευσαν πολλά βιβλία, όπως τα Four Greek Poets, Collected Poems of George Seferis, καθώς και Selected Poems του Σικελιανού (1979) και του Οδυσσέα Ελύτη (1981). Η σημασία αυτών των μεταφράσεων ίσως διαφαίνεται από το γεγονός ότι αμφότεροι οι Σεφέρης και Ελύτης τιμήθηκαν με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας μετά από αυτές και τη συνακόλουθη διεθνοποίηση του έργου τους.

Στα δικά του κείμενα, ο Σέραρντ συχνά επιχειρεί να αποτρέψει αυτό που έβλεπε ως επερχόμενη περιβαλλοντική καταστροφή. Είδε την παγκόσμια οικολογική κρίση ως σύμπτωμα μιας γενικότερης, πνευματικής χρεοκοπίας, και επεδίωκε πάντοτε να «τονίζει τη ζωντανή χρησιμότητα της Ορθόδοξης πνευματικής παραδόσεως σε έναν κατακερματισμένο κόσμο.»[9] Βιβλία του με αυτό το θέμα είναι, μεταξύ άλλων, τα Το ιερό στη ζωή και την τέχνη, Θάνατος και Ανάσταση της ιερής κοσμολογίας και Ο βιασμός του ανθρώπου και της Φύσης.

Γνωστή είναι η πλήρης μετάφρασή του (μαζί με τους Κάλλιστο Γουέαρ και Τζέραλντ Ε.Χ. Πάλμερ) της Φιλοκαλίας, μιας συλλογής μυστικιστικών κειμένων των πνευματικών πατέρων της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Το έργο του Christianity: Lineaments of a Sacred Tradition εκδόθηκε μεταθανατίως το 1998 και αποτελεί μια συλλογή άρθρων πάνω σε θέματα όπως η παράδοση, ο θάνατος, το πρόβλημα του κακού και η αναβίωση της ησυχαστικής πνευματικότητας.

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • The Marble Threshing Floor: Studies in Modern Greek Poetry, Valentine, Mitchell, Λονδίνο 1956. Ανατύπωση Denise Harvey, Λίμνη Ευβοίας 1981, 1992.
  • The Greek East and the Latin West: A Study in the Christian Tradition, Oxford University Press, 1959. Ανατύπωση Denise Harvey, Λίμνη Ευβοίας 1992, 1995, 2002.
    • Ελλην. μετάφραση: Ελληνική Ανατολή και λατινική Δύση: Σπουδή στην χριστιανική παράδοση, εκδ. «Αρμός», Αθήνα 2019, 392 σελ.
  • Six Poets of Modern Greece (με τον Edmund Keeley), Thames & Hudson, Λονδίνο 1960
  • Constantinople: The Iconography of a Sacred City, Oxford University Press, Λονδίνο 1965
  • Great Ages of Man: Byzantium: A History of the World's Cultures, Time Life Books, 1966
  • Modern Greece (με τον John Campbell), Ernest Benn, Λονδίνο 1968
  • Δοκίμια γιά τόν Νέο Ἑλληνισμό, Athina Publications, Αθήναι 1972
  • Christianity and Eros: Essays on the Theme of Sexual Love, SPCK, Λονδίνο 1976. Ανατύπωση Denise Harvey, Λίμνη Ευβοίας 1995, 2002.
  • Church, Papacy, and Schism: A Theological Enquiry, SPCK, Λονδίνο 1978. Ανατύπωση Denise Harvey, Λίμνη Ευβοίας 1996
    • Ελλην. μετάφραση: Η εκκλησία, ο παπισμός και το σχίσμα, μετάφρ. Πολυξένη Τσαλίκη, εκδ. «Αρμός», Αθήνα 2017
  • The Wound of Greece: Studies in Neo-Hellenism, Rex Collings, Λονδίνο 1978
  • Athos: The Holy Mountain, Overlook Hardcover, 1985
  • The Rape of Man and Nature: An Enquiry into the Origins and Consequences of Modern Science, Golgonooza Press, Ipswich 1987. Ανατύπωση Denise Harvey, Λίμνη Ευβοίας 1991, 2015.
  • The Sacred in Life and Art, Golgonooza Press, Ipswich 1990. Ανατύπωση Denise Harvey, Λίμνη Ευβοίας 2004.
  • Human Image: World Image: The Death and Resurrection of Sacred Cosmology, Golgonooza Press, Ipswich 1992. Ανατύπωση Denise Harvey, Λίμνη Ευβοίας 2004.
  • This Dialectic of Blood and Light, George Seferis - Philip Sherrard, An Exchange: 1946-1971, Denise Harvey, Λίμνη Ευβοίας 2015

Ποίηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Orientation and Descent, Alden & Blackwell, Eton 1953
  • Motets for a Sunflower, Golgonooza Press, Ipswich 1979
  • In the Sign of the Rainbow: Selected Poems 1940-1989, Anvil Press Poetry, Λονδίνο 1994

Μεταφράσεις και επιμέλειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • The Pursuit of Greece, John Murray, Λονδίνο 1964; reprinted Athens: Denise Harvey, 1987)
  • Nikos Kazantzakis and his Odyssey. A Study of the Poet and the Poem, Simon and Schuster, Νέα Υόρκη 1961
  • George Seferis: Collected Poems (1924–1955) (με τον Edmund Keeley), εκδ. Jonathan Cape, Λονδίνο 1969
  • C.P. Cavafy: Collected Poems (με τον Edmund Keeley), Princeton University Press, 1975, 1992
  • The Philokalia (με τους G.E.H. Palmer και Kallistos Ware), 5 τόμοι, Faber, Λονδίνο 1979 κ.ε.
  • A Greek Quintet: Poems by Cavafy, Sikelianos, Seferis, Elytis, Gatsos, Denise Harvey, Λίμνη Ευβοίας 1992, 2000
  • Angelos Sikelianos: Selected Poems (με τον Edmund Keeley), Princeton University Press, 1979
  • Odysseus Elytis: Selected Poems (με τον Edmund Keeley), Anvil Press Poetry, Λονδίνο 1981, 2007
  • Edward Lear: The Corfu Years: A Chronicle presented through his Letters and Journals, εκδ. Denise Harvey, Αθήνα & Dedham 1988
  • George Seferis: Complete Poems (με τον Edmund Keeley), Anvil Press Poetry, Λονδίνο 1995, 2006

Συλλογικά έργα όπου συμμετέσχε

  • Not of This World: A Treasury of Christian Mysticism, εκδ. World Wisdom, 2003
  • Science and the Myth of Progress, World Wisdom, 2004
  • The Betrayal of Tradition: Essays on the Spiritual Crisis of Modernity, World Wisdom, 2005

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Kelley, James L.: Philip Sherrard: Orthodox Theosophy and the Reign of Quantity, Romanity Press, Norman της Οκλαχόμα 2016

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]