Τζων Μέυναρντ Σμιθ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζων Μέυναρντ Σμιθ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		John Maynard Smith (Αγγλικά)
Γέννηση6  Ιανουαρίου 1920[1]
Λονδίνο
Θάνατος19  Απριλίου 2004[2][1][3]
Λιούις
Αιτία θανάτουκαρκίνος του πνεύμονα
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
Θρησκείααθεϊσμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[4][5]
ΣπουδέςΠανεπιστημιακό Κολλέγιο Λονδίνου
Κολέγιο Ήτον
Κολέγιο Τρίνιτι
Πανεπιστήμιο του Λονδίνου[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταβιολόγος
theoretical biologist
γενετιστής
ζωολόγος
συγγραφέας
οικονομολόγος
διδάσκων πανεπιστημίου
μαθηματικός
ΕργοδότηςΠανεπιστημιακό Κολλέγιο Λονδίνου
Πανεπιστήμιο του Σάσσεξ
Αξιοσημείωτο έργοΘεωρία παιγνίων
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςDarwin Medal (1986)[7]
Μετάλλιο Κόπλυ (1999)[8]
Βασιλικό Μετάλλιο (1997)
ASN Award for Distinguished Achievement in the Conceptual Unification of the Biological Sciences (1995)
βραβείο Μπάλζαν (1991)
μετάλλιο Δαρβίνος-Γουάλας (2008)[9]
βραβείο Κιότο στις βασικές επιστήμες (2001)[10]
Frink Medal (1989)
μετάλλιο Λινναίος (1995)
Crafoord Prize in Biosciences (1999)[11]
ASAB Medal (1995)[12]
Tinbergen Lecture (1976)
Mendel Medal (1985)[13]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Τζων Μέυναρντ Σμιθ (αγγλ. John Maynard Smith, 6 Ιανουαρίου 1920 – 19 Απριλίου 2004) ήταν Βρετανός θεωρητικός και μαθηματικός εξελικτικός βιολόγος και γενετιστής.[14] Αρχικώς έκανε σπουδές μηχανικού, αλλά πήρε ένα δεύτερο πτυχίο στη γενετική και διεξήγαγε σχετικές έρευνες υπό τον γνωστό βιολόγο Τζ. Μπ. Σ. Χόλντεϊν. Ο Μέυναρντ Σμιθ είχε σημαντικό ρόλο στην εφαρμογή της θεωρίας των παιγνίων στη μελέτη της βιολογικής εξελίξεως μαζί με τον Τζωρτζ Ρ. Πράις και πρότεινε θεωρίες σχετικώς με άλλα ζητήματα, όπως η εξέλιξη της σεξουαλικής αναπαραγωγής και η σηματοδοτική συμπεριφορά των ζώων (signalling theory).

Βίος και έρευνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικογένεια και σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μέυναρντ Σμιθ (το «Μέυναρντ» είναι μέρος του επωνύμου) γεννήθηκε στο Λονδίνο. Ο πατέρας του ήταν χειρουργός, αλλά πέθανε όταν ο γιος του ήταν μόλις οκτώ ετών, οπότε η οικογένεια μετακόμισε στο Έξμουρ. Εκεί ο μικρός Τζων ενδιαφέρθηκε για πρώτη φορά για τη φυσική ιστορία. Δυσαρεστημένος από την έλλειψη εκπαιδεύσεως στις φυσικές επιστήμες στο υψηλού κύρους Κολλέγιο Ήτον όπου στάλθηκε ως εσωτερικός μαθητής, ανέπτυξε το ενδιαφέρον του στη δαρβινική και στα μαθηματικά αφότου διάβασε βιβλία του παλαιού μαθητή του κολλεγίου Τζ. Μπ. Σ. Χόλντεϊν, τα οποία βρίσκονταν στη βιβλιοθήκη του σχολείου παρά την «κακή φήμη» του Χόλντεϊν στους κύκλους της ελίτ για τον φιλοκομμουνισμό του. Ο Μέυναρντ Σμιθ έγινε άθεος από την ηλικία των 14 ετών και παρέμεινε άθεος σε όλη του τη ζωή.[15]

Μετά το σχολείο ο Μέυναρντ Σμιθ έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Μεγάλης Βρετανίας και άρχισε να σπουδάζει μηχανικός στο Κολέγιο Τρίνιτυ του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.[16] Με την έναρξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου το 1939, παρά τη «γραμμή» του κόμματός του, πήγε εθελοντικά να υπηρετήσει στο στράτευμα, αλλά απορρίφθηκε εξαιτίας της κακής του οράσεως: τον συμβούλευσαν να τελειώσει τις σπουδές του, όπως και έκανε, το 1941. Αργότερα είπε με θυμοσοφία ότι «υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες, η κακή μου όραση ήταν ένα πλεονέκτημα φυσικής επιλογής: απέτρεψε την πιθανότητα να σκοτωθώ στον πόλεμο». Το έτος της αποφοιτήσεώς του νυμφεύθηκε τη Σήλα Μάθιου (Sheila Matthew) και αργότερα απέκτησαν μαζί δύο γιους και μία θυγατέρα.

Από το 1942 έως το 1947 ο Μέυναρντ Σμιθ εφάρμοσε τις γνώσεις του ως μηχανικού στον σχεδιασμό στρατιωτικών αεροσκαφών. Αποφασίζοντας ωστόσο ότι τα αεροσκάφη ήταν «θορυβώδη και παλιομοδίτικα»[17], άλλαξε σταδιοδρομία και εγγράφηκε στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου για σπουδές γενετικής υπό τον ίδιο τον Χόλντεϊν.[16]

Σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά και το δεύτερο πτυχίο του, ο Μέυναρντ Σμιθ προσλήφθηκε από το παραπάνω πανεπιστήμιο του Λονδίνου, όπου από το 1952 έως το 1965 διεύθυνε το εργαστήριο για τη μύγα Drosophila και ερεύνησε θέματα πληθυσμιακής γενετικής. Δημοσίευσε και ένα δημοφιλές εκλαϊκευτικό βιβλίο, το The Theory of Evolution (1η έκδοση το 1958).

Βαθμιαία αποστασιοποιήθηκε από την κομμουνιστική ιδεολογία και τελικώς παραιτήθηκε από μέλος του κόμματος[18], όπως και αρκετοί άλλοι διανοούμενοι, το 1956, μετά τη βίαιη καταστολή της εξεγέρσεως στην Ουγγαρία.

Το 1962 έγινε ένας από τους ιδρυτές του Πανεπιστημίου του Σάσσεξ, στο οποίο δίδαξε μέχρι το τέλος της σταδιοδρομίας του και διετέλεσε για πολλά χρόνια και κοσμήτορας. Πριν ακόμα πεθάνει, το κτήριο του ιδρύματος που στεγάζει μεγάλο μέρος των τμημάτων βιοεπιστημών μετονομάσθηκε σε «John Maynard Smith Building» προς τιμή του.

Το 1973 ο Μέυναρντ Σμιθ καθόρισε αυστηρά μια κεντρική έννοια στην εξελικτική θεωρία παιγνίων, τη λεγόμενη εξελικτικώς σταθερή στρατηγική[19], με βάση ένα προφορικό επιχείρημα που είχε διατυπώσει ο Τζωρτζ Ρ. Πράις. Οι έρευνες του Μέυναρντ Σμιθ σε αυτό το πεδίο επιστέφθηκαν από το βιβλίο του με τίτλο Evolution and the Theory of Games το 1982. Το παίγνιο Hawk-Dove μπορεί να θεωρηθεί το πλέον επιδραστικό από τα θεωρητικά μοντέλα που ανέπτυξε σχετικώς.

Στο βιβλίο του The Evolution of Sex ο Μέυναρντ Σμιθ μελέτησε με μαθηματικούς όρους την έννοια του «διφυούς κόστους της έμφυλης (σεξουαλικής) αναπαραγωγής». Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 ενδιαφέρθηκε για τις εξελικτικές μεταβάσεις στην ατομικότητα (ETIs) και συνεργάσθηκε με τον Ούγγρο εξελικτικό βιολόγο Eörs Szathmáry.[16] Μαζί συνέγραψαν ένα βιβλίο που δημοσιεύθηκε το 1995 και άσκησε (και συνεχίζει να ασκεί) μεγάλη επίδραση, το The Major Transitions in Evolution.[20][21]

Ο Τζων Μέυναρντ Σμιθ πέθανε από καρκίνο του πνεύμονα σε ηλικία 84 ετών, καθισμένος σε μια καρέκλα στο σπίτι του, περιβαλλόμενος από βιβλία. Πίσω του άφησε τη σύζυγό του Σήλα και τα παιδιά τους.

Τιμητικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Προς τιμή του Μέυναρντ Σμιθ η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Εξελικτικής Βιολογίας (της οποίας είχε διατελέσει πρόεδρος τη διετία 1991-1993) απονέμει ένα βραβείο για εξαιρετικούς νεαρούς ερευνητές στον κλάδο, που ονομάζεται The John Maynard Smith Prize.

Επιλεγμένη εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • The Theory of Evolution, Penguin Books, Λονδίνο 1958
  • Mathematical Ideas in Biology, Cambridge University Press, 1968
  • On Evolution, Edinburgh University Press, 1972
  • Μαζί με τον George R. Price: «The logic of animal conflict», άρθρο στο περιοδο Nature, τόμ. 246 (έτος 1973), τεύχ. 5427, σσ. 15-18
  • Models in Ecology, Cambridge University Press, 1974
  • The Evolution of Sex, Cambridge University Press, 1978
  • Επιμέλεια: Evolution Now, εκδ. Macmillan, Λονδίνο 1981
  • Evolution and the Theory of Games, Cambridge University Press, 1982
  • The Problems of Biology, Oxford University Press, Οξφόρδη 1986
    • Σε ελληνική μετάφραση: Τα προβλήματα της Βιολογίας, μετάφρ. Λίζα Τάταρη-Ντουριέ & Κώστας Ε. Σταματόπουλος, εκδ. «Σύναλμα», Αθήνα 1995, ISBN-10 960-7022-59-9
  • Did Darwin Get it Right?: Essays on Games, Sex and Evolution, Chapman & Hall, Λονδίνο 1988
  • Evolutionary Genetics, Oxford University Press, Οξφόρδη 1989
  • Μαζί με τον Eörs Szathmáry: The Major Transitions in Evolution, Oxford University Press, Νέα Υόρκη 1997
  • Μαζί με τον Eörs Szathmáry: The Origins of Life: From the Birth of Life to the Origin of Language, Oxford University Press, Οξφόρδη 1999
  • Μαζί με τον David Harper: Animal Signals[23], Oxford University Press, 2003


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12171212v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  3. ↑ (Αγγλικά) SNAC. w6gv34gv. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12171212v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. ↑ CONOR.SI. 38742371.
  6. ↑ (Αγγλικά) Mathematics Genealogy Project.
  7. ↑ docs.google.com/spreadsheets/d/1dsunM9ukGLgaW3HdG9cvJ_QKd7pWjGI0qi_fCb1ROD4/pubhtml?gid=216486814&single=true.
  8. ↑ «Award winners : Copley Medal». (Αγγλικά) Βασιλική Εταιρεία. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2018.
  9. ↑ www.linnean.org/the-society/medals-awards-prizes-grants/the-darwin-wallace-medal. Ανακτήθηκε στις 27  Δεκεμβρίου 2018.
  10. ↑ www.kyotoprize.org/en/laureates/.
  11. ↑ www.crafoordprize.se/news/the-crafoord-prize-1999/.
  12. ↑ www.asab.org/asab-medal.
  13. ↑ genetics.org.uk/medals-and-prizes/genetics-society-medals-and-lectures/mendel-medal/.
  14. ↑ Charlesworth, B.; Harvey, P. (2005). «John Maynard Smith. 6 January 1920 - 19 April 2004: Elected F.R.S. 1977». Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 51 (3): 253-265. doi:10.1098/rsbm.2005.0016. PMID 15579672. 
  15. ↑ «John Maynard Smith». British Humanist Association. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2017. 
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 Michod, Richard E. (1 December 2005). «John Maynard Smith». Annual Review of Genetics 39 (1): 1-8. doi:10.1146/annurev.genet.39.040505.114723. ISSN 0066-4197. PMID 16285849. https://doi.org/10.1146/annurev.genet.39.040505.114723. Ανακτήθηκε στις 27 February 2023. 
  17. ↑ Charlesworth, Brian (2004-11-01). «John Maynard Smith». Genetics 168 (3): 1105-1109. doi:10.1093/genetics/168.3.1105. ISSN 0016-6731. PMID 15579672. PMC 1448785. https://archive.org/details/sim_genetics_2004-11_168_3/page/1105. 
  18. ↑ Charlesworth, B. (2004). «Anecdotal, historical and critical commentaries on genetics. John Maynard Smith: January 6, 1920 – April 19, 2004». Genetics 168 (3): 1105–1109. doi:10.1093/genetics/168.3.1105. PMID 15579672. PMC 1448785. https://archive.org/details/sim_genetics_2004-11_168_3/page/1105. 
  19. ↑ Nanjundiah, V. (2005). «John Maynard Smith (1920-2004)». Resonance 10 (11): 70-78. doi:10.1007/BF02837646. http://www.ias.ac.in/resonance/Nov2005/pdf/Nov2005p70-78.pdf. 
  20. ↑ Sterelny, Kim (2007). Dawkins vs. Gould: Survival of the Fittest. Cambridge: Icon Books. ISBN 978-1-84046-780-2. 
  21. ↑ Benton, Michael (2009). «Paleontology and the History of Life»Απαιτείται δωρεάν εγγραφή. Στο: Michael Ruse· Joseph Travis. Evolution: The First Four Billion Years. Cambridge, Massachusetts: The Belknap Press of Harvard University Press. σελίδες 80–104. ISBN 978-0-674-03175-3. 
  22. ↑ «John Maynard Smith». www.nasonline.org. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2022. 
  23. ↑ Breed, Michael (Μάρτιος 2005). «Review of Animal Signals by John Maynard Smith and David Harper». The Quarterly Review of Biology 80 (1): 126. doi:10.1086/431089. https://archive.org/details/sim_quarterly-review-of-biology_2005-03_80_1/page/126. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Τζων_Μέυναρντ_Σμιθ&oldid=10331275"