Σύνδρομο των Σεβρών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στην Τουρκία, το Σύνδρομο των Σεβρών (τουρκικά: Sevr Sendromu‎‎)[1][2][3] είναι μια δημοφιλής[4][5] λαϊκή πεποίθηση ότι ορισμένες εξωτερικές δυνάμεις,[6][7] ιδιαίτερα δυνάμεις της Δύσης,[8][9] "συνωμοτούν για να αποδυναμώσουν και έπειτα να διαμελίσουν την Τουρκία."[10] Ο παραπάνω όρος προέρχεται από την Συνθήκη των Σεβρών, η οποία υπεγράφη το 1920. Η συνθήκη όριζε ότι τα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας θα διαμελιστούν ανάμεσα στο Κουρδιστάν, την Αρμενία, την Ελλάδα, τη Βρετανία, τη Γαλλία, και την Ιταλία. Η Τουρκία θα διατηρούσε ορισμένα εδάφη γύρω από την Άγκυρα. Ωστόσο, η συνθήκη δεν εφαρμόστηκε, καθώς οι τούρκοι κέρδισαν σε όλα τα μέτωπα του Τουρκικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας.[11] Ο τούρκος ιστορικός Τανέρ Ακτσάμ περιγράφει αυτή τη συμπεριφορά (σ.σ. του συνδρόμου των Σεβρών) ως μια συνεχιζόμενη αντίληψη ότι "υπάρχουν δυνάμεις που επιδιώκουν συνεχώς να μας διαλύσουν και να μας καταστρέψουν, ενώ είναι απαραίτητη η υπεράσπιση του κράτους ενάντια σε αυτό το κίνδυνο."[12]

Επισκόπηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ορισμός που δίνει ο δανός πολιτικός επιστήμονας Ντίτριχ Γιουνγκ για τον όρο είναι ο εξής: "Το σύνδρομο των Σεβρών είναι η αντίληψη ότι η χώρα είναι περικυκλωμένη από εχθρούς που προσπαθούν να διαλύσουν το τουρκικό κράτος," ενώ συμπληρώνει ότι το σύνδρομο των Σεβρών αποτελεί σημαντική συνιστώσα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.[13] Ο όρος έχει χρησιμοποιηθεί στο πεδίο της Κουρδικής σύγκρουσης στην Τουρκία[14], της συνεχιζόμενης διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση[15] καθώς και στο πεδίο της αναγνώρισης της γενοκτονίας των Αρμενίων. Το 2015, ο ιστορικός Νικ Ντάνφορθ έγραψε ότι: "Η συνθήκη των Σεβρών έχει ξεχαστεί σε μεγάλο βαθμό στη Δύση, αλλά έχει μια ισχυρή κληρονομιά στην Τουρκία, όπου έχει βοηθήσει στον σχηματισμό μιας εθνικιστικής παράνοιας, την οποία ορισμένοι μελετητές την αποκαλούν "Σύνδρομο των Σεβρών".[16]

Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό εξωτερικών της Αρμενίας, Αλεξάντερ Αρζουμανιάν, "στην Τουρκία υπάρχει ένας παράλογος φόβος σχετικά με την Συνθήκη των Σεβρών, ο οποίος ενώνει τόσο τους φιλελεύθερους όσο και τους ριζοσπάστες [εθνικιστές]".[17]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με την Φατμά Μουγκέ Γκιοτσέκ, η βιβλιογραφία για το σύνδρομο των Σεβρών κάνει έμφαση σε τρεις φάσεις ανάπτυξης του "συνδρόμου". Αυτές είναι οι παρακάτω:[18]

  • Πρώτον, "η αρχική επίδραση της Συνθήκης των Σεβρών στο κράτος και την κοινωνία, όσον αφορά τον σχηματισμό του φόβου και του άγχους".
  • Δεύτερον, "η διαπραγμάτευση κατά τη διάρκεια της ριζοσπαστικής δυτικοποίησης της τουρκικής Δημοκρατίας. Είναι η αιχμή του δόρατος του στρατού και του ΡΛΚ. Σε αυτό το στάδιο γίνεται ο ορισμός των εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών".
  • Τρίτον, το "θεσμικοποιημένο σύνδρομο ριζοσπαστικοποιείται, καθώς υπερεθνικιστικά κόμματα προσπαθούν συστηματικά να αποκλείσουν τέτοιους αντιληπτούς εχθρούς από τη τουρκική πολιτική".

Σύνδρομο των Σεβρών και εξωτερική πολιτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2019, ο Ερντογάν, εξυμνώντας την θέληση της Τουρκίας να ασκήσει επιρροή στις χώρες της Μεσογείου, δήλωσε τα εξής: "Χάρη στην στρατιωτική και ενεργειακή συνεργασία ανατρέψαμε την Συνθήκη των Σεβρών".[19]

Σύμφωνα με άρθρο της Le Monde, η ημέρα που επελέγη για την επαναλειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τζαμί (24 Ιουλίου) δεν επελέγη τυχαία, καθώς εκείνη την ημέρα συμπληρώνεται η 97η επέτειος από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης. "Στο μυαλό του Ερντογάν και των ακροδεξιών συνεργατών του, οι οποίοι συσπειρώθηκαν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, αυτό είναι θέμα αποτροπής της παγίδας μιας "νέας Συνθήκης των Σεβρών'".[20]

Σε άρθρο του που απαντά στο άρθρο της Le Monde, ο αρχισυντάκτης της Yeni Şafak Ιμπραήμ Καραγκιούλ υποστηρίζει ότι τα Δυτικά μέσα ενημέρωσης δεν έκαναν "λάθος" στο να φέρουν στο προσκήνιο το βάρος που έχει η Συνθήκη των Σεβρών στην νέα επιθετική εξωτερική πολιτική της Τουρκίας.[21][22]

Συγκρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2015, ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί (επικεφαλής του ακροδεξιού Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος) συνέκρινε την συμφωνία του Δημοκρατικού Λαϊκού Κόμματος και της τουρκικής κυβέρνησης στην κουρδοτουρκική ειρηνευτική διαδικασία με την Συνθήκη των Σεβρών. Ο Μπαχτσελί ισχυρίζεται ότι η συμφωνία "θα οδηγήσει στην κατάρρευση της Τουρκικής Δημοκρατίας και δεσμεύτηκε να αντισταθεί σε αυτήν."[23]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Alpay, Şahin (7 July 2009). «'Sevr Sendromu' nedir ve neden azar?» (στα tr). Zaman. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 December 2013. https://web.archive.org/web/20131225184803/http://www.zaman.com.tr/sahin-alpay/sevr-sendromu-nedir-ve-neden-azar_866763.html. Ανακτήθηκε στις 25 July 2013. 
  2. ↑ Altınok, Melih (19 June 2012). «Yeni Sevr sendromu da bu mu» (στα tr). Taraf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 September 2013. https://web.archive.org/web/20130913015650/http://www.taraf.com.tr/melih-altinok/makale-yeni-sevr-sendromu-da-bu-mu.htm. Ανακτήθηκε στις 25 July 2013. 
  3. ↑ Çandar, Cengiz. «Nabucco imzası 'Sevr sendromu'nun defin belgesidir» (στα tr). Radikal. http://www.radikal.com.tr/yazarlar/cengiz_candar/nabucco_imzasi_sevr_sendromunun_defin_belgesidir-944937. Ανακτήθηκε στις 25 July 2013. 
  4. ↑ Uslu, Nasuh (2004). Turkish Foreign Policy In The Post-Cold War Period. Hauppauge, N.Y.: Nova Science Publishers. σελ. 15. ISBN 9781590337424. 
  5. ↑ Abramowitz, Morton (2000). Turkey's Transformation and American Policy. New York: Century Foundation Press. σελ. 141. ISBN 9780870784538. Previously rarely raised, Sevres became a common word in the Turkish political lexicon in the 1990s. 
  6. ↑ Kuzmanovic, Daniella (2012). Refractions of Civil Society in Turkey. New York: Palgrave Macmillan. σελ. 46. ISBN 9781137027917. The Sèvres Syndrome presents a narrative foreign powers and consistently pursuing a hidden agenda when it comes to Turkey, an agenda that entails wanting to destroy the Turkish nation and undermine its sovereignty. 
  7. ↑ Phillips, David L. (2004). Unsilencing the Past: Track Two Diplomacy And Turkish-Armenian Reconciliation. Berghahn Book. σελ. 42. ISBN 9781845450076. 
  8. ↑ Kieser, Hans-Lukas (2006). Turkey Beyond Nationalism: Towards Post-Nationalist Identities. London: Tauris. σελ. 232. ISBN 9781845111410. The fear of conspiracies directed toward Turkey by international actors is often referred to as the "Sevres Syndrome". It is the belief that the international community, and in particular the Western world, aspire to revive the terms of the Sevres Treaty imposed on the Ottoman Empire after the end of the First World War and basically divide up Turkey into smaller ethnic states. 
  9. ↑ Hale, William (2012). «The Alliance Under Stress, 1991-9». Turkish Foreign Policy, 1774-2000. Routledge. ISBN 9781136238024.  Εξωτερικός σύνδεσμος στο |chapter= (βοήθεια)
  10. ↑ Göçek 2011, σελ. 105.
  11. ↑ Göçek 2011, σελ. 116.
  12. ↑ Akçam, Taner (2005). From Empire to Republic: Turkish Nationalism and the Armenian Genocide. London: Zed Books. σελ. 230. ISBN 9781842775271. 
  13. ↑ Jung, Dietrich. «The Sèvres Syndrome: Turkish Foreign Policy and its Historical Legacies». The University of North Carolina at Chapel Hill. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2013. 
  14. ↑ Kizner, Stephen (7 December 1998). «Turks See Throwback to Partition in Europe's Focus on Kurds». New York Times. https://www.nytimes.com/1998/12/07/world/turks-see-throwback-to-partition-in-europe-s-focus-on-kurds.html. Ανακτήθηκε στις 24 July 2013. «With the Sevres treaty dead, most of the world forgot it. Turks, though, did not. Many are convinced that the world is still plotting to dismember Turkey. They see every claim for regional or cultural autonomy, including those put forward by Kurdish nationalists, as means to this end. Turkish historians and sociologists call this belief the Sevres syndrome.» 
  15. ↑ Göçek 2011, σελ. 109.
  16. ↑ Forget Sykes-Picot. It’s the Treaty of Sèvres That Explains the Modern Middle East. By Nick Danforth, 10.08.2015, Foreign Policy
  17. ↑ Ուրվագիծ 24.02.2015 (starting at around 25:00). YouTube (στα Αρμενικά). Kentron TV. 24 Φεβρουαρίου 2015. իռացիոնալ վախ Սևրի դաշնագրի նկատմամբ, որը համախմբում է լիբերալներից մինչև ռադիկալներ Թուրքիայում: 
  18. ↑ Göçek 2011, σελ. 110.
  19. ↑ A century-old treaty haunts the Mediterranean. By Ishaan Tharoor, Washington Post, August 10, 2020
  20. ↑ Cent ans après, la revanche d’Erdogan sur le traité de Sèvres. Par Marie Jégo et Allan Kaval. Le Mond. 31 juillet 2020
  21. ↑ A century-old treaty haunts the Mediterranean. By Ishaan Tharoor, Washington Post, August 10, 2020
  22. ↑ A century-old treaty haunts the Mediterranean. By Ishaan Tharoor, Washington Post, August 10, 2020
  23. ↑ «MHP leader says Kurdish peace process will ‘ruin’ Turkey». Today's Zaman. 2 March 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-04. https://web.archive.org/web/20160304071656/http://www.todayszaman.com/national_mhp-leader-says-kurdish-peace-process-will-ruin-turkey_374165.html. Ανακτήθηκε στις 2020-08-11. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Göçek, Fatma Müge (2011). The Transformation of Turkey: Redefining State and Society from the Ottoman Empire to the Modern Era. London: I.B.Tauris. ISBN 9781848856110. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σύνδρομο_των_Σεβρών&oldid=9893404"