Συνέσιος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Συνέσιος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Συνέσιος ὁ Κυρηναῖος (Αρχαία Ελληνικά)
Γέννηση370[1][2][3]
Κυρήνη
Θάνατος413[1][3]
Κυρήνη
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςμεσαιωνική ελληνική γλώσσα
αρχαία ελληνικά[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος[5]
συγγραφέας[6]
ιερέας
Αξιοσημείωτο έργοΦαλάκρας εγκώμιο
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαεπίσκοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Συνέσιος (περ. 373 - περ. 414) ήταν χριστιανός επίσκοπος στην Πτολεμαΐδα Κυρηναϊκής της Λιβύης μετά το 410. Ως νεοπλατωνικός ποιητής ήταν μαθητής της Υπατίας και έγραψε διάφορα συγγράμματα.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε μεταξύ 370 και 375, στις Βαλάγρες (νυν Μπάυντα) κοντά στην Κυρήνη. Οι γονείς του ήταν πλούσιοι και ισχυριζόταν, ότι καταγόταν από τους βασιλείς της Σπάρτης.[7]

Όταν ήταν νέος το 398, πήγε με τον αδελφό του Ευόπτιο στην Αλεξάνδρεια, όπου έγινε ενθουσιώδης Νεοπλατωνικός και μαθητής της Υπατίας. Κάποιο χρονικό διάστημα μεταξύ των ετών 395-399 το πέρασε στην Αθήνα.[8] Το 398 εξελέγη ως απεσταλμένος της Κυρήνης στην Αυλή της Κωνσταντινούπολης από όλη την Πεντάπολη[9] για την επίδοση του aurum coronarium (χρυσού στέμματος)[10], με το σκοπό να ζητήσει απαλλαγές φόρων για την περιοχή του.[11] Στην Κωνσταντινούπολη έλαβε την προστασία του ισχυρού Αυρηλιανού πραιτωριανού και νομάρχη (prefect). Συνέθεσε και απηύθυνε στον Αρκάδιο Αυτοκράτορα της Ανατολής ένα λόγο με τον τίτλο Περί βασιλείας με συμβουλές για τις σπουδές ενός σοφού ηγεμόνα,[12] με την τολμηρή δήλωση ότι πρώτη προτεραιότητα του Αυτοκράτορα πρέπει να είναι ο πόλεμος κατά της διαφθοράς και κατά της διείσδυσης βαρβάρων στον Ρωμαϊκό στρατό.

Τα τρία έτη που πέρασε στην Κωνσταντινούπολη ήταν ευχάριστα, αλλά και δυσάρεστα. Τον ελεύθερο χρόνο του αφιέρωσε στη λογοτεχνική σύνθεση. Στην αρχή επέτυχε την απαλλαγή φόρων για την Κυρήνη και την Πεντάπολη και την απαλλαγή δικαστικών υποχρεώσεων γι' αυτόν·[13] μετά έπεσε σε δυσμένεια και έχασε τις διευκολύνσεις. Έπειτα ο Αυρηλιανός επέστρεψε στην εξουσία και αποκατέστησε τις παροχές στον Συνέσιο. Τότε ο ποιητής συνέθεσε το Αιγύπτιος ή περί Προνοίας, όπου ο καλός Όσιρις και ο κακός Τυφώνας (αλληγορία για τον Αυρηλιανό και τον Γότθο Γαϊνά, υπουργούς του Αρκαδίου) συναγωνίζονται για την επικράτηση και τίθεται το ερώτημα της θείας άδειας για το κακό.

Το 402 έγινε σεισμός και ο Συνέσιος άφησε την Κωνσταντινούπολη και επέστρεψε στην Κυρήνη,[14] αφού πρώτα πέρασε από την Αλεξάνδρεια.[15] Το 403 μετέβη στην Αλεξάνδρεια, όπου νυμφεύτηκε και έζησε· επέστρεψε στην Κυρήνη το 405.[16] Τα επόμενα έτη ο Συνέσιος ήταν απασχολημένος: η κύρια μέριμνά του ήταν η οργάνωση της άμυνας της Πεντάπολης από τις ετήσιες επιδρομές των γειτονικών φυλών.

Το 410 ο Συνέσιος, του οποίου το χριστιανικό αίσθημα δεν ήταν έκδηλο, εξελέγη από το λαό ως επίσκοπος της Πτολεμαΐδας· μετά από μακρύ δισταγμό για προσωπικούς και δογματικούς λόγους,[17] αποδέχθηκε τελικά τη θέση αυτή και χειροτονήθηκε από τον Θεόφιλο πάπα της Αλεξάνδρειας. Η προσωπική δυσκολία αποφεύχθηκε, καθώς του επετράπη να διατηρήσει τη σύζυγό του, με την οποία ήταν πολύ συνδεδεμένος. Οι δογματικοί λόγοι ήταν οι Χριστιανικές απόψεις για τη δημιουργία της ψυχής (πίστευε στην προΰπαρξη), την κατά κυριολεξία ανάσταση (πίστευε στην αλληγορική ανάσταση) και την τελική καταστροφή του κόσμου (πίστευε στην αιωνιότητα), συμφώνησε όμως στις δημόσιες διδασκαλίες του να κάνει μερικές παραχωρήσεις προς τις ορθόδοξες απόψεις του λαού.

Κατά τη θητεία του στην αρχιεπισκοπή συνέβησαν διάφορα: απεβίωσαν οι δύο γιοί του το 411 και ο τρίτος το 413, εισέβαλαν βάρβαροι που τους απώθησε με τη ικανή, στρατιωτική του οργάνωση και αντιπαρατέθηκε με τον praeses (διοικητή) Ανδρόνικο, που όταν παραβίασε το άσυλο ναού, τον αφόρισε. Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς απεβίωσε· επειδή δεν αναφέρει το βίαιο τέλος της Υπατίας το 415, πρέπει να απεβίωσε πριν.

Η πολύπλευρη δράση του, όπως φαίνεται στις επιστολές του και η ενδιάμεση θέση του, καθώς αν και Νεοπλατωνιστής ήταν χαλαρός Χριστιανός, κάνει γοητευτικά ενδιαφέρουσα τη μορφή του. Τα επιστημονικά ενδιαφέροντά του μαρτυρούνται σε μία επιστολή του προς την Υπατία, όπου υπάρχει η πιο παλιά αναφορά στο υδρόμετρο[18] και σε μία εργασία στη χημεία με τη μορφή σχολίων στον ψευδο-Δημόκριτο.

Έργα του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σωζόμενα:

  • Περί βασιλείας (De regno) λόγος που εκφωνήθηκε στον Αρκάδιο.
  • Δίων ή περί της καθ' εαυτόν διαγωγής (Dio, sive de suo ipsius instituto), όπου με το παράδειγμα του Δίωνα απαντά στο ερώτημα: γιατί ασχολείται με την ποίηση.
  • Φαλάκρας εγκώμιο (Encomium calvitii) πνευματώδες κείμενο, σε απάντηση του έργου Κόμης εγκώμιον του Δίωνα.
  • Αιγύπτιος ή περί προνοίας λόγοι δύο (Aegyptus sive de providentia), μυθιστόρημα για την αντιπαλότητα Οσίριδος και Τυφώνος. Αλληγορικά αναφέρεται στις η διαφωνίες του Αυρηλιανού και του αδελφού του Καισάριου με τον Γότθο Γαϊνά. Λόγω των υπαινιγμών του το έργο είναι δυσνόητο.
  • Περί ενυπνίων λόγος (De insomniis), όπου εξετάζει την προφητικότητα των ονείρων.
  • Προς Παιόνιον υπέρ του δώρου αστρολαβίου λόγος, επιστολή προς τον φίλο του στην Κωνσταντινούπολη. Ο Συνέσιος έφτιαξε τον αστρολάβο και του το έστειλε. Το κείμενο εξυμνείται η αστρονομία.
  • 2 ομιλίες: Constitutio και Catastasis, περιγραφή του τέλους Ρωμαϊκής Κυρήνης.
  • 158 Επιστολές και μία ομιλία, από το έτος 400 ώσπου απεβίωσε, σχετικές με αυτόν και την Πεντάπολη, "πλήρεις χάριτος και εν νοήμασιν ισχύος" κατά τον Φώτιο.
  • 10 Ύμνοι (Hymni) σε δωρική διάλεκτο για την Τριάδα και τον Σωτήρα. Κράμα Νεοπλατωνικών και Χριστιανικών αντιλήψεων.

Απωλεσθέντα:

  • περί ανατροφής κυνών.
  • περί κυνηγίου.
  • ποιήματα, στα οποία αναφέρεται στις επιστολές του.
  • τραγωδίες και κωμωδίες.

Εκδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Editio princeps, Turnebus (Paris, 1553)
  • Antonio Garzya, (ed.), Opere di Sinesio di Cirene, Classici greci, Torino: UTET, 1989 (with Italian translation)
  • Lacombrade, Garzya, and Lamoureux (eds.), Synésios de Cyrène, Collection Budé, 6 vols., 1978-2008 (with French translation by Lacombrade, Roques, and Aujoulat)

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • T.D. Barnes, "Synesius in Constantinople," Greek, Roman, and Byzantine Studies 27 (1986): 93-112.
  • A.J. Bregman, Synesius of Cyrene, Philosopher-Bishop (Berkeley, 1982).
  • A. Cameron and J. Long, Barbarians and Politics at the Court of Arcadius (Berkeley, 1993).
  • A. de Francisco Heredero, "Bárbaros en la Cirenaica a través dela obra de Sinesio de Cirene" in: D. Álvarez Jiménez, R. Sanz Serrano and D. Hernández de la Fuente, El Espejismo del bárbaro : ciudadanos y extranjeros al final de la Antigüedad (Castellón, 2013) [1]
  • A. de Francisco Heredero, "Synesios of Cyrene and the Defence of Cyrenaica" in: A. de Francisco, D. Hernández y S. Torres (eds.), New Perspectives on Late Antiquity in the Eastern Roman Empire (Cambridge, 2014) [2]
  • Chr. Lacombrade, Synesios de Cyrène. Hellène et Chrétien (1951)
  • J. H. W. G. Liebeschuetz, Barbarians and Bishops: Army, Church and State in the Age of Arcadius and Chrysostom (Oxford 1990).
  • Παΐδας Κ., Η θεματική των βυζαντινών "κατόπτρων ηγεμόνος" της πρώιμης και μέσης περιόδου (398-1085). Συμβολή στην πολιτική θεωρία των Βυζαντινών. Εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα 2005, σποράδην.
  • ib., 'Why Did Synesius Become Bishop of Ptolemais?', Byzantion 56 (1986): 180-195.
  • D. Roques, Etudes sur la correspondance de Synesios de Cyrene (Brussels, 1989).
  • T. Schmitt, Die Bekehrung des Synesios von Kyrene (2001).
  • Hartwin Brandt, "Die Rede peri basileias des Synesios von Kyrene - ein ungewoehnlicher Fuerstenspiegel," in Francois Chausson et Etienne Wolff (edd.), Consuetudinis amor. Fragments d'histoire romaine (IIe-VIe siecles) offerts a Jean-Pierre Callu (0Roma: "L'Erma" di Bretschneider, 2003) (Saggi di storia antica, 19), 57-70.
  • Ilinca Tanaseanu-Doebler, Konversion zur Philosophie in der Spaetantike. Kaiser Julian und Synesios von Kyrene (Stuttgart, Steiner, 2005) (Potsdamer altertumswissenschaftliche Beitraege, 23).
  • Dimitar Y. Dimitrov, "Sinesius of Cyrene and the Christian Neoplatonism: Patterns of Religious and Cultural Symbiosis," in Mostafa El-Abbadi and Omnia Fathallah (eds), What Happened to the Ancient Library of Alexandria? (Leiden, Brill, 2008) (Library of the Written Word, 3).
  • Chisholm, Hugh, ed. (1911). "article name needed". Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.
  • Synesius is portrayed in Ki Longfellow's Flow Down Like Silver, Hypatia of Alexandria[3] in a highly imaginative way.
  • Heresy: the Life of Pelagius (2012) by David Lovejoy though fictional contains a portrait of Synesius based on his letters[1]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 www.treccani.it/enciclopedia/sinesio-di-cirene/.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118642634. Ανακτήθηκε στις 16  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Études sur la Correspondance de Synésios de Cyrène. Denis Roques» (Αγγλικά) Οκτώβριος 1991. σελ. 357-364.
  4. CONOR.SI. 283827811.
  5. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/154299. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  6. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  7. National Library of Australia
  8. Synesius, Epistulae 54,136.
  9. De regno 3; De insomniis 9; Hymns III.431.
  10. De regno 3.
  11. De providentiae 3.
  12. Konstantinos D.S. Paidas, He thematike ton byzantinon "katoptron hegemonos" tes proimes kai meses byzantines periodoy(398-1085). Symbole sten politike theoria ton Byzantinon, Athens 2005, passim.
  13. Epistulae, 31, 34, 38.
  14. Epistulae, 61.
  15. Epistulae, 4.
  16. Epistulae, 123, 129, 132.
  17. Epistulae, 105.
  18. «Synesius, Letter 015». www.livius.org. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2016. 
CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Synesius της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).