Συμφωνία της Βαβυλώνας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Επαρχίες - Σατραπείες της μακεδονικής αυτοκρατορίας

Η Συμφωνία της Βαβυλώνας (323 π.Χ.) ήταν η πρώτη διαίρεση της αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου ανάμεσα στους στρατηγούς του και πήρε το όνομά της από την πόλη της Βαβυλώνας, εκεί που έγινε η συμφωνία, αμέσως μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου. Οι στρατηγοί, αλλά και ο στρατός όρισαν βασιλέα τον ετεροθαλή αδελφό του Αλέξανδρου Φίλιππο τον Αρριδαίο, ο οποίος υπολειπόταν πνευματικά. Αντιβασιλέας ονομάστηκε ο Περδίκκας. Εν τω μεταξύ, οι στρατηγοί του Αλεξάνδρου ονομάστηκαν σατράπες των διαφόρων περιοχών της αυτοκρατορίας του, ενώ διοικητές των μακρινότερων επαρχιών της Ασίας στην Ανατολή, παρέμειναν αυτοί που είχε ορίσει ο Αλέξανδρος[1]. Η συμφωνία για τον διαμοιρασμό των σατραπειών από τους διαδόχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου τροποποιήθηκε δυο χρόνια αργότερα, το 321 π.Χ., στην Συμφωνία του Τριπαραδείσου.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι κυριότερες ολοκληρωμένες πηγές για τη συμφωνία που έγινε στη Βαβυλώνα, είναι:

Η διανομή των σατραπειών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η διανομή των επαρχιών και αξιωμάτων του κράτους που ακολούθησε τον θάνατο του Αλεξάνδρου, συγκριτικά ανά ιστορικό και ανά συμφωνία στον παρακάτω πίνακα, όπου παρατίθεται και η επόμενη Συμφωνία του Τριπαραδείσου:


Ιστορικοί

Ρόλοι και περιοχές

Διόδωρος Σικελιώτης
80 - 20 π.Χ.

(Βαβυλώνας)

Φλάβιος Αρριανός
95 - 180 μ.Χ.

(Βαβυλώνας)

Δέξιππος
210 - 270 μ.Χ.

(Βαβυλώνας)

Ιουστίνος
2ος - 3ος αιώνας μ.Χ.

(Βαβυλώνας)

Διόδωρος Σικελιώτης

(Τριπαραδείσου)

Φλάβιος Αρριανός

(Τριπαραδείσου)

Βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος Γ΄ Φίλιππος Γ΄ - Φίλιππος Γ΄ Φίλιππος Γ΄ και
Αλέξανδρος Δ'
Φίλιππος Γ΄ και
Αλέξανδρος Δ'
Αντιβασιλέας Περδίκκας Περδίκκας 1 - Περδίκκας Αντίπατρος Αντίπατρος
Διοικητής των Εταίρων Σέλευκος - - Σέλευκος Κάσσανδρος Κάσσανδρος
Διοικητής της Φρουράς - - - Κάσσανδρος - -
Διοικητής της Μακεδονίας Αντίπατρος Αντίπατρος και
Κρατερός
Αντίπατρος Αντίπατρος Αντίπατρος Αντίπατρος
Ιλλυρία Αντίπατρος Αντίπατρος και
Κρατερός
Αντίπατρος - Αντίπατρος Αντίπατρος
Ήπειρος Αντίπατρος Αντίπατρος και
Κρατερός
Αντίπατρος Φίλωνας Αντίπατρος Αντίπατρος
Ελλάδα Αντίπατρος Αντίπατρος και
Κρατερός
Αντίπατρος Αντίπατρος Αντίπατρος Αντίπατρος
Θράκη Λυσίμαχος Λυσίμαχος Λυσίμαχος Λυσίμαχος Λυσίμαχος Λυσίμαχος
Ελλησποντική Φρυγία Λεοννάτος Λεοννάτος Λεοννάτος Λεοννάτος Αρριδαίος Αρριδαίος
Ευρύς Φρυγία Αντίγονος Αντίγονος Αντίγονος Αντίγονος Αντίγονος Αντίγονος
Παμφυλία Αντίγονος Αντίγονος Αντίγονος Νέαρχος Αντίγονος Αντίγονος
Λυκία Αντίγονος Αντίγονος Αντίγονος Νέαρχος Αντίγονος Αντίγονος
Καρία Άσανδρος Κάσσανδρος - Κάσσανδρος Άσανδρος Άσανδρος
Λυδία Μένανδρος Μένανδρος Μένανδρος Μένανδρος Κλείτος ο Λευκός Κλείτος ο Λευκός
Καππαδοκία Ευμένης Ευμένης Ευμένης Ευμένης Νικάνωρ Νικάνωρ
Παφλαγονία Ευμένης Ευμένης Ευμένης Ευμένης Νικάνωρ Νικάνωρ
Κιλικία Φιλώτας (σατράπης) Φιλώτας (σατράπης) Φιλώτας (σατράπης) Φιλώτας (σατράπης) Φιλόξενος Φιλόξενος
Αίγυπτος Πτολεμαίος Πτολεμαίος Πτολεμαίος Πτολεμαίος Πτολεμαίος Πτολεμαίος
Συρία Λαομέδων Λαομέδων Λαομέδων Λαομέδων Λαομέδων Λαομέδων
Μεσοποταμία Αρχεσίλαος - Αρχεσίλαος Αρχεσίλαος Αμφίμαχος Αμφίμαχος
Βαβυλωνία Άρχων Σέλευκος Σέλευκος Πευκέστας Σέλευκος Σέλευκος
Πελασγία - - - Άρχων - -
Μεγάλη Μηδία Πείθων - Πείθων Ατροπάτης Πείθων Πείθων
Μικρή Μηδία Ατροπάτης - - Ατροπάτης - -
Σούσα - - - Σκύνος Αντιγένης Αντιγένης
Περσία (επαρχία) Πευκέστας - Πευκέστας Τηλεπόλεμος Πευκέστας Πευκέστας
Καρμανία Τηλεπόλεμος - Νεοπτόλεμος - Τηλεπόλεμος Τηλεπόλεμος
Αρμενία2 - - - Φραταφέρνης - -
Υρκανία Φραταφέρνης Φραταφέρνης Φραταφέρνης Φίλιππος - Φίλιππος
Παρθία Φραταφέρνης - - Νικάνωρ Φίλιππος Φίλιππος
Σογδιανή Φίλιππος - Φίλιππος Σκυθαίος Στασάνωρ Στασάνωρ
Βακτριανή Φίλιππος Οξυάρτης Οξυάρτης Αμύντας Στασάνωρ Στασάνωρ
Δρανγκιανή Στασάνωρ - Στασάνωρ Στασάνωρ Στάσανδρος Στάσανδρος
Αρία Στασάνωρ - Στασάνωρ Στασάνωρ Στάσανδρος Στάσανδρος
Αραχωσία Σιβύρτιος - Σιβύρτιος Σιβύρτιος - Σιβύρτιος
Γεδρωσία Σιβύρτιος - Σιβύρτιος Σιβύρτιος - - 3
Παροπαμισάδες Οξυάρτης - Οξυάρτης Εχτάρχης 4 Οξυάρτης Οξυάρτης
Πενταποταμία Ταξίλης - Ταξίλης Ταξίλης Ταξίλης Ταξίλης
Επί τάδε Ινδική Πώρος - Πώρος Πείθων του Αγήνορα Πώρος Πώρος
Γανδάρα Πείθων του Αγήνορα Πείθων του Αγήνορα Πείθων του Αγήνορα Πείθων του Αγήνορα Πείθων του Αγήνορα Πείθων του Αγήνορα
Σημειώσεις

1 = Ο Κρατερός ονομάστηκε Προστάτης της Βασιλείας ενώ επέστρεφε στην Μακεδονία, αλλά έχασε την θέση αυτή από τον Περδίκκα μέσω παρέμβασης του Περδίκκα στον Φίλιππο Γ'

2 = Σύμφωνα με τον Φώτιο ο Νεοπτόλεμος ορίστηκε σατράπης της Αρμενίας κατά τη συμφωνία της Βαβυλώνας

3 = Σιβύρτιος, αλλά δεν αναφέρεται ξεκάθαρα

4 = Ο Ιουστίνος αναφέρει Εχτάρχης πιθανώς εννοώντας Οξυάρτης

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. The Cambridge History of India, Volume 1 Edward James Rapson, CUP Archive, 1955, σελ. 428
  2. Διοδώρου του Σικελιώτου Βιβλιοθήκης Ιστορικής τα σωζόμενα, ΙΗ Στο κεφάλαιο: «Περδίκκου παράληψις τῆς κατὰ τὴν βασιλείαν ἐπιμελείας καὶ διαίρεσις τῶν σατραπειῶν.»
    «τῶν δὲ σωματοφυλάκων ἀποχωρησάντων ἐκ τῆς Βαβυλῶνος καὶ παρασκευαζομένων εἰς πόλεμον οἱ χαριέστατοι τῶν ἀνδρῶν ἔπεισαν αὐτοὺς ὁμονοῆσαι. εὐθὺ δὲ βασιλέα κατέστησαν τὸν Φιλίππου υἱὸν Ἀρριδαῖον καὶ μετωνόμασαν Φίλιππον, ἐπιμελητὴν δὲ τῆς βασιλείας Περδίκκαν, ᾧ καὶ ὁ βασιλεὺς τὸν δακτύλιον τελευτῶν δεδώκει, τοὺς δὲ ἀξιολογωτάτους τῶν φίλων καὶ σωματοφυλάκων παραλαβεῖν τὰς σατραπείας καὶ ὑπακούειν τῷ τε βασιλεῖ καὶ τῷ Περδίκκᾳ. οὗτος δὲ παραλαβὼν τὴν τῶν ὅλων ἡγεμονίαν καὶ συνεδρεύσας μετὰ τῶν ἡγεμόνων Πτολεμαίῳ μὲν τῷ Λάγου τὴν Αἴγυπτον ἔδωκεν, Λαομέδοντι δὲ τῷ Μιτυληναίῳ Συρίαν, Φιλώτᾳ δὲ Κιλικίαν καὶ Πίθωνι μὲν Μηδίαν, Εὐμενεῖ δὲ Παφλαγονίαν καὶ Καππαδοκίαν καὶ πάσας τὰς συνοριζούσας ταύταις χώρας, ἃς Ἀλέξανδρος οὐκ ἐπῆλθεν ἐκκλεισθεὶς ὑπὸ τῶν καιρῶν, ὅτε διεπολέμει πρὸς Δαρεῖον, Ἀντιγόνῳ δὲ Παμφυλίαν καὶ Λυκίαν καὶ τὴν μεγάλην καλουμένην Φρυγίαν, μετὰ δὲ ταῦτα Κασάνδρῳ μὲν Καρίαν, Μελεάγρῳ δὲ Λυδίαν, Λεοννάτῳ δὲ τὴν ἐφ᾽ Ἑλλησπόντῳ Φρυγίαν. αὗται μὲν οὖν αἱ σατραπεῖαι τοῦτον τὸν τρόπον ἐμερίσθησαν. κατὰ δὲ τὴν Εὐρώπην Λυσιμάχῳ μὲν ἐδόθη Θρᾴκη καὶ τὰ συνορίζοντα τῶν ἐθνῶν παρὰ τὴν Ποντικὴν θάλασσαν, ἡ δὲ Μακεδονία καὶ τὰ πλησιόχωρα τῶν ἐθνῶν Ἀντιπάτρῳ προσωρίσθη. τὰς δὲ κατὰ τὴν Ασίαν παραλελειμμένας σατραπείας ἔδοξε μὴ κινεῖν, ἀλλ᾽ ἐᾶν ὑπὸ τοὺς αὐτοὺς ἡγεμόνας τεταγμένας: ὁμοίως δὲ καὶ Ταξίλην καὶ Πῶρον κυρίους εἶναι τῶν ἰδίων βασιλειῶν, καθάπερ αὐτὸς Ἀλέξανδρος ἦν τεταχώς. τούτων δὲ τὴν συνορίζουσαν σατραπείαν τοῖς περὶ Ταξίλην βασιλεῦσι συνεχώρησε: τὴν δὲ παρὰ τὸν Καύκασον κειμένην, ὀνομαζομένην δὲ Παροπανισαδῶν προσώρισεν Ὀξυάρτῃ τῷ Βακτριανῷ βασιλεῖ, οὗ τὴν θυγατέρα Ῥωξάνην γεγαμηκὼς ἦν Ἀλέξανδρος. καὶ Σιβυρτίῳ μὲν ἔδωκεν Ἀραχωσίαν καὶ Κεδρωσίαν, Στασάνορι δὲ τῷ Σολίῳ τὴν Ἀρίαν καὶ Δραγγινήν, Φιλίππῳ δὲ προσώρισε Βακτριανὴν καὶ Σογδιανήν, Φραταφέρνῃ δὲ Παρθυαίαν καὶ Ὑρκανίαν καὶ Πευκέστῃ μὲν Περσίδα, Τληπολέμῳ δὲ Καρμανίαν, Ἀτροπάτῃ δὲ Μηδίαν, Ἄρχωνι δὲ τὴν Βαβυλωνίαν, Ἀρκεσιλάῳ δὲ Μεσοποταμίαν. Σέλευκον δ᾽ ἔταξεν ἐπὶ τὴν ἱππαρχίαν τῶν ἑταίρων, οὖσαν ἐπιφανεστάτην»
  3. Quintus Curtius' Histories of Alexander the Great, Loeb edition, στα λατινικά, κεφάλαιο 10 (εναλλακτικά: Quintus Curtius' Histories of Alexander the Great, στην The Latin Library.
  4. Αρριανός, Ι, 31
  5. Δέξιππος, «Τα Γεγονότα μετά τον Αλέξανδρο»