Σατράπης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Με τον όρο Σατράπης αποδόθηκε στην ελληνική γλώσσα η αρχαία περσική λέξη "χσαντράπ" (khshatra-pa)[1]. Ο Σατράπης ήταν ο διοικητής της Σατραπείας, ενός μεγάλου διοικητικού χώρου εντός του Βασιλείου των αρχαίων Περσών[2]. Ορίζετο από τον Βασιλέα και συνήθως ήταν μέλος της βασιλικής οικογένειας ή μέλος της περσικής αριστοκρατίας, πάντα της απολύτου εμπιστοσύνης του. Ο χρόνος άσκησης της εξουσίας των διοικητών αυτών ήταν αόριστος. Διοικητικά, θα μπορούσε να θεωρηθεί αντίστοιχος με το σημερινό όρο "Περιφερειάρχης". Ο Ισοκράτης στον "Πανηγυρικό" του ονομάζει τον Σατράπη με την ελληνική λέξη "επίσταθμος".

Στα καθήκοντα του Σατράπη προς τον Μεγάλο Βασιλέα, ήταν η στρατολόγηση οπλιτών, στρατιωτικές εκπαιδεύσεις, ετοιμότητα στρατιωτικών μονάδων της περιφέρειάς του, η συγκέντρωση και αποστολή φόρων κλπ[3]. Επίσης ο Σατράπης ασκούσε εντός της Σατραπείας του και δικαστική εξουσία επί αστικών και ποινικών υποθέσεων. Συνήθως οι Σατράπες επιλέγονταν από τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα της περιοχής τους[2]. Την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου ο θεσμός του σατράπη χρησιμοποίηθηκε στην οργάνωση της ανατολικής αυτοκρατορίας του ενώ την ρωμαϊκή περίοδο χαρακτήριζε τον Αρμένιο κυβερνήτη του αντίστοιχου κλίματος εντός της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας[4].

Έκφραση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σήμερα με τον όρο "σατράπη" χαρακτηρίζεται κυρίως άτομο που διαχειρίζεται κάποια εξουσία κατά τρόπο όμως έκδηλα αυθαίρετο και καταπιεστικό, π.χ. "αυτός ο εργολάβος είναι σκέτος σατράπης". Με πιο ευρεία έννοια "σατράπης" σημαίνει άτομο αυταρχικό, σκληρό και βίαιο[5].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Liddell, Henry G.· Scott, Robert (1 Απριλίου 2015). Λεξικόν της ελληνικής γλώσσης - 7ος τόμος. Pelekanos Books. ISBN 9786180400304. 
  2. 2,0 2,1 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 258, τομ. 30. 
  3. "Ποιήσας δὲ ταῦτα ἐν Πέρσῃσι ἀρχὰς κατεστήσατο εἴκοσι, τὰς αὐτοὶ καλέουσι σατραπηίας· καταστήσας δὲ τὰς ἀρχὰς καὶ ἄρχοντας ἐπιστήσας ἐτάξατο φόρους οἱ προσιέναι κατὰ ἔθνεά τε καὶ πρὸς τοῖσι ἔθνεσι τοὺς πλησιοχώρους προστάσσων, καὶ ὑπερβαίνων τοὺς προσεχέας τὰ ἑκαστέρω ἄλλοισι ἄλλα ἔθνεα νέμων. 2 ἀρχὰς δὲ καὶ φόρων πρόσοδον τὴν ἐπέτειον κατὰ τάδε διεῖλε. τοῖσι μὲν αὐτῶν ἀργύριον ἀπαγινέουσι εἴρητο Βαβυλώνιον σταθμὸν τάλαντον ἀπαγινέειν, τοῖσι δὲ χρυσίον ἀπαγινέουσι Εὐβοϊκόν...." - Ηρόδοτος, Θάλεια, 89
  4. «Γλωσσάρι: Σατράπης». Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού - Εύξεινος Πόντος. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2017. 
  5. «Παράλληλη αναζήτηση». www.greek-language.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2017. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]