Στρατάρχης της Πολωνίας
.JPG)
Ο Στρατάρχης της Πολωνίας (πολωνικά: Marszałek Polski) είναι ο υψηλότερος στρατιωτικός βαθμός στις Ένοπλες Δυνάμεις της Δημοκρατίας της Πολωνίας. Στη στρατιωτική ιεραρχία, κάτω από τον βαθμό του Στρατάρχη της Πολωνίας υπάρχουν οι βαθμίδες του στρατηγού και του ναυάρχου.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις 19 Μαρτίου 1920, ο Γιούζεφ Πιουσούτσκι αποδέχτηκε και ενέκρινε τον μοναδικό βαθμό του Πρώτου Στρατάρχη της Πολωνίας ως αρχιστράτηγου.[1] Την Κυριακή 14 Νοεμβρίου 1920, στην Πλατεία του Κάστρου της Βαρσοβίας, πραγματοποιήθηκε η τελετουργική απονομή του Σκήπτρου του Πρώτου Στρατάρχη της Πολωνίας στον Γιούζεφ Πιουσούτσκι. Το σκήπτρο, σύμβολο δύναμης και απόλυτης υπακοής, παραδόθηκε στον Ανώτατο Διοικητή των Πολωνικών Ενόπλων Δυνάμεων από έναν στρατιώτη πρώτης γραμμής. Το σκήπτρο καθαγιάστηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Στανίσουαφ Γκαλ κατά τη διάρκεια της Λειτουργίας.
Στις 13 Απριλίου 1923, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Πολωνίας, Στανίσουαφ Βοϊτσεχόφσκι μετά από αίτημα του Υπουργού Στρατιωτικών Υποθέσεων, Στρατηγού Καζίμιες Σοσνκόφσκι και του Υποστράτηγου Βουαντίσουαφ Σικόρσκι, διόρισε τον Στρατάρχη της Γαλλίας, Φερντινάν Φος, ως Στρατάρχη της Πολωνίας. Στις 15 Απριλίου 1923, ο Στράτηγος Καζίμιες Σοσνκόφσκι του παρουσίασε το βαθμό.
Στις 10 Νοεμβρίου 1936, ο Πρόεδρος της Πολωνίας, Ιγκνάτσι Μοστσίτσκι διόρισε τον Έντβαρντ Ριντζ-Σμίγκουι ως Αντιστράτηγο και Στρατάρχη της Πολωνίας και του απένειμε το Τάγμα του Λευκού Αετού.[2] Το σκήπτρο του Στρατάρχη της Πολωνίας καθαγιάστηκε στο παρεκκλήσι του Βασιλικού Κάστρου της Βαρσοβίας. Η τελετή παράδοσης του στον Ριντζ-Σμίγκουι έγινε στην αυλή του Βασιλικού Κάστρου. Σε αυτήν συμμετείχαν εκπρόσωποι του Υπουργικού Συμβουλίου, αντιπροσωπείες των στρατιωτικών συνταγμάτων, κληρικοί, στρατιωτικοί ακόλουθοι και σημαιοφόροι του στρατού. Ο διορισμός του Ριντζ-Σμίγκουι στον υψηλότερο στρατιωτικό βαθμό στον Πολωνικό Στρατό έγινε δεκτός αρνητικά από μέρος του στρατοπέδου Σανάτσια. Ειδικά τα «παλιά» μέλη του Πιουσούτσκι πίστευαν ότι αυτή η τιμή ανήκε μόνο στον Γιούζεφ Πιουσούτσκι και ο Ριντζ-Σμίγκουι δεν άξιζε μια τέτοια διάκριση. Ο Βαλέρι Σουάβεκ θεώρησε την ημερομηνία διορισμού του νέου Στρατάρχη της Πολωνίας ως την πιο θλιβερή μέρα στη ζωή του.[3] Οι αντίπαλοι αποκαλούσαν ειρωνικά τη διπλή θέση του Ριντζ-Σμίγκουι.[4]
| # | Ονοματεπώνυμο | Ημερομηνία ανάθεσης | Σχόλια |
|---|---|---|---|
| 1. | 
|
19 Μαρτίου 1920 | Ο πρώτος Στρατάρχης της Πολωνίας |
| 2. | 
|
13 Απριλίου 1923 | επίσης Στρατάρχης της Γαλλίας και Στρατάρχης της Μεγάλης Βρετανίας |
| 3. | 
|
10 Νοεμβρίου 1936 | |
| 4. | 
|
3 Μαΐου 1945 | |
| 5. | 
|
5 Νοεμβρίου 1949 | επίσης Στρατάρχης της Σοβιετικής Ένωσης |
| 6. | 
|
7 Οκτωβρίου 1963 |
Βασικές αρχές του βαθμού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όταν ο Γιούζεφ Πιουσούτσκι διορίστηκε στο στρατιωτικό βαθμό του Πρώτου Στρατάρχη της Πολωνίας, δεν υπήρχαν κανονισμοί που να ρυθμίζουν αυτό το θέμα. Ειδικότερα, η βάση για μια τέτοια πράξη δεν θα μπορούσε να είναι οι διατάξεις του νόμου για τον καθορισμό της αρχαιότητας και την ανάθεση βαθμών αξιωματικών στον Πολωνικό Στρατό της 2ας Αυγούστου 1919, τις οποίες επικαλέστηκε η Γενική Επιτροπή Επαλήθευσης, η οποία δεν προέβλεπε τον στρατιωτικό βαθμό του στρατάρχη και επέτρεψε την αναγνώριση των πολεμικών αξιών, επαληθεύοντας τον Συνταγματάρχη Γιούζεφ Πιουσούτσκι στο βαθμό του δεύτερου αντιστράτηγου το πολύ.
Σύμφωνα με το άρθ. 39 του νόμου για τα βασικά καθήκοντα και τα δικαιώματα των αξιωματικών του Πολωνικού Στρατού της 23ης Μαρτίου 1922, ο βαθμός του Στρατάρχη της Πολωνίας μπορούσε να απονεμηθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Πολωνίας για εξαιρετικές ικανότητες στην υπεράσπιση της πατρίδας. Ο Φερντινάν Φος διορίστηκε με τον παραπάνω τρόπο.
Ο ισχύων και μη χρησιμοποιημένος ακόμη νομικός κανονισμός σχετικά με τον διορισμό του Στρατάρχη της Πολωνίας στο στρατιωτικό βαθμό είναι ο νόμος για την άμυνα της πατρίδας της 11ης Μαρτίου 2022. Σύμφωνα με το άρθ. 135 ενότητα 4 αυτού του νόμου, ο υψηλότερος στρατιωτικός βαθμός στην Πολωνία είναι ο Στρατάρχης της Πολωνίας. Σύμφωνα με το άρθ. 140 ενότητα 4 του παρόντος νόμου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Πολωνίας, κατόπιν αιτήματος του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, διορίζει έναν αξιωματικό με στρατιωτικό βαθμό στρατηγού στο στρατιωτικό βαθμό του Στρατάρχη της Πολωνίας για εξαιρετικές υπηρεσίες στις Ένοπλες Δυνάμεις της Δημοκρατίας της Πολωνίας.[5]
Σύμφωνα με την τρέχουσα αντίληψη αυτής της πιθανότητας, ο διορισμός στο στρατιωτικό βαθμό του Στρατάρχη της Πολωνίας θεωρείται δυνατός μόνο σε περίπτωση πολέμου ή σε σχέση με μια επιτυχημένη εκστρατεία.
Επίδοξοι Στρατάρχες της Πολωνίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο βαθμός του Στρατάρχη της Πολωνίας είχε επίσης προγραμματιστεί να απονεμηθεί στον Στρατηγό Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι. Τη δεκαετία του 1970, τέτοιες προθέσεις υπήρχαν στην κορυφή των κομματικών και κρατικών αρχών. Για διάφορους λόγους και λόγω της απροθυμίας του Στρατηγού Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι, δεν έγινε απονομή.[6] Στη συνέχεια, το 1983, το Επαρχιακό Εθνικό Συμβούλιο στο Μπιαουίστοκ, παρά την έλλειψη τέτοιων αρμοδιοτήτων, πρότεινε επίσης την απονομή του βαθμού του Στρατάρχη της Πολωνίας στον Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι. Και αυτή τη φορά ο Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι αρνήθηκε.[7]
Το 1990, η πολωνική εξόριστη κυβέρνηση θέλησε να προωθήσει τον Στρατηγό Στανίσουαφ Μάτσεκ στο βαθμό του Στρατάρχη της Πολωνίας, αλλά ο 98χρονος αρνήθηκε.[8]
Στις 3 Μαΐου 1979, ο αυτοαποκαλούμενος Πρόεδρος της Ελεύθερης Πολωνίας στην Εξορία, Γιούλιους Νοβίνα-Σοκολνίτσκι, διόρισε τον Στρατηγό Αντόνι Ζντρογέφσκι ως Στρατάρχη της Πολωνίας. Αυτή η προαγωγή, όπως και άλλες υποψηφιότητες που δόθηκαν από τον αυτοαποκαλούμενο πρόεδρο, δεν αναγνωρίστηκε ποτέ από τις αρχές της εξόριστης Δημοκρατίας της Πολωνίας, της Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας ή της Τρίτης Πολωνικής Δημοκρατίας.[9]
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Dekret L. 2093 Wodza Naczelnego z 19 marca 1920 (Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 12 z 3 kwietnia 1920 r.) – «Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa» (στα Πολωνικά).
- ↑ Mirowicz, Ryszard (1988). Edward Rydz-Śmigły. Działalność wojskowa i polityczna. Βαρσοβία: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych. σελ. 130. ISBN 83-202-0603-0.
- ↑ Watt, Richard M. (2005). Gorzka chwała. Polska i jej los 1918-1939. Βαρσοβία: Andrzej Findeisen – A.M.F. Plus Group. ISBN 83-921401-3-3.
- ↑ Polskie piekiełko. Obrazy z życia elit emigracyjnych 1939-1945. Βαρσοβία: Bellona. 2012. σελ. 116. ISBN 978-83-11-12301-4.
- ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 655 ze zm., https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220000655
- ↑ Janusz Rolicki: Edward Gierek. Przerwana dekada (wywiad rzeka), Wydawnictwo Fakt, Βαρσοβία, 1990.
- ↑ Wojciech Jaruzelski – Sylwetka, http://ludzie.wprost.pl/sylwetka/Wojciech-Jaruzelski/
- ↑ P. Potomski, Generał broni Stanisław Maczek 1892-1994, Βαρσοβία 2012, σελ. 111.
- ↑ [Tomasz Lenczewski] Jan Strzemieniewski, „Generałowie” Juliusza Nowina-Sokolnickiego 1973–1990, „Mars” Problematyka i historia wojskowości. Studia i materiały Nr 13 z 2002 roku.