Σαντριντίν Αϊνί

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σαντριντίν Αϊνί
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Садриддин Айнӣ (Τατζικικά)
Γέννηση15ιουλ. / 27  Απριλίου 1878γρηγ.[1]
Μπουχάρα[1]
Θάνατος15  Ιουλίου 1954[2][1][3]
Ντουσαμπέ[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΤατζίκ γλώσσα[1]
Ουζμπεκική γλώσσα[1]
περσικά[4][1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής[1]
δημοσιογράφος[1]
ιστορικός[1]
συγγραφέας[1]
καθηγητής[1]
λεξικογράφος[1]
κριτικός λογοτεχνίας[1]
πολιτικός
πεζογράφος
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚομμουνιστικό Κόμμα του Τατζικιστάν και Κομμουνιστικό Κόμμα Σοβιετικής Ένωσης
Οικογένεια
ΤέκναKamal Ayni
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος του Ανώτατου Σοβιέτ της Σοβιετικής Ένωσης
Βραβεύσειςβραβείο Στάλιν (1950)
τάγμα του Λένιν
τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας
Ήρωας του Τατζικιστάν
μετάλλιο "Για ηρωική εργασία στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο 1941-1945"
Τάγμα Διακεκριμένων Υπηρεσιών
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Σαντριντίν Αϊνί (τατζ. Садриддин Айнӣ, περσ. صدرالدين عينى, Απρίλιος 187815 Ιουλίου 1954) ήταν Τατζίκος συγγραφέας και διανοούμενος, που έγραψε ποίηση και πεζογραφία, ενώ επιπλέον ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία, την ιστορία και τη λεξικογραφία. Θεωρείται από αρκετούς ως εθνικός ποιητής του Τατζικιστάν, από κοινού με τον Γκουλναζάρ Κελντί, και ως ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς στην ιστορία της χώρας.

Ο Αϊνί γεννήθηκε από γονείς αγρότες στο χωριό Σοκταρέ του τότε Εμιράτου της Μπουχάρας. Ορφάνεψε σε ηλικία 12 ετών, οπότε μετακομίσε στο σπίτι του μεγαλύτερου αδελφού του στην Μπουχάρα, όπου πήγε σε μουσουλμανικό θρησκευτικό σχολείο (μαντράσα) και έμαθε να γράφει στην αραβική γλώσσα.[5]

Στις αρχές της δεκαετίας του 1920 ο Αϊνί βοήθησε στη διάδοση της Οκτωβριανής Επαναστάσεως στο Ουζμπεκιστάν και στο Τατζικιστάν. Το 1934 παρακολούθησε το Συνέδριο Σοβιετικών Συγγραφέων ως ο αντιπρόσωπος του Τατζικιστάν. Προφασιζόμενος την εθνική ταυτότητα των κειμένων του, μπόρεσε να αποφύγει τη σοβιετική λογοκρισία, η οποία σίγασε πολλούς διανοούμενους της Κεντρικής Ασίας. Διετέλεσε μέλος του Ανωτάτου Σοβιέτ του Τατζικιστάν επί εικοσαετία και υπήρξε ο πρώτος πρόεδρος της Τατζικικής Ακαδημίας Επιστημών στην ιστορία της, ενώ τιμήθηκε τρεις φορές με το Τάγμα του Λένιν, το ανώτερο παράσημο στη Σοβιετική Ένωση.

Ο Αϊνί έδωσε ώθηση στην τατζικική γραμματεία το 1927 με τη συγγραφή και έκδοση του Ντοχούντα, του πρώτου ίσως μυθιστορήματος γραμμένου στη γλώσσα των Τατζίκων. Το 1934 και το 1935 ο σημαντικός Ρώσος σκηνοθέτης Λεβ Κουλέσωφ εργάσθηκε επί διετία στο Τατζικιστάν γυρίζοντας μια ομώνυμη κινηματογραφική ταινία βασισμένη στο μυθιστόρημα αυτό, αλλά το εγχείρημα θεωρήθηκε από τις αρχές ότι πιθανώς να υπέθαλπε τον τατζικικό εθνικισμό και έτσι το σταμάτησαν.[6] Τα τετράτομα Απομνημονεύματα (Yoddoshtho) του Αϊνί, που ολοκληρώθηκαν το 1949-1954, είναι γνωστά και πολυδιαβασμένα στη χώρα του.

Τα πρώτα ποιήματα του Αϊνί είχαν θέμα τον έρωτα και τη φύση, αλλά μετά την εθνική αφύπνιση στο Τατζικιστάν η θεματική του μετατοπίσθηκε στη νέα εποχή και την εργατική τάξη. Τα γραπτά του επέκριναν συχνά τον Εμίρη της Μπουχάρα Μοχάμεντ Αλίμ Χαν. Δύο γνωστά έργα του είναι Ο σκλάβος και Οι εκτελεστές της Μπουχάρα.

Ο Αϊνί πέθανε σε ηλικία 76 ετών στην Ντουσαμπέ, όπου υπάρχει ένα μαυσωλείο προς τιμή του.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το λήμμα «Αϊνί Σαντριτίν» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 2, σελ. 799

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]