Μάχη της Χρυσόπολης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χάλκινος φόλλις του Κωνσταντίνου Α΄ (π. 337), που δείχνει μία απεικόνιση του λαβάρου με το ΧΡ να πατά ένα φίδι. Επιγρ.: CONSTANTINVS MAX. AVG. / SPES PVBLICA. CONS[TANTINOPLE]. 2,97 γραμμ., 18 χλστ.
Ο Λικίνιος και ο oμώνυμος γιος του, που απεικονίζονται με φωτοστέφανα, σε ένα χρυσό νόμισμα 4 aureus. Επιγρ.: DD NN LICINIVS P F AVG ET LICINIVS CAESAR. Νικομήδεια, 320 μΧ, 35 χλστ., 21,06 γραμμ.

Η Μάχη της Χρυσόπολης διεξήχθη στις 18 Σεπτεμβρίου 324 στη Χρυσόπολη (βυζαντινό Σκούταρι, σημερινό Ουσκουντάρ), κοντά στη Χαλκηδόνα (σημερινό Kαντίνιοϊ), μεταξύ των δύο Ρωμαίων Αυτοκρατόρων Κωνσταντίνου Α΄ και Λικίνιου. Η μάχη ήταν η τελική συνάντηση των δύο Αυτοκρατόρων. Μετά την ήττα τού ναυτικού του στη μάχη του Ελλήσποντου, ο Λικίνιος απέσυρε τις δυνάμεις του από την πόλη του Βυζαντίου πέρα από το Βόσπορο, στη Χαλκηδόνα της Βιθυνίας. Ο Κωνσταντίνος Α΄ τον ακολούθησε και κέρδισε την επόμενη μάχη. Αυτό άφησε τον Κωνσταντίνο Α΄ ως μοναδικό Αυτοκράτορα, τερματίζοντας την περίοδο της Τετραρχίας.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ναυτικό του Λικίνιου είχε υποστεί μία καταστροφική ήττα στη μάχη του Ελλήσποντου. Ο ναύαρχός του Άβαντος, είχε νικηθεί από τον γιο τού Κωνσταντίνου Α΄, τον καίσαρα Κρίσπο, παρά τον σαφώς μικρότερο στόλο του τελευταίου. [1] [2] Μετά από αυτή τη ναυτική νίκη, ο Κωνσταντίνος Α΄ πέρασε στη Μ. Ασία. Ένας στρατός, υπό τη διοίκηση του νεοδιορισμένου συναυτοκράτορα του Λικίνιου Μαρτινιανού, φρουρούσε την ακτή στη Λάμψακο στον Ελλήσποντο. Ο Κωνσταντίνος Α΄ είχε έναν στολίσκο ελαφρών μεταφορών, που είχε φτιαχτεί στον Βόσπορο, επιτρέποντάς του να αποφύγει εντελώς αυτόν τον στρατό, όταν περνούσε στη Μ. Ασία. [3]

Μετά την καταστροφή των ναυτικών του δυνάμεων, ο Λικίνιος εκκένωσε τη φρουρά τού Βυζαντίου και στη συνέχεια εντάχθηκε στον κύριο στρατό του στη Χαλκηδόνα στην ασιατική ακτή του Βοσπόρου. Από εκεί κάλεσε επίσης τις δυνάμεις του Μαρτινιανού και μία ομάδα Βησιγότθων βοηθών, υπό τον αρχηγό τους Aliquaca (ή Alica), για να ενισχύσουν τον κύριο στρατό του, καθώς είχε εξαντληθεί από την προηγούμενη ήττα του στη μάχη της Αδριανούπολης . [4] [5] Δεν είναι σαφές, εάν οι δυνάμεις του Μαρτινιανού έφτασαν στον Λικίνιο πριν από τις 18 Σεπτεμβρίου, όταν ο Λικίνιος ήλθε σε μάχη με τον Κωνσταντίνο. [6]

Η μάχη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο στρατός του Κωνσταντίνου Α΄ αποβιβάστηκε στην ασιατική ακτή του Βοσπόρου, σε ένα μέρος που ονομαζόταν Ιερό Ακρωτήριο και βάδισε νότια προς τη Χαλκηδόνα. Ο Λικίνιος κίνησε τον στρατό του λίγα μίλια βορειότερα προς τη Χρυσόπολη. Ο στρατός του Κωνσταντίνου Α΄ έφτασε στα περίχωρα της Χρυσόπολης πριν από τις δυνάμεις του Λικίνιου. Μετά από μία υποχώρηση στη σκηνή του για να αναζητήσει θεϊκή καθοδήγηση, ο Κωνσταντίνος Α΄ αποφάσισε να αναλάβει την πρωτοβουλία. [5]

Η θρησκευτική πτυχή της σύγκρουσης αντικατοπτρίστηκε στον Λικίνιο, που σχεδίασε τις γραμμές μάχης του με τις εικόνες των ειδωλολατρικών θεών της Ρώμης να εμφανίζονται σε περίοπτη θέση, ενώ ο στρατός του Κωνσταντίνου Α΄ πολέμησε κάτω από το ως φυλαχτό χριστιανικό του λάβαρον, που έφερε το ΧΡ. Ο Λικίνιος είχε αναπτύξει έναν δεισιδαιμονικό τρόμο για το λάβαρο και απαγόρευσε στα στρατεύματά του να τού επιτεθούν ή ακόμη και να το κοιτάξουν απευθείας. [5]

Ο Κωνσταντίνος Α΄ φαινομενικά απέφυγε κάθε λεπτό ελιγμό, εξαπέλυσε μία ενιαία μαζική κατά μέτωπο επίθεση στα στρατεύματα του Λικίνιου και τα κατατρόπωσε. [5] [7] Κέρδισε μία αποφασιστική νίκη σε μία πολύ μεγάλης κλίμακας μάχη. Σύμφωνα με τον ιστορικό Ζώσιμο του 5ου αιώνα, «στη Χρυσόπολη έγινε μεγάλη σφαγή». [8] Ο Λικίνιος αναφέρεται ότι έχασε 25.000 με 30.000 άνδρες, με χιλιάδες άλλους να υποχωρούν και να φεύγουν κατά τη συμπλοκή. [9] Ο Λικίνιος κατάφερε να διαφύγει και συγκέντρωσε περίπου 30.000 από τους επιζώντες στρατιώτες του στην πόλη της Νικομήδειας. [10]

Συνέπεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναγνωρίζοντας ότι οι δυνάμεις του που επέζησαν στη Νικομήδεια δεν μπορούσαν να σταθούν ενάντια στον νικηφόρο στρατό του Κωνσταντίνου Α΄, ο Λικίνιος πείστηκε να αφεθεί στο έλεος τού εχθρού του. Η Κωνσταντία, ετεροθαλής αδελφή του Κωνσταντίνου και σύζυγος του Λικίνιου, ενήργησε ως μεσάζων. Αρχικά, υποχωρώντας στις παρακλήσεις της αδελφής του, ο Κωνσταντίνος χάρισε τη ζωή του κουνιάδου του, αλλά λίγους μήνες αργότερα διέταξε την εκτέλεσή του, παραβιάζοντας έτσι τον επίσημο όρκο του. Αυτό συνέβη, επειδή ο Λικίνιος ήταν ύποπτος για προδοτικές ενέργειες και η διοίκηση του στρατού πίεζε την εκτέλεσή του. [11] Ένα χρόνο αργότερα, ο γιος του Λικινίου και ανιψιός του Κωνσταντίνου Α΄, ο Λικινιανός, έπεσε επίσης θύμα του θυμού ή των υποψιών του Αυτοκράτορα. Εκτελέστηκε το 326 και αφαιρέθηκε το όνομά του από τις επίσημες επιγραφές. [12]

Νικώντας τον τελευταίο του εχθρό, τον Λικίνιο, ο Κωνσταντίνος Α΄ έγινε ο μοναδικός Αυτοκράτορας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο πρώτος τέτοιος μετά την ανάδειξη του Μαξιμιανού στο καθεστώς του συναυγούστου από τον Διοκλητιανό τον Απρίλιο του 286 [13].Μετά την κατάκτηση του ανατολικού τμήματος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο Κωνσταντίνος Α΄ πήρε τη σημαντική απόφαση να δώσει νέα πρωτεύουσα στην Αυτοκρατορία ως σύνολο. Επέλεξε την πόλη του Βυζαντίου, που μετονομάστηκε Νέα Ρώμη ως τόπο της νέας αυτής ίδρυσης. [14]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Faith and Practice in the Early Church: Foundations for Contemporary Theology – Page 201 by Carl A. Volz
  2. ↑ History of the Later Roman Empire, Ad 284–622 Lpc: AD 285–479 – Page 66 by Stephen [VNV] Mitchell
  3. ↑ Grant (1985), p. 236
  4. ↑ Grant (1993), p. 47
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Odahl, p. 180
  6. ↑ Lenski, p. 76
  7. ↑ Eusebius, ch. 17.
  8. ↑ Zosimus 2.22.7.
  9. ↑ Grant (1993), pp. 46–47
  10. ↑ Parker and Warmington, p. 261
  11. ↑ Odahl, p. 160
  12. ↑ Grant (1993), pp. 47–48
  13. ↑ Dunstan, p. 436
  14. ↑ Stephenson, p. 190

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρωταρχικές πηγές

  • Eusebius, Life of Constantine, Μετάφραση Ernest Cushing Richardson, From Nicene and Post-Nicene Fathers, Second Series, Vol. 1, Επιμέλεια Philip Schaff και Henry Wace. Buffalo, NY: Christian Literature Publishing Co. (1890).
  • Zosimus, Historia nova, αγγλική μετάφραση: RT Ridley, Zosimus: New History, Byzantina Australiensia 2, Canberra (1982).

Δευτερεύουσες πηγές

  • Dunstan, WE (2010) Rome, Rowman & Littlefield Publishers, Lanham MD(ISBN 9780742568341)
  • Grant, Michael (1985), The Roman Emperors: A biographical Guide to the Rulers of Imperial Rome 31 BC-AD 476, Λονδίνο.(ISBN 0-297-78555-9)ISBN 0-297-78555-9
  • Grant, Michael (1993), The Emperor Constantine, Λονδίνο.(ISBN 0-7538-0528-6)ISBN 0-7538-0528-6
  • Lenski, Noel E. (2011) The Cambridge Companion to the Age of Constantine, Cambridge University Press.
  • Odahl, CM, (2004) Constantine and the Christian Empire, Routledge 2004.(ISBN 0-415-17485-6)ISBN 0-415-17485-6
  • Parker, HMD and Warmington, BH (1958) A History of the Roman World from AD 138 to 337, Methuen.
  • Stephenson, P. (2009) Constantine: Unconquered Emperor, Christian Victor, Quercus, Λονδίνο
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μάχη_της_Χρυσόπολης&oldid=9465174"