Μάχη της Αλεσίας
| Η μάχη της Αλεσίας | |||
|---|---|---|---|
 Ο Βερκιγγετόριξ παραδίδει τα όπλα του στον Ιούλιο Καίσαρα | |||
| Χρονολογία | 52 π.Χ. | ||
| Τόπος | Αλίζ-Σαιντ-Ρεν, Γαλλία 47°32′13″N 4°30′00″E / 47.537°N 4.5°EΣυντεταγμένες: 47°32′13″N 4°30′00″E / 47.537°N 4.5°E | ||
| Έκβαση | Ρωμαϊκή νίκη | ||
| Αντιμαχόμενοι | |||
| Ηγετικά πρόσωπα | |||
Η μάχη της Αλεσίας ήταν η αποφασιστική μάχη στο τέλος του Γαλατικού Πολέμου το καλοκαίρι του 52 π.Χ. ανάμεσα στα στρατεύματα του Ρωμαίου στρατηγού Ιουλίου Καίσαρα και τους συνασπισμένους Γαλάτες (Κέλτες) με επικεφαλής τον Βερκιγγετόριγα. Νικητής της μάχης ήταν ο Καίσαρ, ο οποίος προσάρτησε έτσι τη Γαλατία στη Ρώμη για αιώνες.
Το γεγονός περιγράφεται από αρκετούς αρχαίους συγγραφείς αλλά και τον ίδιο τον Καίσαρα στο έργο του Απομνημονεύματα περί του Γαλατικού πολέμου.
Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ιούλιος Καίσαρ, ως Ρωμαίος ανθύπατος, εισέβαλε στη Γαλατία το 58 π.Χ. με αφορμή την παροχή βοήθειας σε γαλατικά φύλα που απειλούνταν από τις μεταναστευτικές διαθέσεις γερμανικών φύλων από τα ανατολικά. Ύστερα από σειρά συγκρούσεων, με διάφορες γαλατικές και γερμανικές φυλές, επικρατούσε σχετική σταθερότητα και φαινόταν ότι ο Καίσαρ είχε κατακτήσει τη Γαλατία. Οι Γαλάτες έως τότε αδυνατούσαν να συνασπιστούν εναντίον του κοινού εχθρού και πολλές φυλές βρίσκονταν σε εμφύλιο πόλεμο μεταξύ τους.
Το 52 π.Χ., ο Καίσαρας βρισκόταν στην Εντεύθεν των Άλπεων Γαλατία. Η απουσία του έγινε γνωστή ανάμεσα στους Γαλάτες ηγέτες, οι οποίοι πιστεύοντας ότι οι υποθέσεις του θα τον κρατούσαν για καιρό μακριά, αποφάσισαν να συνασπισθούν και να εξεγερθούν κατά της ρωμαϊκής κυριαρχίας. Είχε εμφανιστεί ένας νέος ηγέτης, νεαρός ευγενής, μέλος της φυλής των Αρβέρνων, ο Βερκιγγετόριξ, ο οποίος ηγήθηκε της εξέγερσης. Ο Βερκιγγετόριξ ήρθε σε επικοινωνία με άλλα γαλατικά φύλα και δημιουργήθηκε έτσι ένας συνασπισμός κατά των Ρωμαίων. Η εξέγερση άρχισε με την επίθεση κατά των γαλατικών φυλών που είχαν μείνει πιστές στον Καίσαρα.
Η πολιορκία της Αλεσίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όταν ο Καίσαρας πληροφορήθηκε σχετικά, συγκέντρωσε τις λεγεώνες του και εισέβαλε στη Γαλατία. Με συνεχείς νίκες κατάφερε να απωθήσει τα γαλατικά στρατεύματα που αριθμούσαν περί τις 80.000 άνδρες, οι οποίοι κλείστηκαν στην οχυρωμένη πόλη Αλεσία. Έτσι άρχισε η πολιορκία της Αλεσίας από τις ρωμαϊκές λεγεώνες που αριθμούσαν περί τους 30.000 άνδρες. Η πολιορκία προβλεπόταν δύσκολη για τους Ρωμαίους, αφενός λόγω του μεγάλου αριθμού των υπερασπιστών της πόλης, αφετέρου λόγω των ισχυρών τειχών της Αλεσίας. Επί πλέον, τα ρωμαϊκά στρατεύματα αντιμετώπιζαν προβλήματα επισιτισμού, καθώς οι Γαλάτες είχαν εφαρμόσει τη στρατηγική της καμμένης γης, πυρπολώντας τις πόλεις και ερημώνοντας τη γη ώστε να εμποδίσουν τον ανεφοδιασμό των ρωμαϊκών λεγεώνων. Ακόμη χειρότερα, οι Ρωμαίοι αντιμετώπιζαν τον κίνδυνο επίθεσης στα νώτα τους από Γαλάτες από άλλες περιοχές της Γαλατίας, που πλησίαζαν για ενίσχυση των πολιορκημένων. Για να αντιμετωπίσει τον διπλό κίνδυνο να βάλλεται ο στρατός του από δύο πλευρές, ο Καίσαρας κατασκεύασε διπλά τείχη, ένα τείχος προς την πλευρά της πόλης και δεύτερο προς την εξωτερική πλευρά και μέσα στα τείχη έκλεισε τις λεγεώνες του, διότι αν οι γαλατικές δυνάμεις ενώνονταν, θα είχε λήξει ο πόλεμος με ολοκληρωτική καταστροφή του.[1] Επίσης ανήγειρε 23 οχυρά επί της πολιορκητικής περιμέτρου. Έτσι κατόρθωσε να ανταποκριθεί σε δύο μέτωπα, το πρώτο εναντίον των πολιορκημένων και το δεύτερο εναντίον των γαλατικών ορδών.
Αλλά και οι πολιορκημένοι είχαν επίσης επισιτιστικά προβλήματα και όταν η κατάσταση οξύνθηκε, ο Βερκιγγετόριξ ζήτησε από τον Καίσαρα να αποχωρήσει ο άμαχος πληθυσμός με την ελπίδα ότι οι Ρωμαίοι θα τους εξασφάλιζαν τροφή. Επειδή όμως οι Ρωμαίοι αντιμετώπιζαν το ίδιο πρόβλημα, αυτό δεν κατέστη δυνατό και χιλιάδες αμάχων πέθαναν από την πείνα ανάμεσα στα τείχη της Αλεσίας και στα ρωμαϊκά τείχη.[2]
Όταν έφθασαν οι ενισχύσεις των Γαλατών έξω από την Αλεσία, υπό την ηγεσία του Κομμίου επιτέθηκαν στις ρωμαϊκές εξωτερικές οχυρώσεις, ενώ οι πολιορκημένοι επιτέθηκαν από την πόλη. Οι Ρωμαίοι βρέθηκαν σε πολύ δύσκολη θέση και οι απώλειες εκατέρωθεν ήταν τεράστιες.
Ο Καίσαρας και τα ρωμαϊκά στρατεύματα στον αγώνα αυτόν που διήρκεσε 7 εβδομάδες έδειξαν φοβερή ευψυχία και κατάφεραν να εκδιώξουν τους εκ των νώτων επιτιθέμενους Γαλάτες. Οι πολιορκημένοι αναγκάστηκαν τότε να παραδοθούν. Ο Βερκιγγετόριξ παραδόθηκε ο ίδιος στον Καίσαρα, ελπίζοντας ότι θα περιόριζε την τιμωρία των ανδρών του.[3]
Συνέπειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η μάχη της Αλεσίας αποδείχτηκε το τέλος της γενικευμένης και οργανωμένης αντίστασης κατά της εισβολής του Καίσαρα στη Γαλατία, ήταν δε το αποφασιστικό σημείο των Γαλατικών Πολέμων, που ήδη διαρκούσαν τότε 6 έτη και σηματοδότησε ουσιαστικά την αρχή της ρωμαϊκής διοίκησης στη Γαλατία έως και τον 5ο αιώνα μ.Χ.
Η αρχαία πόλη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Αλεσία βρισκόταν στην περιοχή της σημερινής κοινότητας Αλίζ-Σαιντ-Ρεν, στο νομό Κοτ-ντ'Ορ, στην περιοχή Βουργουνδία-Φρανς-Κοντέ. Ήταν πρωτεύουσα της γαλατικής φυλής των Μανδουβίων. Ήταν ήδη γνωστή στους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς που την ονόμαζαν «απάσης της Κελτικής εστίαν»[4] και θεωρούσαν ως ιδρυτή της τον Ηρακλή.
Η αρχαία πόλη αποκαλύφθηκε με ανασκαφές που έγιναν από το 1861 έως το 1865, με εντολή του αυτοκράτορα Ναπολέοντα Γ'. Καταλάμβανε μια έκταση 2.000 Χ 800 μέτρων στην κορυφή του βουνού Ωξουά. Στις ανασκαφές βρέθηκαν η πόλη και τα μνημεία της αλλά και τα οχυρωματικά έργα των Ρωμαίων καθώς και όπλα και αντικείμενα των στρατιωτών.[2]