Κυριάκος Κ. Νικολάου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κυριάκος Κώστα Νικολάου
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Κυριάκος Κώστα Νικολάου (Ελληνικά)
Γέννηση5  Ιουλίου 1946[1]
Δήμος Καραβά[2][3]
ΥπηκοότηταΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής και Κύπρος
ΣπουδέςΠανεπιστημιακό Κολλέγιο Λονδίνου, Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, Πανεπιστήμιο Κολούμπια και Πανεπιστήμιο του Λονδίνου
ΒραβεύσειςΜετάλλιο Βενιαμίν Φραγκλίνος (2011), βραβείο Ερνστ Σέρινγκ (2001), βραβείο της Αμερικανικής Εταιρείας Χημείας για δημιουργική εργασία στη συνθετική οργανική χημεία (1993), βραβείο Βολφ στη Χημεία (2016), Arthur C. Cope Award (2005), Inhoffen-Medaille (1996), August Wilhelm von Hofmann Medal (2008), Βραβείο εκατονταετηρίδας της Βασιλικής Εταιρείας Χημείας (2001), επίτιμος διδάκτωρ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, επίτιμος διδάκτωρ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών, αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (2013), honorary doctor of the Sapienza University of Rome, Linus Pauling Award (1996), Ernest Guenther Award (1996), Υποτροφία Γκούγκενχαϊμ, Chemical Pioneer Award (1996), Tetrahedron Prize (2002), Clarivate Citation Laureates (2002), William H. Nichols Medal (1996) και Camille Dreyfus Teacher-Scholar Awards
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςχημεία
Αξίωμαμέλος της Ακαδημίας Αθηνών
Ιδιότηταχημικός και διδάσκων πανεπιστημίου
Ακαδημαϊκός τίτλοςδιδάκτωρ φιλοσοφίας

Ο Κυριάκος Κ. Νικολάου (Kyriacos Costa Nicolaou, 5 Ιουλίου 1946) είναι Κύπριος και Αμερικανός χημικός, γνωστός για τις έρευνές του στην ολική χημική σύνθεση φυσικών προϊόντων. Σήμερα είναι καθηγητής στην έδρα Wiess της Χημείας στο Πανεπιστήμιο Ράις, έχοντας κατά το παρελθόν διδάξει και ερευνήσει στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Σκριπς/Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο και στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νικολάου γεννήθηκε στον Καραβά της επαρχίας Κερύνειας, όπου μεγάλωσε και τελείωσε το σχολείο. Το 1964 πήγε στην Αγγλία, όπου έμεινε δύο χρόνια μαθαίνοντας τη γλώσσα και προετοιμαζόμενος για πανεπιστήμιο. Σπούδασε χημεία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (πτυχίο το 1969) και πήρε το διδακτορικό του το 1972 από το Πανεπιστημιακό Κολέγιο Λονδίνου με επιβλέποντες καθηγητές τους F. Sondheimer και P.J. Garratt. Το ίδιο έτος μετακόμισε στις ΗΠΑ και, μετά από μεταδιδακτορική έρευνα στα πανεπιστήμια Κολούμπια (1972-1973) και Χάρβαρντ (1973-1976, με τον καθηγητή Ελάιας Τζέιμς Κόρυ), έγινε καθηγητής στην έδρα Rhodes-Thompson της Χημείας στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια.

Το 1989 μετακόμισε στο Σαν Ντιέγκο, καθώς ανέλαβε μία διπλή θέση στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, ως καθηγητής της χημείας, και στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Σκριπς, όπου έγινε και πρόεδρος του Τμήματος Χημείας. Το 1996 διορίσθηκε καθηγητής της Χημικής Βιολογίας στο Ινστιτούτο Skaggs Χημικής Βιολογίας του Σκριπς. Από το 2005 ως το 2011 διεύθυνε το Εργαστήριο Χημικής Συνθέσεως στο ICES-A*STAR, στη Σιγκαπούρη. Το 2013 πήγε στο Πανεπιστήμιο Ράις, στο Τέξας.

Η ομάδα του Νικολάου ερευνά στο πεδίο της οργανικής χημείας, με ερευνητικά ενδιαφέροντα στην ολική χημική σύνθεση. Στον Νικολάου οφείλεται η σύνθεση πολλών πολύπλοκων μορίων που υπάρχουν στη φύση, όπως το Taxol και η βανκομυκίνη. Ιδίως η σύνθεση του Taxol, που ολοκληρώθηκε το 1994, περίπου την ίδια εποχή με τη σύνθεσή του από την ομάδα του Ρόμπερτ Α. Χόλτον, προσέλκυσε την προσοχή των μέσων ενημερώσεως, εξαιτίας της δομικής του πολυπλοκότητας και της ισχυρής του αντικαρκινικής δράσεως.[4][5]

Ολικές συνθέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ομάδα του Κ. Νικολάου πέτυχε πρώτη την ολική χημική σύνθεση των παρακάτω χημικών ενώσεων:

Τιμητικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Βραβείο Yamada (Ιαπωνία)
  • Βραβείο Janssen (Βέλγιο)
  • Μετάλλιο Nagoya (Ιαπωνία)
  • Μετάλλιο Εκατονταετηρίδας της Βασιλικής Εταιρείας (Ηνωμένο Βασίλειο)
  • Μετάλλιο Inhoffen (Γερμανία)
  • Μετάλλιο Nichols (ΗΠΑ)

Επιπλέον, ο Νικολάου έχει εκλεγεί εταίρος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών, μέλος της αμερικανικής Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών και αντεπιστέλλον μέλος της Βασιλικής Εταιρείας (2013)[7]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Πολωνικά) MAK. 9810682899405606.
  2. www.nemitsasfoundation.org/docs/Short%20Biography%20Prof.%20KC%20Nicolaou.pdf.
  3. pubs.rsc.org/en/content/articlepdf/2003/ob/b301552c.
  4. Borman, Stu (21 Φεβρουαρίου 1994). «Total Synthesis of Anticancer Agent Taxol Achieved by Two Different Routes». Chemical & Engineering News. http://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/cen-v072n008.p032. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2013. 
  5. Blakeslee, Sandra (15 Φεβρουαρίου 1994). «Race to Synthesize Cancer Drug Molecule Has Photo Finish». The New York Times. https://www.nytimes.com/1994/02/15/science/race-to-synthesize-cancer-drug-molecule-has-photo-finish.html. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2013. 
  6. «Arthur C. Cope Award». ACS. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2015. 
  7. «New Fellows 2013». Royal Society. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]