Κραυγή γυναικών

Κραυγή γυναικών
Σκηνοθεσία	Ζυλ Ντασέν
Παραγωγή	Γιώργος Αρβανίτης
Σενάριο	Ζυλ Ντασέν, Μίνως Βολανάκης
Πρωταγωνιστές	Έλεν Μπέρστιν, Ανδρέας Βουτσινάς, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Μάνος Κατράκης, Δέσπω Διαμαντίδου, Γιάννης Βόγλης και Μελίνα Μερκούρη
Μουσική	Γιάννης Μαρκόπουλος
Φωτογραφία	Γιώργος Αρβανίτης
Εταιρεία παραγωγής	Μελίνα Φιλμ
Πρώτη προβολή	1978
Διάρκεια	110 λεπτά και 104 λεπτά
Προέλευση	Ελλάδα
Γλώσσα	Γερμανικά και Αγγλικά
	δεδομένα (π • σ • ε )

Η Κραυγή γυναικών είναι μια ελληνική δραματική ταινία του 1978 σε σκηνοθεσία Ζυλ Ντασέν. Κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας είναι η Μελίνα Μερκούρη ως Μάγια, μια ηθοποιός που υποδύεται τη Μήδεια και που αναζητά την Μπρέντα Κόλινς, την οποία υποδύεται Έλεν Μπέρστιν, μια γυναίκα που βρίσκεται στη φυλακή για τη δολοφονία των παιδιών της ως τιμωρία για την απιστία του άντρα της.

Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μάγια (Μελίνα Μερκούρη), μια Ελληνίδα ηθοποιός που εργάζεται χρόνια στο Χόλιγουντ, επιστρέφει στην Αθήνα για να προταγωνιστήσει σε μια θεατρική παράσταση της Μήδειας του Ευριπίδη. Η ταινία έχει τρεις βασικούς άξονες: (α) την παράσταση, (β) την αλλαγή της προσέγγισης της Μάγιας στην απεικόνιση της Μήδειας και (γ) την ιστορία της δολοφονίας των παιδιών της Μπρέντα Κόλινς. Αυτοί οι τρεις άξονες είναι αλληλένδετοι. Στην αρχή της ταινίας, βλέπουμε σκηνές από τις πρόβες του έργου, στις οποίες ο σκηνοθέτης και η Μάγια διαφωνούν για την (πρώτη) απεικόνιση της Μήδειας από τη Μάγια και μαθαίνουμε για την Μπρέντα Κόλινς. Στη μέση της ταινίας, οι σκηνές του έργου επαναλαμβάνονται και οι σκέψεις της Μάγιας για τη Μήδεια αρχίζουν να αλλάζουν καθώς μαθαίνει περισσότερα για τον προβληματικό γάμο της Μπρέντα Κόλινς. Στο τελευταίο τμήμα της ταινίας, η Μάγια σκέφτεται βαθύτερα τη ζωή της, μαθαίνει περισσότερες λεπτομέρειες για τις δολοφονίες παιδιών και βλέπουμε σκηνές από το τέλος του έργου - όπου φαίνεται η τελική ερμηνεία της Μήδειας από τη Μάγια.

Η παράσταση μαγνητοσκοπείται από συνεργείο του BBC. Στην αρχή της ταινίας, μία επαφή της Μάγιας στο BBC καταφέρνει να κανονίσει ένα διαφημιστικό τρικ για τη Μάγια, στο οποίο η Μάγια θα γνωρίσει μια Αμερικανίδα, την Μπρέντα Κόλινς, χρόνια φυλακισμένη για τις δολοφονίες των τριών μικρών παιδιών της. Η οικογένεια Κόλινς είχε ζήσει σε ένα προάστιο της Αθήνας, τη Γλυφάδα. Η Μπρέντα διέπραξε τους φόνους για να τιμωρήσει τον σύζυγό της, Ρόι, επειδή είχε σχέση με μια Ελληνίδα. Ο Τύπος της εποχής την αποκαλούσε «Μήδεια της Γλυφάδας». Η Μάγια φαντάζεται τους τίτλους μετά τη συνάντησή τους: «Οι δύο Μήδειες».

Το διαφημιστικό κόλπο ναυαγεί. Ενώ αρχικά η Μπρέντα είναι ενθουσιασμένη που θα μιλήσει με τη Μάγια, αφού δεν είχε ξαναδεί σταρ του κινηματογράφου, φοβάται και εξοργίζεται όταν ξαφνικά μπαίνουν δημοσιογράφοι στην αίθουσα, βγάζοντας φωτογραφίες. Καθώς μια καλόγρια τη βγάζει από το δωμάτιο, η Μπρέντα ουρλιάζει και βρίζει τη Μάγια. Η Μάγια τρομοκρατείται με αυτές τις εξελίξεις και αργότερα στέλνει λουλούδια και ένα απολογητικό σημείωμα στην Μπρέντα. Η Μπρέντα συμφωνεί να ξανασυναντηθούν και οι δυο τους δημιουργούν μια φιλική σχέση.

Για να μάθει περισσότερα για την Μπρέντα, η Μάγια πηγαίνει να δει την Ελένη Βλάχου, εκδότρια της εφημερίδας Καθημερινή, μια γυναίκα που ήδη γνωρίζει. Εκείνη δείχνει στη Μάγια τα αρχεία που έχει ακόμη η εφημερίδα από την κάλυψη της υπόθεσης που περιέχουν φωτογραφίες από τη σκηνή του εγκλήματος, ένα αντίγραφο του σημειώματος που άφησε η Μπρέντα στον Ρόι μετά τις δολοφονίες και τις σημειώσεις ενός ψυχολόγου που εξέτασε τη Μπρέντα μετά τις δολοφονίες. Η Μάγια επισκέπτεται στη συνέχεια το πρώην σπίτι των Κόλινς (το οποίο είναι πλέον ακατοίκητο), όπου βλέπει στο πάτωμα τα περιγράμματα με κιμωλία εκεί όπου βρέθηκαν τα πτώματα των παιδιών. Επίσης, επισκέπεται την Μπρέντα αρκετές φορές στη φυλακή.

Η Μπρέντα είναι μια βαθιά θρησκευόμενη γυναίκα. Είχε αφοσιωθεί στον σύζυγο και τα παιδιά της και είχε παρακαλέσει τον Ρόι να διακόψει τη σχέση του, αλλά εκείνος περιφρονούσε τόσο εκείνη όσο και την πίστη της. Μιλάει για τα γεγονότα που οδήγησαν στις δολοφονίες και τις ίδιες τις δολοφονίες με ένα μείγμα αγωνίας και οργής ανακατεύοντας βρισιές και αποσπάσματα από την Αγία Γραφή. Λέει στη Μάγια ότι δεν σκότωσε τα παιδιά της έχοντας στο μυαλό της την ιστορία της Μήδειας και ότι δεν κατάλαβε γιατί ο Τύπος άρχισε να την αποκαλεί «Μήδεια».

Η έρευνα της Μάγιας για την υπόθεση της Μπρέντα από τη σκοπιά της Μπρέντα την κάνει να ξανασκεφτεί δύσκολα γεγονότα της δικής της ζωής (ιδίως, τη σχέση της με τον κάπως αποξενωμένο σύζυγό της και τη φιλία της και την κακομεταχείριση της Μαρίας—η οποία κάποτε ήταν ηθοποιός και είναι σήμερα βοηθός παραγωγής). Μέσα από αυτές τις σκέψεις, η Μάγια αναθεωρεί την ερμηνεία της για τη Μήδεια. Η ταινία τελειώνει με μια σκηνή από την παράσταση στο αρχαίο θέατρο των Δελφών.

Τίτλοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ελληνικός τίτλος, Κραυγή Γυναικών, είναι μια προσαρμογή των στίχων 131–33 από τη Μήδεια του Ευριπίδη. Οι στίχοι εμφανίζονται στην οθόνη μετά τους τίτλους αρχής της ταινίας, ενώ ο χορός απαγγέλλει τους ίδιους στίχους (και μερικούς επόμενους) στα αρχαία ελληνικά:

ἔκλυον φωνάν, ἔκλυον δὲ βοὰν τᾶς δυστάνου Κολχίδος, οὐδέ πω ἤπιος^[3]

Ο αγγλικός τίτλος, A Dream of Passion (Όνειρο πάθους), προέρχεται από το έργο Άμλετ του Ουίλιαμ Σέξπιρ (πράξη 2, σκηνή 2): "in a fiction, in a dream of passion".^[4]

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζυλ Ντασέν μίλησε για την ταινία Κραυγή γυναικών σε μια συνέντευξη για στην εφημερίδα New York Times το 1978.^[5] Είπε ότι η ιστορία είναι βασισμένη σε μια δίκη που είχε γίνει στην Ιταλία δεκαπέντε χρόνια νωρίτερα. Κατηγορουμένη ήταν μια γυναίκα που είχε σκοτώσει τα παιδιά της όταν ο σύζυγός της την εγκατέλειψε για μια άλλη γυναίκα: «Ήταν συγκλονιστική και δυνατή. Καθόταν θρηνώντας τα παιδιά της χωρίς ταυτόχρονα να μετανιώνει για για ό,τι έκανε. Ένιωθε ότι είχε δίκιο».

Παρά το γεγονός ότι είχε εμμονή με την ιδέα να γυρίσει την ταινία, ο Ντασέν δεν κατάφερε να «συμβιβάσει τη συμπόνια του για τη γυναίκα με τη φρίκη του για το έγκλημά της». Όταν όμως είδε τη σύζυγό του, Μελίνα Μερκούρη, σε μια θεατρική παράσταση της Μήδειας, βρήκε τον τρόπο να προσεγγίσει την ιστορία.

Ο Ντασέν συνέχισε λέγοντας: «Είναι η μία από τις δύο πιο ενδιαφέρουσες για μένα ταινίες που έχω κάνει, η άλλη είναι το ντοκιμαντέρ για τη φοιτητική εξέγερση». Ο σκηνοθέτης αναφερόταν στην ταινία Δοκιμή που αποτελεί δραματοποιημένο ντοκουμέντο, γυρισμένο λίγο πριν από την πτώση της Χούντας των Συνταγματαρχών.^[6]