Καταρίνα Τάικον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Καταρίνα Τάικον-Λάνγκχαμερ (29 Ιουλίου 1932 – Δεκέμβριος 1995)[1] ήταν μια σουηδή Ρομά ακτιβίστρια, ηγέτης στο κίνημα των πολιτικών δικαιωμάτων, συγγραφέας και ηθοποιός, από την Καλντεράς κάστα. Ήταν η αδερφή της Ρόζας Τάικον.[2]


Καταρίνα Τάικον
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση29  Ιουλίου 1932[3][4][5]
Almby parish[5]
Θάνατος30  Δεκεμβρίου 1995[3][6][7]
Ytterhogdal[3]
Τόπος ταφήςSkogskyrkogården (59°16′7″ s. š., 18°6′ v. d.)[8]
ΕθνικότηταKalderash[7]
Χώρα πολιτογράφησηςΣουηδία[7]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΣουηδικά
Σπουδέςd:Q10429949
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[7]
ηθοποιός[7]
πολιτική ακτιβίστρια[9]
Περίοδος ακμής1963
Οικογένεια
ΣύζυγοςBjörn Langhammer[10]
ΤέκναAngelica Ström
Niki Langhammer
ΑδέλφιαRosa Taikon[10]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Καταρίνα Τάικον γεννήθηκε το 1932 στη Σουηδία σε μία κοινωνία γεμάτη διακρίσεις και καχυποψία εναντίον των τσιγγάνων. Η μητέρα της Καταρίνα Τάικον πέθανε λίγο μετά τη γέννηση της Καταρίνα.[11] Κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας της Τάικον, οι Ρομανί ζούσαν ακόμα σε στρατόπεδα στη Σουηδία και έπρεπε να κινούνται συχνά, γεγονός που δυσκόλευε τα παιδιά να αποκτήσουν σχολική εκπαίδευση. Η Τάικον δεν έμαθε πώς να διαβάζει και να γράφει μέχρι που ήταν στη εφηβική ηλικία.

Η Τάικον αφιέρωσε τη ζωή της στη βελτίωση των συνθηκών για τους Ρομά ανθρώπους στη Σουηδία και σε όλο τον κόσμο. Μέσα από την ακούραστη δουλειά της, συζητώντας, γράφοντας και μιλώντας με τις σουηδικές αρχές, οι Ρομά είχαν το ίδιο δικαίωμα στη στέγαση και την εκπαίδευση με όλους τους άλλους Σουηδούς. Το 1953, η απαγόρευση της μετανάστευσης των Ρομά το 1914 έληξε. Αυτό οδήγησε σε άλλους Ρομά να αναζητήσουν καταφύγιο στη Σουηδία και ο πληθυσμός, αρχικά λιγότερο από χίλια άτομα, αυξήθηκε.

Η Τάικον προσπάθησε να πείσει τις σουηδικές αρχές ότι αυτοί οι άνθρωποι ήταν στην πραγματικότητα πολιτικοί πρόσφυγες, καθώς είχαν καταπιεστεί στις χώρες τους. Μετά από άκαρπες προσπάθειες να βοηθήσει μια ομάδα 47 Γάλλων Ρομά να αποκτήσουν άσυλο στη Σουηδία, αποφάσισε να αλλάξει τη στρατηγική της. Κατάλαβε ότι ο μόνος τρόπος για να τερματίσει τις προκαταλήψεις εναντίον του λαού της ήταν να απευθυνθεί στους νέους. Οπότε άρχισε να γράφει τη δημοφιλή σειρά παιδικών βιβλίων της για την παιδική της ηλικία, την Κατίτζη (το 1979 δημιουργήθηκε μια τηλεοπτική σειρά βασισμένη στα βιβλία). Μια ολόκληρη γενιά παιδιών στη Σουηδία μεγάλωσε διαβάζοντας τα βιβλία για την Κατίτζη.[11]

Η Καταρίνα Τάικον πέθανε στις 30 Δεκεμβρίου 1995 από εγκεφαλική βλάβη μετά από κώμα 13 ετών, μετά από καρδιακή ανακοπή. Την είχαν αποκαλέσει ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ της Σουηδίας. [12][11]

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 2015 - Taikon (Τάικον)[11]
  • 1956 - Sceningång (Είσοδος σκηνής)
  • 1953 - Åsa-Nisse på semester
  • 1953 - Marianne (Μαριάν)
  • 1951 - Tull-Bom
  • 1950 - Motorkavaljerer
  • 1949 - Singoalla
  • 1948 - Uppbrott

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

 

  1. «Katarina Taikon». IMDb. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2021. 
  2. «Katarina Taikon». www.romarchive.eu. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2021. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 KatarinaTaikon. Ανακτήθηκε στις 27  Μαρτίου 2018.
  4. 4,0 4,1 Sveriges dödbok. Ανακτήθηκε στις 27  Μαρτίου 2018.
  5. 5,0 5,1 5,2 «Almby kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/ULA/10006/C/7 (1924-1938), bildid: 00163277_00107». Swedish church birth records. Ανακτήθηκε στις 27  Μαρτίου 2018.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 126636483.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 www.vidaweb.org/twenty-gypsy-women-you-should-be-reading/.
  8. 8,0 8,1 Svenskagravar.se. www.svenskagravar.se/gravsatt/f0659913-73d5-49b8-80b9-7b38d629c333. Ανακτήθηκε στις 24  Μαΐου 2023.
  9. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn20000605261. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  10. 10,0 10,1 hedendaagsesieraden.nl/2023/06/19/rosa-taikon/.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 «English». taikon.se (στα Σουηδικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2021. 
  12. Taikon, 2015 documentary by Gellert Tamas and Lawen Mohtadi.