Η κόμισσα ντ’ Εσκαρμπανιάς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η κόμισσα ντ’ Εσκαρμπανιάς
Εικονογράφηση του 1682
ΣυγγραφέαςΜολιέρος
ΓλώσσαΓαλλικά
Ημερομηνία δημιουργίας1671
Μορφήθεατρικό έργο
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η κόμισσα ντ’ Εσκαρμπανιάς (γαλλικός τίτλος: La Comtesse d'Escarbagnas) είναι μονόπρακτη κωμωδία-μπαλέτο του Μολιέρου σε πεζό, με μουσική του Μαρκ-Αντουάν Σαρπαντιέ και μπαλέτα του χορογράφου Πιέρ Μποσάν, παραγγελία του Λουδοβίκου ΙΔ' για τον δεύτερο γάμο του αδελφού του Φιλίππου της Ορλεάνης με την πριγκίπισσα Ελισάβετ Καρλόττα του Παλατινάτου, μετά τη χηρεία του. Τα τραγούδια και ο χορός ενίσχυαν την παράσταση που έγινε για να εντυπωσιάσει τη γερμανική αυλή. [1]

Το έργο θεωρείται το θηλυκό αντίστοιχο του Κυρίου ντε Πουρσονιάκ.

Παίχτηκε για πρώτη φορά στο κάστρο του Σαιν-Ζερμαίν-αν-Λαι στις 2 Δεκεμβρίου 1671. Εκδόθηκε σε βιβλίο το 1682. Με τον Αρχοντοχωριάτη ήταν η κωμωδία-μπαλέτο του Μολιέρου που παιζόταν πιο συχνά.

Πρόκειται για μια σάτιρα της επαρχιακής αριστοκρατίας αλλά και της βασιλικής αυλής και των ευγενών. Το ενδιαφέρον του σύντομου έργου δεν έγκειται στην πλοκή ή στους χαρακτήρες του, αλλά στο παιχνίδι με τη γλώσσα. Ο Μολιέρος έκανε το αριστοκρατικό μορφωμένο κοινό του να γελάει με την αφέλεια των επαρχιωτών που προσπαθούσαν να μιμηθούν τη γλώσσα, τους τρόπους ευγένειας, την έκφραση του έρωτα κλ. της πρωτεύουσας.[2]

Πρόσωπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Η κόμισσα ντ’ Εσκαρμπανιάς, αριστοκράτισσα χήρα από την Ανγκουλέμ που μόλις έκανε ένα ταξίδι στο Παρίσι. Καυχιέται ότι παρουσιάστηκε στη βασιλική αυλή και εκεί έμαθε τους καλύτερους τρόπους, αλλά το μόνο που καταφέρνει είναι να γελοιοποιείται.[3]
  • Ο κόμης ντ’ Εσκαρμπανιάς, γιος του κόμισσας. Το έργο ονομάζει άλλους δύο γιους χωρίς να τους παρουσιάζει, τον Μαρκήσιο και τον Διοικητή.
  • Ο υποκόμης Κλεάνθης, υποψήφιος μνηστήρας της κόμισσας. Στην πραγματικότητα είναι ερωτευμένος με την Τζούλια, αλλά ο έρωτάς τους βρίσκει εμπόδιο στο μίσος που χωρίζει τις οικογένειές τους.
  • Τζούλια, φίλη της κόμισσας και ερωμένη του υποκόμη. Αλλά στην πραγματικότητα χρησιμοποιεί τη φαντασμένη κόμισσα για να πετύχει τους σκοπούς της με τον υποκόμη.
  • Ο κ. Τιμπωντιέ, σύμβουλος και υποψήφιος μνηστήρας της κόμισσας. Λάτρης των λατινικών στίχων και συγγραφέων, σέβεται τον υποκόμη παρόλο που ήταν αντίζηλός του.
  • Ο κ. Αρπέν, φοροεισπράκτορας και υποψήφιος μνηστήρας της κόμισσας. Σε αντίθεση με τον κ. Τιμπωντιέ, δεν δείχνει τον ίδιο σεβασμό για την καταγωγή του υποκόμη και θεωρεί ότι το χρήμα τον ανεβάζει στο επίπεδο των ευγενών.
  • Ο κ. Μπομπινέ, δάσκαλος του κόμη.
  • Ζανό, υπηρέτης του κ. Τιμπωντιέ.
  • Κρικέ, υπηρέτης της κόμισσας ντ’ Εσκαρμπανιάς.
  • Αντρέ, ακόλουθος της κόμισσας ντ’ Εσκαρμπανιάς.

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από εικονογράφηση του 18ου αιώνα

Η κόμισσα ντ’ Εσκαρμπανιάς είναι μια χήρα της επαρχιακής αριστοκρατίας που επέστρεψε στο σπίτι της μετά από ένα δίμηνο ταξίδι στο Παρίσι, μια παραμονή που της επέτρεψε να δει «όλη την Αυλή» στις Βερσαλλίες, να παρατηρήσει την εθιμοτυπία που ακολουθούσαν οι ευγενικοί άνθρωποι του κόσμου, τη συνομιλία τους, τους τρόπους τους, τα έθιμά τους... Θαμπωμένη, ορκίστηκε να εφαρμόσει στο σπίτι της στην Ανγκουλέμ τον τρόπο ζωής των «ανθρώπων ποιότητας». Η φίλη της Τζούλια την ενθαρρύνει υποκριτικά στους νέους της κανόνες και στο νέο της λεξιλόγιο. [4]

Αλίμονο! Παρ' όλες τις προσπάθειές της να μιμηθεί τη βασιλική αυλή, οι υπηρέτες της είναι μόνο αδέξιοι και αμόρφωτοι χωρικοί ανεπίδεκτοι μάθησης και δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις τρελές αξιώσεις της, το σπίτι της δεν έχει τόσα δωμάτια όσα ένα παλάτι, η ίδια έχει μεν οικόσημο αλλά η περιουσία της είναι μικρή και οι υποψήφιοι μνηστήρες της δεν είναι ούτε μαρκήσιοι ούτε πρίγκιπες αλλά αποκαλούνται... κ. Τιμπωντιέ ή κ. Αρπέν, προύχοντες της επαρχίας.

Ανάμεσα στους υποψήφιους μνηστήρες της, υπάρχει και ένας υποκόμης, ο Κλεάνθης, ένας φιλόδοξος νεαρός ευγενής, αλλά, στην πραγματικότητα, αυτός συχνάζει στο σαλόνι της κόμισσας μόνο για να συναντά τη νεαρή και όμορφη Τζούλια - κρύβουν τα συναισθήματά τους - μια παλιά διαμάχη μεταξύ των οικογενειών τους τον εμποδίζει να τη δει κάπου αλλού.

Η κωμωδία ξετυλίγεται κάτω από τα αφελή μάτια της κόμισσας, που περιβάλλεται από μια κοινωνία όπου το συμφέρον, ο έρωτας και η ανοησία διασταυρώνοντα, είναι ένας γελοίος χαρακτήρας, μακριά από την πραγματικότητα, που ωστόσο διατηρεί μια πραγματική ανθρώπινη υπόσταση, τελικά βαθιά συγκινητική.[5]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]