Ζακόμπ Αμπαντί

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζακόμπ Αμπαντί
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jacques Abbadie (Γαλλικά)[1]
Γέννηση1654[2][3][4]
Ναΐ[5][1]
Θάνατος25 Σεπτεμβρίουιουλ. / 6  Οκτωβρίου 1727γρηγ.[3] ή 15  Σεπτεμβρίου 1727[2][4]
Μέριλμποουν[5][6][1]
ΚατοικίαΒρανδεμβούργο-Πρωσία
Ολλανδική Δημοκρατία
Βασίλειο της Αγγλίας
Ψευδώνυμο***** docteur en théologie[7] και J.A****[7]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[1]
ΘρησκείαΠροτεσταντισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά[1]
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[8][1]
ΣπουδέςΑκαδημία Μοντωμπάν-Πουιλωρέν
Ακαδημία του Σωμύρ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταθεολόγος[9][1]
συγγραφέας
πάστορας[1]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΓουλιελμιτικός πόλεμος στην Ιρλανδία
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΕπίσκοπος του Κιλαλόε και του Κλόνφερτ (από 1699)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ζακόμπ Αμπαντί (γαλλικά: Jakob Abbadie‎‎ π. 1654 – 25 Σεπτεμβρίου 1727),[10] επίσης γνωστός ως Ζακ ή Τζέιμς Αμπαντί, ήταν Γάλλος προτεστάντης κληρικός και συγγραφέας. Έγινε επίσκοπος του Κιλαλόε, στην Ιρλανδία.

Βίος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζακ Αμπαντί γεννήθηκε στο Ναΐ του Μπεάρν, πιθανώς το 1654, αν και υπάρχουν αναφορές για τα 1657 και 1658. Πρόκειται «πιθανότατα για τον Ζακ Αμπαντί που ήταν το τρίτο παιδί της Βιολέντε ντε Φορτανέρ και του Πιερ Αμπαντί, που βαφτίστηκε στις 27 Απριλίου 1654».[11] Ο Σάμιουελ Σμάιλς ανέφερε ότι ήταν «γόνος μιας διακεκριμένης οικογένειας από το Μπεάρν», αν και είναι πιθανό ότι η φτώχεια των γονιών του θα τον είχε αποκλείσει από την εκπαιδευτική σταδιοδρομία, αν κάποιοι από τους κορυφαίους προτεστάντες της περιοχής δεν είχαν επιβαρυνθεί με τα έξοδα της εκπαίδευσής του, η οποία ξεκίνησε υπό τον Μ. Ζαν ντε λα Πλασέτ, κληρικού του Ναΐ. Σπούδασε στο Πουιλωρέν, την Ακαδημία του Σωμύρ και την Ακαδημία του Σεντάν, λαμβάνοντας το πτυχίο του διδάκτορα στη θεολογία, λέγεται, σε ηλικία δεκαεπτά ετών.[12] Μια νεκρολογία, ωστόσο, που δημοσιεύτηκε στην Daily Courant στις 5 Οκτωβρίου 1727, αναφέρει: «Δεν ήταν πάνω από είκοσι δύο όταν ανέλαβε την αξιοθαύμαστη πραγματεία του για την Αλήθεια της Χριστιανικής Θρησκείας ».[13]

Την ίδια περίπου εποχή στάλθηκε από τον Φρειδερίκο Γουλιέλμο, εκλέκτορα του Βρανδεμβούργου, για να γίνει κληρικός της γαλλικής εκκλησίας στο Βερολίνο. Η κλήση βρήκε τον Αμπαντί στο Παρίσι και διαβιβάστηκε μέσω του Κόμη ντ'Εσπένς, στον οποίο είχε ανατεθεί από τον αφέντη του να κάνει την επιλογή. Η κοινότητα των προσφύγων, αρκετά μικρή στην αρχή για να φιλοξενηθεί σε ένα διαμέρισμα της κατοικίας του Κόμη ντ'Εσπένς, αυξήθηκε σταδιακά από την αυξημένη μετανάστευση στο Βρανδεμβούργο, που προκλήθηκε από την ανάκληση του Εδίκτου της Νάντης το 1685. Ο εκλέκτορας διέταξε να προετοιμαστεί το παλαιό παρεκκλήσι του παλατιού του για το εκκλησίασμα, και τις λειτουργίες παρακολουθούσαν συχνά τα νεότερα μέλη της οικογένειάς του. Η άφιξη του Αμπαντί στο Βερολίνο έχει δηλωθεί ποικιλοτρόπως στα έτη 1680 και 1681. Επί επτά ή οκτώ χρόνια χρησιμοποίησε την αυξανόμενη εύνοιά του προς τον εκλέκτορα για να ανακουφίσει τη στενοχώρια των προσφύγων από τη Γαλλία, και ιδιαίτερα από την πατρίδα του, την επαρχία Μπεάρν. Ο Αμπαντί συνέχισε να ηγείται του ποιμνίου του στο Βερολίνο μέχρι τον θάνατο του εκλέκτορα, στις 29 Απριλίου 1688.[13]

Στη συνέχεια συνόδευσε τον στρατάρχη Σόμπεργκ στην Αγγλία το 1688, και τον επόμενο χρόνο έγινε κληρικός της Γαλλικής Εκκλησίας της Σαβοΐας, στο Λονδίνο. Το φθινόπωρο του 1689 πήγε στην Ιρλανδία με τον στρατάρχη.[13]

Μετά τη μάχη του Μπόιν, ο Αμπαντί επέστρεψε στο Λονδίνο. Στη συνέχεια δημοσίευσε μια αναθεωρημένη έκδοση της γαλλικής μετάφρασης της αγγλικής λειτουργίας που χρησιμοποιήθηκε σε αυτήν την εκκλησία, με μια επιστολή αφιερωμένη στον Γεώργιο Α΄. Συχνά οριζόταν να εκφωνεί περιστασιακές ομιλίες, τόσο στο Λονδίνο όσο και στο Δουβλίνο, αλλά η έλλειψη ευφράδειας στα αγγλικά εμπόδισε την προτίμησή του στην Αγγλία και επίσης τον απέκλεισε από την επισκοπή του Αγίου Πατρικίου στο Δουβλίνο, στην οποίο ο Γουλιέλμος Γ΄ ήθελε να τον προωθήσει. Η υγεία του Αμπαντί χειροτέρεψε από την αφοσίωση στα καθήκοντά του στη Σαβοΐα και από το αγγλικό κλίμα. Ως εκ τούτου, εγκαταστάθηκε στην Ιρλανδία και το 1699 του ανατέθηκε από τον βασιλιά η επισκοπή του Κιλαλόε, την εύνοια του οποίου είχε προσελκύσει με μια δικαίωση της Επανάστασης του 1688.[13]

Το υπόλοιπο της ζωής του ο Αμπαντί το πέρασε στο γράψιμο και στο κήρυγμα, και στην απόδοση των συνηθισμένων καθηκόντων του γραφείου του, που ποικίλλουν από επισκέψεις στην Αγγλία και στην Ολλανδία, όπου οι περισσότερες τυπώθηκαν τα βιβλία του. Ο Αμπαντί επισκέφτηκε την Ολλανδία για να δει το La Vérité του μέσω του τύπου και έμεινε περισσότερα από τρία χρόνια στο Άμστερνταμ, μεταξύ 1720–23, κατά την προετοιμασία του Le Triomphe και άλλων έργων. Επέστρεψε στην Ιρλανδία το 1723. Το εισόδημα του Αμπαντί ως επισκόπου του Κίλαλοε ήταν τόσο μικρό που δεν μπορούσε να υποστηρίξει οικονομικά έναν γραφέα. Ο Χιου Μπόλτερ, αρχιεπίσκοπος του Αρμάγκ, έχοντας προσφύγει στον Λόρδο Κάρτερετ, τον Λόρδο Υπολοχαγό της Ιρλανδίας, εκ μέρους του Αμπαντί, του έδωσε μια συστατική επιστολή στον Δρ. Έντμουντ Γκίμπσον, επίσκοπο του Λονδίνου, και ο Αμπαντί έφυγε από την Ιρλανδία. Εγκαταστάθηκε στο Μέριλεμποουν. Πέθανε στα καταλύματά του τη Δευτέρα, 25 Σεπτεμβρίου 1727, σε ηλικία 73 ετών.[13]

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αμπαντί είναι περισσότερο γνωστός για τις θρησκευτικές του πραγματείες, αρκετές από τις οποίες μεταφράστηκαν από τα πρωτότυπα γαλλικά σε άλλες γλώσσες και είχαν ευρεία κυκλοφορία σε όλη την Ευρώπη. Τα πιο σημαντικά από αυτά είναι το Traite de la verité de la chrétienne (1684), η συνέχειά του, Traité de la divinité de Jesus-Christ (1689) και το L'Art de se connaitre soi-meme (1692).[12]

Ενώ βρισκόταν στο Βερολίνο, πραγματοποίησε αρκετές επισκέψεις στην Ολλανδία, το 1684, το 1686 και το 1688, κυρίως με σκοπό την επίβλεψη της εκτύπωσης αρκετών από τα έργα του, συμπεριλαμβανομένου του Traité de la Vérité, το 1684. Το βιβλίο πέρασε από έναν τεράστιο αριθμό εκδόσεων και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες. Το Traité de la Divinité de Nôtre Seigneur Jésus-Christ, το οποίο ολοκληρώθηκε σε 3 τόμους, εκδόθηκε στο Ρότερνταμ το 1689. Ολόκληρη η απολογία για τον Χριστιανισμό που σχηματίστηκε από τους τρεις τόμους του Traité, που καταπολεμούσε σε μεγάλο βαθμό τις αιρέσεις του αθεϊσμού, του ντεϊσμού και του σοκινιανισμού, έγινε δεκτή με επαίνους. Το La Vérité de la Religion Chrétienne Réformée (1717) ήταν μια αμφιλεγόμενη πραγματεία που στα τέσσερα μέρη της προσβάλλει τα χαρακτηριστικά δόγματα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Το έργο του ολοκληρώθηκε το 1723.[13]

Ήταν στο ιρλανδικό στρατόπεδο με τον Σόμπεργκ όταν ο Αμπαντί ξεκίνησε ένα από τα πιο επιτυχημένα έργα του, το οποίο δημοσιεύτηκε στο Ρότερνταμ το 1692, ως L'Art de se connoître soi-même, ou, La Recherche des Sources de la Morale, και πέρασε από πολλές εκδόσεις και τροποποιήσεις. Οι τελευταίες 50 σελίδες αυτού του έργου των 274 σελίδων πραγματεύονται την υπερηφάνεια, την οποία χώρισε σε πέντε κλάδους: αγάπη για την εκτίμηση, αλαζονεία, ματαιοδοξία, φιλοδοξία και αλαζονεία.

Μεταξύ των πρώτων γραπτών του Αμπαντί ήταν τα Sermons sur divers Textes de l'Ecriture, 1680, Réflexions sur la Présence réelle du Corps de Jésus-Christ dans l'Eucharistie, 1685, και δύο ομιλίες σε άτομα σε υψηλές θέσεις, με τίτλο Panégyrique de Monseigneur l'Electeur de Brandebourg, 1684 και Panégyrique de Marie Stuart, Reine d'Angleterre, d'Ecosse, de France, et d'Irlande, de glorieuse et immortelle memoire, décédée à Kensington le 28 decembre 1694, 1695. Αυτές οι τέσσερις παραγωγές, με άλλα περιστασιακά κηρύγματα, αναδημοσιεύτηκαν το 1760 συλλογικά, σε τρεις τόμους, στο Άμστερνταμ, ενώ προηγήθηκε το Essai historique sur la Vie et les Ouvrages de M. Abbadie. Το φυλλάδιο για την Ευχαριστία ανατυπώθηκε επίσης στην Τουλούζη, το 1835, με τον τίτλο Quatre Lettres sur la Trans-substantiation.[13]

Το Défense de la Nation Britannique, 1693, ήταν μια περίτεχνη υπεράσπιση της Ένδοξης Επανάστασης, που γράφτηκε ως απάντηση στο Avis important aux Réfugiés του Πιέρ Μπαιλ το 1690. Παραχώρησε επικήδειο λόγο για τη Βασίλισσα Μαρία. Ο Αμπαντί είχε επίσης γράψει, κατόπιν αιτήματος του βασιλιά το Histoire de la dernière Conspiration d'Angleterre, το 1696, μια ιστορία της συνωμοσίας του 1696, η οποία ανατυπώθηκε στην Ολλανδία και μεταφράστηκε στα αγγλικά. Αυτό το έργο βοήθησε στην εύνοια προς τον Αμπαντί.[13]

Αναθεώρησε τα έργα του για μια πλήρη έκδοση σε τέσσερις τόμους, στους οποίους επρόκειτο επίσης να συμπεριληφθούν δύο αδημοσίευτες πραγματείες, η Nouvelle Manière de prouver l'Immortalité de l'Ame και οι Notes sur le Commentaire philosophique de M. Bayle . Δεν βρέθηκε κανένα ίχνος τους μετά τον θάνατό του.[13]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Paul de Roux: «Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays» (Γαλλικά) Éditions Robert Laffont. 1994. σελ. 2. ISBN-13 978-2-221-06888-5. ISBN-10 2-221-06888-2.
  2. 2,0 2,1 2,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jo2003169848. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Oxford Dictionary of National Biography» (Αγγλικά) Oxford University Press. Οξφόρδη. 2004.
  4. 4,0 4,1 4,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12111461c.
  5. 5,0 5,1 Jean Baptiste Ladvocat: «Dictionnaire historique-portatif». (Γαλλικά) d:Q18689409. 1760. σελ. 4.
  6. catalogue.bnf.fr/servlet/RechercheEquation?TexteCollection=HGARSTUVWXYZ1DIECBMJNQLOKP&TexteTypeDoc=DESNFPIBTMCJOV&Equation=IDP%3Dcb12111461c&host=catalogue. Ανακτήθηκε στις 29  Δεκεμβρίου 2014.
  7. 7,0 7,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jo2003169848. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2020.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12111461c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2015.
  10. Cotton, Henry (1851). Fasti Ecclesiae Hibernicae: The Succession of the Prelates and Members of the Cathedral Bodies in Ireland. I. Dublin: Hodges & Smith. σελ. 478. 
  11. «Abbadie, Jacques [James] (bap. 1654?, d. 1727), Church of Ireland dean of Killaloe». Oxford Dictionary of National Biography (στα Αγγλικά). doi:10.1093/ref:odnb/1. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022. 
  12. 12,0 12,1 Chisholm 1911.
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 13,7 13,8 Grant 1885.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]