Ελευθέριος Ν. Οικονόμου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Ελευθέριος Ν. Οικονόμου
Ο Ελευθέριος Ν. Οικονόμου το 2005
Γέννηση07 Φεβρουαρίου 1940 (1940-02-07) (84 ετών)
Αθήνα
ΕθνικότηταΈλληνας
ΥπηκοότηταΕλλάδα και Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Σικάγου και Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Γνωστός γιαΘεωρητική Φυσική Συμπυκνωμένης Ύλης
φωνονικοί κρύσταλλοι
φωτονικοί κρύσταλλοι
μετά-υλικά
εντοπισμός φωτός
εντοπισμός ηλεκτρονίων
άμορφοι ημιαγωγοί
ΣύζυγοςΑθανασία Παγανού
ΤέκναΣοφία
ΒραβεύσειςFellow της American Physical Society (1994)
Επίτιμος Διδάκτορας, Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Γκρενόμπλ , Γαλλία (1994)
Επίτιμος Διδάκτορας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων , Ελλάδα (2004)
Βραβείο του Ιδρύματος του Ελληνικού Κοινοβουλίου (2010)
Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικα (2013)
Επιστημονική σταδιοδρομία
ΙδιότηταΚαθηγητής Πανεπιστημίου
Διδακτορικός καθηγητήςMorrel H. Cohen
Φοιτητές τουDonald C. Licciardello
Ralph R. DeMarco
Carter T. White
Παύλος M. Μίχας
Σωτήριος Σ. Μαρτίνος
Θεόδωρος Μερκούρης
Αλίκη Βεγίρη
Μιχαήλ Σιγάλας
Ιωάννης Παπαδόγκονας
Μαρία Καφεσάκη
Νεκτάριος Λαθιωτάκης
Δημήτρης Ζαχαριουδάκης
Ειρήνη Ζαμπετάκη
Sorina Penciu-Raluca
Ανίκιτος Γαροφαλάκης
Ζαχαρίας Φθενάκης

Ο Ελευθέριος Ν. Οικονόμου είναι Έλληνας θεωρητικός φυσικός και Ομότιμος Καθηγητής[1] στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Έχει συνεισφέρει ουσιαστικά σε διάφορους τομείς της θεωρητικής φυσικής συμπυκνωμένης ύλης, ξεκινώντας από τη μελέτη των επιφανειακών πλασμονίων κατά τη διάρκεια της διδακτορικής διατριβής του το 1969. Ο κ. Οικονόμου διαδραμάτισε κυρίαρχο ρόλο ως επιστήμονας, εκπαιδευτικός και διευθυντής σε θέσεις ευθύνης στην εξέλιξη της θεωρητικής φυσικής στην Ελλάδα από τα τέλη της δεκαετίας του 1970, όπως περιγράφεται λεπτομερώς σε έναν ειδικό τόμο[2] που δημοσιεύθηκε το 2000, στο περιοδικό Physica B, με ευκαιρία τα εξηκοστά γενέθλιά του. Με την ίδια ευκαιρία ο Στέφανος Τραχανάς έγραψε ένα αφιέρωμα στο διδακτικό του έργο[3]. Η γνώμη του και η ευρεία επιστημονική και διοικητική εμπειρία του ζητείται ακόμη και από μεγάλα επιστημονικά περιοδικά, όπως το Nature Materials, για διάφορα θέματα όπως για τον τρόπο αντιμετώπισης προκλήσεων που σχετίζονται με τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα στην επιστήμη και την τεχνολογία[4][5].

Συνέβαλε ουσιαστικά στη διαμόρφωση των πρώτων καθοριστικών βημάτων του Πανεπιστημίου Κρήτης[6] και ηγήθηκε της προσπάθειας για τη δημιουργία του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) στο οποίο διατέλεσε ο πρώτος Διευθυντής και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου από την ίδρυσή του το 1983 έως το 2004. Διδάσκει συνεχώς προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μαθήματα στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης από το 1982 και έγραψε επίσης 13 συγγράμματα, κυρίως σε θέματα που σχετίζονται με θεωρητική φυσική και φυσική συμπυκνωμένης ύλης. Υπήρξε επίσης επιβλέπων/συνεπιβλέπων στις διατριβές 16 διδακτορικών φοιτητών[7] και δημοσίευσε πάνω από 290 εργασίες σε περιοδικά με κριτές[8], οι οποίες έχουν λάβει περισσότερες από 27.000 αναφορές, σύμφωνα με τον Μελετητή Google[9].

Σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ελευθέριος Οικονόμου γεννήθηκε στην Αθήνα, στις 7 Φεβρουαρίου 1940. Μεγάλωσε στη φτωχική γειτονιά της Καλλιθέας και τα πρώτα του χρόνια, μαζί με τους γονείς του Νίκο και Σοφία και τον μικρότερο αδερφό του Βασίλη, επηρεάστηκαν από τον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο και ιδίως από τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε. Το 1952 έγινε δεκτός στο εξαιρετικά επιλεκτικό δημόσιο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών[10], από όπου αποφοίτησε το 1958. Την ίδια χρονιά έγινε δεκτός, 7ος μεταξύ των ~ 90 πρωτοετών φοιτητών στη Σχολή Ηλεκτρολόγων & Μηχανολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, το οποίο παραδοσιακά προσελκύει τους καλύτερους μαθητές στην Ελλάδα. Μεταξύ των συμφοιτητών του ήταν ο Ιωάννης Ηλιόπουλος, φίλος του και επίσης γνωστός θεωρητικός φυσικός. Αποφοίτησε 2ος από τη Σχολή και το 1963 ξεκίνησε την υποχρεωτική, στην Ελλάδα, στρατιωτική θητεία, η οποία τότε διήρκεσε 2,5 χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ήταν τυχερός μια που του δόθηκε η ευκαιρία να παρακολουθήσει μαθήματα φυσικής μεταπτυχιακού επιπέδου στο "Κέντρο Προχωρημένων Σπουδών και Φιλοσοφίας της Επιστήμης" που διοργανώθηκε στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Ε.Φ.Ε.) «Δημόκριτος» .

Το 1965 υπέβαλε αίτηση για μεταπτυχιακές σπουδές στις ΗΠΑ και έγινε δεκτός στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου του Σικάγου. Πριν αναχωρήσει για τις ΗΠΑ, τον Φεβρουάριο του 1966, παντρεύτηκε την Δρ. Αθανασία Παγανού[11] και απέκτησαν μια κόρη, τη Σοφία Οικονόμου[12], η οποία είναι πλέον καθηγήτρια Φυσικής στο Πολυτεχνικό Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια (ΗΠΑ). Έφτασε στο Σικάγο την άνοιξη του 1966, καθώς η στρατιωτική του θητεία δεν του επέτρεπε να ξεκινήσει το φθινόπωρο. Δύο μήνες αργότερα πέρασε τις διδακτορικές εξετάσεις (qualifying exams), λαμβάνοντας την πρώτη θέση μεταξύ των συμφοιτητών του, κάτι που έκανε πολύ εύκολο[13] να γίνει δεκτός ως διδακτορικός φοιτητής στην ομάδα του καθηγητή Morrel H. Cohen. Ο Ελευθέριος Οικονόμου αποφάσισε να επικεντρωθεί στη θεωρητική φυσική συμπυκνωμένης ύλης, σε αντίθεσή με το πνεύμα της εποχής όπου τα διδακτορικά των  ιδιαίτερα ταλαντούχων  μεταπτυχιακών ήταν σε θέματα φυσικής υψηλών ενεργειών. Για τη επιλογή του αυτή διαφωνούσε ο διακεκριμένος φυσικός και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου Valentine Telegdi , ο οποίος του πρότεινε να μελετήσει θέματα φυσικής υψηλών ενεργειών αντί του πεδίου επιλογής του, διότι διαφορετικά θα περνούσε απλώς την καριέρα του "μετρώντας το ιξώδες του γάλακτος". Ολοκλήρωσε τις σπουδές του και έλαβε διδακτορικό το 1969 σε μόλις τρία χρόνια. Η διατριβή του είχε τίτλο "Surface Plasmons in Thin Films"[14].

Ακαδημαϊκή καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ελευθέριος Οικονόμου ξεκίνησε την πανεπιστημιακή του καριέρα ως Επίκουρος Καθηγητής και αργότερα Καθηγητής του Τμήματος Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια (1970-81). Ήταν Επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου (1994) στο Πολυτεχνείο της Λωζάνης (1992), στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον (1978), στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αϊόβα (1991-92) και υπήρξε συνεργαζόμενο μέλος του Ames Laboratory την περίοδο 1992-2015. Διετέλεσε επίσης επισκέπτης ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Ε.Φ.Ε.) «Δημόκριτος» (1997-1998) και κατείχε την Έδρα Θεωρητικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1978-81). Το 1981 ο ίδιος και ο καθηγητής Π. Λαμπρόπουλος[15] μετά από μετάκληση από τη Διοικούσα Επιτροπή του Πανεπιστημίου Κρήτης, ήταν  οι πρώτοι καθηγητές στο νεοσύστατο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης στο νεοσύστατο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Ως ο πρώτος πρόεδρος του Τμήματος[16] έβαλε τις βάσεις στο Τμήμα Φυσικής και έπαιξε σημαντικό ρόλο για την πρόσληψη των υψηλής ποιότητας μελών ΔΕΠ στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης. Ήταν και παραμένει ισχυρός εκφραστής θέσεων που σχετίζονται με την αρνητική επιρροή των πολιτικών κομμάτων και την άμεση συμμετοχή των φοιτητών στην εύρυθμη λειτουργία των πανεπιστημίων[17]. Αν και συνταξιοδοτήθηκε το 2007, εξακολουθεί να υπηρετεί και να διδάσκει στο Τμήμα Φυσικής ως Ομότιμος Καθηγητής.

Ο κ. Οικονόμου ήταν η εξέχουσα ηγετική προσωπικότητα μιας ξεχωριστής ομάδας πέντε Ελλήνων επιστημόνων από το εξωτερικό, δηλαδή των Φώτη Καφάτου, Διονύσιου (Ντένη) Τσιχριτζή, Γρηγόρη Σηφάκη[18] και Παναγιώτη Λαμπρόπουλου[15], που σχεδίασε την ιδέα[19] και και με την συμπαράσταση του Υπουργού  Ερευνάς και Τεχνολογίας (ΥΕΤ) Γεωργίου Λιάνη, έπεισε την ελληνική κυβέρνηση να δημιουργήσει τα πρώτα τρία Ινστιτούτα του Ερευνητικού Κέντρου Κρήτης (ΕΚΕΚ) στο Ηράκλειο: το Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (IMBB), το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (ΙΗΔΛ) και το Ινστιτούτο Πληροφορικής (ΙΠ). Κατά τη διάρκεια της ηγεσίας του ως πρώτου Διευθυντή (1983-2004)[20], το ΕΚΕΚ επεκτάθηκε αρχικά με το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών (ΙΜΣ) στο Ρέθυμνο και Υπολογιστικών Μαθηματικών (ΙΥΜ) στο Ηράκλειο. Το 1987 σε συναίνεση με τους Γιώργο Παπαθεοδώρου  και Ιάκωβο Βασάλου, Διευθυντών  των  Ερευνητικών Ινστιτούτων  που είχε δημιουργήσει το ΥΕΤ στη Πάτρα (1984, Ερευνητικό Ινστιτούτο Χημικής Μηχανικής και Χημικών Διεργασιών Υψηλής Θερμοκρασίας - ΕΙΧΗΜΥΘ[21]) και στη Θεσσαλονίκη (1985, Ερευνητικό Ινστιτούτο Τεχνικής Χημικών Διεργασιών - ΕΙΤΧΗΔ), το ΕΚΕΚ συνενώθηκε με τα δυο Ινστιτούτα  ιδρύοντας το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ).  Ταυτόχρονα με χρηματοδότηση από την ΕΟΚ (ΕΕ) άρχισε η ανέγερση των κτιρίων του ΙΤΕ στο Ηράκλειο, Πάτρα, Θεσσαλονίκη  και η αναπαλαίωσή του κτιρίου του ΙΜΣ στο Ρέθυμνο. Με πρωτοβουλία και συνεργασία του ΙΤΕ με τη ΓΓΕΤ δημιουργήθηκαν Τεχνολογικά Πάρκα συνδεδεμένα με τα Ινστιτούτα στο Ηράκλειο, Πάτρα και Θεσσαλονίκη  και ανεγέρθηκαν αντίστοιχα κτίρια  με Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.  Οι κτιριακές υποδομές του ΙΤΕ στο Ηράκλειο το 2004 είχαν έκταση 30 000 τ.μ. Ο σχεδιασμός και επίβλεψη των περισσότερων κτιρίων έγινε από τον Πάνο Κουλέρμο, τότε καθηγητή αρχιτεκτονικής στο University of Southern California (ΗΠΑ). Το 2002  το  Ινστιτούτο Βιοϊατρικων  Έρευνων  στα Ιωάννινα ενοποιήθηκε με το ΙΤΕ. Έτσι το ΙΤΕ υπήρξε το πρώτο Ελληνικό περιφερειακό  (εκτός Αττικής -Αθηνών)  Ερευνητικό Κέντρο με Ινστιτούτα σε πέντε Ελληνικές πόλεις. Να σημειωθει ότι το 2000 το Ινστιτούτο Τεχνικής Χημικών Διεργασιών στη Θεσσαλονική έγινε ανεξάρτητο από το ΙΤΕ και μετονομάστηκε Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ)[22]. Επιπλέον, το ΙΤΕ καθιερώθηκε ως ο κορυφαίος ερευνητικός οργανισμός στην Ελλάδα[23], και κατατάσσεται πλέον σταθερά ως πρώτος στην επιστημονική ποιότητα και τη διεθνή αναγνώριση με βάση μια ποικιλία δεικτών[24], συμπεριλαμβανομένων αξιολογήσεων από εξωτερικές επιτροπές καθώς και προσέλκυσης χρηματοδότησης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας. Το ΙΤΕ συνεισέφερε επίσης σημαντικά στον επαναπατρισμό αξιόλογων Ελλήνων επιστημόνων από το εξωτερικό. Η επίτευξη αυτών των αποτελεσμάτων, η οποία ήταν αποτέλεσμα της ιδιαίτερης προσήλωσής του στην επιστημονική αριστεία, δεν ήταν εύκολη καθώς πολλές φορές οι εποπτεύοντες οργανισμοί προσπάθησαν να εισάγουν πολιτικά κριτήρια και να παρέμβουν[25]. Το 1990  με πρωτοβουλία του κ. Οικονόμου θεσπίστηκε το βραβείο Βασίλη Ξανθόπουλου και Στέφανου Πνευματικού  για εξαίρετη Πανεπιστημιακή Διδασκαλία[26], εις μνήμην των δολοφονηθέντων[27] εξαίρετων δάσκαλων και συναδέλφων του. Το βραβείο απονέμεται ετήσια από τον Προέδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Ο καθηγητής Οικονόμου ολοκλήρωσε τη θητεία του ως Γενικός Διευθυντής και Πρόεδρος του ΔΣ του ΙΤΕ το 2004[28][29], μετά από 21 χρόνια υπηρεσίας στο Ίδρυμα. Στις 8 Μαϊου 2004 το ΔΣ του ΙΤΕ του απένειμε τον τίτλο του Διακεκριμένου Μέλους ΙΤΕ και "Προέδρου επί τιμή". Τρία χρόνια αργότερα, το 2007, έφτασε στην υποχρεωτική ηλικία συνταξιοδότησης των 67 ετών και στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Του απονεμήθηκε[30] ο τίτλος του Ομότιμου Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης και συνεχίζει να διδάσκει και παραμένει ενεργός στην έρευνα στο Τμήμα Φυσικής.

Ερευνητική συνεισφορά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια της επιστημονικής του καριέρας ο Ελευθέριος Οικονόμου ασχολήθηκε με ένα ευρύ φάσμα θεμάτων στον τομέα της φυσικής συμπυκνωμένης ύλης. Αυτά τα θέματα περιλαμβάνουν ηλεκτρονικές ιδιότητες κυρίως φαινόμενα μεταφοράς σε πολλά και διαφορετικά υλικά και συστήματα με σημαντικό βαθμό τυχαιότητας, όπως π.χ. οι άμορφοι ημιαγωγοί)[31][32][33][34]. Ασχολήθηκε επίσης με μαγνητικές και οπτικές ιδιότητες στερεών, με έμφαση στη μελέτη των επιφανειακών πλασμονίων και των αλληλεπιδράσεών τους σε μέταλλα και ημιαγωγούς[35][36]. Εξέτασε επίσης στερεά με μεγάλο βαθμό συσχέτισης μεταξύ των ηλεκτρονίων[37], όπως π.χ. οι υπεραγωγοί, μελέτησε θέματα σχετιζόμενα με τις αλληλεπιδράσεις ηλεκτρονίων-φωνονίων[37], μη γραμμικά συστήματα και τις ιδιότητές τους[38], με διάδοση ακουστικών κυμάτων και ελαστικών κυμάτων σε τυχαία και περιοδικά μέσα (π.χ. φωνονικοί κρύσταλλοι)[39][40][41][42], καθώς και με διάδοση ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων σε πολύπλοκα συστήματα, με έμφαση στους φωτονικούς κρυστάλλους[43][44] και τα μετα-υλικά[45][46][47][48][49][50][51][52].

Από το 1990 η έρευνά του επικεντρώνεται κυρίως στη διάδοση ηλεκτρομαγνητικών και ακουστικών/ελαστικών κυμάτων σε πολύπλοκα συστήματα. Ήταν ένας από τους εμπνευστές και πρωτεργάτες του πεδίου των φωνονικών κρυστάλλων (δηλ. περιοδικών συστημάτων που εμφανίζουν φασματικά χάσματα στη διάδοση ακουστικών / ελαστικών  κυμάτων). Αυτές οι εργασίες του οδήγησαν στη συνέχεια στο ευρύτερο πεδίο των ακουστικών μετα-υλικών. Η πρωτοποριακή εργασία του το 1992 «Elastic and acoustic wave band structure»[40], ήταν  η δημοσίευση που εισήγαγε για πρώτη φορά την έννοια των φασματικών χασμάτων στη διάδοση ακουστικών/ελαστικών κυμάτων σε τριδιάστατα συστήματα και απέδειξε την ύπαρξή τους. Αυτό το άρθρο ακολούθησαν πολλές άλλες ιδιαίτερα αναγνωρισμένες εργασίες του κ. Οικονόμου στον τομέα των φωνονικών κρυστάλλων και της διάδοσης ελαστικών κυμάτων σε πολύπλοκα συστήματα (βλ.[39][40][41][42]).

Αξίζει επίσης να σημειωθεί η συμβολή του στον τομέα των ηλεκτρομαγνητικών μετα-υλικών. Εκεί, η έρευνά του συνέβαλε στην εξάλειψη ορισμένων από τις πρώτες αντιρρήσεις της επιστημονικής κοινότητας σχετικά με την πιθανότητα ύπαρξης μετα-υλικών με αρνητικό δείκτη διάθλασης[46], αποκάλυψε τη δυνατότητα και τους περιορισμούς για την επίτευξη αρνητικού δείκτη διάθλασης στο οπτικό φάσμα[48], και απέδειξε μερικές από τις μοναδικές ιδιότητες και δυνατότητες των μετα-υλικών (π.χ. τη δυνατότητα επίτευξης της απωθητικής δύναμης Casimir στα χειρόμορφα μετα-υλικά[50]). Στην έρευνά του για τα μετα-υλικά, ο Οικονόμου συνεργάζεται στενά με τον επί μακρόν συνάδελφό του Κώστα Σούκουλη, από την περίοδο 1979-1982, όταν ο κ. Σούκουλης ήταν μεταδιδακτορικός ερευνητής υπό την επίβλεψή του στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια. Η επιτυχής συνεργασία σε μετα-υλικά αρνητικού δείκτη με επικεφαλής τους Οικονόμου και Σούκουλη, συμπεριλαμβανομένων επιστημόνων από το Imperial College (Sir John Pendry), το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καρλσρούης και το Πανεπιστήμιο Μπιλκέντ (Ekmel Özbay), αναγνωρίστηκε διεθνώς με την απονομή του βραβείου Descartes της Ευρωπαϊκής Ένωσης για συνεργατική έρευνα το 2005.

Μία από τις σημαντικότερες επιστημονικές συνεισφορές του Ελευθέριου Οικονόμου θεωρείται ακόμα το διδακτορικό του έργο σε επιφανειακά πλασμόνια. Η σχετική δημοσίευση του 1969 "Surface plasmons in thin films"[14], μεταξύ των πρώτων της καριέρας του, έχει γίνει ένα έργο αναφοράς για το σύγχρονο πεδίο της πλασμονικής, το οποίο έχει αυξηθεί εντυπωσιακά τα τελευταία χρόνια.

Μεταξύ των προηγούμενων ερευνητικών αποτελεσμάτων του κ. Οικονόμου, θεωρείται πολύ σημαντική η έρευνά του σχετικά με τον "εντοπισμό Άντερσον" σε συστήματα με μεγάλο βαθμό τυχαιότητας[31][32][34]. Πολλά από τα καινοτόμα και σημαντικά αποτελέσματα αυτής της έρευνας συνοψίζονται στο ιδιαίτερα δημοφιλές βιβλίο του «Green's Functions in Quantum Physics».

Βιβλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο καθηγητής Οικονόμου έχει συγγράψει αρκετά βιβλία φυσικής στα ελληνικά και στα αγγλικά, μερικά από τα οποία έχουν αναγνωριστεί ευρέως. Συγκεκριμένα, το βιβλίο του "Green's functions in Quantum Physics", που κυκλοφόρησε αρχικά το 1979, έχει λάβει περισσότερες από 2500 αναφορές σύμφωνα με τον Google Scholar και συμπεριλήφθηκε στα ηλεκτρονικά αρχεία "Springer Book Archives" που περιείχαν 40 φημισμένα βιβλία που εκδόθηκαν από την Springer μεταξύ 1842 και 2005.

Βιβλία στα Αγγλικά

  • "Green's functions in Quantum Physics"[53], Springer-Verlag, 1979. 2η έκδοση 1983, 3η έκδοση 2006.
  • "A Short Journey from Quarks to the Universe"[54] , SpringerBriefs, 2011. Μια 2η εκτεταμένη έκδοση εκδόθηκε με τον τίτλο "From Quarks to the Universe: A short Physics Course"[55], Springer-Verlag, 2016.
  • "The Physics of Solids. Essentials and Beyond"[56], Springer-Verlag, 2010.

Βιβλία στα ελληνικά

  • "Στατιστική Φυσική και Θερμοδυναμική"[57], Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1994, 2η έκδοση, 2001
  • "Επιστήμη: Πού έδυ σου η θέλξη"[58], Εκδόσεις Ευρασία, Αθήνα 2012
  • "Από τα Κουάρκ στο Σύμπαν: Μια σύντομη περιήγηση"[59] , Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2012
  • "Φυσική Στερεάς Κατάστασης. Τόμος I: Μέταλλα, Ημιαγωγοί, Μονωτές"[60], Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1997
  • "Φυσική Στερεάς Κατάστασης. Τόμος II: Τάξη, Αταξία, Συσχετίσεις"[61], Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2003
  • "Επίτομη Φυσική Στερεάς Κατάστασης"[62], Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2016
  • "Στερεά I - Γενική άποψη" & "Στερεά I - Μέταλλα και Ημιαγωγοί", Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, 1999
  • "Πυρηνικά όπλα και ανθρώπινος πολιτισμός- Συμβίωση χωρίς μέλλον"[63], Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1985, 2η έκδοση, 1987
  • "Η Φυσική Σήμερα - Τα Θεμέλια"[64], Τόμος 1, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1989, 5η έκδοση, 2010 (συγγραφέας)
  • "Η Φυσική Σήμερα - Οι δέκα κλίμακες της ύλης"[64], Τόμος 2, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1989, 1991, 5η έκδοση, 2010 (συν-συγγραφέας)

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διοικητικές Θέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επιλεγμένες Δημοσιεύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • E.N. Economou, "Surface Plasmons in Thin Films" , Phys. Rev. 182, 539–554 (1969)
  • E.N. Economou, M.H. Cohen, "Existence of Mobility Edges in Anderson's Model for Radom Lattices", Phys. Rev. B. 5, 2931–2948 (1972)
  • E.N. Economou, C.M. Soukoulis, "Static Conductance and Scaling Theory of Localization in One Dimension", Phys. Rev. Lett. 46, 618-621 (1981)
  • M. Sigalas, E.N. Economou,"Elastic and Acoustic Wave Band Structure", Journal of Sound and Vibrations, 158 (2), 377 (1992)
  • M. Kafesaki, R. S. Penciu, and E. N. Economou “Air bubbles in water: a strongly multiple scattering medium for acoustic waves”  Physical Review Letters 84(26), 6050 (2000)
  • S. Foteinopoulou, E.N. Economou, C.M. Soukoulis, "Refraction at Media with Negative Refractive Index", Phys. Rev. Lett. 90, 107402 (2003)
  • J. Zhou, Th. Koschny, M. Kafesaki,E.N. Economou, J. Pendry, and C.M. Soukoulis, "Saturation of the Magnetic Response of Split-Ring Resonators at Optical Frequencies", Phys. Rev. Lett. 95 (22) 223902 (2005)
  • S. Droulias, I. Katsantonis, M. Kafesaki, C.M. Soukoulis, E.N. Economou “Chiral Metamaterials with PT-Symmetry and Beyond”  Physical Review Letters 122 (21), 213201 (2019)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Οικονόμου Ν. Ελευθέριος | Τμήμα Φυσικής». www.physics.uoc.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  2. Sifakis, Grigoris M. (2001-02-01). «E.N. Economou's contribution to the establishment and development of the University of Crete and the Foundation for Research and Technology – Hellas» (στα αγγλικά). Physica B: Condensed Matter. Proceedings of the Symposium on Wave Propagation and Electronic Structure in Disordered Systems 296 (1): 1–6. doi:10.1016/S0921-4526(00)00754-7. ISSN 0921-4526. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0921452600007547. 
  3. «Λευτέρης Οικονόμου: Ο δάσκαλος - Με αφορμή τα Εξήντα Χρόνια του (Το κείμενο δημοσιεύθηκε στις εφημερίδες Πατρίς και Μεσόγειος του Ηρακλείου.)» (PDF). 
  4. «The road ahead for research in Greece» (στα αγγλικά). Nature Materials 12 (8): 681–681. 2013-08. doi:10.1038/nmat3735. ISSN 1476-4660. https://www.nature.com/articles/nmat3735. 
  5. «Tough times for Greek science» (στα αγγλικά). Nature Materials 12 (8): 686–687. 2013-08. doi:10.1038/nmat3726. ISSN 1476-4660. https://www.nature.com/articles/nmat3726. 
  6. «Πανεπιστήμιο Κρήτης: Η γένεση και η πορεία, 1977-2017». Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. 1 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  7. «Physics Tree - Eleftherios N. Economou». academictree.org. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  8. «Eleftherios N. Economou's Publons profile». publons.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  9. «Eleftherios N. Economou - Google Scholar Citations». scholar.google.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  10. «Ιστορία ΠΣΠΑ». www.pspa.eu. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2020. 
  11. «Chemistry Tree - Athanasia L. Paganou». academictree.org. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  12. «Sophia Economou». www.phys.vt.edu (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  13. Cohen, Morrel H. (2001-02-01). «E.N. Economou and the metal-to-insulator transition» (στα αγγλικά). Physica B: Condensed Matter. Proceedings of the Symposium on Wave Propagation and Electronic Structure in Disordered Systems 296 (1): 7–20. doi:10.1016/S0921-4526(00)00772-9. ISSN 0921-4526. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0921452600007729. 
  14. 14,0 14,1 Economou, E. N. (1969-06). «Surface Plasmons in Thin Films» (στα αγγλικά). PhRv 182 (2): 539–554. doi:10.1103/PhysRev.182.539. ISSN 1536-6065. https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1969PhRv..182..539E/abstract. 
  15. 15,0 15,1 «Λαμπρόπουλος Παναγιώτης | Τμήμα Φυσικής». www.physics.uoc.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  16. «Διοίκηση και Επιτροπές Τμήματος Φυσικής | Τμήμα Φυσικής». www.physics.uoc.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  17. «ΠΑΤΡΙΣ - ΑΡΧΕΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ». archive.patris.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  18. «Grigoris Sifakis | New York University - Academia.edu». nyu.academia.edu. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. [νεκρός σύνδεσμος]
  19. «Η ερευνητική κοινότητα αποχαιρετά τον παγκόσμιο Έλληνα». ΠΑΤΡΙΣ. 20 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  20. «Ο πρώτος πρόεδρος του ΙΤΕ, κ. Λευτέρης Οικονόμου». ΠΑΤΡΙΣ. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  21. «Foundation for Research and Technology, Hellas - Institute of Chemical Engineering Sciences». www.iceht.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2020. 
  22. «Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης - ΕΚΕΤΑ». www.certh.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2020. 
  23. «ΠΑΤΡΙΣ - ΑΡΧΕΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ». archive.patris.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  24. «Greece | Ranking Web of Research Centers». research.webometrics.info. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2020. 
  25. «ΠΑΤΡΙΣ - ΑΡΧΕΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ». archive.patris.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  26. «Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας «Βασίλη Ξανθόπουλου - Στέφανου Πνευματικού»». 
  27. «Σαν σήμερα ,το 1990, η δολοφονία των καθηγητών Ξανθόπουλου-Πνευματικού στο Πανεπιστήμιο Κρήτης». 27 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2020. 
  28. «ΠΑΤΡΙΣ - ΑΡΧΕΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ». archive.patris.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2020. 
  29. «ΠΑΤΡΙΣ - ΑΡΧΕΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ». archive.patris.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  30. «ΠΑΤΡΙΣ - ΑΡΧΕΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ». archive.patris.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  31. 31,0 31,1 Economou, E. N.; Cohen, Morrel H. (1972-04-15). «Existence of Mobility Edges in Anderson's Model for Random Lattices». Physical Review B 5 (8): 2931–2948. doi:10.1103/PhysRevB.5.2931. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevB.5.2931. 
  32. 32,0 32,1 Economou, E. N.; Soukoulis, C. M. (1981-03-02). «Static Conductance and Scaling Theory of Localization in One Dimension». Physical Review Letters 46 (9): 618–621. doi:10.1103/PhysRevLett.46.618. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevLett.46.618. 
  33. Soukoulis, C. M.; Economou, E. N. (1984-02-13). «Fractal Character of Eigenstates in Disordered Systems». Physical Review Letters 52 (7): 565–568. doi:10.1103/PhysRevLett.52.565. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevLett.52.565. 
  34. 34,0 34,1 Licciardello, D. C.; Economou, E. N. (1975-05-15). «Study of localization in Anderson's model for random lattices». Physical Review B 11 (10): 3697–3717. doi:10.1103/PhysRevB.11.3697. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevB.11.3697. 
  35. Ngai, K. L.; Economou, E. N.; Cohen, Morrel H. (1969-06-23). «Theory of Inelastic Electron-Surface-Plasmon Interactions in Metal-Semiconductor Tunnel Junctions». Physical Review Letters 22 (25): 1375–1378. doi:10.1103/PhysRevLett.22.1375. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevLett.22.1375. 
  36. Pfeiffer, C. A.; Economou, E. N.; Ngai, K. L. (1974-10-15). «Surface polaritons in a circularly cylindrical interface: Surface plasmons». Physical Review B 10 (8): 3038–3051. doi:10.1103/PhysRevB.10.3038. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevB.10.3038. 
  37. 37,0 37,1 Kopidakis, G.; Soukoulis, C. M.; Economou, E. N. (1995-06-01). «Electron-phonon interaction, localization, and polaron formation in one-dimensional systems». Physical Review B 51 (21): 15038–15052. doi:10.1103/PhysRevB.51.15038. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevB.51.15038. 
  38. Li, Qiming; Pnevmatikos, St.; Economou, E. N.; Soukoulis, C. M. (1988-03-01). «Lattice-soliton scattering in nonlinear atomic chains». Physical Review B 37 (7): 3534–3541. doi:10.1103/PhysRevB.37.3534. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevB.37.3534. 
  39. 39,0 39,1 Soukoulis, C. M.; Datta, S.; Economou, E. N. (1994-02-01). «Propagation of classical waves in random media». Physical Review B 49 (6): 3800–3810. doi:10.1103/PhysRevB.49.3800. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevB.49.3800. 
  40. 40,0 40,1 40,2 Sigalas, M. M.; Economou, E. N. (1992-10-22). «Elastic and acoustic wave band structure» (στα αγγλικά). Journal of Sound and Vibration 158 (2): 377–382. doi:10.1016/0022-460X(92)90059-7. ISSN 0022-460X. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/0022460X92900597. 
  41. 41,0 41,1 Sigalas, M.; Economou, E. N. (1993-04-01). «Band structure of elastic waves in two dimensional systems» (στα αγγλικά). Solid State Communications 86 (3): 141–143. doi:10.1016/0038-1098(93)90888-T. ISSN 0038-1098. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/003810989390888T. 
  42. 42,0 42,1 Kafesaki, M.; Economou, E. N. (1999-11-01). «Multiple-scattering theory for three-dimensional periodic acoustic composites». Physical Review B 60 (17): 11993–12001. doi:10.1103/PhysRevB.60.11993. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevB.60.11993. 
  43. Lidorikis, E.; Sigalas, M. M.; Economou, E. N.; Soukoulis, C. M. (1998-08-17). «Tight-Binding Parametrization for Photonic Band Gap Materials». Physical Review Letters 81 (7): 1405–1408. doi:10.1103/PhysRevLett.81.1405. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevLett.81.1405. 
  44. Sigalas, M.; Soukoulis, C. M.; Economou, E. N.; Chan, C. T.; Ho, K. M. (1993-11-15). «Photonic band gaps and defects in two dimensions: Studies of the transmission coefficient». Physical Review B 48 (19): 14121–14126. doi:10.1103/PhysRevB.48.14121. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevB.48.14121. 
  45. Soukoulis, C. M.; Kafesaki, M.; Economou, E. N. (2006). «Negative-Index Materials: New Frontiers in Optics» (στα αγγλικά). Advanced Materials 18 (15): 1941–1952. doi:10.1002/adma.200600106. ISSN 1521-4095. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/adma.200600106. 
  46. 46,0 46,1 Foteinopoulou, S.; Economou, E. N.; Soukoulis, C. M. (2003-03-13). «Refraction in Media with a Negative Refractive Index». Physical Review Letters 90 (10): 107402. doi:10.1103/PhysRevLett.90.107402. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevLett.90.107402. 
  47. Koschny, T.; Kafesaki, M.; Economou, E. N.; Soukoulis, C. M. (2004-09-02). «Effective Medium Theory of Left-Handed Materials». Physical Review Letters 93 (10): 107402. doi:10.1103/PhysRevLett.93.107402. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevLett.93.107402. 
  48. 48,0 48,1 Zhou, J.; Koschny, Th.; Kafesaki, M.; Economou, E. N.; Pendry, J. B.; Soukoulis, C. M. (2005-11-23). «Saturation of the Magnetic Response of Split-Ring Resonators at Optical Frequencies». Physical Review Letters 95 (22): 223902. doi:10.1103/PhysRevLett.95.223902. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevLett.95.223902. 
  49. Tassin, P.; Zhang, Lei; Koschny, Th.; Economou, E. N.; Soukoulis, C. M. (2009-02-03). «Low-Loss Metamaterials Based on Classical Electromagnetically Induced Transparency». Physical Review Letters 102 (5): 053901. doi:10.1103/PhysRevLett.102.053901. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevLett.102.053901. 
  50. 50,0 50,1 Zhao, R.; Zhou, J.; Koschny, Th.; Economou, E. N.; Soukoulis, C. M. (2009-09-04). «Repulsive Casimir Force in Chiral Metamaterials». Physical Review Letters 103 (10): 103602. doi:10.1103/PhysRevLett.103.103602. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevLett.103.103602. 
  51. Basharin, Alexey A.; Kafesaki, Maria; Economou, Eleftherios N.; Soukoulis, Costas M.; Fedotov, Vassili A.; Savinov, Vassili; Zheludev, Nikolay I. (2015-03-27). «Dielectric Metamaterials with Toroidal Dipolar Response». Physical Review X 5 (1): 011036. doi:10.1103/PhysRevX.5.011036. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevX.5.011036. 
  52. Droulias, Sotiris; Katsantonis, Ioannis; Kafesaki, Maria; Soukoulis, Costas M.; Economou, Eleftherios N. (2019-05-28). «Chiral Metamaterials with $PT$ Symmetry and Beyond». Physical Review Letters 122 (21): 213201. doi:10.1103/PhysRevLett.122.213201. https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevLett.122.213201. 
  53. Economou, Eleftherios N. (2006). «Green’s Functions in Quantum Physics» (στα αγγλικά). Springer Series in Solid-State Sciences. doi:10.1007/3-540-28841-4. ISSN 0171-1873. https://doi.org/10.1007/3-540-28841-4. 
  54. Economou, Eleftherios N. (2011). A Short Journey from Quarks to the Universe. SpringerBriefs in Physics. Berlin Heidelberg: Springer-Verlag. ISBN 978-3-642-20089-2. 
  55. Economou, Eleftherios N. (2016) (στα αγγλικά). From Quarks to the Universe. doi:10.1007/978-3-319-20654-7. https://doi.org/10.1007/978-3-319-20654-7. 
  56. Economou, Eleftherios N. (2010). The Physics of Solids: Essentials and Beyond. Graduate Texts in Physics. Berlin: Springer. ISBN 978-3-642-02068-1. 
  57. «ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ». Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. 9 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  58. «.:BiblioNet : Επιστήμη. Πού έδυ σου η θέλξη; / Οικονόμου, Ελευθέριος Ν». www.biblionet.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2020. 
  59. «ΑΠΟ ΤΑ ΚΟΥΑΡΚ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ». Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. 7 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  60. «ΦΥΣΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ, ΤΟΜΟΣ Ι». Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. 9 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  61. «ΦΥΣΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ, ΤΟΜΟΣ ΙΙ». Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. 11 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  62. «ΕΠΙΤΟΜΗ ΦΥΣΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ». Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. 7 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  63. «ΠΥΡΗΝΙΚΑ ΟΠΛΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ». Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. 24 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  64. 64,0 64,1 «Η ΦΥΣΙΚΗ ΣΗΜΕΡΑ, ΤΟΜΟΣ Ι». Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. 9 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  65. «Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας «Στέλιου Πηχωρίδη» 1999 | Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστηµιακής Διδασκαλίας | ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ | ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ». www.uoc.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2020. 
  66. «"Ελευθέριος Οικονόμου, Επίτιμος Διδάκτορας Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Υλικών - 28η Σεπτεμβρίου 2004"». 
  67. «Physical Review Journals - Outstanding Referees». journals.aps.org. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  68. «Στον Λευτέρη Οικονόμου το «Βραβείο Ηθικής Τάξεως»». Cretalive. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020. 
  69. ΠΑΤΡΙΣ, ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ (19 Δεκεμβρίου 2023). «ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟ ΙΔΡΥΜΑ: 40 χρόνια ΙΤΕ σε κλίμα συγκίνησης». ΚΡΗΤΗ ΝΕΑ: ΠΑΤΡΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2023.