Γκουίντο Άντλερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκουίντο Άντλερ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Guido Adler (Γερμανικά)
Γέννηση1  Νοεμβρίου 1855[1][2][3]
Ivančice[4][5][6]
Θάνατος15  Φεβρουαρίου 1941[1][3][7]
Βιέννη[8][9]
Τόπος ταφήςΚεντρικό Νεκροταφείο της Βιέννης
ΚατοικίαPraha II (από 1885)[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΑυστρία
Κισλεϊθανία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓερμανικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά[10][11]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Βιέννης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμουσικολόγος[9]
συνθέτης
παιδαγωγός
καθηγητής πανεπιστημίου
συγγραφέας
διδάσκων πανεπιστημίου[12]
καθηγητής[9]
συνεισφέρων συντάκτης[9]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Βιέννης
Πανεπιστήμιο του Καρόλου[13]
Οικογένεια
ΤέκναMelanie Karoline Adler
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γκουίντο Άντλερ (γερμ. Guido Adler, 1 Νοεμβρίου 185515 Φεβρουαρίου 1941)[14] ήταν Αυστριακός μουσικολόγος εβραϊκής καταγωγής.

Ο Άντλερ γεννήθηκε στη μικρή πόλη Άιμπενσυτς της Μοραβίας, το σημερινό Ίβαντσιτσε της Τσεχίας, και μετοίκησε με την οικογένειά του στη Βιέννη όταν ήταν εννέα ετών. Ο πατέρας του ήταν ιατρός και πέθανε από τυφοειδή πυρετό[15] το 1857.

Ο Γκουίντο σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και ταυτοχρόνως στο Ωδείο της Βιέννης. Στο δεύτερο σπούδασε πιάνο (ως κύριο αντικείμενο), μουσική θεωρία και σύνθεση με καθηγητές τους Άντον Μπρούκνερ και Φέλιξ Ότο Ντέσοφ. Αποφοιτώντας (το 1874 από το ωδείο και το 1878 από το Πανεπιστήμιο με πτυχίο Νομικής), απεφάσισε να ακολουθήσει το ενδιαφέρον του για την ιστορία της μουσικής.[16] Το 1880 πήρε και διδακτορικό, υποβάλλοντας διατριβή με τίτλο Die Grundklassen der Christlich-Abendländischen Musik bis 1600 (= «Οι βασικές κατηγορίες της Δυτικής εκκλησιαστικής μουσικής έως το 1600»). Δύο χρόνια αργότερα ολοκλήρωσε την υφηγεσία του με θέμα διατριβής την ιστορία της αρμονίας.

Το 1883 ο Άντλερ έγινε λέκτορας της μουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και το επόμενο έτος ίδρυσε, μαζί με τους Φρήντριχ Κρύσαντερ και Φίλιπ Σπίτα, το μουσικολογικό περιοδικό Vierteljahresschrift für Musikwissenschaft. Στο πρώτο άρθρο του πρώτου τεύχους αυτού του περιοδικού, με τίτλο «Το πεδίο, η μέθοδος και ο σκοπός της Μουσικολογίας» («Umfang, Methode und Ziel der Musikwissenschaft», 1885), ο Άντλερ υποδιαιρεί τη μουσικολογία σε δύο κλάδους: την ιστορική μουσικολογία και τη συστηματική μουσικολογία, μια ταξινόμηση που παραμένει σημαντική. Η συστηματική περιλαμβάνει κατά τη γνώμη του και τη vergleichende Musikwissenschaft (συγκριτική μουσικολογία), που αργότερα αναδείχθηκε σε ξεχωριστό πεδίο μελέτης, μαζί με την εθνομουσικολογία. Παρά το ότι οι παραπάνω κλάδοι δεν ταυτίζονται ακριβώς με τις σημερινές απόψεις, διατηρούνται χονδρικά στη σύγχρονη ευρωπαϊκή μουσικολογία.[16]

Το 1885 ο Άντλερ μετακλήθηκε στο Πανεπιστήμιο Karl-Ferdinands στην Πράγα ως τακτικός καθηγητής της ιστορίας και της θεωρίας της μουσικής, ενώ το 1898 επέστρεψε στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης με την ίδια ιδιότητα, διαδεχόμενος τον Έντουαρντ Χάνσλικ. Εκεί ίδρυσε το Musikwissenschaftliches Institut («Μουσικολογικό Ινστιτούτο») του Πανεπιστημίου. Οι φοιτητές του εκεί περιελάμβαναν τους συνθέτες Άντον Βέμπερν, Έγκον Βέλες και Κάρελ Νάβρατιλ, τον βιολονίστα Ρούντολφ Κόλις και τους μουσικολόγους Χάινριχ Γιάλοβετς και Βάλτερ Γκραφ.[17]

Το 1892-1893 ο Άντλερ επιμελήθηκε την έκδοση μιας επιλογής μουσικών συνθέσεων των Αυτοκρατόρων της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους Φερδινάνδου Γ΄, Λεοπόλδου Α΄ και Ιωσήφ Α΄, σε δύο τόμους.[18] Από το 1894 μέχρι 1938 ήταν ο αρχισυντάκτης του Denkmäler der Tonkunst in Österreich, ενός σημαντικού περιοδικού στην ιστορία της μουσικής.

Ο Άντλερ υπήρξε ο πρώτος ιστορικός της μουσικής που έδωσε έμφαση στην κριτική του μουσικού ύφους. Οι θέσεις του και η μέθοδός του είναι εμφανείς στο Handbuch der Musikgeschichte («Εγχειρίδιο Ιστορίας της Μουσικής»), που επιμελήθηκε το 1924.[19]

Μετά την Προσάρτηση της Αυστρίας από τη ναζιστική Γερμανία το 1938, ο Άντλερ υποχρεώθηκε να παραιτηθεί από τη θέση του στο Denkmäler der Tonkunst in Österreich, ενώ μετά τον θάνατό του στη Βιέννη σε ηλικία 85 ετών, η προσωπική του βιβλιοθήκη (που είχε κληρονομήσει η κόρη του Μελανίε Καρολίνε)[20][21] κατασχέθηκε και αργότερα ενσωματώθηκε στις συλλογές του Πανεπιστημίου της Βιέννης.[22] Μεταπολεμικώς ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος των βιβλίων της επιστράφηκε στον γιο του μουσικολόγου. Σήμερα πολλά βιβλία της στεγάζονται στις ΗΠΑ, στο Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια και στη Βιβλιοθήκη Χώτον του Χάρβαρντ.[23]

Ο Άντλερ υπήρξε ένας από τους θεμελιωτές της μουσικολογίας ως ξεχωριστής επιστήμης (Musikwissenschaft) και ένας από τους πρώτους θεωρητικούς της μουσικής που ανεγνώρισε τη σημασία των κοινωνικών και πολιτισμικών παραγόντων στη μουσική («κοινωνιολογία της μουσικής», Musiksoziologie), παρέχοντας έτσι ένα ευρύτερο πλαίσιο στην αισθητική κριτική. Η εμπειρική μελέτη συνιστούσε για τον Άντλερ το σημαντικότερο μέρος της μουσικολογίας. Η έμφαση των δικών του ερευνών ήταν στη μουσική της Αυστρίας και πιο συγκεκριμένα στην Πρώτη Σχολή της Βιέννης.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12232860z. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Guido-Adler. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jo20010084267. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  6. 6,0 6,1 «Digitalizované pobytové přihlášky pražského policejního ředitelství (konskripce) 1850-1914». Digitized residence applications of the Prague Police Directorate (conscription) 1850–1914. Ανακτήθηκε στις 6  Ιανουαρίου 2021.
  7. (Αγγλικά) SNAC. w63n2pc8. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Research Library in Olomouc: (Τσεχικά) REGO. aleph.vkol.cz/F/?func=find-c&ccl_term=sys%3D000001422&local_base=svk04. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2024.
  10. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12232860z. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  11. CONOR.SI. 92206947.
  12. «Digitalizované pobytové přihlášky pražského policejního ředitelství (konskripce) 1850-1914». Digitized residence applications of the Prague Police Directorate (conscription) 1850–1914. Ανακτήθηκε στις 6  Ιανουαρίου 2021.
  13. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  14. Randel, Don Michael, επιμ. (1996). «Adler, Guido»Απαιτείται δωρεάν εγγραφή. The Harvard biographical dictionary of music. Cambridge, Massachusetts: Belknap Press of Harvard Univ. Press. σελίδες 5. ISBN 0-674-37299-9. 
  15. Adler, Tom, and Anika Scott: Lost to the World, XLibris, 2003.
  16. 16,0 16,1 Erica Mugglestone, «Guido Adler's 'The Scope, Method, and Aim of Musicology' (1885): An English Translation with an Historico-Analytical Commentary», Yearbook for Traditional Music, τόμος 13 (1981), σσ. 1-21
  17. Rudolf Klein (2001). «Graf, Walter». The New Grove Dictionary of Music and Musicians. Oxford Music Online. Oxford University Press. doi:10.1093/gmo/9781561592630.article.11584. 
  18. Adler, Guido (1892). Musikalishe Werke der Kaiser Ferdinand III., Leopold I., and Joseph I. Antaria & Company, Βιέννη. 
  19. «Guido Adler | Austrian musicologist». 
  20. Melanie Karoline Adler: «Ausgezeichnete Herren beraten mich», doew.at. Retrieved 4 August 2019.
  21. Melanie Karoline Adler (1888-1942), uibk.ac.at. Retrieved 4 August 2019.
  22. Rick Gekoski: Lost, Stolen or Shredded: Stories of Missing Works of Art and Literature, Profile Books, 2013, κεφ. 11: «Lost to the World: The Library of Guido Adler»
  23. Guido Adler - Musicology Then and Now at Harvard University Symposium, Exhibitions, & Concert on Friday, October 13, 2017 Αρχειοθετήθηκε April 13, 2020, στο Wayback Machine., harvard.edu. Ανακτήθηκε 4 Αυγούστου 2019.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το λήμμα «Άντλερ Βίκτωρ» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμ. 6
  • Το λήμμα «Guido Adler» στην Jewish Encyclopedia, επιμ. Isidore Singer κ.ά., εκδ. Funk & Wagnall, Νέα Υόρκη 1901-1906

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]