Γκαλίνα Σταροβόιτοβα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκαλίνα Σταροβόιτοβα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Галина Васильевна Старовойтова (Ρωσικά)
Γέννηση17  Μαΐου 1946[1][2][3]
Τσελιάμπινσκ[1][4][5]
Θάνατος20  Νοεμβρίου 1998[6][7][8]
Αγία Πετρούπολη[9][10][11]
Αιτία θανάτουτραύμα από πυροβολισμό
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
Τόπος ταφήςNikolskoe Cemetery of Alexander Nevsky Lavra
Χώρα πολιτογράφησηςΈνωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Ρωσία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΡωσικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά
ΕκπαίδευσηCandidate of Historical Sciences
ΣπουδέςFaculty of Psychology, Saint Petersburg State University
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός[12]
ανθρωπολόγος
κοινωνιολόγος
ακτιβίστρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων[13]
μέλος της Κρατικής Δούμας της Ρωσίας
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημαανεξάρτητος/η πολιτικός
Οικογένεια
ΓονείςVasily Stepanovich Starovoitov
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Κρατικής Δούμας της Ρωσίας
ΒραβεύσειςOrder of the Cross of Vytis
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Γκαλίνα Βασιλίεβνα Σταροβόιτοβα (ρωσικά: Гали́на Васи́льевна Старово́йтова‎‎; 17 Μαΐου 1946, στο Τσελιάμπινσκ - 20 Νοεμβρίου 1998, στην Αγία Πετρούπολη) ήταν Σοβιετική αντιφρονούντας[14], πολιτικός και εθνογράφος, η οποία διακρίθηκε για το έργο της για την προστασία των εθνικών μειονοτήτων και την προώθηση των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων στη Ρωσία. Δολοφονήθηκε μέσα στην πολυκατοικία της από αγνώστους το 1998.

Πρόωρη ζωή και ακαδημαϊκή σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννημένη στα Ουράλια Όρη στην πόλη Τσελιάμπινσκ στις 17 Μαΐου 1946 από Λευκορώσο πατέρα και Ρωσίδα μητέρα, η Σταροβόιτοβα απέκτησε πτυχίο από το Κολλέγιο Στρατιωτικής Μηχανικής του Λένινγκραντ το 1966 και μεταπτυχιακό στην κοινωνική ψυχολογία από το Πανεπιστήμιο του Λένινγκραντ το 1971. Το 1980, απέκτησε διδακτορικό στην κοινωνική ανθρωπολογία από το Ινστιτούτο Εθνογραφίας, της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ, όπου εργάστηκε για δεκαεπτά χρόνια.[15] Η Σταροβόιτοβα διεξήγαγε διδακτορική έρευνα στα τέλη της δεκαετίας του 1970, εστιάζοντας σε ένα ευαίσθητο τη συγκεκεριμένη περίοδο θέμα και συγκεκριμένα στον ρόλο των εθνοτικών ομάδων στις σοβιετικές πόλεις.[16] Τα δεδομένα της μελέτης της αντλήθηκαν κυρίως από το Λένινγκραντ. Η διδακτορική της διατριβή, που δημοσιεύθηκε το 1987, ήταν μία μελέτη των Τατάρων του Λένινγκραντ. Επίσης, είχε εκτενής δημοσιεύσεις για την ανθρωπολογική θεωρία, τις διαπολιτισμικές μελέτες και την ανθρωπολογία του Καυκάσου - με επιτόπια εργασία, ιδίως στις περιοχές Ναγκόρνο Καραμπάχ και Αμπχαζία. Στις αρχές του 1988, μετά τη γέννηση του αρμενικού εθνοδημοκρατικού κινήματος, η Σταροβόιτοβα υποστήριξε την αυτοδιάθεση της περιοχής Ναγκόρνο Καραμπάχ. Τον Δεκέμβριο του 1988, συνόδευσε τον ακαδημαϊκό Αντρέι Ζαχάρωφ σε ένα μοιραίο ταξίδι στην Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν και την περιοχή του Καραμπάχ σε μια προσπάθεια διαμεσολάβησης και συμφιλίωσης. Από το 1994 έως το 1998, υπήρξε επισκέπτρια καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Διεθνών Σπουδών Γουάτσον του Πανεπιστημίου Μπράουν στο Πρόβιντενς του Ρόουντ Άιλαντ, δίνοντας διαλέξεις για την πολιτική της αυτοδιάθεσης για τις εθνοτικές μειονότητες.

Πολιτική καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Γκαλίνα Σταροβόιτοβα ξεκίνησε την πολιτική της σταδιοδρομία το 1989, όταν εξελέγη εκπρόσωπος της Αρμενίας στο Κογκρέσο των Λαϊκών Αντιπροσώπων της Σοβιετικής Ένωσης.[16] Στο Κογκρέσο της ΕΣΣΔ, έγινε μέλος της μεταρρυθμιστικής φατρίας, της Διαπεριφερειακής Ομάδας των Αντιπροσώπων του Λαού, στην οποία ηγήθηκε ο Ζαχάρωφ και περιελάμβανε και άλλους γνωστούς αντιπροσώπους, όπως ο Γιούρι Σεκοτσίχιν, ο Σεργκέι Γιουσένκοφ και ο Μπόρις Γέλτσιν. Το έργο της Γκαλίνα Σταροβόιτοβα στο Κογκρέσο επικεντρώθηκε κυρίως στα προβλήματα των εθνικοτήτων, στα σχέδια για τη νέα ομοσπονδία και στη σύνταξη ενός νέου σοβιετικού συντάγματος. Υποστήριξε επίσης τους Αρμένιους στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν. Τον Ιούνιο του 1990, η Σταροβόιτοβα κέρδισε, επίσης, μία θέση στο νέο Συνέδριο Λαϊκών Αντιπροσώπων της ΡΣΟΣΔ (Ρωσική Ομοσπονδία) από το Λένινγκραντ (τώρα Αγία Πετρούπολη), όπου υπηρέτησε μέχρι τη διάλυση του Κογκρέσου τον Σεπτέμβριο του 1993. Όπως και με το κοινοβούλιο της ΕΣΣΔ, η Γκαλίνα Σταροβόιτοβα κέρδισε την έδρα της στο ρωσικό κοινοβούλιο με μεγάλη πλειοψηφία έναντι ενός ανταγωνιστικού καταλόγου ανδρών υποψηφίων.

Το καλοκαίρι του 1991, η Σταροβόιτοβα υπηρέτησε ως εκπρόσωπος τύπου του Γέλτσιν στην επιτυχημένη εκστρατεία του για την προεδρία της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Εκείνη την εποχή, η Σταροβόιτοβα είχε προταθεί από πολλές δημοκρατικές δυνάμεις για τη θέση είτε της αντιπροέδρου είτε της υπουργού άμυνας. Αντ' αυτού, έγινε προεδρική σύμβουλος σε εθνοτικά θέματα μέχρι τα τέλη του 1992,[16] όταν απολύθηκε από τον Γέλτσιν υπό την πίεση συντηρητικών στοιχείων για την κριτική της υποστήριξης της Μόσχας προς τους Οσετίτες ενάντια στους Ίνγκους στον Βόρειο Καύκασο.[17]

Πριν ξεκινήσει εκ νέου τη νομοθετική της καριέρα το 1995, η Γκαλίνα Σταροβόιτοβα εργαζόταν στο Ινστιτούτο για την Οικονομία σε Μετάβαση στη Μόσχα, ως συμπρόεδρος του Κινήματος Δημοκρατικής Ρωσίας και ως συνεργάτης στο Ινστιτούτο Ειρήνης των Ηνωμένων Πολιτειών με έδρα την Ουάσινγκτον. Με τον πρώην πολιτικό κρατούμενο Σεργκέι Γκριγκόριαντς και χρηματοδότηση από τον Τζορτζ Σόρος, συνδιοργάνωσε μια σειρά από διεθνή συνέδρια στη Μόσχα στα μέσα της δεκαετίας του 1990 με θέμα «Η ΚαΓκεΜπε: Χθες, Σήμερα, Αύριο».

Το 1995, εξελέγη στη Ρωσική Δούμα από το πολιτικό κίνημα «Δημοκρατική Ρωσία - Ένωση Ελεύθερων Εργαζομένων». Το κίνημα καθοδηγείτο από αυτήν και δύο εξέχοντα μέλη της Ομάδας Ελσίνκι της Μόσχας: τον Λεβ Ποναμάρεφ και τον αντιφρονούντα Ορθόδοξο ιερέα Γκλεμπ Γιακουίν.

Η Γκαλίνα Σταροβόιτοβα ήταν ισχυρή υπερασπιστής των εθνοτικών μειονοτήτων. Είπε, "Εάν σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα αναγνωρίζουμε τα δικαιώματα των εθνών στην αυτοδιάθεση, πρέπει να το αναγνωρίσουμε και στη Ρωσία." Μαζί με τον Σεργκέι Κοβάλεφ και άλλους διαπραγματεύτηκε με τον Ντζοκάρ Ντουντάεφ σε μια προσπάθεια να αποτρέψει τον Πρώτο Τσετσενικό Πόλεμο. Έπεισαν τον Ντούνταφ να υπογράψει ένα πρωτόκολλο στο οποίο συμφώνησε να αποσύρει τα αιτήματά του για άμεση ανεξαρτησία της Τσετσενίας και να ξεκινήσει επίσημες διαπραγματεύσεις, σύμφωνα με ένα άλλο μέλος της Δούμα, τον Βάλερι Μπορσόφ.[18] Ο Σεργκέι Στεπάσιν, τότε διευθυντής του FSK και άλλοι έπεισαν τον Γιέλτσιν ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις ήταν απαραίτητες και θα ήταν πολύ γρήγορες και επιτυχημένες. Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος, η Σταροβόιτοβα ονόμασε τον Γέλτσιν «Μπόρις ο Αιματηρός» και είπε: «Η ιστορική εποχή του Γέλτσιν του μεταρρυθμιστή έχει περάσει και το νέο του καθεστώς μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνο όχι μόνο για τη Ρωσία».[19]

Ήταν μέλος του συντακτικού συμβουλίου της Demokratizatsiya: Το Περιοδικό της Μετα-Σοβιετικής Εκδημοκράτισης, ένα επιστημονικό περιοδικό με ομότιμες κριτές που δημοσιεύθηκε σε συνεργασία με το Αμερικανικό Πανεπιστήμιο και το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας.[20]

Με την πάροδο των ετών, η Γκαλίνα Σταροβόιτοβα παρακολούθησε πολλές διεθνείς συναντήσεις και συζητήσεις, όπου είχε συνομιλίες με παγκόσμιους ηγέτες, όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ, ο Ζακ Σιράκ, ο Βάτσλαβ Χάβελ, ο Χένρι Κίσινγκερ και ο Λεχ Βαλέσα.

Η Σταροβόιτοβα αντιτασσόταν σθεναρά στην απανταχού παρουσία των υπηρεσιών ασφαλείας στη Ρωσία και πίστευε ότι η κάθαρση ήταν απαραίτητη, αλλά κανένας από τους άλλους εκλεγμένους αντιπροσώπους δεν την υποστήριζε. Η Γκαλίνα Σταροβόιτοβα συνέταξε νόμο για την κάθαρση και τον παρουσίασε στη Δούμα τουλάχιστον 5 φορές.[18] Η επακόλουθη δολοφονία της συνδέθηκε από ορισμένους με το έργο της να καταστήσει την κάθαρση νόμο στη Ρωσία και την αντίθεσή της στην επιστροφή της ΚαΓκεΜπε στην εξουσία. Είπε, "Προτείνω μία απόφαση, να διαταχθεί ιατρική εξέταση των βουλευτών της Δούμας, ειδικά υπό το φως της χθεσινής ψηφοφορίας για τη μάχη κατά του αντισημιτισμού, όταν πολλοί από τους συναδέλφους μας μας έδωσαν λόγο να αμφιβάλλουμε για την ψυχική τους υγεία".[21]

Τον Απρίλιο του 1998, έγινε ηγέτης της «Δημοκρατικής Ρωσίας» και στη συνέχεια εγγράφηκε ως επίσημο κόμμα, προκειμένου να προετοιμαστεί για τις εκλογές της Κρατικής Δούμας που θα διεξάγονταν τον Δεκέμβριο του 1999. Άνθρωποι της κρατικής ασφάλειας ανέλαβαν τη θέση του Πρωθυπουργού διαδοχικά εκείνη την εποχή. Το Υπουργικό Συμβούλιο του συνδεδεμένου με τη GRU Σεργκέι Κιριένκο αντικαταστάθηκε τον Αύγουστο του 1998 από το υπουργικό συμβούλιο του βετεράνου της SVR Γεβγκένι Μπριμάκοφ. Νέα ηγεσία ήρθε και στις κρατικές υπηρεσίες ασφαλείας καθώς ο Βλαντιμίρ Πούτιν διορίστηκε επικεφαλής της FSB τον Ιούλιο του 1998. Η Γκαλίνα Σταροβόιτοβα προσπάθησε να αποτρέψει τέτοιους ανθρώπους από το να έρθουν στην εξουσία χρησιμοποιώντας τις προσωπικές της σχέσεις με διαφορετικές πολιτικές προσωπικότητες και με τη σύζυγο του Γέλτσιν, σύμφωνα με τον Βαλερί Μπόρσοφ.[18]

Η Σταροβόιτοβα αντιτάχθηκε στην ευρεία εντολή της FSB. Αυτό το έκανε μέρος της πολιτικής πλατφόρμας της στη «Δημοκρατική Ρωσία».[18] Καταψήφισε τον διορισμό του Γεβγκένι Πριμακόφ για πρωθυπουργό. [19]

Δολοφονία και έρευνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Σταροβόιτοβα δολοφονήθηκε στην είσοδο της πολυκατοικίας της στην Αγία Πετρούπολη στις 20 Νοεμβρίου 1998.[22] Ο βοηθός της, Ρούσλαν Λίνκοφ, τραυματίστηκε στην επίθεση. Η έρευνα για τη δολοφονία της πραγματοποιήθηκε υπό τον προσωπικό έλεγχο του υπουργού Εσωτερικών Σεργκέι Στεπασίν, εξέχοντος μέλους του φιλοδυτικού κόμματος Γιάμπλοκο, πρώην μεταρρυθμιστή διοικητή της FSB υπό τον Γέλτσιν και μελλοντικό πρωθυπουργό της Ρωσίας.[23] Τον Ιούνιο του 2005, δύο δολοφόνοι, Γιούρι Κολτσίν και Βιτάλι Ακίσιν, καταδικάστηκαν για φόνο με ποινή φυλάκισης 20 και 23 χρόνια, αντίστοιχα. Ο Ακίσιν κατονομάστηκε ως αυτός που είχε τραβήξει τη σκανδάλη και ο Κόλτσίν ως αυτός που είχε οργανώσει την επίθεση. Στις 28 Σεπτεμβρίου 2006, ο Βιάτσεσλαφ Λελιάβιν καταδικάστηκε σε 11 χρόνια φυλάκισης για το ρόλο του στην οργάνωση της δολοφονίας.[1] Οι Σεργκέι Μουσίν, Ολέγκ Φεντόσοφ και Ιγκόρ Μπογκντάνοφ να καταζητούνται ακόμη στα πλαίσικα της έρευνας.[24]

Σύμφωνα με επίσημη έρευνα, η δολοφονία οργανώθηκε από τον πρώην επαγγελματία δολοφόνο της GRU Γιούρι Κολτσίν.[25] Ωστόσο, οι άνθρωποι που διέταξαν αυτήν τη δολοφονία και πλήρωσαν για αυτό δεν βρέθηκαν ποτέ. [18] Η Βαλέρια Νοβοντβόρσκαγια ισχυρίστηκε ότι οι ρωσικές κρατικές υπηρεσίες ασφαλείας δολοφόνησαν τη Σταροβόιτοβα για να εξαλείψουν την επιρροή της στον Μπόρις Γιέλτσιν και την αντίστασή της στο διορισμό του πρώην στρατηγού της KGB Γεβγκένι Πριμάκοφ στη θέση του πρωθυπουργού.[15] Η Νοβοντβόρσκαγια πρότεινε ότι ο στρατηγός της FSB Βίκτορ Τσερκοσόφ συνόδευσε τη Σταροβόιτοβα λίγο πριν από τη δολοφονία, επειδή ήξερε ότι επρόκειτο να σκοτωθεί.

Βραβείο και τάφος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η επιτύμβια στήλη του τάφου τηςς Σταροβόιτοβα στο νεκροταφείο Νικολσκόγιε του Αλέξανδρου Νέφσκι Λάβρα στην Αγία Πετρούπολη, 2009

Η Γκαλίνα Σταροβόιτοβα, λίγο πριν από το θάνατό της, καθιέρωσε ένα βραβείο «για τη συμβολή στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εδραίωση της δημοκρατίας στη Ρωσία».

Το βραβείο χρηματοδοτήθηκε από την Ιρίνα Τόμασον και το Ταμείο για την Προστασία των Δικαιωμάτων των Παιδιών και των Γυναικών. Οι παραλήπτες μέχρι στιγμής είναι:

Η Σταροβόιτοβα θάφτηκε σε έναν εξέχον τάφο (που απεικονίζεται εδώ το 2009) στο νεκροταφείο ΝΙκολσκόε στο Αλεξάντερ Νέφσκι Λάβρα στην Αγία Πετρούπολη. Το μνημείο απεικονίζει μια κουρελιασμένη ρωσική σημαία και εικάζεται ότι χρησιμοποιεί το πεζοδρόμιο στο οποίο δολοφονήθηκε για να καλύψει τον τάφο.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 hro.rightsinrussia.info/archive/politicians/starovoitova/in-memory.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w6wz160d. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Γερμανικά, Αγγλικά) FemBio database. 25927. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. imrussia.org/en/politics/460-she-has-stepped-into-eternity-in-memory-of-galina-starovoitova.
  5. www.encyclopedia.com/doc/1G2-3404101289.html.
  6. www.rferl.org/content/the-advocate-yury-shmidt-1937-2013/24823923.html.
  7. www.rferl.org/archive/the_power_vertical/10/884/884.html.
  8. www.nybooks.com/articles/archives/2012/apr/26/vladimirs-tale/?pagination=false.
  9. www.bbc.co.uk/news/world-europe-31691946.
  10. www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/1060586X.1999.10641473.
  11. www.sfgate.com/politics/article/Russian-lawmaker-shot-dead-Western-style-leader-2621570.php.
  12. www.rferl.org/content/Accomplice_Of_Suspect_In_Russian_Duma_Deputy_Killing_Arrested/2197525.html.
  13. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  14. Grigoryants, Sergei (2001). «Прощание: гибель правозащитного демократического движения в России [Farewell: the death of human rights democratic movement in Russia]» (στα ru). Index on Censorship (16). http://index.org.ru/journal/16/grigoryanz.html. 
  15. 15,0 15,1 Ten years without Starovoytova, Мария Калужская, Grani.ru, 20 November 2008
  16. 16,0 16,1 16,2 Evangelista, Matthew (1999). «An Interview with Galina Starovoytova». Post-Soviet Affairs 15 (3): 281–290. http://government.arts.cornell.edu/assets/faculty/docs/evangelista/Interview%20with%20Galina%20Starovoytova.pdf. Ανακτήθηκε στις 30 December 2012. 
  17. «Bullets Silence Voice of Reason». Perspective IX (2). November–December 1998. http://www.bu.edu/iscip/vol9/galina.html. Ανακτήθηκε στις 30 December 2012. 
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 8-я годовщина трагической гибели Галины Старовойтовой Αρχειοθετήθηκε 2008-12-10 στο Wayback Machine., interview with Valery Borschov by Vladimir Alexeyevich Kara-Murza, Radio Svoboda, 20 November 2006
  19. 19,0 19,1 Bullets Silence Voice of Reason, KM, Perspective, Volume IX, Number 2 (November–December 1998), Institute for the Study of Conflict, Ideology, and Policy, Boston University
  20. A Tribute to Galina Starovoitova Αρχειοθετήθηκε 2016-09-02 στο Wayback Machine., Demokratizatsiya, Winter 1999, p. 8.
  21. Russia loses an icon, 21 November 1998, BBC News
  22. «Russia: High-Profile Killings, Attempted Killings in the Post-Soviet Period». Radio Free Europe. 19 October 2006. http://www.rferl.org/content/article/1071368.html. Ανακτήθηκε στις 30 December 2012. 
  23. «Yeltsin launches probe into top politician's murder». CNN. 21 Νοεμβρίου 1998. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2006. 
  24. Верховный суд оставил в силе приговор по делу Старовойтовой, lenta.ru, 1 March 2007
  25. Anna Politkovskaya (2007) A Russian Diary: A Journalist's Final Account of Life, Corruption, and Death in Putin's Russia, Random House, (ISBN 978-1-4000-6682-7), p. 38.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]