Έλεν Νίιτ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Έλεν Νίιτ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Ellen Niit (Εσθονικά)
Γέννηση13  Ιουλίου 1928[1][2][3]
Τάλιν[4]
Θάνατος30  Μαΐου 2016[3]
Τάλιν
Τόπος ταφήςRahumäe Cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΕσθονία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕσθονικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Τάρτου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμεταφράστρια
συγγραφέας
ποιήτρια[5]
Αξιοσημείωτο έργοd:Q43749609
Περίοδος ακμής1954
Οικογένεια
ΣύζυγοςHeldur Niit (1949–1958)[6]
Γιάαν Κρος (1958–2007)[6]
ΤέκναToomas Niit
Eerik-Niiles Kross
Märten Kross
Maarja Undusk
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςOrder of the White Star, 3rd Class (1999)
Coat of Arms of Tallinn (2010)
Yearly prize of the Endowment of Literature by the Cultural Endowment of Estonia (1971)
Honored Writer of the Estonian SSR (1977)
Juhan Smuul literary award (1971 και 1978)
μετάλλιο για διάκριση στην δουλειά (1956)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Έλεν Νίιτ (γεννήθηκε ως Έλεν Χιόμπ, η Έλεν Κρός από το 1958) (13 Ιουλίου 1928 - 30 Μαΐου 2016) ήταν παιδική συγγραφέας, ποιήτρια και μεταφράστρια της Εσθονίας. Κατά τη διάρκεια της ζωής της, έγραψε περισσότερα από σαράντα βιβλία τόσο πεζογραφίας όσο και ποίησης για παιδιά. Έγραψε επίσης πολλές συλλογές πεζογραφίας και ποίησης για ενήλικες. Τα έργα της έχουν μεταφραστεί σε δεκαοκτώ γλώσσες. [7]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Έλεν Χιόμπ γεννήθηκε το 1928 στο Ταλίν της Εσθονίας. Παρακολούθησε σχολείο στην Τάπα και στο Ταλίν. Μετά την αποφοίτησή της το 1947 από το δευτεροβάθμιο σχολείο στη συνέχεια αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Τάρτου στον τομέα της εσθονικής φιλολογίας το 1952. Άρχισε να γράφει ποίηση από τη σχολική της ηλικία.[8] Αφού εργάστηκε ως σύμβουλος ποίησης στην Ένωση Συγγραφέων της Εσθονικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας (ΕΣΣΔ) από το 1956 έως το 1961, αναγκάστηκε να παραιτηθεί για ιδεολογικούς λόγους. Στη συνέχεια, η Νίιτ εργάστηκε ως συντάκτης παιδικών τηλεοπτικών προγραμμάτων και το 1963 έγινε ανεξάρτητη μεταφράστρια και συγγραφέας. [9]

Η Χιόμπ παντρεύτηκε για πρώτη φορά το λαογραφικό και λογοτεχνικό λόγιο Χέλντουρ Νίιτ το 1949. Είχαν έναν γιο, τον αξιοσημείωτο ψυχολόγο Τόομας Νίιτ, το 1953. Το ζευγάρι χώρισε το 1958, και την ίδια χρονιά παντρεύτηκε το συγγραφέα Γιάαν Κρος.[8] Τα παιδιά τους είναι η Μααρία Ούντουσκ (γεννήθηκε το 1959), ο Έερικ-Νίιλες Κρος (γεννήθηκε το 1967) και ο Μάρτεν Κρος (1970).[10]

Η πιο δημιουργική περίοδος για την Έλεν Νίιτ ήταν στις δεκαετίες του 1960 και 1970, κατά τις οποίες έγραψε τα περισσότερα ποιήματά της. Αργότερα δημοσίευσε πολύ λίγα ποιήματα. Το πιο συγκινητικό από αυτά ήταν το To Jaan, που ήταν αφιερωμένο στον σύζυγό της και το έγραψε το 2006.[8] Πολλά ποιήματά της έχουν μελοποιηθεί. Ήταν μία διάσημη μεταφράστρια ποίησης κυρίως από τα φινλανδικά, τα ουγγρικά και τα ρωσικά.[11]

Επιλεγμένα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλία ποίησης
  • Kuidas leiti nääripuu (Βρίσκοντας το χριστουγεννιάτικο δέντρο), Eesti Riiklik Kirjastus 1954; Mixi kirjastus 2000; Tammerraamat 2013
  • Rongisõit (Ταξίδι με τρένο), Eesti Riiklik Kirjastus 1957; Tammerraamat, 2013
  • Karud saavad aru (Οι αρκούδες θα καταλάβουν), Eesti Raamat 1967, 1971, 1972; Eesti Päevaleht 2010
  • Lahtiste uste päev (Ημέρα ανοικτών θυρών), Eesti Raamat 1970
  • Suur maalritöö (Χρωματισμός του Κόσμου), Eesti Raamat 1971, 1985; Elmatar 2008; Tammerraamat 2015; Μια ταινία Eesti & Tammerraamat 2014
  • Midrimaa (Ο τόπος των θαυμάτων), Eesti Raamat 1974
  • Krõlli-raamat (Το βιβλίο του Κρολλ), Eesti Raamat 1979
  • Oma olemine, turteltulemine (One's Own Beings and Comings), Eesti Raamat 1979
  • Filmikrõll (Nippet), Περιοδικά 1980
  • Suur suislepapuu (Ένα τεράστιο δέντρο μηλιάς), Eesti Raamat 1983
  • Meil maal (Στο αγρόκτημα μας), Eesti Raamat 1985
  • Tere, tere, lambatall! (Γεια σου, Μικρό Αρνί!), 1993
  • Kuidas Krõll tahtis põrandat pesta (Πώς προσπάθησε ο Κρολλ να σφουγγαρίσει το πάτωμα), 1993
  • Krõlli pannkoogitegu (Ο Κρολλ φτιάχνει πάνκεϊκ), Elmatar 1995
  • Ühel viivul vikervalgel (Μία γραμμή στο ουράνιο τόξο), Tiritamm 1999
  • Kaelasall päkapikule (Ένα μαντήλι για έναν νάνο), Huma 2000
  • Veel ja veel. Krõlliga maal ja veel (όλο και περισσότερα. Στην ξηρά και το νερό με Κρολλ), Elmatar 2002
  • Taeva võti: luulet lastele 1954–2008 (Το κλειδί του ουρανού), Tammerraamat 2012
  • Mänguvesi (Παίζοντας με το νερό), Tammerraamat 2013
Πεζογραφία
  • Pille-Riini lood (Ιστορίες Πίλλε-Ρίιν), Eesti Riiklik Kirjastus 1963; Eesti Raamat 1971; Tiritam, 2003; TEA Kirjastus 2008, 2013; Tammerraamat 2013
  • Jutt jänesepojast, kes ei tahtnud magama jääda (Η ιστορία με το λαγουδάκι, που δεν ήθελε να κοιμηθεί), Eesti Raamat 1967, 1970; Tiritamm 2007; Tammerraamat 2018
  • Triinu ja Taavi jutud (Ιστορίες για το Τρίινου και το Τάαβι), Eesti Raamat 1970
  • Triinu ja Taavi uued ja vanad lood (Νέες και Παλιές ιστορίες των Τρίινου και Τάαβι), Eesti Raamat 1977; TEA Kirjastus 2007, 2013, Tammerraamat 2017
  • Ott kosmoses (Οι Περιπέτειες του Οττ στο διάστημα), Περιοδικά 1979
  • Jänesepoja õhtu koos isaga (Η βραδιά του μικρού λαγουδάκι με τον πατέρα), Perioodika 1982
  • Onu Ööbiku ööpäev (Είκοσι τέσσερις ώρες του κ. Αηδονιού), Tiritamm 1998
  • Onu Ööbik Öösorri tänavast (Ο κύριος Αηδόνι από την οδό Νάιτγιαρ), Tammerraamat 2017

Βραβεία και τιμές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1971 Γιούχαν Σμουλ Ετήσιο Βραβείο Λογοτεχνίας (Open Door Day)[12][10]
  • 1977 Τιμημένος συγγραφέας του εσθονικού SSR
  • 1978 Γιούχαν Σμουλ Ετήσιο Βραβείο Λογοτεχνίας (Triinu ja Taavi uued ja vanad lood)
  • 1994 Βραβείο παιδικής ποίησης Καρλ Έντουαρντ Σουτ (Γεια σας, Μικρό Αρνί !, Πώς ο Κρολλ προσπάθησε να σφουγγαρίσει το πάτωμα)
  • Λίστα τιμής IBBY 1996 (Ο Κρολλ κάνει πάνκεϊκ)
  • 1999 Ετήσιο Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας της Πολιτιστικής Χορηγίας της Εσθονίας (Μία γραμμή στο ουράνιο τόξο)
  • 1999 Τάγμα του Λευκού Αστέρα, 3η κλάση
  • Βραβείο επίτευξης ζωής 2005 από το Ταμείο Πονκάλα για την προώθηση πολιτιστικών σχέσεων μεταξύ Φινλανδίας, Εσθονίας και Ουγγαρίας
  • 2009 Πολιτιστικό Κρατικό Βραβείο της Εσθονίας
  • 2010 Σήμα του Ταλίν Εθνόσημο
  • 2004–2009 Υποψήφιος του βραβείου Άστριντ Λίντγκρεν
  • 2018 Τα Λευκά Κοράκια (Ο κύριος Αηδόνι από την οδό Νάιτγιαρ)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 28  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Eesti biograafiline andmebaas ISIK» (Εσθονικά) 6838. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. niit-ellen. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  6. ↑ 6,0 6,1 ellen-niiit.weebly.com/perekond.html.
  7. ↑ «Ellen Niit». Estonian Children's Literature Centre. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2019. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 «Ellen Niit – a lyricist by nature - Ellen Niit - Articles | Estonian Literature». estlit.ee. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2021. 
  9. ↑ «Ellen Niit». Estonian Literature Centre. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2019. 
  10. ↑ 10,0 10,1 «Niit, Ellen - Eesti Entsüklopeedia». etbl.teatriliit.ee. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2021. 
  11. ↑ «Ellen Niit (1928)». www.vemu.ca. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2021. 
  12. ↑ «Eesti Lastekirjanduse Keskus » Ellen Niit» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2021. 
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Έλεν_Νίιτ&oldid=8823404"