Βρυόκαστρο Κύθνου
Συντεταγμένες: 37°24′29.0″N 24°23′37.3″E / 37.408056°N 24.393694°E
| Βρυόκαστρο Κύθνου | |
|---|---|
.JPG) | |
 | |
| Είδος | αρχαία πόλη και αρχαιολογική θέση |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 37°24′29″N 24°23′37″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Κύθνου |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Προστασία | αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Το Βρυόκαστρο είναι αρχαία πόλη της Κύθνου και πιθανότατα ήταν η τότε πρωτεύουσα του νησιού. Κατοικήθηκε από τον 12o αι. π.Χ. έως και τον 6o-7o αι. μ.Χ.[1][2]
Ονοματοδοσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ως αρχαία πόλη λεγόταν Κύθνος και από αυτήν πήρε έπειτα το όνομά του το νησί.[1] Επίσης αναφέρεται ως Οβριόκαστρο και Ρηγόκαστρο, ως τοποθεσία που ήταν προστατευόμενη από εχθρούς.[3]
Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Βρυόκαστρο βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού, μεταξύ του κόλπου του Μέριχα και του όρμου της Απόκρουσης. Η πόλη είχε έκταση 300 στρεμμάτων, περιστοιχιζόταν από τείχη και μέρος της ήταν η σημερινή βραχονησίδα Βρυοκαστράκι που τότε συνδεόταν με την πόλη μέσω ξηράς. Υποθαλάσσιες έρευνες και ανασκαφές δείχνουν πως πριν την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, η οποία προκάλεσε την απόσχιση της βραχονησίδας από την ακτή, υπήρχαν κτίσματα τα οποία σήμερα βρίσκονται μέσα στο νερό μαζί με τα υποθαλάσσια πλέον τείχη.[2]
Πόλη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ανασκαφή της περιοχής είναι ακόμη ενεργή. Ως σήμερα στην οικιστική περιοχή έχουν βρεθεί δημόσια κτίρια, υδραγωγείο, ακρόπολη, δύο νεκροπόλεις, λιμάνι, ιερό, ναός, μνημειακό ανάλλημα, καθώς και μεγάλο οικοδόμημα της Ύστερης Κλασικής και Ελληνιστικής Περιόδου.[2]
Ιερό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από το 2000 ως το 2016 ανασκάφτηκε ασύλητο ιερό των αρχαϊκών, κλασικών και ελληνιστικών χρόνων. Ο ναός του ιερού ήταν άθικτος και περιείχε το σύνολο των αφιερωμάτων στη θέση τους, ενώ τα περισσότερα από τα αφιερώματα αυτά ήταν πολύτιμα. Ανασκαφή νότια του ναού ανέδειξε δύο βωμούς καθώς και έναν εκτεταμένο αποθέτη αφιερωμάτων που επίσης περιείχε εκατοντάδες πολύτιμα αντικείμενα.[2]
Μνημειακό ανάλημμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βρίσκεται δυτικά του ιερού. Η μελέτη του ξεκίνησε το 2009. Εικάζεται πως ταυτίζεται με την Αγορά της πόλης κατά την Ελληνιστική περίοδο.[1]
Δημόσιο κτίριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Λίγο χαμηλότερα από το ανάλημμα ανασκάφτηκε διώροφο κτίριο που πιθανολογείται πως ήταν το πρυτανείο της πόλης κατά την κλασσική-ελληνιστική περίοδο.[1]
Συγκρότημα ιερών Άνω Πόλης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αποτελείται από σειρά κτιρίων που ανασκάφτηκαν και καθαρίστηκαν από το 2016 ως το 2018[1], που βρίσκονται σε σειρά μήκους 800 μέτρων.[4] Αποδίδονται με επιφυλάξεις ως ναοί του Ασκληπιού, των Σαμοθρακίων θεών, της Αφροδίτης[1][2] αλλά και του Απόλλωνα και της Αρτέμιδας[5].
Βρυοκαστράκι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανασκάφτηκε από το 2018 ως το 2020 και στα ευρήματά του τεκμηριώνεται η ανθρώπινη παρουσία τον 12ο π.Χ. αιώνα στο νησί. Όταν στην αρχαιότητα ήταν συνδεδεμένο με την ακτή σχημάτιζε το δυτικό μέρος του λιμανιού της πόλης.[1]
Οι ανασκαφές φανέρωσαν μνημειώδες ανάλημμα, μνημειώδη βωμό, την πρώτη τρίκλιτη Παλαιοχριστιανική / Πρωτοβυζαντινή βασιλική που βρέθηκε στο νησί, καθώς και ένα μήκους 90 μέτρων συγκρότημα κτιρίων με 15 ορθογώνια δωμάτια.[1]
Υποβρύχια έρευνα και ανασκαφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από το 2005 ως το 2011 έγιναν υποθαλάσσιες έρευνες και ανασκαφές στο αρχαίο λιμάνι του Βρυόκαστρου, την σημερινό όρμο του Μανδρακίου. Βρέθηκαν κτίρια την ακτή και στον πυθμένα της θάλασσας, χαρτογραφήθηκε ολόκληρο το λιμάνι και ανασκάφτηκε ένα κτίριο που φαίνεται πως είναι μέρος του τείχους.[1]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 «ΙΑΚΑ :: Αρχαιολογία :: Έρευνα :: Κύθνος». www.ha.uth.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2022.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Πανεπιστημιακή ανασκαφή στη θέση «Βρυόκαστρο» της Κύθνου (Κυκλάδες)». Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
- ↑ Χιλιαδάκης, σελ. 13-17
- ↑ tzeni (10 Μαΐου 2018). «Ανασκαφή με θέα την υπέροχη διπλή παραλία Κολώνα στην Κύθνο. Βρέθηκαν ασύλητα ιερά και υπέροχα σκουλαρίκια που κοσμούσαν ωραίες Ελληνίδες. Αυτοψία στο Βρυόκαστρο, τη "χαμένη" αρχαία πόλη των Κυκλάδων (φωτογραφίες)». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2022.
- ↑ «Βρυόκαστρο Κύθνου 2015». Αρχαιολογία Online. 10 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2022.
Βιβλιογραφικές πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Χιλιαδάκης Στέλιος Ε., Οδηγοί Εταιρίας Ελλήνων Τουριστικών Συγγραφέων - Κύθνος. Αθήναι: Εμμ. Μαθιουδάκη