Χρήστης:Timeheritage/πρόχειρο/Τα "Φωκικά" του Παυσανία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Περιηγητής και γεωγράφος του 2ου αι. μ.Χ., ο Παυσανίας γεννήθηκε το πιθανότερο στην μικρασιατική Λυδία και μας παρέδωσε ένα πολύ σημαντικό έργο για την αρχαιογνωστική έρευνα, την Ελλάδος Περιήγηση. Πρόκειται για το λεπτομερές οδοιπορικό του το οποίο εκτείνεται σε δέκα βιβλία και περιγράφει τις σημαντικότερες τοποθεσίες της Πελοποννήσου, της Αττικής, της Βοιωτίας και της Φωκίδας. Κατά τον Frazer, τον κύριο μελετητή του, χωρίς τον Παυσανία τα ερείπια της Ελλάδας θα ήταν ως επί το πλείστον ‘ένας απρόσιτος λαβύρινθος και ένα αίνιγμα χωρίς απάντηση’. Το κύριο ενδιαφέρον του στην μάλλον εκλεκτική περιγραφή του ήταν τα μνημεία (ειδικά τα γλυπτά και η ζωγραφική) μαζί με τα ιστορικά πλαίσιά τους και το ιερό τους υπόβαθρο, (λατρείες, τελετουργικά, πεποιθήσεις). Όπως και τα υπόλοιπα βιβλία του, έτσι και στους Δελφούς περιγράφει ιεροτελεστίες, δεισιδαιμονικά έθιμα και εισάγει συχνά αφηγήσεις με ιστορικό και λαογραφικό υπόβαθρο. Τους Δελφούς ο Παυσανίας τους περιγράφει σε 38 κεφάλαια στα Φωκικά, το δέκατο και τελευταίο βιβλίο του, όπου η περιγραφή του φτάνει μέχρι τους Οζόλες Λοκρούς. Το έργο φαίνεται να ολοκληρώθηκε μεταξύ του 143 και του 161 μ.Χ. Η διεξοδική περιγραφή του περιηγητή υπήρξε πολύτιμη για την έρευνα και την ανασύνθεση του χώρου. Αν και οι Δελφοί είχαν λεηλατηθεί από τους Ρωμαίους ήδη από το 86 π.Χ. και ορισμένοι από τους τελευταίους Ρωμαίους αυτοκράτορες είχαν αρπάξει αρκετούς από τους θησαυρούς τους, υπήρχαν ακόμη αρκετά μνημεία που μπορούσε ο Παυσανίας να θαυμάσει από κοντά και να περιγράψει με λεπτομέρεια. Επιμένει, όπως είναι φυσικό, στην περιγραφή θρησκευτικήςτης τέχνης και της αρχιτεκτονικής των Δελφών. Ως σημεία ‘ιδιαίτερου ενδιαφέροντος’ αναφέρει την ιστορία του Οιδίποδα, την ίδρυση του μαντείου και του ναού του Απόλλωνα, την διεξαγωγή των Πυθίων, και περιγράφει με λεπτομέρεια τα αναθήματα που θαυμάζει επί τόπου, καθώς και θέματα ευρύτερου ενδιαφέροντος για τους Δελφούς, όπως: την παράδοση του μαντείου αλλά και ‘μυθολογικά’ θέματα όπως τον αγώνα Ηρακλή και Απόλλωνα για τον ιερό τρίποδα, τον μύθο του ομφαλού των Δελφών, τους επτά σοφούς και τις ρήσεις τους, το Κορύκειο Άντρο κ.α. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ενδελεχής περιγραφή στο κεφάλαιο 25 της αναπαράστασης της Ιλίου Πέρσεως (Άλωση της Τροίας), έργο του Πολυγνώτου, την οποία είδε ως ζωγραφική αναπαράσταση στην Λέσχη των Κνιδίων. Περιγράφει με λεπτομέρεια την σύνθεση της Άλωσης της Τροίας και της ετοιμασίας των Ελλήνων για τον απόπλου και πολλές αναπαραστάσεις της εν λόγω σύνθεσης έχουν βασιστεί στην περιγραφή του αυτή.