Σινοβρετανική Κοινή Διακήρυξη του 1984

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το Μέγαρο του Λαού, στο Πεκίνο. Εκεί υπογράφηκε στις 19 Δεκεμβρίου του 1984 η Σινοβρετανική Κοινή Διακήρυξη μεταξύ των πρωθυπουργών των δύο κρατών: της Μάργκαρετ Θάτσερ, και του Ζάο Ζιγιάνγκ.

Η Σινοβρετανική Κοινή Διακήρυξη ήταν μία συνθήκη που υπογράφτηκε μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Κίνας το 1984 και προέβλεπε την μεταβίβαση της κυριαρχίας του Χονγκ Κονγκ από την Βρετανία στην Κίνα. Έως τότε το Χονγκ Κονγκ αποτελούσε Βρετανική Αποικία. Συγκεκριμένα, συμφωνήθηκε ότι το 1997 η Βρετανία θα επέστρεφε Χονγκ Κονγκ, ενώ, από την άλλη, η Κίνα υποσχέθηκε ότι το καπιταλιστικό σύστημα και οι πολιτικές ελευθερίες που απολάμβανε το Χονγκ Κονγκ θα διατηρούνταν ανέγγιχτα για 50 χρόνια, σύμφωνα με το περίφημο μοντέλο «μία χώρα, δύο συστήματα».[1][2][3]

Το Χονγκ Κονγκ ήταν μέρος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας από το 1842, όταν η Κίνα παραχώρησε επ' αόριστον το Νησί του Χονγκ Κονγκ στην Βρετανία, λόγω της ήττας της στον πρώτο πόλεμο του οπίου. Στην συνέχεια, η επικράτεια της αποικίας επεκτάθηκε σε δύο φάσεις: αρχικά το 1860 η Κίνα παραχώρησε την χερσόνησο της Καουλόυν στην Βρετανία, επίσης επ' αόριστον, και έπειτα το 1898, όταν παραχώρησε τα Νέα Εδάφη στο Χονγκ Κονγκ, με μία σύμβαση η οποία έληγε μετά από 99 χρόνια, δηλαδή το 1997.[4] Δεδομένου ότι τα Νέα Εδάφη αποτελούσαν το 92% της επικράτειας του Χονγκ Κονγκ, η διατήρηση της αποικίας χωρίς τα Νέα Εδάφη δεν ήταν βιώσιμη λύση.[5] Για αυτόν τον λόγο οι δύο πλευρές, η Βρετανία και η Κίνα, ξεκίνησαν το 1982 μία σειρά διαπραγματεύσεων για να καθοριστεί ποιο θα ήταν το καθεστώς του Χονγκ Κονγκ μετά το 1997. Αρχικά, το Ηνωμένο Βασίλειο επεδίωκε ανανέωση της σύμβασης των Νέων Εδαφών. Κάτι τέτοιο όμως απορρίφθηκε από το Πεκίνο ως απαράδεκτο. Η Κίνα είχε ως στόχο την ολική επανένωση του Χονγκ Κονγκ, κάτι το οποίο θα επιδίωκε πάση θυσία. Για αυτό, έκανε φάνερό στους Βρετανούς διαπραγματευτές ότι δεν απέκλειε ακόμα και την στρατιωτική παρέμβαση, παρόλο που δεν την προτιμούσε, επειδή δεν ήθελε να αναστατώσει του επενδυτές της περιοχής. Ήταν σαφές ότι, λόγω της μεγάλης εγγύτητας της αποικίας στην Ηπειρωτική Κίνα, η Βρετανία, σε περίπτωση εισβολής της Κίνας, δεν θα μπορούσε να υπερασπιστεί την αποικία της, όπως είχε κάνει αποτελεσματικά με τις νήσους Φώκλαντ το 1982 στον ομώνυμο πόλεμο κατά της Αργεντινής. Μετά από μακρές διαβουλεύσεις τελικά οι δύο πλευρές συμφώνησαν.[6]

Η συμφωνία προέβλεπε, κατ' αρχήν, ότι η κυριαρχία ολόκληρου του Χονγκ Κονγκ θα μεταβιβαζόταν από το Ηνωμένο Βασίλειο στην Κίνα. Η τελευταία όμως διακήρυξε ότι το Χονγκ Κονγκ θα απολάμβανε έναν υψηλό βαθμό αυτονομίας: θα είχε ανεξάρτητο δικαστικό σύστημα, δικό του κοινοβούλιο και δική του κυβέρνηση η οποία θα μπορούσε να καθορίζει αυτόνομα πολιτικές. Στην ουσία, το Χονγκ Κονγκ θα ακολουθούσε μόνο την εξωτερική και στρατιωτική πολιτική του Πεκίνου.[7]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Hong Kong: The Sino-British joint declaration explained». Sky News (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2022. 
  2. ↑ «The Joint Declaration - Annex 2». www.cmab.gov.hk. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2022. 
  3. ↑ «UK history in Hong Kong explained as Boris Johnson accuses China of 'serious' breach of treaty». inews.co.uk (στα Αγγλικά). 1 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2022. 
  4. ↑ «The history of Hong Kong, visualized». Culture (στα Αγγλικά). 26 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2022. 
  5. ↑ Μητροπουλος, Δ (24 Νοεμβρίου 2008). «Το κινεζικό σύνδρομο του Χονγκ Κονγκ». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2022. Τα εδάφη [οι Νέες Περιοχές] αυτά αναλογούν στο 92% της επικράτειας του Χονγκ Κονγκ και η σύμβαση συμφωνήθηκε να λήξει σε 99 χρόνια δηλαδή το 1997. Χωρίς τα παραχωρηθέντα εδάφη, το υπόλοιπο 8% που κατά τις δύο πρώτες συμφωνίες ανήκει ες αεί στην Βρετανία δεν είναι, όπως επισημαίνει το Φόρεϊν Οφφις, «βιώσιμο». Εν γνώσει αυτού, η κ. Μάργκαρετ Θάτσερ πήρε εγκαίρως τον δρόμο προς το Πεκίνο. 
  6. ↑ Μητροπουλος, Δ (24 Νοεμβρίου 2008). «Το κινεζικό σύνδρομο του Χονγκ Κονγκ». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2022. Η ημερομηνία δεν είναι τυχαία, καθώς το 1982 η «Σιδηρά Κυρία» είχε τον αέρα της νίκης στα Φόκλαντς στα πανιά της. Ήλπιζε να πείσει τους Κινέζους να αφήσουν το καθεστώς αναλλοίωτο, ώστε το Χονγκ Κονγκ να παραμείνει υπό βρετανική διοίκηση, με αντάλλαγμα την παραχώρηση στην Κίνα «ονομαστικής κυριαρχίας» επί των νήσων. Με επικεφαλής τον Ντενγκ Χσιαοπίνγκ, η κινεζική ηγεσία κατέστησε σαφές στην κ. Θάτσερ ότι είχε στον νου της μια εντελώς διαφορετική εξέλιξη: το Χονγκ Κονγκ θα επέστρεφε στην Κίνα, ακόμη και αν επρόκειτο να μείνει ένας έρημος βράχος. [...] το Πεκίνο δεν ήθελε να ωθήσει τα πράγματα στα άκρα· ο ίδιος ο Ντενγκ είχε συστήσει στους επενδυτές που είχαν συμφέροντα στο Χονγκ Κονγκ "να μην ανησυχούν" 
  7. ↑ Μητροπουλος, Δ (24 Νοεμβρίου 2008). «Το κινεζικό σύνδρομο του Χονγκ Κονγκ». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2022. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σινοβρετανική_Κοινή_Διακήρυξη_του_1984&oldid=10172147"