Ριβιέρα του Νότου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Ριβιέρα του Νότου σε χάρτη του 1889

Η Ριβιέρα του Νότου (γαλλικά: Rivières du Sud) ήταν ένα τμήμα της Γαλλικής Δυτικής Αφρικής, που αντιστοιχεί χονδρικά στις παράκτιες περιοχές της σημερινής Γουινέας. Παρότι η ονομασία χρησιμοποιούνταν από τον 18ο έως τον 20ο αιώνα, η Ριβιέρα ως διοικητική ενότητα υφίστατο μόνο από το 1882 ως το 1891.[1]

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τον 18ο αιώνα, Πορτογάλοι, Βρετανοί και Γάλλοι έμποροι είχαν δημιουργήσει μικρούς σταθμούς στην ακτή που ονομάστηκε Ριβιέρα του Νότου από τους Γάλλους. Οι Πορτογάλοι είχαν εμπορικούς σταθμούς στον Ρίο Πόνγκο και τον Ρίο Νούνες, ως επί το πλείστον για να προμηθεύονται Αφρικανούς σκλάβους που μετέφεραν στη Βραζιλία. Στη συνέχεια, αρκετοί Άγγλοι και Αμερικανοί έμποροι εγκαταστάθηκαν επίσης στην περιοχή. Με την ίδρυση της Σιέρα Λεόνε από Βρετανούς αμπολισιονιστές, στις αρχές του 19ου αιώνα, η περιοχή έγινε πεδίο ανταγωνισμού ανάμεσα στις αποικιακές δυνάμεις. Η Γαλλία, εκμεταλλευόμενη την πορτογαλική αυτοκρατορική παρακμή, κατέλαβε αρκετούς παράκτιους εμπορικούς σταθμούς. Έτσι, τη δεκαετία του 1840, ο Γάλλος ναύαρχος Εντουάρ-Μπουέ Βιλομέζ σύναψε διάφορες συνθήκες με παράκτιες κοινότητες της περιοχής (συνήθως υπό την απειλή της ισχύος του) και διασφάλισε σε εμπορικούς οίκους της Μασσαλίας την αποκλειστική πρόσβαση στο εμπόριο φοινικελαίου. Το εμπόριο φοινικέλαιου, που ήταν χρήσιμο για την παραγωγή σαπουνιού, διεξήχθη με τη φυλή των Ντιόλα, μέσω των οποίων γινόταν η μεταφορά από την ενδοχώρα προς τους παράκτιους σταθμούς.

Ο Γάλλος αποικιακός κυβερνήτης της Σενεγάλης, Λουί Φεντέρμπ, κατά τη δεκαετία του 1850 επισημοποίησε την αποικιακή δομή που ονομάστηκε Ριβιέρα του Νότου. Το 1859, ο Λουί Φεντέρμπ εκστρατεύει και κατακτά τις ακτές νότια του Γκορέ. Η Ριβιέρα του Νότου πλέον αναφέρεται στην περιοχή από το Σιν-Σαλμό έως τα σύνορα της βρετανικής Σιέρα Λεόνε. Η περιοχή του Ρίο Πόνγκο, η οποία άνηκε θεωρητικά στη Γερμανία, αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης ανέμεσα στις δύο χώρες (Γαλλία και Γερμανία) για τον καθορισμό των ζωνών επιρροής της κάθε μίας.[2] Οι Βρετανοί αναγνώρισαν επίσημα τον γαλλικό έλεγχο της περιοχής, καθώς και το διοικητικό τμήμα της Ριβιέρας του Νότου το 1882.

Μετά τη Διάσκεψη του Βερολίνου, του 1884, παρουσιάζεται η λεγόμενη «παύση» της γαλλικής αυτοκρατορικής επέκτασης.[3] Αφορμή για την αναθεώρηση της ιμπεριαλιστικής πολιτικής ήταν η καταστροφική γαλλική ήττα στο Τονκίνο και η κατάρρευση της αποικιακής πολιτικής της κυβέρνησης του Ζιλ Φερρύ.[4]

Το 1891, η Ριβιέρα του Νότου τέθηκε κάτω από τη διοίκηση του Ντακάρ, που ήλεγχε τις αποικίες από τη Μαδαγασκάρη στα βόρεια ως το Πόρτο-Νόβο στα ανατολικά. Μεταξύ των ετών 1889 και 1894, η Ριβιέρα του Νότου, η Ακτή Ελεφαντοστού και η Δαχομέη χωρίστηκαν σε «ανεξάρτητες» αποικίες, με τη Ριβιέρα του Νότου να μετονομάζεται σε «Αποικία της Γαλλικής Γουινέας». Το 1895 αυτές οι αποικίες τέθηκαν υπό τη διοίκηση του Γενικού Κυβερνήτη της Γαλλικής Δυτικής Αφρικής, κάτι που οριστικοποιήθηκε επίσημα το 1904. Η Γαλλική Γουινέα, μαζί με τη Σενεγάλη, τη Δαχομέη, την Ακτή Ελεφαντοστού και την Άνω Σενεγάλη και Νίγηρα βρισκόταν η καθεμία στην αρμοδιότητα ενός τοπικού διοικητή, υπό τον έλεγχο όμως του Γενικού Κυβερνήτη του Ντακάρ.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Jean Suret-Canele. French Colonialism in Tropical Africa 1900-1945. Trans. Pica Press (1971) σελ. 87-88.
  2. Suret-Canale, Jean. Guinea in the Colonial System, in Essays on African History. Translated, Hurst (1980) σελ. 111-147.
  3. THE CHRONOLOGY OF IMPERIALISM: THE LOADED PAUSE, John D. Hargreaves, Journal of the Historical Society of Nigeria, Vol. 7, No. 2 (Ιούνιος 1974), σελ. 231-239
  4. Virgil L Matthew, Jr. Joseph Simon Gallieni in L.H. Gann and Peter Duignan, African Proconsuls. European Governors in Africa. Free Press/Collier Macmillan and Hoover Institution (1988).