Πόκα

Η πόκα είναι παιχνίδι με τράπουλα, άμεσα συγγενές με το πόκερ. Η επικρατέστερη ερμηνεία του ονόματός της είναι ότι προέρχεται από την προσπάθεια των Ελλήνων παικτών να προφέρουν τη λέξη "πόκερ" με βαριά αγγλική προφορά (pokah). Λέγοντας βέβαια "πόκα" δεν εννοούμε ένα συγκεκριμένο παιχνίδι αλλά μια μεγάλη ομάδα δεκάδων παιχνιδιών και παραλλαγών τους, με κοινούς όμως βασικούς κανόνες. Σε μια τυπική βραδιά πόκας κάθε παίκτης που στη σειρά του μοιράζει φύλλα (μάνα ή ντίλερ) επιλέγει εκείνη τη στιγμή και παίζει το παιχνίδι της αρεσκείας του.

Ομοιότητες πόκας με το πόκερ

Η πόκα μοιάζει με το πόκερ στα εξής σημεία:

• Οι επιδιωκόμενοι κερδοφόροι συνδυασμοί είναι ακριβώς οι ίδιοι (ένα ζεύγος, δύο ζεύγη, τρία όμοια, κέντα, φουλ, χρώμα, καρέ, κέντα-χρώμα, φλος ρουαγιάλ).
• Πόκα και πόκερ έχουν κοινή ορολογία.
• Έχουν παρόμοια διαδικασία πονταρίσματος, στρατηγική και γενικά το ίδιο πνεύμα παιχνιδιού.

Διαφορές πόκας και πόκερ

Η πόκα διαφέρει από το πόκερ στα εξής σημεία:

• Η πόκα παίζεται με 32 ή 40 φύλλα αντί 52 του πόκερ. Αφαιρούνται τα 2άρια, 3άρια, 4άρια (40 φύλλα) και επιπλέον τα 5άρια, 6άρια (32 φύλλα). Εξαιτίας της χρήσης μικρότερης τράπουλας οι σπάνιοι και εντυπωσιακοί κερδοφόροι συνδυασμοί είναι πολύ συχνότεροι στην πόκα από ό,τι στο πόκερ και το παιχνίδι πιο «ζωντανό».
• Στην πόκα υπάρχει συνεχής εναλλαγή παιχνιδιών και παραλλαγών.
• Η ποικιλία παιχνιδιών της πόκας συνεπάγεται διαφορές στον αριθμό και τον τρόπο μοιράσματος των φύλλων, τον αριθμό των γύρων και των πονταρισμάτων.
• Στο πόκερ υπάρχει μία και συγκεκριμένη ιεραρχία συνδυασμών ενώ στην πόκα υπάρχει διαφοροποίηση ανάλογα με το παιχνίδι επειδή διαφοροποιούνται αντίστοιχα οι στατιστικές πιθανότητες των συνδυασμών.

Παιχνίδια της πόκας

Είναι αρκετές δεκάδες. Μερικά από τα πιο ευρέως γνωστά: ασανσέρ, μπόμπες, σταυρός, κούκος, καθρέφτης, μαμουθάκι, πολυκατοικία, χαρακίρι, νεκροταφείο, σιδηρόδρομος, πυραμίδα και άλλα πολλά. Τα παιχνίδια του πόκερ όπως π.χ. τα Τέξας χόλντεμ, Ομάχα χόλντεμ μπορούν επίσης να παιχθούν ως παιχνίδια της πόκας. Οι ορισμοί των παιχνιδιών της πόκας δεν είναι αυστηρά καθορισμένοι. Μπορεί να συναντάται το ίδιο παιχνίδι με άλλο όνομα ή το ίδιο παιχνίδι με ελαφρά διαφορετικούς κανόνες. Υπάρχει ακόμα η δυνατότητα αυτοσχεδιασμών από τους παίκτες.

Παραδείγματα παιχνιδιών και παραλλαγών πόκας

• Σιδηρόδρομος / Σεμέν ντε φερ (chemin de fer): H μάνα (ντίλερ) μοιράζει 3 κλειστά φύλλα σε κάθε παίκτη και τοποθετεί 7 κοινά φύλλα κλειστά και σε ευθεία διάταξη στο κέντρο του τραπεζιού. Γίνεται το αρχικό ποντάρισμα και η μάνα ανοίγει δύο συνεχόμενα φύλλα από τη μια άκρη προς την άλλη. Μετά από κάθε άνοιγμα ακολουθεί ποντάρισμα από τους παίκτες. Τέλος, ανοίγει το έβδομο φύλλο και ακολουθεί το τελικό ποντάρισμα. Νικητής αναδεικνύεται ο παίκτης με τον πιο κερδοφόρο συνδυασμό φύλλων, χρησιμοποιώντας 2 ή 3 φύλλα από το χέρι του και 3 ή 2 συνεχόμενα φύλλα από το "σιδηρόδρομο", κερδίζοντας όλο το ποσόν, που έχει μαζευτεί στο τραπέζι από τα διαδοχικά πονταρίσματα.

• Ρολόϊ: Παρόμοιο με το σιδηρόδρομο, αλλά τα φύλλα είναι 6 και σε κυκλική διάταξη. Η μάνα ανοίγει δύο-δύο φύλλα αντικριστά και ακολουθεί ποντάρισμα. Νικητής αναδεικνύεται ο παίκτης με τον πιο κερδοφόρο συνδυασμό φύλλων, χρησιμοποιώντας 2 ή 3 φύλλα από το χέρι του και 3 ή 2 συνεχόμενα φύλλα από το "ρολόι".

• Κούκος μονός (παζ α βολοντέ): Η μάνα μοιράζει στους παίκτες από ένα κλειστό φύλλο και ανοίγει ένα φύλλο στο τραπέζι. Μετά το αρχικό ποντάρισμα, η μάνα ανοίγει ακόμη ένα φύλλο στο τραπέζι και ακολουθεί ποντάρισμα. Έπειτα, η μάνα ανοίγει άλλο ένα φύλλο στο τραπέζι και μοιράζει ακόμη από ένα κλειστό φύλλο σε κάθε παίκτη, οι οποίοι στη συνέχεια ξαναποντάρουν. Ακολουθούν ακόμη δύο γύροι ανοίγματος - πονταρίσματος. Ο νικητής καθορίζεται από τον καλύτερο συνδυασμό των 2 κλειστών φύλλων κάθε παίκτη και 3 από τα κοινά φύλλα του τραπεζιού.

• Κούκος διπλός (α βολοντέ): Όπως και ο κούκος μονός, όμως στον τρίτο γύρο, η μάνα μοιράζει δύο κλειστά φύλλα αντί για ένα σε κάθε παίκτη, ενώ στο τέλος κερδίζει ο καλύτερος συνδυασμός μεταξύ των 2 ή 3 φύλλων του χεριού και 3 ή 2 κοινών φύλλων, αντίστοιχα.

• Κούκος αλλαγή: Παρόμοιο με τις παραπάνω παραλλαγές με ένα γύρο λιγότερο. Εδώ, η μάνα μοιράζει εξαρχής από δύο κλειστά φύλλα σε κάθε παίκτη και ανοίγει δύο φύλλα στο τραπέζι. Μετά το αρχικό ποντάρισμα, η μάνα ανοίγει ένα φύλλο και οι παίκτες μπορούν προαιρετικά να ανταλλάξουν το 1 ή και τα 2 κλειστά τους φύλλα και ξαναποντάρουν. Ακολουθούν ακόμη δύο γύροι ανοίγματος ενός κοινού φύλλου και πονταρίσματος. Ο νικητής προκύπτει από τον καλύτερο συνδυασμό των δύο φύλλων του χεριού του και των τριών από το τραπέζι.

• Μαμουθάκι μονό: Η μάνα μοιράζει 4 κλειστά φύλλα σε κάθε παίκτη και τοποθετεί 3 κοινά φύλλα κλειστά στο κέντρο του τραπεζιού. Γίνεται το αρχικό ποντάρισμα. Η μάνα ανοίγει τα φύλλα στο τραπέζι ένα-ένα και μετά από κάθε άνοιγμα ακολουθεί ποντάρισμα από τους παίκτες. Μετά και το τελευταίο ποντάρισμα, ο παίκτης, που έχει τον καλύτερο από τους κερδοφόρους συνδυασμό φύλλων, χρησιμοποιώντας 2 μόνο φύλλα από το χέρι του και 3 κοινά φύλλα από το τραπέζι.

• Μαμουθάκι διπλό: Όπως και το μονό μαμουθάκι, όμως η μάνα τοποθετεί δύο τριάδες κλειστών φύλλων στο τραπέζι. Μετά το αρχικό ποντάρισμα και μετά από κάθε ενδιάμεσο ποντάρισμα, η μάνα ανοίγει τα φύλλα δύο-δύο, ένα από κάθε τριάδα. Μετά το τελικό ποντάρισμα, οι παίκτες μπορούν να συνδυάσουν τα 3 κοινά φύλλα από μία μόνο τριάδα και 2 φύλλα από το χέρι τους.

• Ασανσέρ μονό: Η μάνα μοιράζει 3 φύλλα σε κάθε παίκτη και στρώνει 7 φύλλα στο τραπέζι σε διάταξη Η. Το κεντρικό φύλλο είναι το ασανσέρ. Μετά το αρχικό ποντάρισμα, η μάνα ανοίγει τα δύο φύλλα του επάνω ορόφου. Οι παίκτες ξαναποντάρουν και η μάνα ανοίγει τα δύο φύλλα του κάτω ορόφου. Οι παίκτες ξαναποντάρουν και η μάνα ανοίγει τα δύο φύλλα του μεσαίου ορόφου. Οι παίκτες ξαναποντάρουν και η μάνα ανοίγει τελευταίο το "ασανσέρ" και γίνεται το τελικό ποντάρισμα. Οι παίκτες συνδυάζουν 2 ή 3 φύλλα από το χέρι τους με 3 ή 2 φύλλα από έναν μόνο όροφο, με το ασανσέρ ως κοινό φύλλο για όλα τα επίπεδα.

• Ασανσέρ διπλό: Όπως το μονό ασανσέρ, όμως με 11 φύλλα εκ των οποίων τα 9 σε διάταξη τριών κατακόρυφων τριάδων και δύο φύλλων ασανσέρ μεταξύ 1ης και 2ης τριάδας και μεταξύ 2ης και 3ης τριάδας, αντίστοιχα. Πρώτα ανοίγει όλη η αριστερή στήλη, έπειτα η δεξιά, μετά η κεντρική και τέλος τα δύο ασανσέρ μαζί. Οι παίκτες συνδυάζουν 2 ή 3 φύλλα από το χέρι τους με 3 ή 2 φύλλα, που ανήκουν σε μια οριζόντια τριάδα, που περιλαμβάνει ένα φύλλο είτε από την αριστερή, είτε από τη δεξιά στήλη, ένα από την μεσαία στήλη και το ασανσέρ, που βρίσκεται μεταξύ τους.

• Τετράγωνο: Η μάνα μοιράζει 3 φύλλα σε κάθε παίκτη και στρώνει 4 κλειστά φύλλα στο τραπέζι σε δύο επίπεδα. Μετά το αρχικό ποντάρισμα η μάνα ανοίγει τα δύο διαγώνια φύλλα και ακολουθεί ποντάρισμα. Έπειτα ανοίγουν τα άλλα δύο διαγώνια φύλλα και στη συνέχεια το τελικό ποντάρισμα. Οι παίκτες συνδυάζουν τα 3 φύλλα του χεριού τους με τα δύο από μια οριζόντια ή κατακόρυφη δυάδα φύλλων από το τραπέζι.

• Δορυφόρος: Όπως το τετράγωνο, όμως υπάρχει ένα επιπλέον φύλλο, ο Δορυφόρος, που ανοίγει στο τέλος και ακολουθεί ένα επιπλέον ποντάρισμα. Ο δορυφόρος μπορεί να συνδυαστεί μαζί με οποιαδήποτε οριζόντια ή κατακόρυφη δυάδα.

• Σταυρόλεξο: Όπως το τετράγωνο αλλά με 9 φύλλα σε τρία επίπεδα. Ανοίγουν πρώτα τα τρία φύλλα της μιας διαγωνίου, έπειτα τα δύο φύλλα της άλλης διαγωνίου και τέλος τα υπόλοιπα τέσσερα. Οι παίκτες συνδυάζουν 2 ή 3 φύλλα από το χέρι και 3 ή 2 φύλλα από οποιαδήποτε οριζόντια σειρά ή κατακόρυφη στήλη του σταυρόλεξου.

• Τετράγωνα των Αστέρων: Όπως το σταυρόλεξο, αλλά τα φύλλα ανοίγουν ανά οριζόντια τριάδα σε τρεις γύρους. Οι παίκτες αρχικά λαμβάνουν 4 φύλλα και στο τέλος συνδυάζουν μόνο τα 2 από αυτά και 3 από ένα εκ των τεσσάρων τετραγωνικών υποσυνόλων 2Χ2 φύλλων από το τραπέζι.

• Πυραμίδα: Η μάνα μοιράζει τρία φύλλα σε κάθε παίκτη και στρώνει 6 (ή 10) φύλλα σε διάταξη (4-)3-2-1 με κάθε σειρά πάνω από την προηγούμενη. Μετά το αρχικό ποντάρισμα, η μάνα ανοίγει κάθε όροφο της πυραμίδας από τη βάση προς τη κορυφή με ενδιάμεσα πονταρίσματα. Ο νικητής προκύπτει από τον καλύτερο συνδυασμό 2 ή 3 φύλλων από το χέρι του και 3 ή 2 φύλλων από την πυραμίδα με την προϋπόθεση, ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει μόνο ένα φύλλο από κάθε επίπεδο.

• Σκάλα: Παρόμοια με την πυραμίδα, μόνο που τα 6 φύλλα σχηματίζουν μια ορθή γωνία και μια σκάλα τριών επιπέδων. Ανοίγουν διαδοχικά το φύλλο της κορυφής, τα δύο φύλλα μεσαία διαγώνια με ενδιάμεσα πονταρίσματα. Τέλος, ανοίγουν τα υπόλοιπα τρία και γίνεται το τελικό ποντάρισμα. Οι παίκτες συνδυάζουν 2 ή 3 φύλλα από το χέρι τους με 3 ή 2 φύλλα από τη σκάλα με την προϋπόθεση ότι αυτά ανήκουν σε μία μόνο οριζόντια ή κατακόρυφη σειρά και όχι σε διαγώνιο.

• Στελάκης: Η μάνα μοιράζει 3 φύλλα σε κάθε παίκτη και στρώνει στο τραπέζι 5 κλειστά φύλλα εκ των οποίων το ένα, το μεσαίο, είναι ο "Στελάκης". Μετά το αρχικό ποντάρισμα, η μάνα ανοίγει μαζί τα δύο κοινά φύλλα και έπεται ποντάρισμα. Στη συνέχεια, ανοίγει μόνο το "Στελάκη". Σε εκείνο το σημείο, οι παίκτες μπορούν να ανταλλάσσουν προαιρετικά 1 ή 2 φύλλα από το χέρι τους και ποντάρουν. Τέλος, ανοίγουν μαζί τα δύο τελευταία φύλλα και έπεται το τελικό ποντάρισμα. Κερδίζει ο καλύτερος συνδυασμός μεταξύ 2 ή 3 φύλλων από το χέρι κάθε παίκτη και 3 ή 2 από τα κοινά φύλλα (προαιρετικά και με το "Στελάκη").

• Φιόγκος: Όπως ο Στελάκης, όμως αντί για το Στελάκη, υπάρχει ο "Φιόγκος", δηλαδή δύο φύλλα τοποθετημένα σταυρωτά το ένα πάνω στο άλλο. Μετά το δεύτερο ποντάρισμα, η μάνα ανοίγει το "φιόγκο" (τα δύο φύλλα μαζί) και οι παίκτες ανταλλάσσουν προαιρετικά έως 2 φύλλα και ξαναποντάρουν. Οι παίκτες συνδυάζουν 2 ή 3 φύλλα από το χέρι τους και 2 ή 3 φύλλα από το τραπέζι με μόνη προϋπόθεση, να χρησιμοποιήσουν προαιρετικά ένα και μόνο ένα από τα δύο φύλλα του "φιόγκου".

• Σταυρός: Η μάνα μοιράζει σε κάθε παίκτη από 3 φύλλα και στρώνει 5 φύλλα κλειστά στο κέντρο του τραπεζιού σε διάταξη σταυρού. Γίνεται το αρχικό ποντάρισμα. Η μάνα ανοίγει μαζί ένα ακριανό φύλλο από την οριζόντια σειρά και ένα ακριανό φύλλο από την κατακόρυφη σειρά. Μετά το ποντάρισμα, ανοίγουν τα άλλα δύο ακριανά φύλλα. Τελευταίο ανοίγει το κεντρικό φύλλο και γίνεται το τελευταίο ποντάρισμα. Κάθε παίκτης συνδυάζει 2 ή 3 φύλλα από το χέρι του με 3 ή 2 φύλλα από μία μόνο τριάδα την οριζόντια ή την κατακόρυφη.

• Γωνία: Παρόμοια με το σταυρό αλλά σε διάταξη Γ. Πρώτα ανοίγουν τα ακριανά φύλλα, έπειτα τα δύο εσωτερικά και τελευταία η γωνία. Μια άλλη παραλλαγή περιλαμβάνει και καπέλο, δηλαδή τρία κλειστά φύλλα, που ανοίγουν μαζί στο τέλος και οι παίκτες μπορούν να συμπεριλάβουν στο συνδυασμό τους το πολύ ένα από τα φύλλα του καπέλου.

• Πι: Η μάνα μοιράζει σε κάθε παίκτη από 3 φύλλα και στρώνει 7 φύλλα κλειστά στο κέντρο του τραπεζιού σε διάταξη Π. Γίνεται το αρχικό ποντάρισμα. Η μάνα ανοίγει μαζί 2 διαγώνια φύλλα. Ακολουθεί ποντάρισμα και ανοίγουν τα άλλα δύο διαγώνια φύλλα. Ακολουθεί νέο ποντάρισμα και ανοίγουν τα 3 τελευταία φύλλα και γίνεται το τελικό ποντάρισμα. Κάθε παίκτης συνδυάζει 2 ή 3 φύλλα από το χέρι του με 3 ή 2 φύλλα από μία μόνο τριάδα οριζόντια ή κατακόρυφη.

• Πόκερ κλασικό: Κάθε παίκτης λαμβάνει 5 κλειστά φύλλα και γίνεται το αρχικό ποντάρισμα. Στη συνέχεια γίνεται ανταλλαγή έως 3 φύλλα και το τελικό ποντάρισμα. Κερδίζει ο καλύτερος συνδυασμός των 5 φύλλων.

Ειδικές επιλογές, ειδικά φύλλα ή συνδυασμοί φύλλων

Τα παρακάτω ειδικά φύλλα παίζονται σε ορισμένα παιχνίδια:

• Καπέλο: Είναι ένα επιπλέον κοινό φύλλο, που ανοίγει στο τέλος του παιχνιδιού και κάθε παίκτης μπορεί να συμπεριλάβει στο συνδυασμό του. Αν το καπέλο έχει μόνο ένα φύλλο, λέγεται μονό. Αν έχει δύο ή τρία φύλλα, τότε λέγεται διπλό ή τριπλό, αντίστοιχα, και κάθε παίκτης μπορεί να βγάλει (να χρησιμοποιήσει) μόνο ένα φύλλο από το καπέλο.

• Μπόμπα: Παρόμοιο με το καπέλο, όμως, μπορεί να έχει έως πέντε φύλλα και κάθε παίκτης μπορεί να χρησιμοποιεί έως τρία φύλλα από αυτά.

• Ελεύθερο φύλλο (Μπαλαντέρ): Ονομάζεται ένα φύλλο, το οποίο κάποιος παίκτης μπορεί να χρησιμοποιεί (κατά τη διάρκεια ορισμένων παιχνιδιών) ως φύλλο της επιλογής του (σε χρώμα και σε αξία), ώστε να πετύχει έναν καλύτερο συνδυασμό.

• Υποχρεωτικό φύλλο: Είναι ένα από τα κοινά φύλλα επάνω στο τραπέζι, το οποίο πρέπει υποχρεωτικά να συμπεριλαμβάνεται στο συνδυασμό των φύλλων κάθε παίκτη.

• Ακυρωτικό φύλλο: Είναι ένα από τα κοινά φύλλα επάνω στο τραπέζι, το οποίο δεν μπορεί να συμπεριλαμβάνεται στο συνδυασμό των φύλλων κανενός παίκτη.

• Αγκάθι: Είναι παρόμοιο με το ακυρωτικό φύλλο, με τη διαφορά, ότι όσα φύλλα μοιάζουν με αυτό, είτε σε χέρια παίκτη, είτε πάνω στο τραπέζι, πρέπει να αποσυρθούν από το παιχνίδι (μια διαδικασία γνωστή ως ξεσκαρτάρισμα).

• "Φονιάς" (killer): Είναι ένα φύλλο, που όταν ανοίγει στο τραπέζι, όσοι παίκτες κατέχουν ένα ανοικτό φύλλο όμοιο με αυτό, τότε τίθενται αυτόματα εκτός παιχνιδιού.

• Δυνατό φύλλο (Ατού): Είναι ένα φύλλο ή συνδυασμός φύλλων, που αν τον πετύχει ένας παίκτης, κερδίζει αυτόματα το παιχνίδι, ανεξάρτητα από την καθιερωμένη ιεραρχία συνδυασμών.