Προεδρικές εκλογές στην Γκαμπόν (2016)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο νικητής των προεδρικών εκλογών της Γκαμπόν του 2016, Ζαν Πινγκ

Προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν στην Γκαμπόν στις 27 Αυγούστου 2016.[1] Ο κάτοχος της προεδρίας, Αλί Μπονγκό Οντίμπα έθεσε υποψηφιότητα για επανεκλογή του και αναμετρήθηκε με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Ζαν Πινγκ. Στις 31 Αυγούστου η εκλογική επιτροπή ανακήρυξε τον Μπονγκό νικητή των εκλογών με διαφορά λιγότερη από το 2%. Ξέσπασαν διαμαρτυρίες στην πρωτεύουσα Λιμπρεβίλ μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.[2]

Εκλογικό σύστημα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πρόεδρος της Γκαμπόν εκλέγεται για επτά χρόνια σε έναν και μοναδικό γύρο με το πλειοψηφικό σύστημα. Αυτό σημαίνει ότι όποιος υποψήφιος κατατάσσεται στην πρώτη θέση, σημαίνει ότι εκλέγεται,ανεξαρτήτως του κατά πόσον εξασφάλισε την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων. Αυτό το σύστημα θεωρείται ως μειονέκτημα για την κατακερματισμένη αντιπολίτευση, η οποία φαίνεται να έχει μικρές πιθανότητες να κερδίσει, εκτός αν οι κατέλθει στις εκλογές με έναν μόνο υποψήφιο.[3]

Υποψήφιοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεκαεννέα υποψήφιοι υπέβαλαν αιτήσεις για να συμμετάσχουν στις εκλογές. Η Αυτόνομη και Μόνιμη Εθνική Εκλογική Επιτροπή (CENAP) ανακοίνωσε στις 15 Ιουλίου 2016, ότι οι 14 από αυτούς είχαν κριθεί επιλέξιμοι.[4] Ο Πρόεδρος Αλί Μπονγκό ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του από το Πορτ Ζεντίλ στις 29 Φεβρουαρίου 2016.[3] Η υποψηφιότητα του Μπονγκό εγκρίθηκε από την CENAP, παρότι υπήρξε μακροχρόνια διαμάχη αναφορικά με το αν μπορούσε να είναι υποψήφιος για τις εκλογές. Οι αντίπαλοί του ισχυρίστηκαν ότι ο πρόεδρος δεν είχε γεννηθεί στην Γκαμπόν και ότι ήταν θετός και όχι βιολογικός γιος του Ομάρ Μπόνγκο. Λόγω της παρουσίας των εκπροσώπων της αντιπολίτευσης, δεν υπήρχε συναίνεση σχετικά με την υποψηφιότητα του Μπονγκό, και ως εκ τούτου, η υποψηφιότητα εγκρίθηκε με πλειοψηφία.[5]

Ο Ζαν Πινγκ, διακεκριμένος διπλωμάτης ήταν υποψήφιες με την Ένωση των Δυνάμεων της Αλλαγής, και θεωρήθηκε από κάποιους ως ο πιο σοβαρός αντίπαλος του Μπόνγκο, εγκρίθηκε επίσης να είναι υποψήφιος στις εκλογές. Επιπλέον, την έγκριση έλαβαν και 12 άλλοι υποψήφιοι, αρκετοί από τους οποίους κατήλθαν ως ανεξάρτητοι.[4]

Εκστρατεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η επίσημη προεκλογική περίοδος άρχισε στις 13 Αυγούστου 2016. Μιλώντας σε μια προεκλογική συγκέντρωση, ο Μπονγκό απέρριψε τους ισχυρισμούς για την καταγωγή του, σημειώνοντας ότι "αυτοί που τον κατηγορούν βαρύνονται με την απόδειξη όσων ισχυρίζονται" και απέδωσε την εστίαση της αντιπολίτευσης στο συγκεκριμένο θέμα "επειδή (η αντιπολίτευση) δεν έχουν να παρουσιάσουν ένα καλό πρόγραμμα".[6] Σε συνέντευξή του επέκρινε την αντιπολίτευση επειδή επικεντρώνεται σε "γελοία πράγματα" και όχι στο τι κατάφερε ο ίδιος κατά τη διάρκεια της επτάχρονης προεδρικής του θητείας.[7] Ενώ ήταν σε εξέλιξη η προεκλογική εκστρατεία, υποσχέθηκε την καταπολέμηση της διαφθοράς και τόνισε την καταγραφή της ανάπτυξης των υποδομών. Το σύνθημα της εκστρατείας του ήταν "Ας αλλάξουμε μαζί".[8]

Τελικά, στα μέσα Αυγούστου, σημαίνοντες υποψήφιοι της αντιπολίτευσης αποφάσισαν να κατεβάσουν κοινό ψηφοδέλτιο με επικεφαλής τον Ζαν Πινγκ, προκειμένου να αυξηθούν για την αντιπολίτευση οι  πιθανότητες να νικήσει τον Μπονγκό, καθώς η ψηφοφορία γινόταν σε έναν γύρο, κάτι που δεν ευνοούσε την κατακερματισμένη αντιπολίτευση.[6] Οι Γκι Ενζουμπά Ενταμά, Καζιμίρ Ογιέ Μπα, Λεόν Πολ Νγκουλακιά και Άμπαα Μίνκο απέσυραν τις υποψηφιότητές τους υπέρ του Πινγκ.[9] Η κυβέρνηση επέκρινε την κίνηση να συσπειρωθούν με τον Πινγκ ως " παζάρι με μοναδικό σκοπό να μοιραστούν προνόμια και εξουσία".[10]

Καθώς τα κυριότερα ηγετικά στελέχη της αντιπολίτευσης είχαν υπηρετήσει σε περίοπτες θέσεις επί προεδρίας του Ομάρ Μπόνγκο (και στη συνέχεια έγιναν αντιπολίτευση μετά το θάνατό του), ο Πινγκ χαρακτηρίστηκε ως ο υποψήφιος της "παλιάς φρουράς των καλύτερων φίλων του Μπόνγκο". Έχοντας ήδη εγκαταλειφθεί από πολλούς συνεργάτες του Ομάρ Μπόνγκο το 2009, ο Μπονγκό υπονομεύθηκε κατά τα επόμενα έτη από τη συνεχιζόμενη φυγή των επιφανών πολιτικών από το κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα της Γκαμπόν, όπως ο Γκι Ενζουμπά Ενταμά και ο Λεόν Πολ Νγκουλακιά.[11] Η αποδυνάμωση της οικονομίας λόγω της πτώσης των τιμών του πετρελαίου πιστεύεται ότι συνέβαλε στην δυσαρέσκεια με την κυβέρνηση και θεωρήθηκε ένας παράγοντας που θα μπορούσε να αυξήσει τις πιθανότητες να κερδίσει η αντιπολίτευση.[8]

Αποτελέσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ψηφοφορία πραγματοποιήθηκε στις 27 Αυγούστου 2016. Μια ημέρα μετά τις εκλογές, ο Πινγκ διακήρυξε τη νίκη του και είπε ότι ήταν "ανέμενε τον απερχόμενο πρόεδρο να τον καλέσει για να τον συγχαρεί", αν και είχαν ανακοινωθεί τα επίσημα αποτελέσματα.[12] Μόνο η εκλογική επιτροπή επιτρεπόταν από το νόμο να ανακοινώσει τα αποτελέσματα, και ο υπουργός Εσωτερικών, Πακόμ Μουμοελέ-Μπουμπεγιά (Pacôme Moubelet-Boubeya), κατηγόρησε τον Πινγκ ότι αποπειράθηκε "να χειραγωγήσει τη δημοκρατική διαδικασία", ενώ ο Μπονγκό είπε ότι "δεν πρέπει να πουλάς το δέρμα της αρκούδας πριν την σκοτώσεις". Παρ ' όλα αυτά, ο εκπρόσωπος του Μπονγκό, Αλέν Κλοντ Μπιλί Μπι Ενζέ, υποστήριξε ότι ο Μπονγκό προηγείτο και και θα επανεκλεγόταν[13] Τα επίσημα αποτελέσματα ήταν προγραμματισμένο να ανακοινωθούν στις 30 Αυγούστου, αλλά εκείνη την ημερομηνία, ανακοινώθηκε επίσημα ότι θα καθυστερούσαν  μερικές ώρες.[14]

Τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν τελικά στις 31 Αυγούστου, και έδειξαν την οριακή νίκη του Μπονγκό, ο οποίος κέρδισε το 49,8% των ψήφων έναντι 48,2% για τον Πινγκ. Η προσέλευση διαμορφώθηκε στο 59,5%. Οι εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης στην εκλογική επιτροπή αρνήθηκαν να επιβεβαιώσουν τα αποτελέσματα, και ως εκ τούτου είχαν επιβεβαιωθεί από ψηφοφορία στην οποία τα μέλη της αντιπολίτευσης απέσχον. Οι υποστηρικτές του Πινγκ επέμειναν ότι τα ολοκληρωμένα αποτελέσματα έδειχναν ευρεία νίκη του Πινγκ με διαφορά 59% έναντι 38% για τον Μπονγκό.[15] Ο Μπονγκό, σημειώνοντας ότι η νίκη του ήταν οριακή, τόνισε τη σημασία του να γίνει σεβαστό με ήρεμο τρόπο το αποτέλεσμα.[15]

Υποψήφιος Κόμμα Ψήφοι %
Αλί Μπονγκό Οντιμπά Δημοκρατικό Κόμμα Της Γκαμπόν 177.722 49,80
Ζαν Πινγκ
 Ένωση των Δυνάμεων για την Αλλαγή 172.128 48,23
Μπρούνο Μπεν Μουμπαμπά
 Ανεξάρτητος 1.896 0,53
Ραϊμόν Εντόνγκ Σιμά
 Ανεξάρτητος 1.510 0,42
Πιέρ  Κλαβέρ Μαγκανγκά Μουσαβού
Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα 1.130 0,32
Πολ Μπα Αμπεσολέ
 Εθνικός Συναγερμός Ξυλοκόπων – Συναγερμός για την Γκαμπόν 761 0,21
Ζεράρ Ελά Νγκεμά
 Ανεξάρτητος 583 0,16
Ογκιστέν Μουσαβού Κινγκ
 Σοσιαλιστικό Κόμμα της Γκαμπόν 553 0,15
Ντιεντονέ Μινλαμά Μιντογκό
Ανεξάρτητος 393 0,11
Αμπέλ Μπομπέ Ενζουντού
 Ανεξάρτητος 214 0,06
Άκυρα/λευκά ψηφοδέλτια 16.420 –
Συνολικά 373.310 100
Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι/προσέλευση 627.805 59,46
Πηγή: Υπουργείο Εσωτερικών, Υπουργείο Εσωτερικών

Αντιδράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διεθνείς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ευρωπαϊκή Ένωση - Οι παρατηρητές της ΕΕ καταδίκασαν τη βία και ανέφεραν διάφορες ανωμαλίες στην εκλογική διαδικασία, όπως στην προσέλευση των ψηφοφόρων σε διάφορες περιοχές, δηλώνοντας ότι ήταν αφύσικα υψηλή.[16] Η ΕΕ ζήτησε από την κυβέρνηση να καταστήσει τα αποτελέσματα πιο διαφανή και να ανακοινώσει τα αποτελέσματα από κάθε εκλογικό τμήμα.[17]
  • Γαλλία - Ο πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλλς  είπε η Γκαμπόν θα πρέπει να προβεί στη δημόσια ανακαταμέτρηση των ψηφοδελτίων προκειμένου να επαληθευτούν τα αρχικά αποτελέσματα. Η Γαλλία επίσης εξέφρασε την ανησυχία της για τους υπηκόους της που ζουν στην Γκαμπόν με βάση τις πολυάριθμες συλλήψεις που διεξάγονται στη χώρα.[18]
  • Αφρικανική Ένωση - Η Αφρικανική Ένωση καταδίκασε τη βία στη χώρα και δεσμεύτηκε να αποστείλει αντιπροσωπεία ώστε να αποσοβηθεί η μετεκλογική βία. Επικεφαλής της αντιπροσωπείας θα ήταν ο πρόεδρος του Τσαντ Ιντρίς Ντεμπί.[19]
  •   Ηνωμένα Έθνη- Ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι Μουν εξέφρασε τη λύπη του για τη βία και την απώλεια ζωών κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων και ζήτησε από τα δύο μέρη να μειώσουν τα καυστικά μηνύματα του ενός εναντίον του άλλου και να βρουν μια ειρηνική λύση για τον τερματισμό της βίας.[20]
  • Ηνωμένες Πολιτείες - Η Ουάσινγκτον εξακολουθεί να ανησυχεί για τις μαζικές συλλήψεις που πραγματοποιήθηκαν στη χώρα και υποστηρίζει την ομάδα διαμεσολάβησης της Αφρικανικής Ένωσης, που αναμενόταν να αφιχθεί στη χώρα σύντομα.[21]

Επακόλουθα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την ανακοίνωση των επίσημων αποτελεσμάτων, ξέσπασαν ταραχές στη Λιμπρεβίλ στις 31 Αυγούστου, με απόπειρες να καταληφθούν τα γραφεία της εφορευτικής επιτροπής.[2] Η Αστυνομία ήταν επί ποδός και προσπάθησε να διαλύσει τους διαδηλωτές. Το κτήριο του Κοινοβουλίου πυρπολήθηκε αργότερα την ίδια ημέρα.[22] Την επόμενη μέρα, ο Πινγκ ισχυρίστηκε ότι η προεδρική φρουρά είχε βομβαρδίσει το αρχηγείο του κόμματός του, σκοτώνοντας δύο ανθρώπους. Ως τις 2 Σεπτεμβρίου, τουλάχιστον πέντε άνθρωποι είχαν σκοτωθεί στην πρωτεύουσα και 1.000 περισσότεροι είχαν συλληφθεί. Η διεθνής κοινότητα (ΟΗΕ, Γαλλία, ΗΠΑ) εξέφρασαν την ανησυχία τους για τις εξελίξεις.[23]

Παρότι προηγουμένως επέκρινε το Συνταγματικό Δικαστήριο κατηγορώντας το ότι ευνοεί την κυβέρνηση, ο Πινγκ προσέφυγε σε αυτό στις 8 Σεπτεμβρίου, αμφισβητώντας τα αποτελέσματα και ελπίζοντας σε μια νέα καταμέτρηση στην επαρχία Haut-Ogooue.[24] Ο Πινγκ προειδοποίησε στις 9 Σεπτεμβρίου, ότι αν το Δικαστήριο δεν αποφαινόταν υπέρ της επαναληπτικής καταμέτρησης, θα μπορούσε να ακολουθήσει "βαθιά και παρατεταμένη αστάθεια".[25]

Το Συνταγματικό Δικαστήριο ανακοίνωσε την απόφασή του γύρω στα μεσάνυχτα της 23ης προς 24η Σεπτεμβρίου, επικυρώνοντας την εκλογική νίκη του Μπονγκό. Το Δικαστήριο ακύρωσε τις εκλογές σε 21 εκλογικά τμήματα της Λιμπρεβίλ, ενώ μείωσε και το αμφισβητούμενο ποσοστό του Μπονγκό στην Haut-Ogooue στο 83.2% (με 98% ποσοστό συμμετοχής).[26][27] Σύμφωνα με τα τελικά τροποποιημένα αποτελέσματα, τα ποσοστά του Μπονγκό αυξήθηκαν ελαφρώς στο 50,66%. Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι ήταν αδύνατο να διεξαχθεί η επαναληπτική καταμέτρηση των ψηφοδελτίων, επειδή είχαν ήδη καταστραφεί. Επίσης, απέρριψε το αίτημα να αποκλειστεί ο Πινγκ από το να θέσει υποψηφιότητα για 10 χρόνια επειδή δήθεν υποκίνησε τους οπαδούς του σε βία, στον απόηχο της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων.[27]

Ο Μπονγκό αμέσως κάλεσε την αντιπολίτευση να συμμετάσχουν σε διάλογο. Προβλέποντας πιθανά επεισόδια βίας,δυνάμεις ασφαλείας είχαν αναπτυχθεί σε καίρια σημεία γύρω από τη Λιμπρεβίλ, αλλά η πόλη φερόταν να ήταν ήρεμη στις 24 Σεπτεμβρίου.[28] Την ίδια ημέρα, ο Πινγκ χαρακτήρισε την απόφαση του Δικαστηρίου ως "άδικη" και δεσμεύτηκε ότι "θα διασφαλίσουμε ότι η ψήφος του λαού της Γκαμπόν θα είναι σεβαστή." Εν τω μεταξύ, ο Μπονγκό δήλωσε σε συνέντευξή του ότι ήλπιζε να σχηματίσει μια κυβέρνηση χωρίς αποκλεισμούς, που θα μπορούσε να συμπεριλάβει τους ηγέτες της αντιπολίτευσης. Είπε, επίσης, ότι η εμπλοκή της διεθνούς κοινότητας στη διαμεσολάβηση των διαφορών δεν ήταν αναγκαία: "Μεταξύ του λαού της Γκαμπόν, ξέρουμε πώς να μιλήσουμε ο ένας στον άλλο."[29]

Ο Μπονγκό ορκίστηκε για μία νέα προεδρική θητεία στις 27 Σεπτεμβρίου 2016.[30] Ο πρόεδρος διόρισε τον διπλωμάτη και πρώην υπουργό Εξωτερικών Εμανιέλ Ισόζ-Ενγκοντέ , στο αξίωμα του Πρωθυπουργού, στις 28 Σεπτεμβρίου. Ο Πινγκ ανέφερε ότι στις 29 Σεπτεμβρίου θα διεξήγαγε έναν "εθνικό διάλογο χωρίς αποκλεισμούς ... για να βάλει στη θέση τους τα θεμέλια της νέας δημοκρατίας" και ζήτησε να επιβληθούν διεθνείς κυρώσεις σε όσους φέρονται να ευθύνονται για τη νόθευση των εκλογών..[25]

Η νέα κυβέρνηση με επικεφαλής τον Ενγκοντέ διορίστηκε στις 2 Οκτωβρίου 2016. Παρότι ο Μπόνγκο είχε δηλώσει νωρίτερα ότι η νέα κυβέρνηση θα ήταν χωρίς αποκλεισμούς, η αντιπολίτευση ήταν σε μεγάλο βαθμό απούσα από τη σύνθεσή της. Ωστόσο, ο Μπρούνο Μπεν Μουμπαμπά, ο οποίος ήρθε 3ος στις εκλογές, διορίστηκε αναπληρωτής πρωθυπουργός.  Κανένα πρόσωπο προσκείμενο στον Ζαν Πινγκ δεν συμπεριλήφθηκε στο 40μελές κυβερνητικό σχήμα.[31][32] Οι υποστηρικτές του Πινγκ γελοιοποίησαν τους ισχυρισμούς ότι η κυβέρνηση θα ήταν"χωρίς αποκλεισμούς" ενώ οι παρατηρητές σημείωσαν την έλλειψη συμμετοχής κάποιας ουσιαστικής αντιπολίτευσης.[33]

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Gabon : l’élection présidentielle est fixée au 27 août Jeune Afrique, 7-7-2016 (γαλλικά)
  2. ↑ 2,0 2,1 Gabon election: Protests as Ali Bongo beats Jean Ping Al Jazeera, 31-8-2016
  3. ↑ 3,0 3,1 Gabon’s President Ali Bongo to seek second term in office Αρχειοθετήθηκε 2017-02-09 στο Wayback Machine. France 24, 29-2-2016
  4. ↑ 4,0 4,1 Présidentielle 2016 : La CENAP valide 14 dossiers de candidature Αρχειοθετήθηκε 2016-11-29 στο Wayback Machine. Gaboneco, 16-7-2016 (γαλλικά)
  5. ↑ Gabon: Ali Bongo's candidature validated amidst controversy Αρχειοθετήθηκε 2016-11-30 στο Wayback Machine. Africanews, 18-7-2016
  6. ↑ 6,0 6,1 Gabon opposition chooses Ping as candidate for August 27 election Reuters, 16-8-2016
  7. ↑ Gabon opposition leaders back ex-AU chief Ping for president Agence France-Presse, 16-8-2016
  8. ↑ 8,0 8,1 Gabon's old guard hopes to unseat Bongo dynasty scion Αρχειοθετήθηκε 2016-08-26 στο Wayback Machine. Agence France-Presse, 25-8-2016
  9. ↑ Independent candidate withdraws from Gabon polls, roots for Jean Ping Αρχειοθετήθηκε 2017-02-17 στο Wayback Machine. Xinhua, 27-8-2016
  10. ↑ Jean Ping, former top diplomat out to topple Gabon dynasty Αρχειοθετήθηκε 2016-10-10 στο Wayback Machine. Agence France-Presse, 25-8-2016
  11. ↑ "How Ali Bongo bungled his election gambit" Αρχειοθετήθηκε 2017-02-17 στο Wayback Machine., West Africa Newsletter, number 736, Africa Intelligence, 7-9-2016.
  12. ↑ Gabon opposition chief claims election victory Αρχειοθετήθηκε 2017-02-17 στο Wayback Machine. Agence France-Presse, 28-8-2016
  13. ↑ Gabon leader and top rival both claim presidential victory, allege fraud Reuters, 28-8-2016
  14. ↑ Gabon's interior minister postpones announcement of presidential polls amid tension Africanews, 30-8-2016
  15. ↑ 15,0 15,1 Gerauds Wilfried Obangome, "Gabon's President Bongo re-elected, parliament set on fire", Reuters, 31-8-2016.
  16. ↑ Associated Press (2016-09-06). «EU Observers Note Anomaly in Gabon Voter Turnout Results». Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. http://www.wsj.com/articles/eu-observers-note-anomaly-in-gabon-voter-turnout-results-1473192194. Ανακτήθηκε στις 2016-09-07. 
  17. ↑ «EU calls for more transparency in Gabon elections». Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2016. 
  18. ↑ «Gabon President Balks at EU Suggestion of Election Recount». VOA News. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2016. 
  19. ↑ «Gabon leader under scrutiny as EU questions election win». Reuters. 2016-09-07. http://www.reuters.com/article/us-gabon-election-election-idUSKCN11C112. Ανακτήθηκε στις 2016-09-07. 
  20. ↑ Section, United Nations News Service (4 Σεπτεμβρίου 2016). «UN News - Gabon: Ban speaks with President and opposition leader; calls for end to violence». UN News Service Section. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2016. 
  21. ↑ «United States Supports Proposed AU Mission to Gabon, Continues to Call for Calm». www.imperialvalleynews.com. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2016. 
  22. ↑ Gabon election: Parliament set alight amid street clashes BBC News, 31-8-2016
  23. ↑ «Gabon violence: Two killed amid protests over re-election of Ali Bongo». BBC News. http://www.bbc.co.uk/news/world-africa-37257494. Ανακτήθηκε στις 3-9-2016. 
  24. ↑ Gerauds Wilfried Obangome, "Gabon opposition leader challenges vote as mediation mission postponed", Reuters, 8-9-2016.
  25. ↑ 25,0 25,1 Gerauds Wilfried Obangome, "Gabon faces 'sustained instability' if no presidential vote recount: Ping", Reuters, 9-9-2016.
  26. ↑ "Gabon court rejects opposition challenge to presidential poll result", Reuters, 23-9-2016.
  27. ↑ 27,0 27,1 Ruth Maclean, "Gabon court rules president Ali Bongo rightful winner of September election", The Guardian, 23-9-2016.
  28. ↑ Edward McAllister, "Gabon increases security after court upholds Bongo poll win", Reuters, 24-9-2016.
  29. ↑ Edward McAllister, "Gabon opposition leader rejects court ruling upholding Bongo poll win", Reuters, 24-9-2016.
  30. ↑ Edward McAllister, "Gabon president Bongo sworn in after disputed poll", Reuters, 27-9-2016.
  31. ↑ "Gabon unveils 'inclusive' government after poll violence" Αρχειοθετήθηκε 2016-10-05 στο Wayback Machine., Agence France-Presse, 3-10-2016.
  32. ↑ "Gabon : Liste complète du nouveau gouvernement, dit d’ouverture" Αρχειοθετήθηκε 2017-01-12 στο Wayback Machine., Agence Gabonaise de Presse, 3-10-2016 (Γαλλικά).
  33. ↑ "One-man dialogues", Africa Confidential, volume 57, number 20, 7-10-2016.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Προεδρικές_εκλογές_στην_Γκαμπόν_(2016)&oldid=10459183"