Παλάτι του Νιεμπόρουφ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 52°3′59.6″N 20°4′12.7″E / 52.066556°N 20.070194°E / 52.066556; 20.070194

Παλάτι του Νιεμπόρουφ
Χάρτης
Είδοςανάκτορο
Αρχιτεκτονικήμπαρόκ
ΔιεύθυνσηNieborów 232
Γεωγραφικές συντεταγμένες52°4′0″N 20°4′13″E
Διοικητική υπαγωγήΝιεμπόρουφ
ΤοποθεσίαΝιεμπόρουφ
ΧώραΠολωνία
ΑρχιτέκτοναςΤίλμαν φαν Χάμερεν
Προστασίααντικείμενο του πολωνικού μητρώου πολιτιστικής κληρονομιάς
Commons page Πολυμέσα
Το παλάτι όπως φαίνεται από τον κήπο

Το Παλάτι του Νιεμπόρουφ (πολωνικά: Pałac w Nieborowie‎‎) είναι παλάτι που βρίσκεται στο χωριό Νιεμπόρουφ, στην Πολωνία. Χτισμένο τον 17ο αιώνα από έναν από τους μεγαλύτερους αρχιτέκτονες του μπαρόκ, τον Ολλανδό Τίλμαν φαν Χάμερεν, το κτίριο ανήκει σε μια από τις πιο γνωστές αριστοκρατικές κατοικίες της Πολωνίας και λειτουργεί ως μουσείο εσωτερικού σχεδιασμού ανακτορικών κατοικιών από τον 17ο έως τον 19ο αιώνα, βασισμένο στα σωζόμενα έπιπλα και συλλογές, με πορτρέτα επιφανών προσωπικοτήτων της εποχής, αρκετές χιλιάδες σχέδια και σκίτσα, βιβλία (από τον 16ο αιώνα), πορσελάνες και υφάσματα.[1]

Το Νιεμπόρουφ προέρχεται από τα τέλη του 12ου αιώνα με τη δημιουργία ενός χωριού που περιλαμβάνει μια εκκλησία που χτίστηκε το 1314 και ένα ξύλινο αρχοντικό. Στις αρχές του 16ου αιώνα χτίστηκε ένα γοτθικό - αναγεννησιακό αρχοντικό. Διήρκεσε μέχρι τα τέλη του 17ου αιώνα, οπότε ο Νιεμπόρουφ ανήκε στην πατριά Νιεμπορόφσκι (Nieborowski) του Εθνόσημου Prawda (Αλήθεια).[2]

Το συγκρότημα κατοικιών αποτελείται από ένα παλάτι, αμαξοστάσιο, εργοστάσιο, βοηθητικό κτίριο, πορτοκαλεώνα και δύο πάρκα - ένα επίσημο πάρκο και ένα πάρκο αγγλικού τύπου.[3]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα ξύλινο αρχοντικό, που βρισκόταν εκεί από τον Μεσαίωνα, αντικαταστάθηκε από ένα πολύ πιο αντιπροσωπευτικό, γοτθικό-αναγεννησιακό κτίριο τον 16ο αιώνα. Η ανέγερση της σημερινής κατοικίας διατάχθηκε από τον σύγχρονο αρχιεπίσκοπο του Γκνιέζνο, Μίχαου Στέφαν Ραντζιεγιόφσκι και ξεκίνησε το 1690. Η κατοικία χτίστηκε τελικά το 1696 στην περιοχή του πρωτεύοντος κτιρίου, που προηγουμένως ανήκε στην πατριά Νιεμπορόφσκι.

Μετά τον θάνατο του αρχιεπισκόπου, την κατοικία κληρονόμησε ο Γέζι Χιπόλιτ Τοβιάνσκι (Jerzy Hipolit Towianski) και η Κονστάντσια (Konstancja) της πατριάς Νιστσίτσκι (Niszczycki). Ο γιος τους, Κσίστοφ, πούλησε το κτήμα στον Αλεξάντερ Γιάκουμπ Λουμπομίρσκι και την Καρολίνα Φριντερίκα φον Φίτσχουμ. Από το έτος 1736, ήταν ιδιοκτησία των αδελφών Στανίσουαφ και Γιαν Γιούζεφ Λοχότσκι.

Το Πράσινο Δωμάτιο Μελέτης

Το κτήμα είχε την ακμή του με διάφορους ιδιοκτήτες – τον Μεγάλο Χετμάνο της Λιθουανίας Μίχαου Καζίμιες Ογκίνσκι (1766–1774) και τον Μίχαου Χιερόνιμ και την Χελένα από την πατριά Ραντζίβιουου, ο οποίος ήταν επίσης ο δημιουργός του κοντινού πάρκου Αρκάντια. Κατά τη διάρκεια της παρουσίας τους στο αρχοντικό, το εσωτερικό του επιπλώθηκε με πομπώδη τρόπο με ροκοκό και πρώιμα κλασικιστικά στολίδια, σχεδιασμένα από τον Σίμον Μπογκούμιου Ζουγκ.

Μετά τον θάνατο του Μίχαου Καζίμιες Ογκίνσκι, η περιουσία άρχισε να παρακμάζει. Οι διάδοχοί του ήταν πολύ απασχολημένοι με διαμάχες μεταξύ τους για να φροντίσουν πραγματικά την έπαυλη. Το ναδίρ ήταν η κατασπατάληση των περιουσιακών στοιχείων της οικογένειας (συμπεριλαμβανομένου του Αρκάντια) από τον Ζίγκμουντ Ραντζίβιουου, ο οποίος, επιπλέον, πούλησε τα καλύτερα έργα τέχνης που είχαν συγκεντρωθεί στο Νιεμπόρουφ σε μια δημοπρασία στο Παρίσι.

Ευτυχώς, ο Ζίγκμουντ έδωσε το κτήμα στον ανιψιό τουμ Μίχαου Πιοτρ Ραντζίβιουου το 1879, πριν φύγει στη Γαλλία. Ο Πρίγκιπας Μίχαου έχει αποδειχθεί καλός ιδιοκτήτης – αποκατέστησε το κτήμα Νιεμπόρουφ στην παλιά του αίγλη και επίσης αγόρασε ξανά το Αρκάντια. Ο Μίχαου Πιοτρ Ραντζίβιουου πέθανε το 1903 χωρίς κληρονόμο. Το κτήμα παραχωρήθηκε στον μακρινό ξάδερφο, Γιάνους Ραντζίβιουου. Το 1922, διέταξε να χτιστεί ένας δεύτερος όροφος, ο οποίος ενσωματώθηκε πολύ επιδέξια στην ψηλή, μπαρόκ στέγη, χωρίς καμία παρέμβαση στη μορφή του κτιρίου. Το εσωτερικό έχει επίσης ανακατασκευαστεί με σχέδιο του Ρομούαλντ Γκουτ.[2]

Το Νιεμπόρουφ έγινε τόπος συνάντησης πολλών επιφανών στην περίοδο του Μεσοπολέμου, καθώς ο Γιάνους Ραντζίβιουου ήταν πολύ ενεργός στην πολιτική. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Πολωνίας στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Γιάνους ήταν ενεργό μέλος της αντίστασης και, ως εκ τούτου, κρατήθηκε αιχμάλωτος τόσο από τους Γερμανούς όσο και από το Λαϊκό Επιτροπείο Εσωτερικών Υποθέσεων. Εκείνη την εποχή, το κτήμα διαχειριζόταν ο Έντμουντ Ραντζίβιουου, ο γιος του Γιάνους, μαζί με τη σύζυγό του, Ιζαμπέλα. Τόσο ο Έντμουντ όσο και η Ιζαμπέλα ήταν μέλη του Εσωτερικού Στρατού. Μετά τον πόλεμο, τόσο το κτήμα όσο και ο κήπος της Αρκάντια καταλήφθηκαν από το κράτος και έγιναν θυγατρικές του Εθνικού Μουσείου της Βαρσοβίας. Το 1945, ο συγγραφέας Μιετσίσουαφ Σμολάρσκι ήταν υπεύθυνος του παλατιού

Αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Κόκκινο Σαλόνι

Το κτήμα του παλατιού του Νιεμπόρουφ σχεδιάστηκε από τον μεγαλύτερο αρχιτέκτονα εκείνης της εποχής – τον Τίλμαν φαν Χάμερεν. Το ιστορικό, μπαρόκ οικοδόμημα ήταν καλυμμένο με μια ψηλή, πολυεπίπεδη στέγη. Υπάρχουν πύργοι δίπλα στην αυλή, ελαφρώς στο πλάι, και ολόκληρο το κτήμα περιβάλλεται από έναν τεράστιο, γεωμετρικό γαλλικό επίσημο κήπο. Το ίδιο το αρχοντικό είναι ένα διώροφο κτίριο, με το ισόγειο να καλύπτεται από στέγη αρχοντικού από την ανακατασκευή του 1922. Έχει χτιστεί σε ορθογώνιο περίγραμμα, με δύο γωνιακούς πύργους στη βόρεια πλευρά. Οι πύργοι είναι διακοσμημένοι με κουφώματα, παραστάδες, γείσα και τυφλά παράθυρα και είναι στεγασμένοι με σκηνές. Οι βόρειες και νότιες προσόψεις έχουν φαινομενικά avant-corps, που χωρίζονται με γείσα στα πλάγια. Τα avant-corps περιέχουν τυμπανικά με ανάγλυφα από γυψομάρμαρο και επιγραφές με οικόσημο. Το μεσαίο τμήμα του κτηρίου που περιέχει τον προθάλαμο είναι το μόνο κατάλοιπο μετά το αρχικό αρχοντικό του 16ου αιώνα.[2]

Το κτίριο έχει εσωτερικό δύο τμημάτων. Ακριβώς δίπλα στην είσοδο, στον προθάλαμο υπάρχουν αντίγραφα διάσημων γλυπτών – Κεφαλή Νιόβης και Ρωμαϊκή Προτομή, καθώς και το μοναδικό θεατρικό λυχνάρι του 18ου αιώνα. Τέσσερις πύλες ψαμμίτη οδηγούν στον προθάλαμο. Στην αριστερή πλευρά υπάρχει η κύρια σκάλα, η οποία έχει τοίχους και οροφή καλυμμένα από γαλάζια ολλανδικά πλακάκια. Υπάρχουν διάφορα πορτρέτα στους τοίχους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του τελευταίου Πολωνού βασιλιά Στανίσουαφ Αύγουστου Πονιατόφσκι, του Χετμάνου Στέφαν Τσαρνιέτσκι και του Βασιλιά Γιαν Γ΄ Σομπιέσκι. Οι σκάλες οδηγούν στον πρώτο όροφο, όπου βρίσκεται η οικιστική Λευκή Αίθουσα - πρώην αίθουσα χορού και παρεκκλήσι. Σε μια από τις γωνίες της, υπάρχει ένα αντίγραφο του γλυπτού της Αγίας Καικιλίας.

Δίπλα στη Λευκή Αίθουσα υπάρχει το κλασικό Κίτρινο Δωμάτιο Μελέτης με ένα πολύ ενδιαφέρον έκθεμα – μια φυσαρμόνικα από γυαλί. Υπάρχει επίσης ένα υπνοδωμάτιο με πορτρέτα της οικογένειας Ραντζίβιουου και ένα σετ επίπλων. Η βιβλιοθήκη του κτήματος περιέχει περίπου 12 χιλιάδες τόμους σε καλαίσθητες βιβλιοδεσίες. Ένα άλλο πολύτιμο εκθετήριο αυτής της αίθουσας είναι δύο σφαίρες του 17ου αιώνα σε βάθρα, φιλοτεχνημένα από έναν Ιταλό γεωγράφο, τον Β. Κορονέλι. Αγοράστηκαν το 1805 από τον Λουδοβίκο ΙΗ΄, ο οποίος αργότερα έγινε βασιλιάς της Γαλλίας.

Η Μικρή Τραπεζαρία τραβά την προσοχή με τα έπιπλά της από τις αρχές του 18ου και 19ου αιώνα, καθώς και με μια σειρά από πορτρέτα που απεικονίζουν Πολωνούς βασιλιάδες, ζωγραφισμένα από τον διάσημο Πολωνο-Ιταλό ζωγράφο Μαρτσέλο Μπατσαρέλι. Ένα άλλο ενδιαφέρον δωμάτιο είναι το ροκοκό Κόκκινο Δωμάτιο Μελέτης, το οποίο δημιουργήθηκε κατά την ανακατασκευή του 1766-1768 από τον Μίχαου Καζίμιες Ογκίνσκι. Το κύριο χαρακτηριστικό του είναι ένα πορτρέτο της Άννα Καρολίνα Οζέλσκα, η οποία ήταν μια εξώγαμη κόρη του βασιλιά Αυγούστου Β΄ του Δυνατού. Το δωμάτιο είναι εξοπλισμένο με γαλλικά έπιπλα. Στον πρώτο όροφο μπορεί κανείς να δει επίσης: το Υπνοδωμάτιο του Βοεβόδα, το Υπνοδωμάτιο του Πρίγκιπα, καθώς και το Μπουντουάρ και το Πράσινο Δωμάτιο Μελέτης, που βρίσκονται στους πύργους.

Περιβάλλων πάρκο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γλυπτό ενός λιονταριού στο πάρκο

Το παλάτι περιβάλλεται από ένα εντυπωσιακό πάρκο. Αποτελείται από δύο μεγάλα μέρη: ένα πάρκο τοπίου σχεδιασμένο από τον Τίλμαν φαν Χάμερεν και έναν ορθογώνιο κήπο γαλλικού στιλ που ακολουθεί το πρότυπο των Βερσαλλιών. Η λεωφόρος λεμονιών εκτείνεται από το Παλάτι, μέσω του κέντρου του κήπου που οδηγεί στο λεγόμενο «aha» - ένα στενό ξέφωτο στο τέλος της λεωφόρου που δίνει την εντύπωση ότι το πάρκο είναι μεγαλύτερο από ότι στην πραγματικότητα. Σειρές φυτών υπάρχουν και στις δύο πλευρές της λεωφόρου και δίπλα στο παλάτι, υπάρχει το λεγόμενο «σαλονάκι», με γεωμετρικά παρτέρια.

Το μουσείο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μουσείο στο Κτήμα Νιεμπόρυφ παρουσιάζει επί του παρόντος το εσωτερικό του 17ου και 18ου αιώνα, το οποίο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε έπιπλα που έχουν διασωθεί και συμπληρώνεται με τη συλλογή του Εθνικού Μουσείου της Βαρσοβίας. Το 1987, το μουσείο έλαβε το βραβείο Złoty Medal Ministra Kultury i Sztuki (Χρυσό Μετάλλιο του Υπουργείου Πολιτισμού και Τέχνης) για τη συντήρηση του κήπου και του μουσείου στο Νιεμπόρουφ και την Αρκάντια. Τον Ιούνιο του 1994 το μουσείο έλαβε το Europejska Nagroda za Ochronę Zabydków (Ευρωπαϊκό Βραβείο για τη Διατήρηση των Μνημείων) που ιδρύθηκε από το FVS στο Αμβούργο. Ισχύει είσοδος επί πληρωμή στο Κτήμα Νιεμπόρουφ και στο Πάρκο Αρκάντια.

Για περισσότερα από 70 χρόνια, το παλάτι έχει χρησιμεύσει όχι μόνο ως μουσείο λαϊκού ενδιαφέροντος, αλλά και ως χώρος διεθνών συνεδρίων και διπλωματικών συναντήσεων. Διατηρώντας την παράδοση που χρονολογείται από το 1944, το παλάτι προσφέρει δωμάτια στους πιο εξαιρετικούς Πολωνούς συγγραφείς και καλλιτέχνες, συμπεριλαμβανομένων των Άντζεϊ Βάιντα, Βουαντίσουαφ Ταταρκιέβιτς, Αλεξάντερ Γκιέιστορ, Μάρια Ντομπρόφσκα και Σουαβόμιρ Μρόζεκ.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Stołeczne Biuro Turystyki. «Museum in Nieborów and Arkadia (Muzeum w Nieborowie i Arkadii) | WarsawTour – Official Tourist Portal of Warsaw». Warsawtour.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 4 Ιουνίου 2016. 
  2. 2,0 2,1 2,2 «Muzeum w Nieborowie i Arkadii». www.nieborow.art.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2022. 
  3. Polish National Tourist Office (corporate author). «Nieborow Palace». Poland.travel. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουνίου 2016. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Stanisław Lorentz, Nieborów 1945–1970 – Księga pamiątkowa, Βαρσοβία 1970
  • Adam Miłobędzki, Architektura Polski XVII Wieku, Βαρσοβία 1980
  • Mossakowski S., Tylman z Gameren, Βαρσοβία 2003
  • Piwkowski W., Nieborów – Arkadia (przewodnik), Λοτζ 1989
  • Piwkowski W., Nieborów. Mazowiecka rezydencja Radziwiłłów, Βαρσοβία 2005
  • Muzeum w Nieborowie i Arkadii [online 25.01.2015r] http://www.nieborow.art.pl